Gebruikershulpmiddelen

Site-hulpmiddelen


namespace:anarchisme

Verschillen

Dit geeft de verschillen weer tussen de geselecteerde revisie en de huidige revisie van de pagina.

Link naar deze vergelijking

Beide kanten vorige revisie Vorige revisie
Volgende revisie
Vorige revisie
Volgende revisie Beide kanten volgende revisie
namespace:anarchisme [11/11/19 15:04]
defiance
namespace:anarchisme [23/01/20 10:03]
defiance [Verschillen in focus en strategie]
Regel 172: Regel 172:
 ** De Russische Revolutie en Kroonstadt (1917-1921)** ​ ** De Russische Revolutie en Kroonstadt (1917-1921)** ​
  
-Na de mislukte opstand in 1905 kwam het in Rusland tijdens de Eerste Wereldoorlog tot een nieuwe revolutie. Deze keer slaagde deze en in 1917 ontstaat er een korte periode waarin het volk aan de macht is. Anarchisten spelen in deze periode een belangrijke rol. In het boek //The Unknown Revolution//​ (verschenen bij Tumult onder te titel 'De Ongekende Revolutie'​) schrijft [[Volin]] dat de anarchistische beweging, hoewel aanvankelijk zwak, wel degelijk van betekenis was voor de revolutie van 1917 en daarna. Dit ondanks de enorme repressie onder het Tsaristische regime en de daarop volgende repressie van de Bolsjewieken onder Lenin en Trotski. In de hoogtijdagen van de beweging beschikte deze over dagelijkse kranten en landelijke federaties met meerdere actieve groepen en organisaties per stad.+Na de mislukte opstand in 1905 kwam het in Rusland tijdens de Eerste Wereldoorlog tot een nieuwe revolutie. Deze keer slaagde deze en in 1917 ontstaat er een korte periode waarin het volk aan de macht is. Anarchisten spelen in deze periode een belangrijke rol. In het boek //The Unknown Revolution//​ (verschenen bij Tumult onder te titel 'De Ongekende Revolutie'​) schrijft [[Voline]] dat de anarchistische beweging, hoewel aanvankelijk zwak, wel degelijk van betekenis was voor de revolutie van 1917 en daarna. Dit ondanks de enorme repressie onder het Tsaristische regime en de daarop volgende repressie van de Bolsjewieken onder Lenin en Trotski. In de hoogtijdagen van de beweging beschikte deze over dagelijkse kranten en landelijke federaties met meerdere actieve groepen en organisaties per stad.
  
 In 1921 kwam dan de zogenaamde [[Kronstadt-opstand|'​derde'​ revolutie]],​ gericht tegen het autoritaire bewind van de Bolsjewieken die in de macht naar zich toe hadden getrokken. De arbeiders en matrozen van de marinebasis Kroonstadt, vlak bij Petrograd (het huidige St. Petersburg),​ waren tot dan toe één van de meest gevierde revolutionairen en hadden een sleutelrol gespeeld in de Revolutie van 1917. Zij stonden op voor de verdediging van de vrije raden - een vrij vorm van communisme - en een keerden zich tegen het zogenaamde '​oorlogscommunisme',​ dat het leven van de mensen zo moeilijk had gemaakt. De burgeroorlog was voorbij en er moest ruimte komen voor de positieve aspecten van de revolutie. Deze opstand werd echter door de Bolsjewieken,​ niet getolereerd en bloedig neergeslagen. Voor anarchisten zijn repressie van de anarchistische beweging, de Kroonstadt-opstand in 1921 belangrijke breekpunten en in feite de verwerkelijking van dat waar [[Michael Bakoenin]] in zijn boek //[[Over anarchisme, staat en dictatuur|Staat en dictatuur]]//​[1] al in 1873 voor waarschuwde:​ In 1921 kwam dan de zogenaamde [[Kronstadt-opstand|'​derde'​ revolutie]],​ gericht tegen het autoritaire bewind van de Bolsjewieken die in de macht naar zich toe hadden getrokken. De arbeiders en matrozen van de marinebasis Kroonstadt, vlak bij Petrograd (het huidige St. Petersburg),​ waren tot dan toe één van de meest gevierde revolutionairen en hadden een sleutelrol gespeeld in de Revolutie van 1917. Zij stonden op voor de verdediging van de vrije raden - een vrij vorm van communisme - en een keerden zich tegen het zogenaamde '​oorlogscommunisme',​ dat het leven van de mensen zo moeilijk had gemaakt. De burgeroorlog was voorbij en er moest ruimte komen voor de positieve aspecten van de revolutie. Deze opstand werd echter door de Bolsjewieken,​ niet getolereerd en bloedig neergeslagen. Voor anarchisten zijn repressie van de anarchistische beweging, de Kroonstadt-opstand in 1921 belangrijke breekpunten en in feite de verwerkelijking van dat waar [[Michael Bakoenin]] in zijn boek //[[Over anarchisme, staat en dictatuur|Staat en dictatuur]]//​[1] al in 1873 voor waarschuwde:​
Regel 282: Regel 282:
 </​WRAP>​ </​WRAP>​
  
-==== Verschillen in focus ====+==== Verschillen in focus en strategie ​====
  
-Zoals inmiddels wel duidelijk zal zijn, is het anarchisme divers als het sterrenstelsel. Naast de eerder genoemde verschillende stromingen, zijn er ook een aantal sub-stromingen te benoemen. Deze onderscheiden zich vooral door de focus qua thematiek, middel en/of strategie. Denk hierbij bijvoorbeeld aan [[anarcha-feminisme]],​ [[eco-anarchisme]],​ [[anarcho-pacifisme]] en [[religieus anarchisme]],​ maar ook [[insurrectionalisme]] ​en [[anarcho-syndicalisme]] kunnen daarbij geplaatst worden. Deze substromingen zijn echter niet los te zien van de '​algemenere'​ stomingen. Zo is het prima mogelijk dat een anarcha-feminist of insurrectionalist uiteindelijk ook anarcho-communist is en visa versa.+Zoals inmiddels wel duidelijk zal zijn, is het anarchisme divers als het sterrenstelsel. Naast de eerder genoemde verschillende stromingen, zijn er ook een aantal sub-stromingen te benoemen. Deze onderscheiden zich vooral door de focus qua thematiek, middel en/of strategie. Denk hierbij bijvoorbeeld aan [[anarcha-feminisme]],​ [[eco-anarchisme]],​ [[anarcho-pacifisme]] en [[religieus anarchisme]],​ maar ook [[insurrectionalisme]][[anarcho-syndicalisme]] en tendensen uit het verleden als de [[propaganda van de daad]] kunnen daarbij geplaatst worden. Deze substromingen zijn echter niet los te zien van de '​algemenere'​ stomingen. Zo is het prima mogelijk dat een anarcha-feminist of insurrectionalist uiteindelijk ook anarcho-communist is en visa versa.
  
 <WRAP left box 100%> <WRAP left box 100%>
   * **Anarcha-feminisme:​** een focus op feminisme en de rol van de vrouw in de samenleving (en de eigen beweging). Onderscheid met gewoon feminisme is dat anarcha-feministen wel voor vrouwenrechten opkomen, maar er niet zozeer naar streven dat er meer vrouwen aan de top in bedrijven of de politiek zullen zijn; men strijdt juist tegen het gehele feit dat er een top is. Doel van de bevrijding van de vrouw is voor anarcha-feministen niet dat de ene vrouw over de ander kan beslissen, maar dat de vrouw als mens werkelijk vrij is. Zie o.a.: [[Emma Goldman]], [[Lucy Parsons]], [[Voltairine de Cleyre]], [[Milly Witkop]], [[Peggy Kornegger]],​ [[Mujeres Libres]]   * **Anarcha-feminisme:​** een focus op feminisme en de rol van de vrouw in de samenleving (en de eigen beweging). Onderscheid met gewoon feminisme is dat anarcha-feministen wel voor vrouwenrechten opkomen, maar er niet zozeer naar streven dat er meer vrouwen aan de top in bedrijven of de politiek zullen zijn; men strijdt juist tegen het gehele feit dat er een top is. Doel van de bevrijding van de vrouw is voor anarcha-feministen niet dat de ene vrouw over de ander kan beslissen, maar dat de vrouw als mens werkelijk vrij is. Zie o.a.: [[Emma Goldman]], [[Lucy Parsons]], [[Voltairine de Cleyre]], [[Milly Witkop]], [[Peggy Kornegger]],​ [[Mujeres Libres]]
   * **Eco-anarchisme:​** anarchisme met de nadruk op ecologische balans en de relatie tussen mens en natuur. Zie o.a.: [[Murray Bookchin]], [[Élisée Reclus]],  ​   * **Eco-anarchisme:​** anarchisme met de nadruk op ecologische balans en de relatie tussen mens en natuur. Zie o.a.: [[Murray Bookchin]], [[Élisée Reclus]],  ​
-  * **Anarcho-pacifisme:​** de totale afwijzing van geweld. Ervanuit gaande dat geweld ook een vorm van overheersing is, stelt men dat een vrije en gelijkwaardige samenleving alleen voort kan komen uit geweldloze inspanningen. Veelal zijn anarcho-pacifisten ook actieve antimilitaristen. Zie o.a.: [[Leo Tolstoi]], [[Bart de Ligt]] +  * **Anarcho-pacifisme:​** de totale afwijzing van geweld. Ervanuit gaande dat geweld ook een vorm van overheersing is, stelt men dat een vrije en gelijkwaardige samenleving alleen voort kan komen uit geweldloze inspanningen. Veelal zijn anarcho-pacifisten ook actieve antimilitaristen. Zie o.a.: [[Leo Tolstoj]], [[Bart de Ligt]] 
-  * **Religieus anarchisme:​** een verbintenis tussen religieuze opvattingen en anarchistische waarden en uitgangspunten. Meestal wordt er vanuit de religie de conclusie getrokken dat, onder hun god, alle mensen gelijk zijn en dus dat het leven op aarde ook naar deze grondwaarde vormgegeven dient te worden. Dit heeft onder andere uiting gevonden onder de 'Tolstoianen' die het christendom als uitgangspunt hadden voor hun anarchistische en ook pacifistische en antimilitaristische opvattingen. Overlappingen en anarchistische praktijk is ook terug te vinden te vinden in verschillende natuurreligies,​ zoals die van de Mapuché-stammen in Chili en lokale religie Iffá in Cuba. Zie o.a.: [[Leo Tolstoi]], [[Bart de Ligt]]+  * **Religieus anarchisme:​** een verbintenis tussen religieuze opvattingen en anarchistische waarden en uitgangspunten. Meestal wordt er vanuit de religie de conclusie getrokken dat, onder hun god, alle mensen gelijk zijn en dus dat het leven op aarde ook naar deze grondwaarde vormgegeven dient te worden. Dit heeft onder andere uiting gevonden onder de 'Tolstojanen' die het christendom als uitgangspunt hadden voor hun anarchistische en ook pacifistische en antimilitaristische opvattingen. Overlappingen en anarchistische praktijk is ook terug te vinden te vinden in verschillende natuurreligies,​ zoals die van de Mapuché-stammen in Chili en lokale religie Iffá in Cuba. Zie o.a.: [[Leo Tolstoj]], [[Bart de Ligt]]
   * **Insurrectionalisme:​** binnen het insurrectionalisme ligt de nadruk op de insurrectie - de opstand - als praktische uiting. De constante spanning met het huidige systeem zou daarin scheurtjes moeten maken, waarbij op sommige momenten ook ruimte zou ontstaan voor populaire opstand. Insurectionalisten zijn vaak kritisch over formele organisatie zoals vakbonden en federaties en de nadruk meer op informele organisatie en klein affiniteitsgroepen. Insurrectionalisten hechten grote waarde aan de aanval, permanent klassenconflict en de afwijzing om te onderhandelen met klassenvijanden. Zie o.a.: [[Alfredo Bonanno]]   * **Insurrectionalisme:​** binnen het insurrectionalisme ligt de nadruk op de insurrectie - de opstand - als praktische uiting. De constante spanning met het huidige systeem zou daarin scheurtjes moeten maken, waarbij op sommige momenten ook ruimte zou ontstaan voor populaire opstand. Insurectionalisten zijn vaak kritisch over formele organisatie zoals vakbonden en federaties en de nadruk meer op informele organisatie en klein affiniteitsgroepen. Insurrectionalisten hechten grote waarde aan de aanval, permanent klassenconflict en de afwijzing om te onderhandelen met klassenvijanden. Zie o.a.: [[Alfredo Bonanno]]
   * **Anarcho-syndicalisme:​** een verbinding van anarchisme en vakbondsstrijd. Syndicaat is een oud woord voor vakbond. Anarcho-syndicalisme organiseert de vakbond langs anarchistische lijn; d.w.z. dat de arbeiders hun bond op horizontale manier besturen - er is geen vakbondsleiding,​ de besluitvorming ligt bij de arbeiders zelf. Op de lange termijn proberen anarcho-syndicalisten via arbeidsstrijd kapitalisme af te schaffen en de economie te democratiseren waarbij de bond van zelfbestuurde werkplekken een centrale rol speelt in arbeidsverdeling,​ productie en distributie. Zie o.a.: [[Emma Goldman]], [[Alexander Berkman]], [[Rudolf Rocker]]   * **Anarcho-syndicalisme:​** een verbinding van anarchisme en vakbondsstrijd. Syndicaat is een oud woord voor vakbond. Anarcho-syndicalisme organiseert de vakbond langs anarchistische lijn; d.w.z. dat de arbeiders hun bond op horizontale manier besturen - er is geen vakbondsleiding,​ de besluitvorming ligt bij de arbeiders zelf. Op de lange termijn proberen anarcho-syndicalisten via arbeidsstrijd kapitalisme af te schaffen en de economie te democratiseren waarbij de bond van zelfbestuurde werkplekken een centrale rol speelt in arbeidsverdeling,​ productie en distributie. Zie o.a.: [[Emma Goldman]], [[Alexander Berkman]], [[Rudolf Rocker]]
-  * **Primitivisme:​** stroming die zeer kritisch is over de oorsprong en ontwikkeling van menselijke civilisatie. Volgens anarcho-primitivisten was de verschuiving van een jager-verzamelaarsbestaan naar landbouw oorzaak voor de ontwikkeling van de klassenmaatschappij,​ dwang, vervreemding en populatiegroei. Anarcho-primitivisten pleiten voor de terugkeer naar een "​ongeciviliseerd"​ leven door middel van deïndustrialisatie,​ de afschaffing van werkverdeling en spcialisatie,​ technologie en grootschalige vormen van organisatie. Anarcho-primitivisme heeft enige overlap met het eco-anarchisme, ​al is er vanuit ​de ecologische hoek soms ook sterkte kritiek op het primitivisme,​ zoals door [[Murray Bookchin]] in zijn '​[[Sociale ecologie vs. 'Deep Ecology'​]]'​. Anarcho-primitivisten willen terug naar de '​natuurlijke'​ of '​wilde'​ staat door zich te '​verwilderen'​. Zie o.a.: [[John Zerzan]], [[Derrick Jensen]], [[Paul Shepard]], [[Henry David Thoreau]], [[Fredy Perlman]]+  * **Primitivisme:​** stroming die zeer kritisch is over de oorsprong en ontwikkeling van menselijke civilisatie. Volgens anarcho-primitivisten was de verschuiving van een jager-verzamelaarsbestaan naar landbouw oorzaak voor de ontwikkeling van de klassenmaatschappij,​ dwang, vervreemding en populatiegroei. Anarcho-primitivisten pleiten voor de terugkeer naar een "​ongeciviliseerd"​ leven door middel van deïndustrialisatie,​ de afschaffing van werkverdeling en spcialisatie,​ technologie en grootschalige vormen van organisatie. Anarcho-primitivisme heeft enige overlap met het eco-anarchisme, ​zoals de relatie tussen techniek en de geïndustrialiseerde maatschappij en de vernietiging en uitbuiting van de aarde. Vanuit ​de ecologische hoek is er echter ​soms ook sterkte kritiek op het primitivisme,​ zoals door [[Murray Bookchin]] in zijn '​[[Sociale ecologie vs. 'Deep Ecology'​]]'​. Anarcho-primitivisten willen terug naar de '​natuurlijke'​ of '​wilde'​ staat door zich te '​verwilderen'​. Zie o.a.: [[John Zerzan]], [[Derrick Jensen]], [[Paul Shepard]], [[Henry David Thoreau]], [[Fredy Perlman]]
  
 </​WRAP>​ </​WRAP>​
namespace/anarchisme.txt · Laatst gewijzigd: 24/11/21 17:45 door defiance