Inhoud

De Internationale (lied)

De Internationale is geschreven om de Commune van Parijs van maart-mei 1871 te herinneren. De commune was een opstand na de Frans-Duitse oorlog (70-71). De oorlog was door de Fransen verloren was na een langdurig beleg van Parijs. De wanorde in het Franse bestuur na die oorlog, leidde in Parijs tot een wens tot grotere invloed van arbeiders van de stad die zo onder het beleg geleden had.

De wens tot meer invloed kwam tot uiting op 18 maart bij gevechten die begonnen nadat de Franse regering uit voorzorg een aantal kanonnen uit Parijs wilde verwijderen. De militairen die hiertoe de opdracht hadden gekregen werden met succes verslagen, waarna Parijs onafhankelijk werd. De opstandelingen organiseerden verkiezingen. De gekozenen konden elk moment afgezet worden en kregen lonen die gelijk waren aan degenen die ze vertegenwoordigden. Marx heeft over deze opstand geschreven in “Burgeroorlog in Frankrijk”. De commune maakte enkele sociale wetten, maar moest al gauw haar aandacht richten op de verdediging van Parijs. Op 21 mei begon de Franse regering, die gezeteld was in Versailles, de aanval op Parijs met 130.000 man. De verdediging, geschat op 60.000 man, was fel, maar kansloos. De laatste opstandelingen werden op 28 mei doodgeschoten.

De schrijver

Eugène Pottier stond tijdens de opstand aan de kant van de opstandelingen. Waarschijnlijk is hij een van de gekozen burgemeesters geweest. Hij overleefde de gevechten, maar werd wel gevangen genomen. Hij claimde dat hij de Internationale in juni 1871 in de gevangenis had geschreven. Dit is nooit bewezen, maar er een later gevonden versie wijst er op dat dit inderdaad het geval kan zijn geweest. Pottier wist een tijd later te ontkomen naar de Verenigde Staten. Op zijn oude dag ging hij echter weer terug naar Frankrijk en was net op tijd om het manuscript in te leveren. De Parijse uitgever Dentu was kopij aan het verzamelen voor een verzameld werk “Chants Révolutionaires”. Het verzameld werk is gepubliceerd in 1887. Pottier stierf in 1888.

Pottier heeft zijn tekst nooit op muziek gehoord.

Nederlandse vertalers

De internationale is voor het eerst naar het Nederlands vertaald door Henriette Roland Holst. Zij was een zeer bevlogen socialist van het eerste uur. Na de oprichting van de SDAP (Sociaal Democratische Arbeiderspartij) bleef ze eerst bij de SDB (Sociaal Democratischer Bond) van Domela Nieuwenhuis, om zich later bij de SDAP aan te sluiten. Toch heeft ze daar ook niet gevonden wat ze zocht, zodat ze overging naar de CPH (Communistische Partij Holland) en de CPN (Communistische Partij Nederland). Uiteindelijk heeft ze zich van de politiek gedistantieerd. Dat ze actief lid van beide stromingen is geweest, is mogelijk de oorzaak dat SDAP en CPN dezelfde versie van de Internationale hebben vastgehouden. Beide partijen vonden immers dat zij de enig echte socialisten waren.

Jaap van der Merwe heeft in 1971 een nieuwe vertaling gemaakt. Zijn “he joh, ze houwen je der onder” is, dankzij een grote inzet van Nieuwlinks en Jaap van der Merwe, redelijk bekend geworden. De tekst kon de oude vertaling echter niet verdringen en staat terecht bekend als een zeer slechte vertaling. Het was een typisch product van zijn tijd. Wilde men in de oude versie nog dat de Internationale zou heersen over aarde, bij Van der Merwe ging het om geluk voor alle mensen.

Tekst van de Internationale

Nederlands: De Internationale

(H. Roland Holst, 1914 of 1901)

  • Ontwaakt verworpenen der aarde,
  • Ontwaakt, verdoemd' in 's hongers sfeer.
  • Reed'lijk willlen stroomt over de aarde
  • En die stroom rijst al meer en meer!
  • Sterft, gij oude vormen en gedachten,
  • Slaafgeboor'nen, ontwaakt, ontwaakt,
  • De wereld steunt op nieuwe krachten,
  • Begeerte heeft ons aangeraakt!
  • Makkers, ten laatste male,
  • tot den strijd ons geschaard,
  • En d'Internationale
  • Zal morgen heersen op aard! (2x)
  • De staat verdrukt, de wet is logen
  • De rijkaard leeft zelfzuchtig voort
  • Tot het merg wordt d'arme uitgezogen
  • En zijn recht is een ijdel woord
  • Wij zijn het moe naar and'rer wil te leven
  • Broeders, hoort hoe gelijkheid spreekt:
  • Geen recht, waar plicht is opgeheven,
  • Geen plicht, leert zij, waar recht ontbreekt.
  • De heersers door duivelse listen
  • Bedwelmen ons met bloed'ge damp.
  • Broeders, strijdt niet meer voor and'rer twisten
  • Breekt de rijen! Hier is uw kamp!
  • Gij die ons tot helden wilt maken,
  • O, barbaren, denkt wat ge doet
  • Wij hebben waap'nen hen te raken,
  • Die dorstig schijnen naar ons bloed!

Frans (origineel): l'Internationale

(Eugène Pottier 1871, de oorspronkelijke versie)

  • Debout, les damnés de la terre
  • Debout, les forçats de la faim!
  • La raison tonne en son cratère
  • C'est l'éruption de la fin.
  • Du passe faisons table rase
  • Foules, esclaves, debout, debout
  • Le monde va changer de base
  • Nous ne sommes rien, soyons tout!
  • C'est la lutte finale - Groupons-nous, et demain
  • L'Internationale - Sera le genre humain!
  • Il n'est pas de sauveurs suprêmes
  • Ni Dieu, ni César, ni tribun,
  • Producteurs, sauvons-nous nous-mêmes
  • Décrétons le salut commun
  • Pour que le voleur rende gorge
  • Pour tirer l'esprit du cachot
  • Soufflons nous-mêmes notre forge
  • Battons le fer quand il est chaud.
  • L'état comprime et la loi triche
  • L'impôt saigne le malheureux
  • Nul devoir ne s'impose au riche
  • Le droit du pauvre est un mot creux
  • C'est assez, languir en tutelle
  • L'égalité veut d'autres lois
  • Pas de droits sans devoirs dit-elle
  • Egaux, pas de devoirs sans droits.
  • Hideux dans leur apothéose
  • Les rois de la mine et du rail
  • Ont-ils jamais fait autre chose
  • Que dévaliser le travail
  • Dans les coffres-forts de la bande
  • Ce qu'il a crée s'est fondu
  • En décrétant qu'on le lui rende
  • Le peuple ne veut que son dû.
  • Les rois nous saoulaient de fumées
  • Paix entre nous, guerre aux tyrans
  • Appliquons la grève aux armées
  • Crosse en l'air, et rompons les rangs
  • S'ils s'obstinent, ces cannibales
  • A faire de nous des héros
  • Ils sauront bientôt que nos balles
  • Sont pour nos propres généraux.
  • Ouvriers, paysans, nous sommes
  • Le grand parti des travailleurs
  • La terre n'appartient qu'aux hommes
  • L'oisif ira loger ailleurs
  • Combien, de nos chairs se repaissent
  • Mais si les corbeaux, les vautours
  • Un de ces matins disparaissent
  • Le soleil brillera toujours.

Muziek

Bronnen