====== Mexicaanse Revolutie ====== Deze bijdrage is nog niet volledig. Hier wordt aan gewerkt. {{:namespace:mexican_revolutions_1.jpg|}} Revolutionaire landarbeiders De **Mexicaanse Revolutie** (Spaans: revolución mexicana), ook wel de 'Revolutie van 1910' (revolución de 1910) genaamd, was een revolutie in Mexico welke in 1910 begon met de opstand tegen het bewind van Porfirio Díaz. Deze opstand werd gekenmerkt door verschillende socialistische, anarchistische en liberale bewegingen en leiders en zou het ijkpunt worden voor de moderne geschiedenis van Mexico. Het Mexico van 1910 was een land waar de opkomende arbeidersklasse steeds radicalere vormen van organisatie aannamen en zich in steeds grotere mate begon te verzetten tegen de uitbuiting waarmee zij werden geconfronteerd. Daarnaast was de inheemse bevolking nog altijd in verzet tegen 300 jaar van kolonisatie, welke door Spanje was begonnen. Ondertussen probeerde de bourgeoisie diens macht te bestendigen en verzette zich tegen de instituties van de oude regimes en de katholieke kerk. Het regime van Porfiro Díaz vertegenwoordigde de interessen van een kleine groep van zeer rijke agrarische bezitters en diende daarnaast de belangen van buitenlands kapitaal, waaronder dat van de Verenigde Staten. Díaz ervoer langzaam maar zeker meer en meer verzet van verschillende liberale bourgeois elementen die via een nationale revolutie een burgerlijke democratie wilde installeren. Een eerste initiatief hiertoe werd genomen door Francisco Madero en Venustiano Carranza. Madero was een gematigde rijke landbezetter en Carranza representeerde een groep van landeigenaren in het noorden van Mexico die werden uitgesloten door het regime van Díaz. Daarnaast was er nog de beweging van de Magón-broers [[Ricardo Flores Magón|Ricardo]] en [[Enrique Flores Magón]], welke zich steeds meer richting het anarchisme ontwikkelden. Een beweging die min of meer door de Magónistas werd geïnspireerd was tevens de landarbeidersbeweging rond [[Emiliano Zapata]] in het zuiden van Mexico en van Pancho Villa in het noorden. ===== Kort overzicht ===== Porfirio Díaz was al 34 jaar in de macht en kondigde zijn aanstaande vertrek aan, wat een periode van sociale inluidde. De bourgeoisie schoof Madero als kandidaat voor het presidentschap naar voren. Zij drukte dit erdoor terwijl het in Mexico voorheen altijd gebruikelijk was geweest dat er een compromis met het voorgaande regime werd getroffen. De oppositie richtte zich tot het volk en probeerde die te mobiliseren om de zet dekking te geven. In Mexico waren de omstandigheden echter zeer verschillend. Er waren vrije dorpen waar men op traditionele indiaanse wijze leefde en een inheemse organisatiestructuur had en het land in collectief beheer was; dan waren er de arbeiders in de grote plantages en de houdindustrie in de jungle wie in feiten slaven waren, dan waren er de cowboys en de herders in het noorden en de boeren en landarbeiders. De ontevredenheid had zich langzaam opgebouwd voordat Madero naar voren werd geschoven. De vrije dorpen waren steeds meer onder druk komen te staan door het uitbreiden van de grote landgoederen doordat de suikerindustrie enorm in opkomst was. Madero was een progressief lid van de bourgeoisie en wilde eigenlijk vooral dat Díaz vertrok en er een democratie werd geïntroduceerd. Hij beloofde landhervormingen en had de financiële steun van verschillende Mexicaanse en Amerikaanse kapitalisten en steunde daarnaast ook op zijn eigen kapitaal. In 1910 brak een openlijke opstand uit tegen de herverkiezing van Perforia Díaz en in oktober 1911 werd Madero verkozen tot nieuwe president. De conservatieven waren echter niet blij met zijn voorstellen voor hervormingen, revolutionairen die hij na zijn machtsovername aan de kant schoof zagen hem echter als conservatief en vertrouwde hem eveneens niet. In 1913 werd Madero samen met zijn vice-precident in opdracht van generaal Victoriano Huerta, die een coup pleegde. Deze werd door de VS gesteund en had lokale kapitalisten en voormalige aanhangers van Díaz achter zich staan. Hierop hergroepeerde de revolutionaire krachten van Emiliano Zapata en Pancho Villa zich en er brak een burgeroorlog uit. Dit conflict zou tot ergens in de jaren 1920 voortduren waarbij facties regelmatig kant wisselden en verschillende oppositiegroepen tegen de dictatuur van Huerta ook elkaar bestreden. In 1917 lukte het Venustiano Carranza, een gematigde liberale constitutionalist de macht te grijpen en deze te consolideren. Hij schreef een nieuwe grondwet die tot op heden nog geld. Hij sloot de Villa en Zapata uit van onderhandelingen hierover, hoewel deze door druk van de twee uiteindelijk radicaler werd dan dat Carranza zelf was. Onder Carranza wist de staat grip te krijgen op het Mexicaans grondgebied. Op 10 april 1919 werd Emiliano Zapata in Morelos door agenten van president Carranza in de val gelokt. Zij hadden een ontmoeting gevraagd onder het voorwendsel dat zij wilde overlopen naar Zapatas zijde, maar hadden in werkelijkheid het doel Zapata uit de weg te ruimen. Zapata stierf ter plekke. Zapata zou een legendarische persoonlijkheid blijven die trouw bleef aan zijn revolutionaire idealen. In Morelos, de regio waar hij het meeste invloed had, was land onder de landarbeiders verdeeld en zou zijn legende nog lang doorwerken. Later zou zijn persoon de inspiratie bieden voor de EZLN en [[Zapatista's]]. In 1920 had Carranza ervoor gepleit dat er geen herverkiezing van staatshoofden meer mogelijk zou zijn, waardoor hij na zijn ambtsperiode zelf ook het veld moest ruimen, maar probeerde een opvolger naar voren te schuiven. Hierna volgde Obregón hem in 1920 op en werd gevolgd door een reeks van 'revolutionaire' generaals die tot 1946 zouden regeren. ===== Zie ook ===== * [[Zapatista's]] * [[Russische Revolutie]] * [[Spaanse Burgeroorlog en Revolutie]] ===== Meer lezen ===== * https://libcom.org/history/mexican-revolution-0 ===== Bronnen ===== * Grotendeels vertaald van //The Mexican revolution//, Organise! No77, magazine of the Anarchist Federation * Aangevuld met informatie van o.a. de [[https://en.wikipedia.org/wiki/Mexican_Revolution|Engelse Wikipedia-bijdrage]] over de Mexicaanse Revolutie.