Gebruikershulpmiddelen

Site-hulpmiddelen


namespace:commune_van_parijs

Verschillen

Dit geeft de verschillen weer tussen de geselecteerde revisie en de huidige revisie van de pagina.

Link naar deze vergelijking

Beide kanten vorige revisie Vorige revisie
Volgende revisie
Vorige revisie
Volgende revisie Beide kanten volgende revisie
namespace:commune_van_parijs [12/06/17 16:59]
defiance [Herdenking en betekenis voor de toekomst]
namespace:commune_van_parijs [16/10/19 10:14]
127.0.0.1 Externe bewerking
Regel 7: Regel 7:
 Nochtans aanvaardden de linkse Parijzenaars deze capitulatie niet. De intocht van het Duitse leger werd door de Parijzenaars als een werkelijke vernedering aanzien. Ook de eis tot overgave van de troepen die Parijs verdedigden viel niet in goede aarde. De nationale wacht ging zelfs zo ver dat zij weigerden wapens en kanonnen af te staan. Nochtans aanvaardden de linkse Parijzenaars deze capitulatie niet. De intocht van het Duitse leger werd door de Parijzenaars als een werkelijke vernedering aanzien. Ook de eis tot overgave van de troepen die Parijs verdedigden viel niet in goede aarde. De nationale wacht ging zelfs zo ver dat zij weigerden wapens en kanonnen af te staan.
  
-Op 8 februari werd een nationale vergadering gekozen die, onder leiding van Adolphe Thiers eerst te Bordeaux en vervolgens in Versailles samenkwam. Samengesteld uit een meerderheid van monarchisten beijverde deze vergadering zich om tot elke prijs een vrede met Duitsland te sluiten om daarna des te gemakkelijker met de republikeinse en links georiënteerde hoofdstad te kunnen afrekenen. Als gevolg van deze situatie heerste er te Parijs een algemene ontevredenheid bij de kleine burgerij en het proletariaat,​ die niet alleen vreesden dat de Republiek maar ook de democratie in het gedrang zouden komen. En hun vrees werd realiteit: op 11 maart decreteerde men bijvoorbeeld de opheffing van 6 republikeinse kranten, ​ondermeer ​Le Pere Duchène en Le Cri du Peuple. En in de nacht van 17 op 18 maart gaf Thiers het bevel de kanonnen van de nationale wacht in beslag te nemen. In de vroege ochtend bezetten verschillende legereenheden de hun aangewezen posities. Het uiteindelijke doel van Thiers was een militaire bezetting van de hoofdstad, terwijl hij tevens de groeiende invloed van het centrale comité der nationale wacht wilde breken door hen gevangen te laten nemen.+Op 8 februari werd een nationale vergadering gekozen die, onder leiding van Adolphe Thiers eerst te Bordeaux en vervolgens in Versailles samenkwam. Samengesteld uit een meerderheid van monarchisten beijverde deze vergadering zich om tot elke prijs een vrede met Duitsland te sluiten om daarna des te gemakkelijker met de republikeinse en links georiënteerde hoofdstad te kunnen afrekenen. Als gevolg van deze situatie heerste er te Parijs een algemene ontevredenheid bij de kleine burgerij en het proletariaat,​ die niet alleen vreesden dat de Republiek maar ook de democratie in het gedrang zouden komen. En hun vrees werd realiteit: op 11 maart decreteerde men bijvoorbeeld de opheffing van 6 republikeinse kranten, ​onder meer Le Pere Duchène en Le Cri du Peuple. En in de nacht van 17 op 18 maart gaf Thiers het bevel de kanonnen van de nationale wacht in beslag te nemen. In de vroege ochtend bezetten verschillende legereenheden de hun aangewezen posities. Het uiteindelijke doel van Thiers was een militaire bezetting van de hoofdstad, terwijl hij tevens de groeiende invloed van het centrale comité der nationale wacht wilde breken door hen gevangen te laten nemen.
  
 Maar de nationale gardes, die de wacht optrokken bij de kanonnen, sloegen alarm zodat na een korte tijd, niet alleen de nationale wacht te wapen liep, maar ook de burgerbevolking op straat kwam. Dit laatste gaf hier en daar aanleiding tot verbroedering tussen troepen en burgers. En twee generaals van Thiers werden gevangen genomen en iets later - ondanks de tussenkomst van leden der nationale wacht - door de woedende bevolking vermoord. De toestand evolueerde ondertussen zo snel dat de nationale regering niet alleen besloot zich uit de hoofdstad terug te trekken, maar ook haar leger beval zich in Versailles te hergroeperen. Maar de nationale gardes, die de wacht optrokken bij de kanonnen, sloegen alarm zodat na een korte tijd, niet alleen de nationale wacht te wapen liep, maar ook de burgerbevolking op straat kwam. Dit laatste gaf hier en daar aanleiding tot verbroedering tussen troepen en burgers. En twee generaals van Thiers werden gevangen genomen en iets later - ondanks de tussenkomst van leden der nationale wacht - door de woedende bevolking vermoord. De toestand evolueerde ondertussen zo snel dat de nationale regering niet alleen besloot zich uit de hoofdstad terug te trekken, maar ook haar leger beval zich in Versailles te hergroeperen.
Regel 26: Regel 26:
 </​WRAP>​ </​WRAP>​
  
-Dit laatste was ondermeer ​een der oorzaken van de complementaire verkiezingen op 16 april die de verandering in de samenstelling der commune onderstreepten,​ vermits de gematigde elementen zich ondertussen teruggetrokken hadden. Op aandringen van de linkse, jacobijnse fractie werd de commune op 21 april nogmaals geherorganiseerd. Op hun initiatief werd kort daarna een "​Comité de salut public"​ opgericht dat langzaam alle macht naar zich toetrok. Verder werden er nog 10 commissies (justitie, financiën, onderwijs, enz...) opgericht die qua vorm en inhoud het beste met ministeries te vergelijken waren. Het algemene programma der commune, zoals men dat op 19 april formuleerde,​ was evenwel Proudhonistisch van strekking. Na een verklaring dat de Republiek de enige mogelijke staatsvorm was, ontwikkelde men het idee van een vrije federatie van onafhankelijke gemeenten. Deze gefedereerde communes zouden dan vertegenwoordigers afvaardigen om een centraal bestuur te vormen.+Dit laatste was onder meer een der oorzaken van de complementaire verkiezingen op 16 april die de verandering in de samenstelling der commune onderstreepten,​ vermits de gematigde elementen zich ondertussen teruggetrokken hadden. Op aandringen van de linkse, jacobijnse fractie werd de commune op 21 april nogmaals geherorganiseerd. Op hun initiatief werd kort daarna een "​Comité de salut public"​ opgericht dat langzaam alle macht naar zich toetrok. Verder werden er nog 10 commissies (justitie, financiën, onderwijs, enz...) opgericht die qua vorm en inhoud het beste met ministeries te vergelijken waren. Het algemene programma der commune, zoals men dat op 19 april formuleerde,​ was evenwel Proudhonistisch van strekking. Na een verklaring dat de Republiek de enige mogelijke staatsvorm was, ontwikkelde men het idee van een vrije federatie van onafhankelijke gemeenten. Deze gefedereerde communes zouden dan vertegenwoordigers afvaardigen om een centraal bestuur te vormen.
  
 In navolging van Parijs werden er trouwens ook in andere steden pogingen tot communevorming ondernomen. In Lyon gebeurde dit met steun van [[Michael Bakoenin|Bakoenin]],​ anarchist en lid van de Internationale. Evenals de communes van Saint-Etienne,​ Marseille, Narbonne, Toulouse en Limoges ging zij echter vlug ten onder. Dit alles ondanks de pogingen van Parijs om via propaganda een blijvende aanhang in de provincies te krijgen. Het platteland van zijn kant bleef volledig buiten de beweging, wat de verdere isolatie van Parijs nog in de hand werkte. In navolging van Parijs werden er trouwens ook in andere steden pogingen tot communevorming ondernomen. In Lyon gebeurde dit met steun van [[Michael Bakoenin|Bakoenin]],​ anarchist en lid van de Internationale. Evenals de communes van Saint-Etienne,​ Marseille, Narbonne, Toulouse en Limoges ging zij echter vlug ten onder. Dit alles ondanks de pogingen van Parijs om via propaganda een blijvende aanhang in de provincies te krijgen. Het platteland van zijn kant bleef volledig buiten de beweging, wat de verdere isolatie van Parijs nog in de hand werkte.
  
-Het merendeel der communards waren jongeren zonder enige praktische ervaring op het gebied van stads- en staatsbestuur. Desalniettemin slaagden zij er niet alleen in lopende zaken (zoals bijv. postbedeling,​ voedselvoorziening,​ innen der belastingen) af te handelen, maar wisten zij ook een aantal hervormingen door te voeren. Een van de eerste - algemene - besluiten betrof het vaststellen van de maximum-wedde der functionarissen en het verbod van de cumul. Andere sociale en democratische maatregelen waren ondermeer:+Het merendeel der communards waren jongeren zonder enige praktische ervaring op het gebied van stads- en staatsbestuur. Desalniettemin slaagden zij er niet alleen in lopende zaken (zoals bijv. postbedeling,​ voedselvoorziening,​ innen der belastingen) af te handelen, maar wisten zij ook een aantal hervormingen door te voeren. Een van de eerste - algemene - besluiten betrof het vaststellen van de maximum-wedde der functionarissen en het verbod van de cumul. Andere sociale en democratische maatregelen waren onder meer:
  
   * het afschaffen van het nachtwerk in de bakkerijen.   * het afschaffen van het nachtwerk in de bakkerijen.
Regel 120: Regel 120:
 Communards die in handen van de troepen vielen werden dikwijls zonder vorm van proces neergeschoten. Op 21 mei begon de laatste fase, die onder de naam "la semaine sanglante"​ (de bloedige week) de geschiedenis in zou gaan. Inderdaad, op 21 mei trokken de Versaillais de stad binnen. Vast besloten tot het bittere einde te vechten, trokken de leden van de Commune naar hun wijken om op de barricades te strijden. Dit besluit maakte uiteraard een einde aan elke organisatie en centraal gevoerde krijgstaktiek. Men vocht van straat tot straat, van huis tot huis. Huizen en openbare gebouwen gingen in vlammen op, enerzijds door de beschietingen der Versaillais,​ anderzijds doordat de Communards van hun kant de opmars met vuur trachtten te stuiten. Dit laatste hielp echter niet. Barricade na barricade viel in handen van Thiers'​ soldaten, die zich overgaven aan gruwelijke wreedheden. Mannen, vrouwen en zelfs kinderen werden zonder vorm van proces afgemaakt. Een waar bloedbad. Dit laatste was voor de Commune de aanleiding om een tachtigtal gijzelaars te fusilleren. Nadien zou dit feit in de burgerlijke pers en door de regering afgeschilderd worden als een mensonterende daad, terwijl men zweeg over de ongeveer 30.000 doden die de Versaillais op hun actief hadden. Communards die in handen van de troepen vielen werden dikwijls zonder vorm van proces neergeschoten. Op 21 mei begon de laatste fase, die onder de naam "la semaine sanglante"​ (de bloedige week) de geschiedenis in zou gaan. Inderdaad, op 21 mei trokken de Versaillais de stad binnen. Vast besloten tot het bittere einde te vechten, trokken de leden van de Commune naar hun wijken om op de barricades te strijden. Dit besluit maakte uiteraard een einde aan elke organisatie en centraal gevoerde krijgstaktiek. Men vocht van straat tot straat, van huis tot huis. Huizen en openbare gebouwen gingen in vlammen op, enerzijds door de beschietingen der Versaillais,​ anderzijds doordat de Communards van hun kant de opmars met vuur trachtten te stuiten. Dit laatste hielp echter niet. Barricade na barricade viel in handen van Thiers'​ soldaten, die zich overgaven aan gruwelijke wreedheden. Mannen, vrouwen en zelfs kinderen werden zonder vorm van proces afgemaakt. Een waar bloedbad. Dit laatste was voor de Commune de aanleiding om een tachtigtal gijzelaars te fusilleren. Nadien zou dit feit in de burgerlijke pers en door de regering afgeschilderd worden als een mensonterende daad, terwijl men zweeg over de ongeveer 30.000 doden die de Versaillais op hun actief hadden.
  
-Op zaterdag 27 mei vielen de Buttes de Chaumont en het kerkhof van Père Lachaise. Na een hevige strijd tussen de graven werden de overlevenden van dit gevecht tegen de kerkhofmuur gefusilleerd. Deze muur is tot op heden het symbool van de idealen en de strijd van de Commune. Ondertussen versperden de Duitsers de uitvalswegen waarlangs de Communards eventueel hadden kunnen terugtrekken,​ terwijl zij tevens oprukten naar Vincennes, waardoor het laatste fort dat in handen was van de Communards, ​geisoleerd ​werd. Op 28 mei vielen de laatste barricades.+Op zaterdag 27 mei vielen de Buttes de Chaumont en het kerkhof van Père Lachaise. Na een hevige strijd tussen de graven werden de overlevenden van dit gevecht tegen de kerkhofmuur gefusilleerd. Deze muur is tot op heden het symbool van de idealen en de strijd van de Commune. Ondertussen versperden de Duitsers de uitvalswegen waarlangs de Communards eventueel hadden kunnen terugtrekken,​ terwijl zij tevens oprukten naar Vincennes, waardoor het laatste fort dat in handen was van de Communards, ​geïsoleerd ​werd. Op 28 mei vielen de laatste barricades.
  
 De strijd was weliswaar voorbij, de moordpartijen gingen echter voort. Terwijl verder lange rijen gevangenen naar Versailles werden afgevoerd onder het gejouw en de schimpscheuten van de "goede burgers"​. De strijd was weliswaar voorbij, de moordpartijen gingen echter voort. Terwijl verder lange rijen gevangenen naar Versailles werden afgevoerd onder het gejouw en de schimpscheuten van de "goede burgers"​.
Regel 140: Regel 140:
 Nu worden zij op twintig à vijfentwintigduizend geschat. Dit getal overtreft ver het aantal hoofden dat gerold is tijdens de terreurperiode in de Franse revolutie, die iets meer dan een jaar duurde. En nog onthutsender is deze balans, als men haar vergelijkt met het aantal doden van de Commune zelf: 78 of 79. Nu worden zij op twintig à vijfentwintigduizend geschat. Dit getal overtreft ver het aantal hoofden dat gerold is tijdens de terreurperiode in de Franse revolutie, die iets meer dan een jaar duurde. En nog onthutsender is deze balans, als men haar vergelijkt met het aantal doden van de Commune zelf: 78 of 79.
  
-Het aantal gevangenen en veroordeelden voeren de cijfers van de repressie nog veel hoger op. Volgens een enquete ​van de gemeenteraad in oktober 1871 had Parijs ongeveer honderdduizend mensen verloren, hetzij zowat een derde van haar mannelijke arbeidersbevolking. De volgende jaren moest de stad dan ook beroep doen op vreemde arbeidskrachten.+Het aantal gevangenen en veroordeelden voeren de cijfers van de repressie nog veel hoger op. Volgens een enquête ​van de gemeenteraad in oktober 1871 had Parijs ongeveer honderdduizend mensen verloren, hetzij zowat een derde van haar mannelijke arbeidersbevolking. De volgende jaren moest de stad dan ook beroep doen op vreemde arbeidskrachten.
  
 Toen reeds werd vastgesteld,​ o.m. door een journalist van de Figaro (monarchistisch,​ dus uiterst rechts van strekking), ​ dat de repressie niet alleen op de Commune zelf terugsloeg, maar op heel de arbeidersbeweging van de laatste twintig jaar. Toen reeds werd vastgesteld,​ o.m. door een journalist van de Figaro (monarchistisch,​ dus uiterst rechts van strekking), ​ dat de repressie niet alleen op de Commune zelf terugsloeg, maar op heel de arbeidersbeweging van de laatste twintig jaar.
Regel 156: Regel 156:
  
 Achter deze hoge, maar dode cijfers schuilt dikwijls een wrede werkelijkheid. Officieren, bijgestaan door politie-commissarissen beslisten na een summiere ondervraging,​ of zelfs alleen maar bij het vaststellen van zwarte handen - die zouden veroorzaakt zijn door kruitdamp - over het lot van de gefedereerden of van verdachte burgers. Dat daarbij per vergissing burgers van de andere kant getroffen werden zal niemand verwonderen. De terechtgestelden werden in allerhaast in massagraven gelegd op de kerkhoven, langs de vestingen, tenslotte op brandstapels. Getuigen vertelden met ontzetting hoe zij de Seine roodgekleurd zagen van het weggevloeide bloed. Achter deze hoge, maar dode cijfers schuilt dikwijls een wrede werkelijkheid. Officieren, bijgestaan door politie-commissarissen beslisten na een summiere ondervraging,​ of zelfs alleen maar bij het vaststellen van zwarte handen - die zouden veroorzaakt zijn door kruitdamp - over het lot van de gefedereerden of van verdachte burgers. Dat daarbij per vergissing burgers van de andere kant getroffen werden zal niemand verwonderen. De terechtgestelden werden in allerhaast in massagraven gelegd op de kerkhoven, langs de vestingen, tenslotte op brandstapels. Getuigen vertelden met ontzetting hoe zij de Seine roodgekleurd zagen van het weggevloeide bloed.
-Het lot van de gevangenen en gedeporteerden was niet minder wreed. Bijna veertigduizend gevangenen onderbrengen zou iedere grote stad, zelfs nu nog, voor grote moeilijkheden plaatsen. De gevangenissen van de Orangerie waren onmiddellijk volzet. Achtentwintigduizend gevangenen werden dan overgebracht in afgrijselijke omstandigheden,​ op marineschuiten naar Brest, Cherbourg, Lorient, enz. En zij kwamen niet allen levend aan. Anderen werden te voet, aan elkaar gebonden, naar de barakken van het legerkamp van Satory gebracht, naar de stallen van Versailles, de gevangenissen van Noailles en St. Pierre. Vijfduizendvijfhonderd dwangarbeiders en weggevoerden werden naar de Franse strafkolonies van Nieuw-Caledonië ingescheept. Zo vertrok ​ondermeer ​een konvooi op 10 augustus 1873, met Louise Michel op het schip de "​Virginie"​. De nooit aflatende Louise stichtte in de strafkolonie aan de andere kant van de wereld een school voor de kinderen van de gedeporteerden,​ en verzamelde er de heldendichten van de inboorlingen,​ de Kanaken. Het merendeel van de weggevoerde communards weigerde er de landbouwkolonies te bevolken, iets waarvoor zij wegens hun beroep ook weinig geschikt waren. Enkelen onder hen namen nochtans deel aan de bestrijding van de Kanakenopstand van 1878. Anderen, waaronder opnieuw Louise Michel, kozen partij voor de opstandelingen. Terug in Europa - de algemene amnestie kwam op 11 juli 1880 - schreven zij hun memoires over hun verblijf aldaar.+Het lot van de gevangenen en gedeporteerden was niet minder wreed. Bijna veertigduizend gevangenen onderbrengen zou iedere grote stad, zelfs nu nog, voor grote moeilijkheden plaatsen. De gevangenissen van de Orangerie waren onmiddellijk volzet. Achtentwintigduizend gevangenen werden dan overgebracht in afgrijselijke omstandigheden,​ op marineschuiten naar Brest, Cherbourg, Lorient, enz. En zij kwamen niet allen levend aan. Anderen werden te voet, aan elkaar gebonden, naar de barakken van het legerkamp van Satory gebracht, naar de stallen van Versailles, de gevangenissen van Noailles en St. Pierre. Vijfduizendvijfhonderd dwangarbeiders en weggevoerden werden naar de Franse strafkolonies van Nieuw-Caledonië ingescheept. Zo vertrok ​onder meer een konvooi op 10 augustus 1873, met Louise Michel op het schip de "​Virginie"​. De nooit aflatende Louise stichtte in de strafkolonie aan de andere kant van de wereld een school voor de kinderen van de gedeporteerden,​ en verzamelde er de heldendichten van de inboorlingen,​ de Kanaken. Het merendeel van de weggevoerde communards weigerde er de landbouwkolonies te bevolken, iets waarvoor zij wegens hun beroep ook weinig geschikt waren. Enkelen onder hen namen nochtans deel aan de bestrijding van de Kanakenopstand van 1878. Anderen, waaronder opnieuw Louise Michel, kozen partij voor de opstandelingen. Terug in Europa - de algemene amnestie kwam op 11 juli 1880 - schreven zij hun memoires over hun verblijf aldaar.
  
 ===== De communards in het buitenland ===== ===== De communards in het buitenland =====
Regel 191: Regel 191:
 </​WRAP>​ </​WRAP>​
  
-Ter herdenking van de Commune zetten de anarchisten in 1885 een concert op touw waar veel volk naartoe kwam. Hier werd de geschiedenis van de Commune alsook de anarchistische principes uit de doeken gedaan en verder werden ​ondermeer ​revolutionaire liederen gezongen.+Ter herdenking van de Commune zetten de anarchisten in 1885 een concert op touw waar veel volk naartoe kwam. Hier werd de geschiedenis van de Commune alsook de anarchistische principes uit de doeken gedaan en verder werden ​onder meer revolutionaire liederen gezongen.
  
 De betekenis van de Commune leeft ook voort binnen het anarchisme. Het is dan ook geen toeval dat tijdens de revolte van 1968 op de muren van Parijs "Vive la commune!"​ werd geschilderd... De betekenis van de Commune leeft ook voort binnen het anarchisme. Het is dan ook geen toeval dat tijdens de revolte van 1968 op de muren van Parijs "Vive la commune!"​ werd geschilderd...
namespace/commune_van_parijs.txt · Laatst gewijzigd: 24/03/21 09:00 door defiance