Gebruikershulpmiddelen

Site-hulpmiddelen


namespace:anarchisme

Verschillen

Dit geeft de verschillen weer tussen de geselecteerde revisie en de huidige revisie van de pagina.

Link naar deze vergelijking

Beide kanten vorige revisie Vorige revisie
Volgende revisie
Vorige revisie
Volgende revisie Beide kanten volgende revisie
namespace:anarchisme [27/12/19 21:10]
defiance
namespace:anarchisme [10/03/20 20:42]
defiance
Regel 172: Regel 172:
 ** De Russische Revolutie en Kroonstadt (1917-1921)** ​ ** De Russische Revolutie en Kroonstadt (1917-1921)** ​
  
-Na de mislukte opstand in 1905 kwam het in Rusland tijdens de Eerste Wereldoorlog tot een nieuwe revolutie. Deze keer slaagde deze en in 1917 ontstaat er een korte periode waarin het volk aan de macht is. Anarchisten spelen in deze periode een belangrijke rol. In het boek //The Unknown Revolution//​ (verschenen bij Tumult onder te titel 'De Ongekende Revolutie'​) schrijft [[Volin]] dat de anarchistische beweging, hoewel aanvankelijk zwak, wel degelijk van betekenis was voor de revolutie van 1917 en daarna. Dit ondanks de enorme repressie onder het Tsaristische regime en de daarop volgende repressie van de Bolsjewieken onder Lenin en Trotski. In de hoogtijdagen van de beweging beschikte deze over dagelijkse kranten en landelijke federaties met meerdere actieve groepen en organisaties per stad.+Na de mislukte opstand in 1905 kwam het in Rusland tijdens de Eerste Wereldoorlog tot een nieuwe revolutie. Deze keer slaagde deze en in 1917 ontstaat er een korte periode waarin het volk aan de macht is. Anarchisten spelen in deze periode een belangrijke rol. In het boek //The Unknown Revolution//​ (verschenen bij Tumult onder te titel 'De Ongekende Revolutie'​) schrijft [[Voline]] dat de anarchistische beweging, hoewel aanvankelijk zwak, wel degelijk van betekenis was voor de revolutie van 1917 en daarna. Dit ondanks de enorme repressie onder het Tsaristische regime en de daarop volgende repressie van de Bolsjewieken onder Lenin en Trotski. In de hoogtijdagen van de beweging beschikte deze over dagelijkse kranten en landelijke federaties met meerdere actieve groepen en organisaties per stad.
  
 In 1921 kwam dan de zogenaamde [[Kronstadt-opstand|'​derde'​ revolutie]],​ gericht tegen het autoritaire bewind van de Bolsjewieken die in de macht naar zich toe hadden getrokken. De arbeiders en matrozen van de marinebasis Kroonstadt, vlak bij Petrograd (het huidige St. Petersburg),​ waren tot dan toe één van de meest gevierde revolutionairen en hadden een sleutelrol gespeeld in de Revolutie van 1917. Zij stonden op voor de verdediging van de vrije raden - een vrij vorm van communisme - en een keerden zich tegen het zogenaamde '​oorlogscommunisme',​ dat het leven van de mensen zo moeilijk had gemaakt. De burgeroorlog was voorbij en er moest ruimte komen voor de positieve aspecten van de revolutie. Deze opstand werd echter door de Bolsjewieken,​ niet getolereerd en bloedig neergeslagen. Voor anarchisten zijn repressie van de anarchistische beweging, de Kroonstadt-opstand in 1921 belangrijke breekpunten en in feite de verwerkelijking van dat waar [[Michael Bakoenin]] in zijn boek //[[Over anarchisme, staat en dictatuur|Staat en dictatuur]]//​[1] al in 1873 voor waarschuwde:​ In 1921 kwam dan de zogenaamde [[Kronstadt-opstand|'​derde'​ revolutie]],​ gericht tegen het autoritaire bewind van de Bolsjewieken die in de macht naar zich toe hadden getrokken. De arbeiders en matrozen van de marinebasis Kroonstadt, vlak bij Petrograd (het huidige St. Petersburg),​ waren tot dan toe één van de meest gevierde revolutionairen en hadden een sleutelrol gespeeld in de Revolutie van 1917. Zij stonden op voor de verdediging van de vrije raden - een vrij vorm van communisme - en een keerden zich tegen het zogenaamde '​oorlogscommunisme',​ dat het leven van de mensen zo moeilijk had gemaakt. De burgeroorlog was voorbij en er moest ruimte komen voor de positieve aspecten van de revolutie. Deze opstand werd echter door de Bolsjewieken,​ niet getolereerd en bloedig neergeslagen. Voor anarchisten zijn repressie van de anarchistische beweging, de Kroonstadt-opstand in 1921 belangrijke breekpunten en in feite de verwerkelijking van dat waar [[Michael Bakoenin]] in zijn boek //[[Over anarchisme, staat en dictatuur|Staat en dictatuur]]//​[1] al in 1873 voor waarschuwde:​
Regel 271: Regel 271:
 ==== Verschillende stromingen ==== ==== Verschillende stromingen ====
  
-Doordat het anarchisme een ondogmatische politieke filosofie is, kent het ook een diverse interpretatie en praktijk. Net als bij eigenlijk alle politieke ideologieën zijn er bij het anarchisme ook verschillende denkrichtingen aan te duiden. Hoewel grofweg het doel gelijk is - een vrije, gelijkwaardige samenleving gebaseerd op solidariteit en wederzijdse hulp - verschilt de visie over hoe dit er dan uiteindelijk uit ziet of bereikt kan worden soms enigszins. We zouden grofweg een aantal hoofdstromen kunnen onderscheiden:​ [[anarcho-communisme]], [[anarcho-collectivisme]], [[mutualisme]],​ [[individualisme]] en [[synthése ​anarchisme]]. Soms wordt ook getracht het zogenaamde "​anarcho-kapitalisme"​ binnen de anarchistische traditie te plaatsen. Consequent kan dit echter beter radicaal kapitalisme genoemd worden.[4] Kapitalisme draagt op economisch gebied een hiërarchie in zich en valt voor ons hierom buiten de traditie van het anarchisme. Een vergelijkbaar probleem geld voor "​nationaal-anarchisme",​ dat mensen via grenzen en etniciteit tracht te determineren,​ hier eveneens niet thuis hoort. Over deze twee onderwerpen zul je, behalve kritiek, op deze website dan ook niet veel terug vinden.+Doordat het anarchisme een ondogmatische politieke filosofie is, kent het ook een diverse interpretatie en praktijk. Net als bij eigenlijk alle politieke ideologieën zijn er bij het anarchisme ook verschillende denkrichtingen aan te duiden. Hoewel grofweg het doel gelijk is - een vrije, gelijkwaardige samenleving gebaseerd op solidariteit en wederzijdse hulp - verschilt de visie over hoe dit er dan uiteindelijk uit ziet of bereikt kan worden soms enigszins. We zouden grofweg een aantal hoofdstromen kunnen onderscheiden:​ [[anarcho-collectivisme]], [[anarcho-communisme]], [[mutualisme]],​ [[individualisme]] en [[anarchisme ​zonder adjectieven]]. Soms wordt ook getracht het zogenaamde "​anarcho-kapitalisme"​ binnen de anarchistische traditie te plaatsen. Consequent kan dit echter beter radicaal kapitalisme genoemd worden.[4] Kapitalisme draagt op economisch gebied een hiërarchie in zich en valt voor ons hierom buiten de traditie van het anarchisme. Een vergelijkbaar probleem geld voor "​nationaal-anarchisme",​ dat mensen via grenzen en etniciteit tracht te determineren,​ hier eveneens niet thuis hoort. Over deze twee onderwerpen zul je, behalve kritiek, op deze website dan ook niet veel terug vinden.
  
 <WRAP left box 100%> <WRAP left box 100%>
Regel 278: Regel 278:
   * **Individualisme:​** individualistisch anarchisme refereert naar verschillende tradities binnen deze anarchistische stroming. Het benadrukt het individu en hun wil tegenover die van de invloed van groepen, de samenleving,​ ideologiën en de staat. Binnen het individualistisch anarchisme bestaan dermate grote verschillen dat deze soms ook tegenstrijdig zijn met elkaar; voor sommigen is het individu absoluut, voor anderen is het individu belangrijk om te beschermen, maar staat deze altijd in relatie tot anderen. Zie o.a.: [[Max Stirner]], [[Benjamin Tucker]], [[William Godwin]].   * **Individualisme:​** individualistisch anarchisme refereert naar verschillende tradities binnen deze anarchistische stroming. Het benadrukt het individu en hun wil tegenover die van de invloed van groepen, de samenleving,​ ideologiën en de staat. Binnen het individualistisch anarchisme bestaan dermate grote verschillen dat deze soms ook tegenstrijdig zijn met elkaar; voor sommigen is het individu absoluut, voor anderen is het individu belangrijk om te beschermen, maar staat deze altijd in relatie tot anderen. Zie o.a.: [[Max Stirner]], [[Benjamin Tucker]], [[William Godwin]].
   * **Mutualisme:​** een economische theorie binnen de anarchistische school van denken die er voor een samenleving pleit waarin iedereen productiemiddelen mag bezitten - zowel individueel als collectief - en waar handel de hoeveelheid werk representeerd. Hierbij zijn mutualistische credietbanken belangrijk die producenten tegen minimale rente geld kunnen lenen. Mutualisme is gebaseerd op het idee dat goederen of diensten als zij verkocht worden, bij inwisseling "​evenveel moeten opleveren als er werk nodig is voor een vergelijkbaar artikel of dienst."​ Mutualisme vindt dienst oorsprong in de geschriften van [[Pierre-Joseph Proudhon]].   * **Mutualisme:​** een economische theorie binnen de anarchistische school van denken die er voor een samenleving pleit waarin iedereen productiemiddelen mag bezitten - zowel individueel als collectief - en waar handel de hoeveelheid werk representeerd. Hierbij zijn mutualistische credietbanken belangrijk die producenten tegen minimale rente geld kunnen lenen. Mutualisme is gebaseerd op het idee dat goederen of diensten als zij verkocht worden, bij inwisseling "​evenveel moeten opleveren als er werk nodig is voor een vergelijkbaar artikel of dienst."​ Mutualisme vindt dienst oorsprong in de geschriften van [[Pierre-Joseph Proudhon]].
-  * **Synthèse anarchisme:** ook wel '​anarchisme zonder toevoegingen'​ (Eng. '​anarchism without adjectives'​). Gepoogd wordt verschillende anarchistische stromingen te verenigen binnen een anarchisme zonder toevoegingen,​ te organiseren voorbij de individuele voorkeuren. Het gaat er hierbij vanuit dat de basispricipes van het anarchisme voldoende basis bieden om te verenigen. Zie o.a.: [[Fernando Tarrida del Mármol]], [[Ricardo Mella]], ​ [[Sébastien Faure]], [[Voline]]+  * **Anarchisme zonder adjectieven:** ook wel '​anarchisme zonder toevoegingen'​ (Eng. '​anarchism without adjectives'​). Gepoogd wordt verschillende anarchistische stromingen te verenigen binnen een anarchisme zonder toevoegingen,​ te organiseren voorbij de individuele voorkeuren. Het gaat er hierbij vanuit dat de basispricipes van het anarchisme voldoende basis bieden om te verenigen. Zie o.a.: [[Fernando Tarrida del Mármol]], [[Ricardo Mella]], ​ [[Sébastien Faure]], [[Voline]]
  
 </​WRAP>​ </​WRAP>​
Regel 293: Regel 293:
   * **Insurrectionalisme:​** binnen het insurrectionalisme ligt de nadruk op de insurrectie - de opstand - als praktische uiting. De constante spanning met het huidige systeem zou daarin scheurtjes moeten maken, waarbij op sommige momenten ook ruimte zou ontstaan voor populaire opstand. Insurectionalisten zijn vaak kritisch over formele organisatie zoals vakbonden en federaties en de nadruk meer op informele organisatie en klein affiniteitsgroepen. Insurrectionalisten hechten grote waarde aan de aanval, permanent klassenconflict en de afwijzing om te onderhandelen met klassenvijanden. Zie o.a.: [[Alfredo Bonanno]]   * **Insurrectionalisme:​** binnen het insurrectionalisme ligt de nadruk op de insurrectie - de opstand - als praktische uiting. De constante spanning met het huidige systeem zou daarin scheurtjes moeten maken, waarbij op sommige momenten ook ruimte zou ontstaan voor populaire opstand. Insurectionalisten zijn vaak kritisch over formele organisatie zoals vakbonden en federaties en de nadruk meer op informele organisatie en klein affiniteitsgroepen. Insurrectionalisten hechten grote waarde aan de aanval, permanent klassenconflict en de afwijzing om te onderhandelen met klassenvijanden. Zie o.a.: [[Alfredo Bonanno]]
   * **Anarcho-syndicalisme:​** een verbinding van anarchisme en vakbondsstrijd. Syndicaat is een oud woord voor vakbond. Anarcho-syndicalisme organiseert de vakbond langs anarchistische lijn; d.w.z. dat de arbeiders hun bond op horizontale manier besturen - er is geen vakbondsleiding,​ de besluitvorming ligt bij de arbeiders zelf. Op de lange termijn proberen anarcho-syndicalisten via arbeidsstrijd kapitalisme af te schaffen en de economie te democratiseren waarbij de bond van zelfbestuurde werkplekken een centrale rol speelt in arbeidsverdeling,​ productie en distributie. Zie o.a.: [[Emma Goldman]], [[Alexander Berkman]], [[Rudolf Rocker]]   * **Anarcho-syndicalisme:​** een verbinding van anarchisme en vakbondsstrijd. Syndicaat is een oud woord voor vakbond. Anarcho-syndicalisme organiseert de vakbond langs anarchistische lijn; d.w.z. dat de arbeiders hun bond op horizontale manier besturen - er is geen vakbondsleiding,​ de besluitvorming ligt bij de arbeiders zelf. Op de lange termijn proberen anarcho-syndicalisten via arbeidsstrijd kapitalisme af te schaffen en de economie te democratiseren waarbij de bond van zelfbestuurde werkplekken een centrale rol speelt in arbeidsverdeling,​ productie en distributie. Zie o.a.: [[Emma Goldman]], [[Alexander Berkman]], [[Rudolf Rocker]]
-  * **Primitivisme:​** stroming die zeer kritisch is over de oorsprong en ontwikkeling van menselijke civilisatie. Volgens anarcho-primitivisten was de verschuiving van een jager-verzamelaarsbestaan naar landbouw oorzaak voor de ontwikkeling van de klassenmaatschappij,​ dwang, vervreemding en populatiegroei. Anarcho-primitivisten pleiten voor de terugkeer naar een "​ongeciviliseerd"​ leven door middel van deïndustrialisatie,​ de afschaffing van werkverdeling en spcialisatie,​ technologie en grootschalige vormen van organisatie. Anarcho-primitivisme heeft enige overlap met het eco-anarchisme, ​al is er vanuit ​de ecologische hoek soms ook sterkte kritiek op het primitivisme,​ zoals door [[Murray Bookchin]] in zijn '​[[Sociale ecologie vs. 'Deep Ecology'​]]'​. Anarcho-primitivisten willen terug naar de '​natuurlijke'​ of '​wilde'​ staat door zich te '​verwilderen'​. Zie o.a.: [[John Zerzan]], [[Derrick Jensen]], [[Paul Shepard]], [[Henry David Thoreau]], [[Fredy Perlman]]+  * **Primitivisme:​** stroming die zeer kritisch is over de oorsprong en ontwikkeling van menselijke civilisatie. Volgens anarcho-primitivisten was de verschuiving van een jager-verzamelaarsbestaan naar landbouw oorzaak voor de ontwikkeling van de klassenmaatschappij,​ dwang, vervreemding en populatiegroei. Anarcho-primitivisten pleiten voor de terugkeer naar een "​ongeciviliseerd"​ leven door middel van deïndustrialisatie,​ de afschaffing van werkverdeling en spcialisatie,​ technologie en grootschalige vormen van organisatie. Anarcho-primitivisme heeft enige overlap met het eco-anarchisme, ​zoals de relatie tussen techniek en de geïndustrialiseerde maatschappij en de vernietiging en uitbuiting van de aarde. Vanuit ​de ecologische hoek is er echter ​soms ook sterkte kritiek op het primitivisme,​ zoals door [[Murray Bookchin]] in zijn '​[[Sociale ecologie vs. 'Deep Ecology'​]]'​. Anarcho-primitivisten willen terug naar de '​natuurlijke'​ of '​wilde'​ staat door zich te '​verwilderen'​. Zie o.a.: [[John Zerzan]], [[Derrick Jensen]], [[Paul Shepard]], [[Henry David Thoreau]], [[Fredy Perlman]]
  
 </​WRAP>​ </​WRAP>​
namespace/anarchisme.txt · Laatst gewijzigd: 24/11/21 17:45 door defiance