Geschiedenis van de Makhnobeweging
Door Peter Arshinov
- Oorspronkelijke titel: Istoriya Makhnovskogo Dvizheniya
- Verschenen: 1923
- Bron: Geschiedenis van de Machnobeweging, Pjotr Arsjinof, De Zwarte Bibliotheek, Haarlem 1983; Geschiedenis van de Machnobeweging, De Boemerang, 1935
- Vertaling: Henk Eikeboom, onbekend
- Digitalisering: Tommy Ryan
De twintigste eeuw heeft twee pogingen om tot de vestiging van een libertaire samenleving te komen gezien. De Makhnovshchina trachtte ten tijde van de oktober Revolutie in de Russische Oekraïne tot een anarchistische samenleving te komen, terwijl de tweede poging tijdens de Spaanse Burgeroorlog en Revolutie (1936ke1939) werd ondernomen. Deze heruitgave van het standaardwerk ‘Geschiedenis van de Makhnobeweging' van Peter Arshinov doet verslag van de eerste poging en is daarmee, temeer omdat de auteur een medestrijder was, een waardevolle bron voor het bestuderen van de Makhnobeweging.
Arshinov was de eerste Makhnovist die de geschiedenis van de Makhnobeweging optekende. Op aangrijpende wijze schrijft hij over de door boeren, arbeiders en anarchisten ondernomen poging om in het sinds 1917 snel totalitairder wordende Rusland een ware, vrijheidslievende samenleving op te bouwen. Een samenleving die zonder wetten en partijen, zonder uitbuiting en onderdrukking functioneerde. Zijn boek is het relaas van een revolutionaire beweging die het land van grootgrondbezitters afnam en onder arme boeren verdeelde, en in fabrieken streefde naar arbeiderszelfbestuur. Aan deze periode kwam in 1921 een eind toen het bolsjewistische Rode Leger de Makhnobeweging met geweldige overmacht vernietigde. Het boek is dan ook niet ontbloot van kritiek op de verraderlijke rol die het bolsjewisme speelde. In deze is Arshinovs werk een ‘leer'boek over de verhouding tussen libertair en autoritair socialisten.
‘Geschiedenis van de Makhnobeweging' is tevens het verhaal van één van de eerste guerrilla's die in deze eeuw plaatsvonden. Later zijn zulke guerrilla's vaak onder marxistische leiding gevoerd of effenden ze de weg voor marxistische regimes. Dit lag niet in de aard van de Makhnobeweging. Zij probeerde libertaire ideeën om te zetten in praktijk, in daden. Peter Arshinov toont hoe moeilijk dit is en maakt de ervaring van de Makhnobeweging tot een belangrijke les voor het heden.[…]
Als supplement was in de uitgave van De Zwarte Bibliotheek bevond zich tevens een artikel “Peter Arshinov, de Makhnovshchina en het Platform - Een kritische toelichting” van Makhno-onderzoeker Frans Lodewijkx en een reeks vlugschriften van de Makhnovshchina. Deze zijn losgehaald van de originele tekst.
