Gebruikershulpmiddelen
namespace:energie_eco-technologie_en_ecologie
Verschillen
Dit geeft de verschillen weer tussen de geselecteerde revisie en de huidige revisie van de pagina.
| Laatste revisie Beide kanten volgende revisie | |||
|
namespace:energie_eco-technologie_en_ecologie [11/12/19 13:14] defiance aangemaakt |
namespace:energie_eco-technologie_en_ecologie [11/12/19 13:36] defiance |
||
|---|---|---|---|
| Regel 4: | Regel 4: | ||
| * Oorspronkelijke titel: Energy, Ecotechnology, and Ecology | * Oorspronkelijke titel: Energy, Ecotechnology, and Ecology | ||
| * Verschenen: 1975 | * Verschenen: 1975 | ||
| - | * Bron: //Energie, "Eko-technologie" en ekologie//, //[[https://archive.org/editxml/BookchinEkologieEnAnarchisme|Ekologie en anarchisme]]//, M. Bookchin, Anarchistiese Uitgeverij, Utrecht, 1977; //Energy, Ecotechnology, and Ecology//, //Liberation//, 1975 | + | * Bron: //Energie, "Eko-technologie" en ekologie//, //[[https://archive.org/details/BookchinEcologieEnAnarchisme/page/n89]]//, M. Bookchin, Anarchistiese Uitgeverij, Utrecht, 1977; //Energy, Ecotechnology, and Ecology//, //Liberation//, 1975 |
| * Vertaling: onbekend | * Vertaling: onbekend | ||
| * Digitalisering en modernisering: Tommy Ryan | * Digitalisering en modernisering: Tommy Ryan | ||
| Regel 14: | Regel 14: | ||
| Met het opdoemen van de energiecrisis, is er een nieuwe mythe ontstaan over het begrip alternatieve energie. Deze mythe krijgt de vorm van een rituele loutering: men probeert de schuldgevoelens kwijt te raken die het gevolg zijn van het onbegrensd gebruik van onvervangbare energiebronnen, de angst te overwinnen die ontstaat door het rampzalig perspectief dat 'tekorten’ opleveren, en de gewetenswroeging kwijt te raken die veroorzaakt wordt door de verspilling. Tegelijkertijd zoekt men krampachtig naar nieuwe technische vindingen om een stabiel energiesysteem te bereiken, in de vorm van 'alternatieve energie’. Of men nu kiest voor de regeringsplannen om de V.S. omstreeks 1980 te overspoelen met ongeveer 200 nucleaire reactoren, of voor het plan van prof. Heronèmus om langs de Noord-Atlantische kust gigantische windgeneratoren te plaatsen, de term 'alternatieve energie' loopt nu het gevaar van zijn kritische inhoud beroofd te worden. Bovendien komt haar radicale inhoud los te staan van haar vergaande sociale implicaties. | Met het opdoemen van de energiecrisis, is er een nieuwe mythe ontstaan over het begrip alternatieve energie. Deze mythe krijgt de vorm van een rituele loutering: men probeert de schuldgevoelens kwijt te raken die het gevolg zijn van het onbegrensd gebruik van onvervangbare energiebronnen, de angst te overwinnen die ontstaat door het rampzalig perspectief dat 'tekorten’ opleveren, en de gewetenswroeging kwijt te raken die veroorzaakt wordt door de verspilling. Tegelijkertijd zoekt men krampachtig naar nieuwe technische vindingen om een stabiel energiesysteem te bereiken, in de vorm van 'alternatieve energie’. Of men nu kiest voor de regeringsplannen om de V.S. omstreeks 1980 te overspoelen met ongeveer 200 nucleaire reactoren, of voor het plan van prof. Heronèmus om langs de Noord-Atlantische kust gigantische windgeneratoren te plaatsen, de term 'alternatieve energie' loopt nu het gevaar van zijn kritische inhoud beroofd te worden. Bovendien komt haar radicale inhoud los te staan van haar vergaande sociale implicaties. | ||
| - | Een bekend foefje. Opzettelijk worden kleine veranderingen in de status quo op één lijn gesteld met begrippen die wezenlijk ingaan tegen de status quo, met begrippen van een andere levensstijl, een andere technologie en een andere vorm van samenleven. Zoals het begrip 'staat' op sluwe wijze geïdentificeerd werd met maatschappij, 'hiërarchie' met organisatie, 'centralisatie' met planning -alsof laatstgenoemden niet zouden kunnen bestaan zonder eerstgenoemden, alsof beide woorden synoniem zouden zijn - zo krijgen plannen die eigenlijk niets anders zijn dan een bewerking van reeds ontwikkelde technieken en bestaande levensopvattingen het etiket 'alternatief' opgeplakt. Met dit ene magische woord, verkrijgen zij het aureool van het radicaal nieuwe, het totaal verschillende, het revolutionaire. Het woord energie op haar beurt is dan het middel, waarmee grote kwalitatieve verschillen teruggebracht worden tot een grauw, vormeloos substraat, en waarmee een cybernetica kan worden opgezet voor het sturen van grove psychische, fysische en ecologische prosessen in de vorm van het blokkeren en vrijgeven van gekwantificeerde energie. Bijgevolg wordt het oude, door een taalkundige truc, in een schijnbaar nieuwe vorm tot een 'alternatief' voor zichzelf. Zulke waardevolle kenmerken van de werkelijkheid als verscheidenheid, kwalitatief verschil en oorspronkelijkheid, waarop een echt ecologisch gevoel zich moet richten, worden vervaagd tot kosmische ‘eenheid’, tot een "universele nacht, waarin alle koeien zwart zijn" (ontleend aan de spottende taal van een groot Duits filosoof, Hegel). | + | Een bekend foefje. Opzettelijk worden kleine veranderingen in de status quo op één lijn gesteld met begrippen die wezenlijk ingaan tegen de status quo, met begrippen van een andere levensstijl, een andere technologie en een andere vorm van samenleven. Zoals het begrip 'staat' op sluwe wijze geïdentificeerd werd met maatschappij, 'hiërarchie' met organisatie, 'centralisatie' met planning -alsof laatstgenoemden niet zouden kunnen bestaan zonder eerstgenoemden, alsof beide woorden synoniem zouden zijn - zo krijgen plannen die eigenlijk niets anders zijn dan een bewerking van reeds ontwikkelde technieken en bestaande levensopvattingen het etiket 'alternatief' opgeplakt. Met dit ene magische woord, verkrijgen zij het aureool van het radicaal nieuwe, het totaal verschillende, het revolutionaire. Het woord energie op haar beurt is dan het middel, waarmee grote kwalitatieve verschillen teruggebracht worden tot een grauw, vormeloos substraat, en waarmee een cybernetica kan worden opgezet voor het sturen van grove psychische, fysische en ecologische processen in de vorm van het blokkeren en vrijgeven van gekwantificeerde energie. Bijgevolg wordt het oude, door een taalkundige truc, in een schijnbaar nieuwe vorm tot een 'alternatief' voor zichzelf. Zulke waardevolle kenmerken van de werkelijkheid als verscheidenheid, kwalitatief verschil en oorspronkelijkheid, waarop een echt ecologisch gevoel zich moet richten, worden vervaagd tot kosmische ‘eenheid’, tot een "universele nacht, waarin alle koeien zwart zijn" (ontleend aan de spottende taal van een groot Duits filosoof, Hegel). |
| Wanneer energie een sleutelwoord wordt voor de interpretatie van de werkelijkheid op de alomvattende schaal van het Chinese ‘Chi’ of Reich's ‘orgone’, dan zijn wij bezweken voor een mechanisme, dat niet minder inadequaat is als Newton's voorstelling van de wereld als een klok. Ik gebruik het woord inadequaat hier met opzet, er zit zeker enige waarheid in al deze concepties, die van Newton net zo zeer als die van de chinezen of die van Reich, maar het is een eenzijdige en geen absolute waarheid. Was Newton’s voorstelling bij uitstek een mechanistische, de zienswijze volgens welke de wereld een eenheid is berustend op een af- en aanstromen van energie, is bij uitstek een thermodynamische. Beide reduceren kwaliteit tot kwantiteit, beide zijn wereldbeschouwingen die zoeken naar wiskundige wetmatigheden, beide neigen naar een oppervlakkige wetenschappelijkheid, die beweging zonder meer als ontwikkeling, verandering als groei en 'feedback' als dialectiek beschouwt. | Wanneer energie een sleutelwoord wordt voor de interpretatie van de werkelijkheid op de alomvattende schaal van het Chinese ‘Chi’ of Reich's ‘orgone’, dan zijn wij bezweken voor een mechanisme, dat niet minder inadequaat is als Newton's voorstelling van de wereld als een klok. Ik gebruik het woord inadequaat hier met opzet, er zit zeker enige waarheid in al deze concepties, die van Newton net zo zeer als die van de chinezen of die van Reich, maar het is een eenzijdige en geen absolute waarheid. Was Newton’s voorstelling bij uitstek een mechanistische, de zienswijze volgens welke de wereld een eenheid is berustend op een af- en aanstromen van energie, is bij uitstek een thermodynamische. Beide reduceren kwaliteit tot kwantiteit, beide zijn wereldbeschouwingen die zoeken naar wiskundige wetmatigheden, beide neigen naar een oppervlakkige wetenschappelijkheid, die beweging zonder meer als ontwikkeling, verandering als groei en 'feedback' als dialectiek beschouwt. | ||
| Regel 38: | Regel 38: | ||
| Wanneer je bodem in zand, wouden in timmerhout, land in beton omzet, kortom het organische door het anorganische vervangt, dan vereenvoudig je de uiterst gecompliceerde voedselsystemen. Door de biosfeer op deze manier te vereenvoudigen gaat dit sociaal systeem in tegen de evolutie van flora en fauna, die een geschiedenis heeft van enkele miljarden jaren. Deze evolutie 'heeft bijna iedere niche op deze planeet met een van de rijkgeschakeerde levensvormen gekoloniseerd. Elk daarvan is op uitzonderlijke wijze aangepast aan voor andere soorten weer onleefbare omstandigheden. "Klein is mooi" om Schumachers woorden te gebruiken, maar dat gaat net zo goed op voor verscheidenheid. Onze planeet vindt haar eenheid in de wederzijdse afhankelijkheid van de soorten en in de rijkdom en stabiliteit die deze diversiteit in de totaliteit van het leven teweeg brengt. Zij vindt deze niet in de inktzwarte energetica van een mechanistisch bewustzijn. | Wanneer je bodem in zand, wouden in timmerhout, land in beton omzet, kortom het organische door het anorganische vervangt, dan vereenvoudig je de uiterst gecompliceerde voedselsystemen. Door de biosfeer op deze manier te vereenvoudigen gaat dit sociaal systeem in tegen de evolutie van flora en fauna, die een geschiedenis heeft van enkele miljarden jaren. Deze evolutie 'heeft bijna iedere niche op deze planeet met een van de rijkgeschakeerde levensvormen gekoloniseerd. Elk daarvan is op uitzonderlijke wijze aangepast aan voor andere soorten weer onleefbare omstandigheden. "Klein is mooi" om Schumachers woorden te gebruiken, maar dat gaat net zo goed op voor verscheidenheid. Onze planeet vindt haar eenheid in de wederzijdse afhankelijkheid van de soorten en in de rijkdom en stabiliteit die deze diversiteit in de totaliteit van het leven teweeg brengt. Zij vindt deze niet in de inktzwarte energetica van een mechanistisch bewustzijn. | ||
| - | Alternatieve energie is ecologisch in zoverre het deze diversiteit bevordert, deels door een levensbeschouwing te bevorderen die deze diversiteit respecteert, deels door het gebruik van verschillende soorten energie, die ons afhankelijk maken van gevarieerde hulpbronnen. Het huidige sociale systeem wil ons doen geloven in tovermiddelen, of dat nu chemisch-therapeutische oplossingen voor alle ziektes zijn of dat het die ene energiebron betreft die al onze energiebehoeften bevredigt. Zo is de industriële tegenhanger van de antibiotica de kernenergie, net als Paul Ehrlich’s salvarsan, het magisch tovermiddel rond de eeuwwisseling, zijn tegenhanger had in de olie. Zo’n middel simplificeert al onze problemen. Het gaat voorbij aan verschillen door voor wijd uiteenlopende problemen éénzelfde oplossing voor te schrijven. Het houdt het denkbeeld in stand dat er een gemeenschappelijke noemer bestaat voor de rijk- geschakeerde wereld van fenomenen, of die nu van biologische, sociale of psychologische aard zijn. Een eenheid die ondergebracht kan worden in een enkele formule. Het respect voor verscheidenheid wordt op die manier door een prometeïese visie ondermijnd, waardoor de wereld, als een hoeveelheid materie, gebruikt wordt om de 'maag’ van de agrarische en niet-agrarische industrie te vullen. Natuur wordt tot de natuurlijke hulpbron, steden worden tot stedelijke hulpbronnen en uiteindelijk worden mensen tot menselijke hulpbronnen. Alles wordt herleid tot materiaal voor exploitatie en productie. De taal zelf geeft de sinistere vervanging van het organische door het anorganische aan, de vereenvoudiging van een rijke, diverse realiteit in uniforme materie om een maatschappij te voeden, die gebaseerd is op productie omwille van zichzelf, groei omwille van de groei en consumptie omwille van de consumptie. | + | Alternatieve energie is ecologisch in zoverre het deze diversiteit bevordert, deels door een levensbeschouwing te bevorderen die deze diversiteit respecteert, deels door het gebruik van verschillende soorten energie, die ons afhankelijk maken van gevarieerde hulpbronnen. Het huidige sociale systeem wil ons doen geloven in tovermiddelen, of dat nu chemisch-therapeutische oplossingen voor alle ziektes zijn of dat het die ene energiebron betreft die al onze energiebehoeften bevredigt. Zo is de industriële tegenhanger van de antibiotica de kernenergie, net als Paul Ehrlich’s salvarsan, het magisch tovermiddel rond de eeuwwisseling, zijn tegenhanger had in de olie. Zo’n middel simplificeert al onze problemen. Het gaat voorbij aan verschillen door voor wijd uiteenlopende problemen éénzelfde oplossing voor te schrijven. Het houdt het denkbeeld in stand dat er een gemeenschappelijke noemer bestaat voor de rijk- geschakeerde wereld van fenomenen, of die nu van biologische, sociale of psychologische aard zijn. Een eenheid die ondergebracht kan worden in een enkele formule. Het respect voor verscheidenheid wordt op die manier door een prometheïsche[1] visie ondermijnd, waardoor de wereld, als een hoeveelheid materie, gebruikt wordt om de 'maag’ van de agrarische en niet-agrarische industrie te vullen. Natuur wordt tot de natuurlijke hulpbron, steden worden tot stedelijke hulpbronnen en uiteindelijk worden mensen tot menselijke hulpbronnen. Alles wordt herleid tot materiaal voor exploitatie en productie. De taal zelf geeft de sinistere vervanging van het organische door het anorganische aan, de vereenvoudiging van een rijke, diverse realiteit in uniforme materie om een maatschappij te voeden, die gebaseerd is op productie omwille van zichzelf, groei omwille van de groei en consumptie omwille van de consumptie. |
| Wanneer zonne-energie of windkracht of methaan tot de enige oplossing voor al onze energieproblemen wordt verklaard, zou dat net zo’n regressief effect hebben als wanneer we de kernenergie zouden accepteren. Wij zullen moeten toegeven dat zonne-energie beter is voor het milieu, minder gevaarlijk en efficiënter dan de conventionele vormen van energie opwekken. Maar om het als een exclusieve energiebron te zien, veronderstelt een mentaliteit, die het industriële apparaat en de op concurrentie en winst maken georiënteerde sociale relaties onaangetast laat. En deze bedreigen nu juist de leefbaarheid van de biosfeer. Want op alle andere gebieden van het leven zouden nog steeds groei, productie en consumptie omwille van zichzelf nagejaagd worden. Dit moet uiteindelijk resulteren in een simplificatie van de planeet tot een geologisch vroeger stadium in de evolutie van de organische wereld. | Wanneer zonne-energie of windkracht of methaan tot de enige oplossing voor al onze energieproblemen wordt verklaard, zou dat net zo’n regressief effect hebben als wanneer we de kernenergie zouden accepteren. Wij zullen moeten toegeven dat zonne-energie beter is voor het milieu, minder gevaarlijk en efficiënter dan de conventionele vormen van energie opwekken. Maar om het als een exclusieve energiebron te zien, veronderstelt een mentaliteit, die het industriële apparaat en de op concurrentie en winst maken georiënteerde sociale relaties onaangetast laat. En deze bedreigen nu juist de leefbaarheid van de biosfeer. Want op alle andere gebieden van het leven zouden nog steeds groei, productie en consumptie omwille van zichzelf nagejaagd worden. Dit moet uiteindelijk resulteren in een simplificatie van de planeet tot een geologisch vroeger stadium in de evolutie van de organische wereld. | ||
| Regel 46: | Regel 46: | ||
| Wij herwinnen dan de verscheidenheid in het gebruik van energie zodat daardoor een ecologische instelling op alle gebieden van de technologie wordt bevorderd. Zonder variëteit en verscheidenheid in de technologie als geheel, is zonne-energie alleen een vervangingsmiddel voor kolen, olie en uranium en heeft zij geen functie als eerste stap op weg naar een volkomen nieuwe manier van omgaan met de natuurlijke wereld en met elkaar als mensen. | Wij herwinnen dan de verscheidenheid in het gebruik van energie zodat daardoor een ecologische instelling op alle gebieden van de technologie wordt bevorderd. Zonder variëteit en verscheidenheid in de technologie als geheel, is zonne-energie alleen een vervangingsmiddel voor kolen, olie en uranium en heeft zij geen functie als eerste stap op weg naar een volkomen nieuwe manier van omgaan met de natuurlijke wereld en met elkaar als mensen. | ||
| - | Niet minder belangrijk is, dat alternatieve energie, wil het de basis vormen voor een nieuwe eco-technologie, teruggebracht zal moeten worden tot menselijke afmetingen. Eenvoudig gesteld betekent dit, dat dé grote concerns met hun immense, onbegrijpelijke, industriële installaties vervangen moeten worden door kleine eenheden, welke de mensen kunnen begrijpen en welke ze direct kunnen beheren. Deze eenheden kunnen het stellen zonder de tussenkomst van industriële bureaucraten, de politieke technocratie of een soort van "milieudeskundigen", die uitsluitend de natuurlijke hulpbronnen willen exploiteren om aan de vraag van de, wezenlijk irrationele en anti-ecologische, maatschappij te voldoen, Mensen moeten niet langer gescheiden worden van de middelen waarmee zij in hun materiële behoeften voorzien, door een boven de mens verheven technologie en haar afgezanten zoals experts en managers. Zij moeten een directe greep krijgen op een begrijpelijke technologie om de macht over het leven van iedere dag in al haar aspecten te herwinnen. Een greep die zij eeuwen geleden hebben verloren aan de heersende hiërarchieën in de politieke en economische sfeer.[1] | + | Niet minder belangrijk is, dat alternatieve energie, wil het de basis vormen voor een nieuwe eco-technologie, teruggebracht zal moeten worden tot menselijke afmetingen. Eenvoudig gesteld betekent dit, dat dé grote concerns met hun immense, onbegrijpelijke, industriële installaties vervangen moeten worden door kleine eenheden, welke de mensen kunnen begrijpen en welke ze direct kunnen beheren. Deze eenheden kunnen het stellen zonder de tussenkomst van industriële bureaucraten, de politieke technocratie of een soort van "milieudeskundigen", die uitsluitend de natuurlijke hulpbronnen willen exploiteren om aan de vraag van de, wezenlijk irrationele en anti-ecologische, maatschappij te voldoen, Mensen moeten niet langer gescheiden worden van de middelen waarmee zij in hun materiële behoeften voorzien, door een boven de mens verheven technologie en haar afgezanten zoals experts en managers. Zij moeten een directe greep krijgen op een begrijpelijke technologie om de macht over het leven van iedere dag in al haar aspecten te herwinnen. Een greep die zij eeuwen geleden hebben verloren aan de heersende hiërarchieën in de politieke en economische sfeer.[2] |
| Inderdaad volgt uit de poging om een gevarieerd energiepatroon en een technologie naar menselijke afmetingen te bereiken, dat de mensen hun steden wel zullen moeten decentraliseren, en hun industrieel apparaat wel zullen moeten omzetten in nieuwe eco-gemeenschappen die gebaseerd zijn op directe, ‘face to face’ relaties en wederzijdse hulp. | Inderdaad volgt uit de poging om een gevarieerd energiepatroon en een technologie naar menselijke afmetingen te bereiken, dat de mensen hun steden wel zullen moeten decentraliseren, en hun industrieel apparaat wel zullen moeten omzetten in nieuwe eco-gemeenschappen die gebaseerd zijn op directe, ‘face to face’ relaties en wederzijdse hulp. | ||
| Regel 62: | Regel 62: | ||
| Maar in de eco-technologie moet men met handvaardigheid op een speciale manier omgaan. Een overwaardering van die handvaardigheid kan ons beroven van het ecologisch bewustzijn dat we reeds hadden en waarin onze interessen en bemoeiingen voor het eerst gestalte kregen. Dit gebeurt maar al te vaak bij onze broeders en zusters binnen de ecologische beweging. Als je je bezig houdt met elektronica, merk je al snel hoe bezeten je kan raken van de eindeloze hersenloze improvisaties van circuit-diagrammen, tot dat je net zo verzot bent op het ontwerpen van bijvoorbeeld de elektronische ontlader van een atoombom als op die van een televisie. Juist uit deze mensen, bezeten van een vervreemde technologie en wetenschap, rekruteert de industrie haar wapenmakers, de FBI haar afluisteraars en de CIA haar contra-spionnen. Laten we onszelf niet voor de gek houden, ' eco-freaks’ zijn niet minder ontvankelijk voor doordraven op het zuiver technische gebied als de 'elektronica-freaks' voor de argumenten van de elektronische industrie. Alleen wanneer ze eco-technologen zijn geworden, die geleid worden door een diep geestelijk en intellectueel engagement met een ecologische maatschappij, zijn zij ervoor gevrijwaard. | Maar in de eco-technologie moet men met handvaardigheid op een speciale manier omgaan. Een overwaardering van die handvaardigheid kan ons beroven van het ecologisch bewustzijn dat we reeds hadden en waarin onze interessen en bemoeiingen voor het eerst gestalte kregen. Dit gebeurt maar al te vaak bij onze broeders en zusters binnen de ecologische beweging. Als je je bezig houdt met elektronica, merk je al snel hoe bezeten je kan raken van de eindeloze hersenloze improvisaties van circuit-diagrammen, tot dat je net zo verzot bent op het ontwerpen van bijvoorbeeld de elektronische ontlader van een atoombom als op die van een televisie. Juist uit deze mensen, bezeten van een vervreemde technologie en wetenschap, rekruteert de industrie haar wapenmakers, de FBI haar afluisteraars en de CIA haar contra-spionnen. Laten we onszelf niet voor de gek houden, ' eco-freaks’ zijn niet minder ontvankelijk voor doordraven op het zuiver technische gebied als de 'elektronica-freaks' voor de argumenten van de elektronische industrie. Alleen wanneer ze eco-technologen zijn geworden, die geleid worden door een diep geestelijk en intellectueel engagement met een ecologische maatschappij, zijn zij ervoor gevrijwaard. | ||
| - | Voor mij wil dit zeggen dat zij niet alleen betrokken zijn bij een efficiënte, alternatieve technologie, maar ook bij een diep menselijke technologie. Menselijk in haar vrijheidslievende doeleinden en in haar worteling in de gemeenschap. Dit betekent ook dat zij zich moeten inzetten voor verscheidenheid, voor kwalitatieve verschillen, voor energie en technologie als een kunstzinnig gevormd patroon in plaats van als een tovermiddel. Uiteinde-lijk betekent dit dat zij ecologen zijn en geen 'milieudeskundigen', mensen die niet zweren bij een technische manipuleerbaarheid maar wier beschouwings-wijze organisch is. Hun interesse ligt in een meeslepender drama dan foefjes en wetenschappelijke curiositeiten kunnen bieden. Zij kunnen de wond zien die zich vormde toen de maatschappij en de menselijke geest werd opengebroken, toen de oer-gemeenschap zich van binnenuit begon op te delen in dominerende hiërarchische beheerssystemen, waarin de oudsten een geprivilegieerde gerontocratie vormden teneinde de jongeren te overheersen, waarin de mannen bevoorrechte patriarchaten vormden met de bedoeling de vrouwen te domineren, om zich tenslotte te verenigen in een economische heersende klasse met de bedoeling hun naasten uit te buiten. | + | Voor mij wil dit zeggen dat zij niet alleen betrokken zijn bij een efficiënte, alternatieve technologie, maar ook bij een diep menselijke technologie. Menselijk in haar vrijheidslievende doeleinden en in haar worteling in de gemeenschap. Dit betekent ook dat zij zich moeten inzetten voor verscheidenheid, voor kwalitatieve verschillen, voor energie en technologie als een kunstzinnig gevormd patroon in plaats van als een tovermiddel. Uiteindelijk betekent dit dat zij ecologen zijn en geen 'milieudeskundigen', mensen die niet zweren bij een technische manipuleerbaarheid maar wier beschouwings-wijze organisch is. Hun interesse ligt in een meeslepender drama dan foefjes en wetenschappelijke curiositeiten kunnen bieden. Zij kunnen de wond zien die zich vormde toen de maatschappij en de menselijke geest werd opengebroken, toen de oer-gemeenschap zich van binnenuit begon op te delen in dominerende hiërarchische beheerssystemen, waarin de oudsten een geprivilegieerde gerontocratie[3] vormden teneinde de jongeren te overheersen, waarin de mannen bevoorrechte patriarchaten vormden met de bedoeling de vrouwen te domineren, om zich tenslotte te verenigen in een economische heersende klasse met de bedoeling hun naasten uit te buiten. |
| Uit dit drama van scheiding, hiërarchie en overheersing is de geest van Prometheus verrezen, de oer-mythe van de menselijke overheersing van de natuur. Niet alleen scheidde het de mensheid van de natuur in een wreed dualisme, het spleet ook de menselijke geest door de gedachte te verheffen boven de passie, de geest boven het lichaam en het intellect boven de zintuiglijkheid. Toen tenslotte elke groepsband van clan tot gilde overging in de jungle van de markt van op zichzelf teruggeworpen kopers en verkopers, allen in een onderlinge competitie, toen werd de manie van overheersing een doel op zich. Daarmee ontstond een enorme hoeveelheid wetenschappelijke kennis en een machtige technologie, die, wanneer ze naar behoren gebruikt wordt, uiteindelijk de schaarste kan elimineren maar die net zo goed de planeet kan vernietigen, als zij gebruikt wordt voor winst, accumulatie en ondoordachte groei. | Uit dit drama van scheiding, hiërarchie en overheersing is de geest van Prometheus verrezen, de oer-mythe van de menselijke overheersing van de natuur. Niet alleen scheidde het de mensheid van de natuur in een wreed dualisme, het spleet ook de menselijke geest door de gedachte te verheffen boven de passie, de geest boven het lichaam en het intellect boven de zintuiglijkheid. Toen tenslotte elke groepsband van clan tot gilde overging in de jungle van de markt van op zichzelf teruggeworpen kopers en verkopers, allen in een onderlinge competitie, toen werd de manie van overheersing een doel op zich. Daarmee ontstond een enorme hoeveelheid wetenschappelijke kennis en een machtige technologie, die, wanneer ze naar behoren gebruikt wordt, uiteindelijk de schaarste kan elimineren maar die net zo goed de planeet kan vernietigen, als zij gebruikt wordt voor winst, accumulatie en ondoordachte groei. | ||
| Regel 70: | Regel 70: | ||
| ===== Voetnoot ===== | ===== Voetnoot ===== | ||
| - | [1] Met het risico deze opmerkingen met enkele politiek discutabele zinsneden te doorspekken, wil ik graag mijn libertair-marxistische vrienden (een sekte die we als hopeloos kunnen opgeven) er op wijzen, dat zelfs arbeiders controle over de productie (een mode woord overigens tegenwoordig) geen enkele controle vormt wanneer de technologie zo gecentraliseerd en bovenmenselijk is dat de arbeiders niet langer de aard van het technologisch apparaat kunnen begrijpen, anders dan op hun beperkte wijze. Alleen om deze reden al moeten libertair-marxisten zo verstandig zijn om op een nieuwe wijze de sociale dialectiek te bestuderen en de nadruk te leggen op de behoefte om de technologie te wijzigen, zodat zij beheersbaar wordt en de arbeid zo te veranderen, dat zij niet langer afstompt en evenmin lichamelijk uitput. | + | * [1] Prometheïsch; zoals bij Prometheus. Prometheus is een figuur uit de Griekse mythologie. Bij de oorspronkelijke toebedeling van gaven en vaardigheden door de Griekse goden was de mens er bekaaid afgekomen. Uit liefde voor de mensheid stal Prometheus het vuur bij de Olympische goden en schonk het aan de mensen. Hij leerde de mens er metaal mee te bewerken en leerde hun technische vaardigheden toe te eigenen. |
| + | * [2] Met het risico deze opmerkingen met enkele politiek discutabele zinsneden te doorspekken, wil ik graag mijn libertair-marxistische vrienden (een sekte die we als hopeloos kunnen opgeven) er op wijzen, dat zelfs arbeiders controle over de productie (een mode woord overigens tegenwoordig) geen enkele controle vormt wanneer de technologie zo gecentraliseerd en bovenmenselijk is dat de arbeiders niet langer de aard van het technologisch apparaat kunnen begrijpen, anders dan op hun beperkte wijze. Alleen om deze reden al moeten libertair-marxisten zo verstandig zijn om op een nieuwe wijze de sociale dialectiek te bestuderen en de nadruk te leggen op de behoefte om de technologie te wijzigen, zodat zij beheersbaar wordt en de arbeid zo te veranderen, dat zij niet langer afstompt en evenmin lichamelijk uitput. | ||
| + | * [3] Gerontocratie: een bestuursvorm waarbij alle autoriteit toekomt aan ouderen. | ||
| {{tag>technologie wetenschap "natuur en milieu" maatschappij}} | {{tag>technologie wetenschap "natuur en milieu" maatschappij}} | ||
namespace/energie_eco-technologie_en_ecologie.txt · Laatst gewijzigd: 31/05/21 08:52 door defiance
Paginahulpmiddelen
Tenzij anders vermeld valt de inhoud van deze wiki onder de volgende licentie: CC Attribution-Noncommercial-Share Alike 4.0 International
