Gebruikershulpmiddelen

Site-hulpmiddelen


namespace:alexander_berkman

Verschillen

Dit geeft de verschillen weer tussen de geselecteerde revisie en de huidige revisie van de pagina.

Link naar deze vergelijking

Beide kanten vorige revisie Vorige revisie
Volgende revisie Beide kanten volgende revisie
namespace:alexander_berkman [27/12/19 17:46]
defiance
namespace:alexander_berkman [07/04/20 12:37]
defiance
Regel 10: Regel 10:
 ===== Biografie ===== ===== Biografie =====
  
-Alexander Berkman stamde uit de Russische middenklasse en was de zoon van een rijke Joodse zakenman. Hij groeide op in Sint-Petersburg in Rusland en in zijn jeugdjaren kwam hij in contact met nihilistische opvattingen die doorspekt waren met libertaire en humanitaire gedachten. Op zeventienjarige leeftijd emigreerde hij naar de Verenigde Staten waar hij werkte als typograaf bij Die Freiheit, het bekende blad van de Duitse anarchist Johann Most. Berkman kwam onder invloed van diens vurige agitatie voor revolutionaire actie en //​[[propaganda van de daad]]// en werd er actief in de anarchistische beweging. Zo ontmoette hij in New-York de bekende anarchiste Emma Goldman, met wie hij een tijd ging samenwonen en zijn leven lang bevriend bleef.+==== Jeugd ====
  
-Toen Berkman ​op 6 juli 1892 hoorde dat tien stakers/​bezetters in de staalindustrie in Homestead, nabij Pittsburg (Pensylvania),​ door toedoen ​van een driehonderdtal Pinkerton ‘detectives’ (van een particulier beveiligingsbedrijf) de dood hadden gevonden ​en een zestigtal gewond waren geraakt, besloot ​hij tot een vergeldingsaktieDe 21-jarige anarchist zocht op zaterdag 22 juli 1892 Henry Clay Frick, het hoofd van de Carnegie Steel Companyop. Frick was verantwoordelijk voor het inzetten ​van de ingehuurde veiligheidsagentenEn Berkman ​vuurde in diens kantoor enkele revolverkogels op hem af. Frick werd slechts verwond. Niettemin werd Berkman ​voor zijn daad tot 22 jaar gevangenisstraf veroordeeldUiteindelijk zou hij veertien jaar uitzitten ​in de Western Penitentiary, een staatsgevangenis in Pennsylvania.+Alexander ​Berkman ​stamde uit de Russische middenklasse en was de zoon van een rijke Joodse zakenman. Hij groeide op in Sint-Petersburg in Rusland ​en in zijn jeugdjaren kwam hij in contact met nihilistische opvattingen die doorspekt waren met libertaire en humanitaire gedachtenOp zeventienjarige leeftijd emigreerde hij naar de Verenigde Staten waar hij werkte als typograaf bij Die Freiheit, het bekende blad van de Duitse anarchist Johann Most. Berkman ​kwam onder invloed van diens vurige agitatie ​voor revolutionaire actie en //​[[propaganda van de daad]]// en werd er actief in de anarchistische bewegingZo ontmoette ​hij in New-York ​de bekende anarchiste [[Emma Goldman]]met wie hij een tijd ging samenwonen en zijn leven lang bevriend bleef.
  
-Wegens antimilitaristische propaganda kwam hij later nogmaals voor twee jaar in de gevangenis (1917-1919). En na zijn ontslag daaruit werd hijonder meer samen met Emma Goldman ​en 244 andere linkse mensen uit de VS op een afgemat bootje genaamd "​Buford"​ gedeporteerd naar Rusland waar een revolutie had plaats gevonden. +==== Aanslaggevangenschap ​en ballingschap ====
-Onderweg brak het ijs tussen de soldaten van de bewaking en de revolutionairen,​ toen de militairen inzagen dat ze door het bouwvallige schip zelf in levensgevaar waren en op de politieke '​gevangenen'​ aangewezen waren. Berkman werd woordvoerder van de gevangenen, die in de ongezondste omstandigheden in de lekkende romp van het schip ondergebracht waren, en trad moedig voor hen op. Een deel van de bewakers bood de gevangenen zelfs aan te muiten en gezamenlijk naar de Bolsjewieken over te lopen. Na een reis vol gevaren betraden zij in januari 1921 vanuit Finland eindelijk Russische grond.+
  
-Vanaf dan beleefden ​Berkman ​en Goldmantwee van de bekendste ​en meest ervaren anarchisten uit de VS en beide van geboorte Russisch, een tweejarige odyssee door een uitgebloedvernietigd land, dat de knoet van de tsaar weliswaar had doorbroken, ​maar waarin, zoals later bleek, een nog meer genadeloze centralistische terreur bestond ​van de Bolsjewieken en hun repressief werktuig : de "​Cheka" ​("​Buitengewone Commissie voor de Strijd tegen Speculatie en Contrarevolutie"​).+Toen Berkman ​op 6 juli 1892 hoorde bij een staking in de staalindustrie in Homestead nabij Pittsburg (Pensylvania)door toedoen ​van ongeveer driehonderd Pinkerton ‘detectives’ (een particulier beveiligingsbedrijf dat zich specialiseerde in de onderdrukking van stakignen), tien stakers ​en bezetters gestorven waren en een zestigtal gewond waren geraaktbesloot hij tot een vergeldingsactie. De 21-jarige anarchist zocht op zaterdag 22 juli 1892 Henry Clay Frick ophoofd van de Carnegie Steel Company. Frick was verantwoordelijk voor het inzetten ​van de ingehuurde Pinkertons. Berkman vuurde in diens kantoor enkele revolverkogels op hem af maar Frick werd slechts verwond. Niettemin werd Berkman voor zijn daad tot 22 jaar gevangenisstraf veroordeeld. Uiteindelijk zou hij daarvan veertien jaar uitzitten in de Western Penitentiary, een staatsgevangenis in Pennsylvania. Over zijn gevangenisperiode schreef hij uiteindelijk een zeer bekende autobiografie //​Gevangenisherinneringen ​van een anarchist// ​(1912).
  
-Maar vol van revolutionair idealisme en blij weer in zijn nu ogenschijnlijk bevrijde geboorteland te zijn, stortte Alexander ​Berkman ​zich in die tijd van veranderingdiscussieerde en overlegde hij met Lenin, Zinovjev, Tsjitsjerin ​en veel andere ​leidinggevende Bolsjewieken. Zelfs deze leidinggevende ​mensen ​waren vol illusies over de wereldsituatie en verwachtten iedere dag de opstand van de massa'​s in de westerse industrielanden. Waarschuwingen van revolutionairen ​uit de hele wereld om zich slechts ​op de eigen krachten toe te leggen werden door hen in de wind geslagen en als lachwekkend afgedaan.+Wegens antimilitaristische propaganda kwam Berkman ​later nogmaals voor twee jaar in de gevangenis (1917-1919). Nadat hij werd vrijgelaten werd hijonder meer samen met Emma Goldman ​en 244 andere ​linkse ​mensen uit de VS op een gammel bootje genaamd ​de "​Buford"​ naar Rusland gedeporteerd,​ waar op dat moment de Revolutie ​in volle gang was.
  
-Geleidelijk aan moest Berkman echter inzien dat de "​dictatuur van het proletariaat"​ een dictatuur ​van de verse bolsjewistische elite over het proletariaat was. Het bureaucratische raderwerk werkte verstikkend voor ieder initiatief ​en trok alles in het moeras. Ook dat waarvoor ​de beste koppen van de revolutie hadden gestredenzoals vrijheid, gerechtigheid,​ menselijkheid en socialisme. Eigenlijk waren er geen ethische waarden meer..alleen ​de machiavellistische regel dat het doel de middelen heiligtZo was de doodstraf officieel afgeschaft en toch heersten overal willekeurige liquidaties. Daarbij behoorden de "​hoeders ​van de revolutionaire orde" meestal tot de meest korrupten van allen en ze verrijkten zich schaamteloos en brutaal. De voortdurende inbeslagnames die overal "ten gunste van het proletariaat"​ werden doorgevoerd voorzagen ​in eerste instantie ​de goed geklede bureaucraten ​van voedsel, kleding en meubilair, terwijl ​het arme volk bitter honger leed, op blote voeten liep en het aan het meest noodzakelijke ontbrakDe toekenning voor woningen was van goeddunken ​en smeergeld afhankelijk en het onttrekken van woningen werd - ook in de bar koude Russische ​winter! - gehanteerd als wapen tegen ongeliefde personen, vermeende klassenvijanden en politieke tegenstanders. Vaak kwam dit overeen met de doodstraf.+Onderweg brak het ijs tussen ​de soldaten ​van de bewaking ​en de revolutionairentoen de militairen inzagen ​dat ze door het bouwvallige schip zelf in levensgevaar waren en op de politieke '​gevangenen'​ aangewezen warenBerkman werd woordvoerder ​van de gevangenen, welke in de ongezonde omstandigheden ​in de lekkende romp van het schip ondergebracht warenEen deel van de bewakers bood de gevangenen zelfs aan te muiten ​en gezamenlijk naar de Bolsjewieken over te lopen. Na een reis vol gevaren betraden zij in januari 1921 vanuit Finland eindelijk ​Russische ​grond.
  
-Het concept van de "​militarisering van de arbeid",​ een uitvinding van de nog in militaire categorieën denkende oorlogscommissaris Trotski, verlamde de industrie en de economie en drukte de arbeiders neer tot het niveau van slaven, erger dan tijdens de tsarentijd. Want werkweigering,​ afwezigheid of activiteit in een vakbond, die niet naar de zin van de Bolsjewieken was, werden met gevangenis, kamp (Berkman spreekt over concentratiekampen) of doodstraffen bestraft. De vóór de revolutie bevochten acht uren dag was terug afgeschaft en de "​pjok",​ de rantsoenering van levensmiddelen,​ was voor de arbeiders een van de meest vernederende dagelijkse gebeurtenissen ​en werd vaak genoeg zelfs niet afgegeven.+==== Deelname aan de Russische Revolutie ​en geleidelijke inkeer ====
  
-Holle (militaire) ceremonies, toespraken vol met betekenisloze frasen ​en een veel voorkomende personencultus bepaalden al in 1920 het beeld in het openbaarzeker als delegaties ​van arbeiders-organisaties ​uit het buitenland op bezoek kwamen. De laatstgenoemden werden, om indruk te maken, op luxe-banketten getrakteerd ​en in modelscholen en -bedrijven rondgeleidwaarbij ze ver van de overal heersende armoede en miserie vandaan werden gehouden. In ieder geval werd het later duidelijk dat velefataledesastreuze praktijken van het nog komende stalinisme al in Lenins tijd begonnen waren. Erger nog - Lenin zelf had hiervoor vaak de parolen ​en bevelen gegeven.+Vanaf dan beleefden Berkman ​en Goldmantwee van de bekendste en meest ervaren anarchisten ​uit de VS en beide in Rusland geboreneen tweejarige odyssee door een uitgebloed, vernietigd land, dat de knoet van de tsaar weliswaar had doorbrokenmaar waarinzoals later bleek, een nog genadelozere centralistische terreur bestond van de Bolsjewieken ​en hun repressief werktuig de "​Cheka"​ ("​Buitengewone Commissie voor de Strijd tegen Speculatie en Contrarevolutie"​).
  
-En ook de anarchisten ​in Rusland waren het vaak onderling oneens: sommigen waren met wapperende vlaggen helemaal naar de Bolsjewieken ​overgegaan en enkelen onder hen brachten het zelfs tot hoge verantwoordelijke positiesAnderen aanvaardden ​de communisten ​en noemden zich "​Universalisten",​ met een eigen club in Moskou. Zolang ze niet voor hun ideeën opkwamen moesten ze volgens Lenin getolereerd wordenWeer anderen bekritiseerden ​de nieuwe machthebbers,​ maar hielden ​zich vooral stil. Slechts weinigen streden met het wapen in de hand tegen de alomtegenwoordige communistische partij, zoals de meerdere keren door het Rode Leger verraden Makno met zijn boerenguerilla ​in de Oekraïne (1917-1921).+Vol van revolutionair idealisme en blij weer in zijn nu ogenschijnlijk bevrijde geboorteland te zijn, stortte Alexander Berkman zich in die tijd van verandering en discussieerde en overlegde ​met Lenin, Zinovjev, Tsjitsjerin en veel andere leidinggevende ​Bolsjewieken. ​Zelfs deze leidinggevende mensen waren vol illusies over de wereldsituatie ​en verwachtten iedere dag de opstand van de massa'​s ​in de westerse industrielandenWaarschuwingen van revolutionairen uit de hele wereld om zich slechts op de eigen krachten toe te leggen werden ​door hen in de wind geslagen en als lachwekkend afgedaan.
  
-Berkman ​miste weliswaar deze revolutionaire aanvoerder ​van het anarchistische ruiterleger,​ maar hij kon clandestien zijn jonge vrouw Gallina, ​een onderwijzeres,​ treffen, die net als Makhno zelf aan het hoofd van de strijdende troepen reed en veel invloed had op MakhnoZelfs de communisten moesten toegeven ​dat ze zonder ​de troepen ​van Makhno door de "witte gardistische" ​invasie ​van de contrarevolutionairen onder de voet zouden zijn gelopenTrotski ​was hiervoor evenwel niet dankbaar : in 1921 moesten ​de laatsten van dit Machno-legerwaaronder ​de zwaar gewonde Makhno zelf, naar het buitenland vluchten.+Geleidelijk aan moest Berkman ​echter inzien dat de "​dictatuur ​van het proletariaat" ​een dictatuur van de verse bolsjewistische elite over het proletariaat was. Het bureaucratische raderwerk werkte verstikkend voor ieder initiatief en trok alles in het moeras. Ook dat waarvoor de beste koppen ​van de revolutie hadden gestreden, zoals vrijheid, gerechtigheid,​ menselijkheid ​en socialisme. Eigenlijk waren er geen ethische waarden meer..alleen ​de machiavellistische regel dat het doel de middelen heiligt. Zo was de doodstraf officieel afgeschaft en toch heersten overal willekeurige liquidaties. Daarbij behoorden de "​hoeders ​van de revolutionaire orde" ​meestal tot de meest korrupten van allen en ze verrijkten zich schaamteloos en brutaal. De voortdurende inbeslagnames die overal ​"ten gunste ​van het proletariaat"​ werden doorgevoerd voorzagen in eerste instantie ​de goed geklede bureaucraten van voedsel, kleding en meubilair, terwijl het arme volk bitter honger leed, op blote voeten liep en het aan het meest noodzakelijke ontbrakDe toekenning voor woningen ​was van goeddunken en smeergeld afhankelijk en het onttrekken van woningen werd - ook in de bar koude Russische winter! ​gehanteerd als wapen tegen ongeliefde personenvermeende klassenvijanden en politieke tegenstanders. Vaak kwam dit overeen met de doodstraf.
  
-De twee korte bezoeken aan de oude revolutionair en anarchist Peter Kropotkin wierpen weliswaar ​een tekenend licht op de verhoudingen. (Ze zijn in Emma Goldman'​s "​Niedergang der Russischen Revolution"​ (Karin Kramer Verlag) plastischer ​en met meer achtergrond weergegeven.) Deze wetenschapper ​en prins, een mens met groot aanzien ​onder het volkwas uit Moskou verdreven maar leefdeop zijn hoede voor de Chekageïsoleerd in het dorpje Dmitrowca65 km. van Moskou. Onder het gejubel van de mensen ​was hij hoogbejaard uit Frankrijk naar het revolutionaire Rusland teruggekeerd. Nu werkte hij sukkelend, onder de slechtste omstandigheden,​ aan zijn werk "De Ethiek". Zijn inschatting van de dingen luidde: "De Bolsjevieken hebben ons getoondhoe men een revolutie NIET kan maken!"​+Het concept van de "​militarisering van de arbeid", ​een uitvinding van de nog in militaire categorieën denkende oorlogscommissaris Trotski, verlamde de industrie ​en de economie ​en drukte de arbeiders neer tot het niveau van slaven. De omstandigheden waren slechter dan onder het Tsarismewant werkweigeringafwezigheid of activiteit in een vakbond die niet naar de zin van de Bolsjewieken waswerden met gevangeniskamp (Berkman spreekt over concentratiekampen) of de doodstraf bestraftDe vóór ​de revolutie bevochten acht uren dag was weer afgeschaft en de "pjok"de rantsoenering van levensmiddelenwas voor de arbeiders ​een van de meest vernederende gebeurtenissen.
  
-Kropotkins dood en begrafenis in 1921 werd de laatste grote uiting van de anarchisten in Rusland en hun sympathisanten in de USSR. Een onvoorstelbare mensenmenigte volgde de doodskist. De Bolsjevieken maakten verder ​met Kropotkins goeie naam reclame ​en stichtten zelfs tijdelijk ​een Kropotkin-Museum ​in Moskou dat geleid werd door de bekende revolutionair Vera Figner (Cfr. V. FIGNER, Nacht uber Russland). De meeste actieve anarchisten kwijnden ondertussen weg in de gevangenissen en de kampen. +Holle (militaire) ceremonies, toespraken vol met betekenisloze frasen ​en een veel voorkomende personencultus bepaalden al in 1920 het beeld in het openbaarzeker als delegaties ​van arbeiders-organisaties uit het buitenland op bezoek kwamenDe laatstgenoemden werden, om indruk te maken, op luxe-banketten getrakteerd ​en in modelscholen en -bedrijven rondgeleidwaarbij ze ver van de overal heersende armoede en miserie vandaan werden gehoudenIn ieder geval werd het later duidelijk dat velefatale, desastreuze praktijken van het nog komende stalinisme al in Lenins tijd begonnen warenErger nog - Lenin zelf had hiervoor vaak de parolen ​en bevelen gegeven.
- +
-Het toppunt van cynisme was het plan van Lenin om uitgerekend aan Berkman de taak te geven zijn pamflet //"Het Linksradicalismede kinderziekte ​van het communisme"//​ in het Engels te vertalenBerkman stemde toe onder de voorwaarde dat hij een voorwoord mocht schrijvenomdat het manifest alles misvormde en bezoedelde waar hij zich voor inzette. De stemming over Berkman sloeg van dan af om en zijn situatie ​in Moskou werd precair. Augustin Souchydie juist op dat ogenblik als afgevaardigde ​van de FAUD in Moskou was, zei hem: "Je bent persona non grata geworden." Het bezoek bij Kropotkin, samen met Bertrand Russell ​werd tegengewerkt en gesaboteerd. "​Moskou is door de bureaucratie verslondenPetrograd een stervende stadNiet hier is de revolutie. Buiten in het land onder de gewone mensen moet men het nieuwe Rusland zoeken"​. Samen met Emma Goldman begon Berkman aan een vlucht naar voren en greep de kans om voor een "​Museum van de revolutie"​ materiaal te verzamelen. Ze reisden af in de richting van de Oekraïne, waar nog gruwelijke strijd gevoerd werd. Het was juli 1920.+
  
-Berkman veroordeelde in zijn boek niet direct, maar beschreef wat hij in Moskou en Sint-Petersburg was te weten gekomen. ​En als leider van de bolsjewistische Geschiedenis Commissie maakte hij voor een museum over de revolutie lange, riskante reizen door het land : via Kiev tot Odessa en noordelijk naar ArchangelskOnder levensgevaar trof hij bekende mensen uit de socialistische oppositieo.alinkse sociaal-revolutionairen en anarchistenwant hij wilde ook hun kant van het verhaal te weten komenEn ook enkele oprechte en moedige communisten spraken ​met Berkman klare taal en toonden hun teleurstelling en verontwaardiging over het dictatoriale regime. Andere kleine en hogere ​communistische ​functionarissen maakten onwillekeurig ​met hun gedrag en hun door Berkman weergegeven uitingen een kijk over de werkelijke verhoudingen en motivaties duidelijk. Weliswaar was ondanks het bolsjewistische opslokken van alle functies en ambten nog een relatief groot aantal revolutionairen van andere richtingen present ​(door druk van arbeiders of gewoon door toeval), maar deze werden steeds meer teruggedrongen. De hoop dat na het oorlogscommunisme alles beter zou worden werd meteen in stukken geslagen.+En ook de anarchisten in Rusland waren het vaak onderling oneens: sommigen waren met wapperende vlaggen helemaal naar de Bolsjewieken overgegaan en enkelen onder hen brachten ​het zelfs tot hoge verantwoordelijke positiesAnderen aanvaardden ​de communisten en noemden zich "​Universalisten"​met een eigen club in MoskouZolang ze niet voor hun ideeën opkwamen moesten ze volgens Lenin getolereerd wordenWeer anderen bekritiseerden de nieuwe machthebbersmaar hielden zich vooral stilSlechts weinigen streden ​met het wapen in de hand tegen de alomtegenwoordige ​communistische ​partij, zoals de meerdere keren door het Rode Leger verraden [[Nestor Makhno]] ​met zijn boerenguerrilla in de Oekraïne, de //​[[Makhnovshchina]]// ​(1917-1921).
  
-Over iedereen zweefde - als het zwaard van Damocles - de almachtige Cheka (later van naam veranderd in GPUnog later in KGB)toen al een staat in de staat. Hierzoals in alle geledingen van de communistische partij hadden voormalige tsaristische (politie)beambten,​ Ochrana-agenten en ieder soort van baantjesjagers zich ingenesteld, die aan de nieuwe staatsmacht wilden meewerken. Revolutionairen liquideren moet voor dit slag mensen dolle pret geweest zijn! Kortom, iedereen die in het genot van voordelen wilde komen trad toe tot de communistische partij ​en een nieuwe klasse ontstondStukje voor stukje, als van een puzzel, vormde zich tot aan de door Trotzki brutaal neergeslagen revolutionaire opstand ​van Kronstadt, ​in 1921, het beeld van een totalitaire staatzoals de wereld die tot dan toe nog nooit had gezien.+Berkman miste weliswaar deze revolutionaire aanvoerder van het anarchistische ruiterlegermaar hij kon clandestien zijn jonge vrouw Gallina, een onderwijzerestreffen, die net als Makhno zelf aan het hoofd van de strijdende troepen reed en veel invloed had op MakhnoZelfs de communisten moesten toegeven dat ze zonder de troepen ​van Makhno door de "witte gardistische"​ invasie ​van de contrarevolutionairen onder de voet zouden zijn gelopen. Trotski was hiervoor evenwel niet dankbaar : in 1921 moesten de laatsten ​van dit Makhno-legerwaaronder ​de zwaar gewonde Makhno zelf, naar het buitenland vluchten.
  
-Als in 1921 uiteindelijk de //Nieuwe Economische Politiek// (NEPvan Lenin en de ZK doorgevoerd werden omdat de economische catastrofe niet anders kon worden beëindigd (er waren toen al 4 à-5 miljoen verhongerden)manifesteerde zich een nieuw soort kapitalisme (binnen bepaalde grenzen). Meteen stortte voor vele nog overtuigde revolutionairen de wereld ineen. Men had immers gedacht dat met de revolutie ​het kapitalisme voor altijd ​was afgeschaft. En nu waren er ineens weer elegantein luxe winkels winkelende dames en heren tegenover een massa hongerlijdende proletariërs. Lenin verklaarde : "​Verrijk jullie!"​ Al bleven ​de basisindustrieën ​in handen van de staatEn verder heiligde het doel weer eens de middelen(Enige tijd na Lenins dood in 1924 zou Stalin (net zoals het later, na de oorlog, in de DDR werd gedaan) deze stap weer rigide terugdraaien. Hij creëerde door zijn "ontkoelakisering" ​extra miljoenen hongerdoden en stelde naar Trotski'​s voorbeeld ​een gemilitariseerd staatsmonopolie-kapitalisme met centraal bestuurde planeconomie in.)+De twee korte bezoeken aan de oude revolutionair en anarchist [[Peter Kropotkin]] wierpen weliswaar een tekenend licht op de verhoudingen. (Ze zijn in Emma Goldman'​s ​//[[De oorzaken van de ondergang van de Russische Revolutie]]// plastischer en met meer achtergrond weergegeven.Deze wetenschapper ​en voormalig prins, een mens met groot aanzien onder het volk, was uit Moskou verdreven maar leefdeop zijn hoede voor de Cheka, geïsoleerd ​in het dorpje Dmitrow, ca65 km. buiten MoskouDe hoogbejaarde Kropotkin was uit Frankrijk naar het revolutionaire Rusland teruggekeerd en werkte nu onder slechtste omstandigheden aan zijn werk //"De Ethiek - oorsprong en ontwikkeling"//. Zijn inschatting van de dingen luidde: "De Bolsjewieken hebben ons getoond, hoe men een revolutie NIET kan maken!"​
  
-Niet alleen het volledige desastreuze beleid van de Bolsjewieken wordt in dit boek zogezegd belicht, maar ook altijd ​de verschrikkelijke situatie ​van de Joden en Jodinnen onder de verschillende oorlogsregimes. De invallen van de witte gardisten in Polen zijn allemaal, zoals in de Oekraïne, ​met de ergste pogroms ​en verkrachtingsorgies verbonden. Hele dorpen en stadjes werden uitgewist. Onder de meest grove troepen zouden die van generaal Denikin geweest zijn. Maar ook van Makhno'​s mensen ​werd gezegd dat ze pogroms uitvoerden, vooral ​door de communistische persBerkman zocht het uitsprak met slachtoffers en vond weliswaar aanknopingspunten van excessen van enkelingen, maar ook getuigenverklaringen van mensen van verschillende politieke richtingen, dat Makhno een hetze tegen de Joodse bevolking, overvallen ​en pogroms draconisch bestrafte : met de dood.+Kropotkins dood en begrafenis ​in 1921 werd de laatste grote uiting ​van de anarchisten in Rusland ​en hun sympathisanten in de USSR. Een onvoorstelbare mensenmenigte volgde de doodskist. De Bolsjewieken maakten verder ​met Kropotkins goeie naam reclame ​en stichtten zelfs tijdelijk een Kropotkin-Museum in Moskou dat geleid ​werd door de bekende revolutionair Vera Figner (CfrV. FIGNERNacht uber Russland). De meeste actieve anarchisten kwijnden ondertussen weg in de gevangenissen ​en de kampen.
  
-Ook onder de communisten voelden Joodse mensen zich relatief veilig (terwijl er in het boek van Isaak Babel, ​"​Het ​ruiter leger" schilderingen zijn van antisemitische aanvallen en pogroms van de kant van de rodenBabel, zelf Joodreed incognito als journalist mee en onder Stalin ​werd deze schrijver geliquideerd). +Het toppunt van cynisme was het plan van Lenin om uitgerekend aan Berkman de taak te geven zijn pamflet //"​Het ​Linksradicalisme, ​de kinderziekte ​van het communisme"//​ in het Engels te vertalenBerkman stemde toe onder de voorwaarde dat hij een voorwoord mocht schrijvenomdat het manifest alles misvormde ​en bezoedelde waar hij zich voor inzette. Hierna viel Berkman in ongenade en zijn situatie in Moskou ​werd precairAugustin Souchydie juist op dat ogenblik als afgevaardigde ​van de FAUD in Moskou waszei hem: "Je bent persona non grata geworden." Een bezoek aan Kropotkin, samen met Bertrand Russell, ​werd tegengewerkt en gesaboteerd. "​Moskou is door de bureaucratie verslonden, Petrograd ​een stervende stadHier is de revolutie niet. Buiten ​op het landonder de gewone mensen moet men het nieuwe Rusland zoeken"​. Samen met Emma Goldman begon Berkman aan een vlucht naar voren en greep de kans om voor een "​Museum ​van de revolutie"​ materiaal te verzamelenZe reisden af in de richting ​van de Oekraïnewaar nog steeds een gruwelijke strijd gevoerd werd. Het was toen juli 1920.
-Tenslottetoen er geen hoop op verbetering ​van de verhoudingen meer scheen te zijnbesloten Berkman en zijn kameraden het land te verlatenHet kapitalistische buitenland ​werd voor de door de Bolsjevieken vervolgde revolutionairen vertwijfeld ​een laatste toevluchtsoordIn december 1921 konden Berkman en Goldman met andere anarchisten,​ waaronder Makhno'​s biograaf Volin, ​op basis van een regeringsbesluit over afgevaardigden van vakbonden uit het buitenlandals een van de laatste oppositionelen uit de USSR reizenHet lot van de achtergeblevenen is bijna altijd kampgevangenis en neergeschoten worden - uiteindelijk ook de meeste leidende Bolsjewieken.+
  
-Samengevat, in 1921 verlieten ​Berkman ​en Emma Goldman opnieuw hun geboortelandomdat in hun ogen de bolsjevistische reactie ​de revolutie ​had gesmoord. Als balling buiten Rusland schreef Berkman onder meer het boek "​ABC ​van het anarchisme"​ dat in 1929 uitkwamZeven jaar later, berooid ​en ziek levend als politieke vluchteling in het zuiden ​van Frankrijkontnam hij te Nice zichzelf ​het leven.+Berkman ​veroordeelde in zijn boek niet directmaar beschreef wat hij in Moskou en Sint-Petersburg was te weten gekomen. Als leider van de bolsjewistische Geschiedenis Commissie maakte hij voor een museum over de revolutie ​lange, riskante reizen door het land: via Kiev tot Odessa en noordelijk naar Archangelsk. Onder levensgevaar trof hij bekende mensen uit de socialistische oppositie, o.a. linkse sociaal-revolutionairen en anarchisten. Hij wilde ook hun kant van het verhaal te weten komenOok enkele oprechte ​en moedige communisten spraken met Berkman klare taal en toonden hun teleurstelling en verontwaardiging over het dictatoriale regime. Andere kleine en hogere communistische functionarissen gaven Berkman met hun onwillekeurige gedrag een kijk op de werkelijke verhoudingen en motivaties duidelijk. Weliswaar was ondanks het bolsjewistische opslokken van alle functies en ambten nog een relatief groot aantal revolutionairen van andere richtingen present (door druk van arbeiders of gewoon door toeval)maar deze werden steeds meer teruggedrongen. De hoop dat na het oorlogscommunisme alles beter zou worden werd in stukken geslagen.
  
-Tot slot nog een woordje over Berkman'​s boek "Der bolschewistische Mythos ​Tagebuch aus der Russischen Revolution 1920-1922". Berkman had zijn aantekeningen ​in twee jaaronder voortdurend gevaar voor lijf en leden, gemaakt en duidde er in de inleiding opdat alleen zijn gevangeniservaringen ​in de VS hem in staat hadden ​gesteld ​de geschriften te verstoppen ​en door te voeren. Toch zou het dagboek bijna verloren zijn gegaan en kon het pas na een odyssee door half Europa aan het eind op een zolder ​van en angstige vrouw in Duitsland veilig worden gesteldBijna 80 jaar na het verschijnen in New York is het boek nu eindelijk in de taal van het land waarin Berkman het manuscript terug vond verschenen. Het is een eenmalig document over het onthullen van de bolsjewistische persmisleiding en geschiedvervalsingdat tegelijkertijd aantoont hoezeer ​de meeste leidende Bolsjewieken bevangen waren in het autoritaire en dogmatische denken van hun tijd. De schildering van Berkman maakt duidelijk dat de oude Bolsjewieken oprechte ​revolutionaire ​karakters warendie zich voor het machiavellistische idee van de verovering van de staat hebben ingezet. Aan deze god brachten ze alles ten offer : de kernpunten van het socialisme en, bewust of onbewust, naast al de andere slachtoffers van hun fouten - zichzelf.+Over iedereen zweefde ​als het zwaard van Damocles ​de almachtige Cheka (later van naam veranderd ​in GPUnog later in KGB)toen al een staat in de staat. Hier hadden ​zich, zoals in alle geledingen van de communistische partij, voormalige tsaristische (politie)beambten,​ Ochrana-agenten ​en ieder soort van baantjesjagers zich ingenesteldStukje voor stukje, als van een puzzelvormde zich tot aan de in 1921 door Trotski brutaal neergeslagen ​revolutionaire ​[[Kronstadt-opstand]], het beeld van een totalitaire ​staat.
  
-Het boek is vloeiend vertaaldsober geredigeerd ​en beschikt naast een korte levensloop ​van Alexander Berkman over een voor de rangschikking nuttige tijdtafeleen glossarium ​met begrippen ​en omschrijvingeneen zeer nuttig, omvangrijk ​en ophelderend noten apparaat en een klein fotodeel.+Niet alleen het volledige desastreuze beleid van de Bolsjewieken wordt in dit boek zogezegd belichtmaar ook de verschrikkelijke situatie van de Joden en Jodinnen onder de verschillende oorlogsregimes. De invallen ​van de witte gardisten in Polen zijn allemaal, zoals in de Oekraïne, met de ergste pogroms ​en verkrachtingsorgies verbonden. Hele dorpen en stadjes werden uitgewist. Onder de meest grove troepen zouden die van generaal Denikin geweest zijn. Ook van Makhno'​s troepen werden beschuldigd pogroms te hebben uitgevoerdvooral door de communistische pers. Berkman zocht dit uit en sprak met slachtoffers. Hij vond weliswaar excessen van enkelingen maar tevens getuigenverklaringen van mensen van verschillende politieke richtingen die stelde dat Makhno misdaden tegen de Joodse bevolking zwaar bestrafte.
  
-Door een nauwkeuriger redigeren zouden enkele kleine fouten ​en spellingsfouten zijn vermeden. Maar dit laat zich hopelijk nog in een volgende 3e druk verbeteren. Dan zou ook de misverstanden veroorzakende ondertitel van het boek tot "​1921-1922"​ gecorrigeerd kunnen worden, want de tijdsperiode van het gebeuren in Rusland strekt zich uit van januari 1921 tot december 1922 (vertrek van de "​Buford"​ uit de VS, eind december 1920). +==== Terugkeer ​en dood ====
-Het werk kan zonder meer warm worden aanbevolen. De recensent wenst het een zo breed mogelijke verspreiding,​ gezien het feit dat de werkelijke omstandigheden van de Russische Revolutie - als de mogelijk belangrijkste en meest leerzame revolutie van de 20e eeuw - nog altijd vergaand onbekend is respectievelijk tot onbekendheid vervalst wordt tentoongesteld. Hiertoe hebben zowel de burgerlijke als de bolsjewistische geschiedschrijving met hun vervormingen en bewuste meervoudige vervalsingen bewust bijgedragen.+
  
-Het spannend te lezen, authentieke ooggetuigen verslag ​van Alexander Berkman over twee Russische revolutiejaren is, ook wegens ​zijn hoge literaire kwaliteitzijn invoelingsvermogen ​en zijn onopgesmukte inzet voor gerechtigheid tegenover alle beschreven mensen ​en omstandigheden ​een mogelijkheidnader te komen tot deze nu zo ver weg gelegen tijd en de personen en hen en hun handelen vanuit ​een menselijk gezichtspunt te bevatten. Niet in de laatste ​plaats om daaruit ​te leren.+Toen er geen hoop meer op verbetering ​van de verhoudingen mogelijk bleek te zijn, besloten Berkman ​en zijn kameraden het land te verlaten. Het kapitalistische buitenland werd voor de door de Bolsjewieken vervolgde revolutionairen vertwijfeld een laatste toevluchtsoord. In december 1921 konden Berkman ​en Goldman met andere anarchisten,​ waaronder [[Voline]], op basis van een regeringsbesluit over afgevaardigden van vakbonden uit het buitenlandals een van de laatste ​oppositionelen uit de Sovjet-Unie reizen. Het lot van diegenen die achterbleven was bijna altijd kamp, gevangenis of neergeschoten worden. Als balling buiten Rusland schreef Berkman onder meer het boek "ABC van het anarchisme"​ dat in 1929 uitkwam. Zeven jaar later, berooid en ziek levend als politieke vluchteling in het zuiden van Frankrijk, ontnam hij te Nice zichzelf het leven.
  
 ===== Teksten ===== ===== Teksten =====
Regel 74: Regel 69:
 ===== Voetnoten ===== ===== Voetnoten =====
  
-  * Biografie overgenomen van het Jan Pellering Fronds+  * Biografie overgenomen ​en bewerkt ​van het Jan Pellering Fronds
namespace/alexander_berkman.txt · Laatst gewijzigd: 20/12/21 13:58 door defiance