Gebruikershulpmiddelen

Site-hulpmiddelen


namespace:de_russische_revolutie_en_de_communistische_partij

Verschillen

Dit geeft de verschillen weer tussen de geselecteerde revisie en de huidige revisie van de pagina.

Link naar deze vergelijking

Beide kanten vorige revisie Vorige revisie
namespace:de_russische_revolutie_en_de_communistische_partij [24/03/19 22:55]
defiance [Voetnoten]
namespace:de_russische_revolutie_en_de_communistische_partij [16/04/19 14:18]
defiance
Regel 8: Regel 8:
  
 ---- ----
 +
 +====== De Russische Revolutie en de Communistische Partij ======
  
 De Oktoberrevolutie is geen legitiem gevolg geweest van het traditionele marxisme. Rusland vertoonde weinig overeenkomst met een land waar volgens Marx ‘de centralisatie van de productiemiddelen en de vermaatschappelijking van de arbeid een punt bereikt hebben waar zij onverenigbaar worden met hun kapitalistische omhulsel. Dit barst, en … [1] De Oktoberrevolutie is geen legitiem gevolg geweest van het traditionele marxisme. Rusland vertoonde weinig overeenkomst met een land waar volgens Marx ‘de centralisatie van de productiemiddelen en de vermaatschappelijking van de arbeid een punt bereikt hebben waar zij onverenigbaar worden met hun kapitalistische omhulsel. Dit barst, en … [1]
Regel 13: Regel 15:
 In Rusland barstte ‘het omhulsel’ onverwachts;​ het barstte in een fase van geringe technische en industriële ontwikkeling,​ op een moment dat de concentratie der productiemiddelen nog niet erg ver was voortgeschreden. Rusland was een land met een slecht georganiseerd transportsysteem,​ met een zwakke bourgeoisie en een zwak proletariaat,​ maar met een numeriek sterke en maatschappelijk belangrijke boerenbevolking. Kortom: het was een land waar kennelijk geen sprake kon zijn van een onverzoenlijke vijandschap tussen ontwikkelde industriële krachten en een volledig gerijpt kapitalistisch systeem. In Rusland barstte ‘het omhulsel’ onverwachts;​ het barstte in een fase van geringe technische en industriële ontwikkeling,​ op een moment dat de concentratie der productiemiddelen nog niet erg ver was voortgeschreden. Rusland was een land met een slecht georganiseerd transportsysteem,​ met een zwakke bourgeoisie en een zwak proletariaat,​ maar met een numeriek sterke en maatschappelijk belangrijke boerenbevolking. Kortom: het was een land waar kennelijk geen sprake kon zijn van een onverzoenlijke vijandschap tussen ontwikkelde industriële krachten en een volledig gerijpt kapitalistisch systeem.
  
-De samenloop der omstandigheden in het jaar 1917 had echter vooral in Rusland een uitzonderlijke toestand teweeggebracht,​ die een rampzalige ineenstorting van de totale industriële organisatie in dat land veroorzaakte. En Lenin heeft dan ook terecht geschreven: ‘Het was gemakkelijk voor Rusland, in de bijzondere uitgangssituatie van het jaar 1917, met de sociale revolutie te beginnen.’+De samenloop der omstandigheden in het jaar 1917 had echter vooral in Rusland een uitzonderlijke toestand teweeggebracht,​ die een rampzalige ineenstorting van de totale industriële organisatie in dat land veroorzaakte. En Lenin heeft dan ook terecht geschreven: ‘Het was gemakkelijk voor Rusland, in de bijzondere uitgangssituatie van het jaar 1917, met de sociale revolutie te //beginnen//.’
  
 Die bijzonder gunstige voorwaarden voor het begin van de sociale revolutie waren: Die bijzonder gunstige voorwaarden voor het begin van de sociale revolutie waren:
Regel 33: Regel 35:
 Bovendien maakte de Communistische Partij gebruik van alles wat het volk in die tijd eiste (beëindiging van de oorlog, alle macht aan het revolutionaire proletariaat,​ het land aan de landarbeiders,​ enzovoort). Dat was niet meer dan demagogie (zoals we later zullen zien), maar het bleek een ongelooflijk psychologisch effect te hebben op de versnelling en intensivering van het revolutionaire proces. Bovendien maakte de Communistische Partij gebruik van alles wat het volk in die tijd eiste (beëindiging van de oorlog, alle macht aan het revolutionaire proletariaat,​ het land aan de landarbeiders,​ enzovoort). Dat was niet meer dan demagogie (zoals we later zullen zien), maar het bleek een ongelooflijk psychologisch effect te hebben op de versnelling en intensivering van het revolutionaire proces.
  
-Maar zo het gemakkelijk was, om met Lenin te spreken, de revolutie te beginnen, haar verdere ontwikkeling en inspanningen vonden onder moeilijke omstandigheden plaats.+Maar zo het gemakkelijk was, om met Lenin te spreken, de revolutie te //beginnen//, haar verdere ontwikkeling en inspanningen vonden onder moeilijke omstandigheden plaats.
  
 Naar buiten bleef de situatie van Rusland, zoals Lenin halverwege het jaar 1918 gezegd beeft, '​buitengewoon gecompliceerd en gevaarlijk, en voor de aangrenzende imperialistische staten was deze verleidelijk door de lijdelijke zwakte van Rusland*. De socialistische Sovjet-republiek bevond zich ia een ‘buitengewoon onzekere, zonder meer kritieke internationale situatie'​.[2] Naar buiten bleef de situatie van Rusland, zoals Lenin halverwege het jaar 1918 gezegd beeft, '​buitengewoon gecompliceerd en gevaarlijk, en voor de aangrenzende imperialistische staten was deze verleidelijk door de lijdelijke zwakte van Rusland*. De socialistische Sovjet-republiek bevond zich ia een ‘buitengewoon onzekere, zonder meer kritieke internationale situatie'​.[2]
Regel 44: Regel 46:
 Wij moeten daaraan toevoegen dat er nog meer problemen waren die de revolutionaire regering moest oplossen, namelijk de diepgewortelde tegenstellingen en zelfs vijandschap tussen de belangen en doeleinden van de verschillende maatschappelijke groeperingen in het land: Wij moeten daaraan toevoegen dat er nog meer problemen waren die de revolutionaire regering moest oplossen, namelijk de diepgewortelde tegenstellingen en zelfs vijandschap tussen de belangen en doeleinden van de verschillende maatschappelijke groeperingen in het land:
  
-a) De meest progressieve groep van de fabrieksproletariaat,​ die in de industriële centra ook de meeste invloed uitoefende, streefde ondanks haar relatieve culturele en technische achterstand naar de toepassing van zuiver communistische methodes. +  * //a)// De meest progressieve groep van de //fabrieksproletariaat//, die in de industriële centra ook de meeste invloed uitoefende, streefde ondanks haar relatieve culturele en technische achterstand naar de toepassing van zuiver communistische methodes. 
- +  * //b)// De economische houding van de numeriek machtige ​//boerenbevolking// was van beslissende aard, vooral in de tijd van de industriële ineenstorting en van de blokkade. Deze klasse stond wantrouwig en zelfs afkerig tegenover elke poging van de communistische regering haar bewaker te spelen en haar economische activiteiten te controleren. 
-b) De economische houding van de numeriek machtige boerenbevolking was van beslissende aard, vooral in de tijd van de industriële ineenstorting en van de blokkade. Deze klasse stond wantrouwig en zelfs afkerig tegenover elke poging van de communistische regering haar bewaker te spelen en haar economische activiteiten te controleren. +  * //c)// De zeer grote en psychologisch invloedrijke (in de zin van openbare meningsvorming,​ al had deze vaak iets paniekerigs) groep van de stadsbevolking bestaat uit de restanten van de hogere bourgeoisie,​ uit technische specialisten,​ detailhandelaars en handelsagenten van allerlei aard. Dit is een zeer talrijke groep, waartoe ook behoren de ambtenaren van het oude regime, die zich hebben aangepast aan de nieuwe situatie en nu de Sovjet-regering dienen, maar hier en daar sabotage bedrijven. Voorts behoren tot deze groep elementen die de gelegenheid van de nieuwe maatschappelijke orde te baat nemen om carrière te maken, en personen die uit hun gewone levens- wijze gerukt zijn en letterlijk verhongeren. Deze klasse wordt geschat op zeventig procent van de employés van Sovjet-instellingen.
- +
-c) De zeer grote en psychologisch invloedrijke (in de zin van openbare meningsvorming,​ al had deze vaak iets paniekerigs) groep van de stadsbevolking bestaat uit de restanten van de hogere bourgeoisie,​ uit technische specialisten,​ detailhandelaars en handelsagenten van allerlei aard. Dit is een zeer talrijke groep, waartoe ook behoren de ambtenaren van het oude regime, die zich hebben aangepast aan de nieuwe situatie en nu de Sovjet-regering dienen, maar hier en daar sabotage bedrijven. Voorts behoren tot deze groep elementen die de gelegenheid van de nieuwe maatschappelijke orde te baat nemen om carrière te maken, en personen die uit hun gewone levens- wijze gerukt zijn en letterlijk verhongeren. Deze klasse wordt geschat op zeventig procent van de employés van Sovjet-instellingen.+
  
 Natuurlijk bekeek elk van deze groeperingen de revolutie met eigen ogen, beoordeelde zij de verdere mogelijkheden vanuit het eigen standpunt en beïnvloedde elk op eigen wijze de beschikkingen van de revolutionaire regering. Natuurlijk bekeek elk van deze groeperingen de revolutie met eigen ogen, beoordeelde zij de verdere mogelijkheden vanuit het eigen standpunt en beïnvloedde elk op eigen wijze de beschikkingen van de revolutionaire regering.
Regel 62: Regel 62:
 Het was volkomen duidelijk dat de enige rechtvaardige en totale oplossing die de revolutie zou redden van haar buitenlandse vijanden, van interne bloedige botsingen, de enige oplossing die de gedachte van de revolutie kon verbreiden en verdiepen, gezocht moest worden in het directe creatieve initiatief van de werkende massa’s van het volk. Alleen degenen die eeuwenlang de zwaarste last gedragen hebben, waren in staat door bewuste, systematische inspanning de weg te vinden naar een nieuwe, geregenereerde maatschappij. En dat zou het passende hoogtepunt van deze onvoorstelbare revolutionaire taak zijn geweest. Het was volkomen duidelijk dat de enige rechtvaardige en totale oplossing die de revolutie zou redden van haar buitenlandse vijanden, van interne bloedige botsingen, de enige oplossing die de gedachte van de revolutie kon verbreiden en verdiepen, gezocht moest worden in het directe creatieve initiatief van de werkende massa’s van het volk. Alleen degenen die eeuwenlang de zwaarste last gedragen hebben, waren in staat door bewuste, systematische inspanning de weg te vinden naar een nieuwe, geregenereerde maatschappij. En dat zou het passende hoogtepunt van deze onvoorstelbare revolutionaire taak zijn geweest.
  
-Lenin zelf heeft in een van zijn geschriften de vraag: ‘Hoe kan de discipline van de revolutionaire partij van het proletariaat behouden blijven, hoe kan deze versterkt worden?’ duidelijk en ondubbelzinnig beantwoord: ‘Doordat men weet hoe men de grote massa der arbeiders, voornamelijk die van hel proletariaat,​ maar ook de niet-proletarische arbeidersmassa'​s dient tegemoet te treden, hoe men hen kan verbinden, ja zelfs samensmelten.'​ Deze gedachte echter was en is nog steeds in strijd met de officiële bolsjewistische verklaring van de geest van het marxisme en zeer in het bijzonder ook met Lenins gezaghebbende uitleg daarvan.+Lenin zelf heeft in een van zijn geschriften de vraag: ‘Hoe kan de discipline van de revolutionaire partij van het proletariaat behouden blijven, hoe kan deze versterkt worden?’ duidelijk en ondubbelzinnig beantwoord: ‘Doordat men weet hoe men de grote massa der arbeiders, voornamelijk die van hel proletariaat,​ maar ook de //niet-proletarische// arbeidersmassa'​s dient tegemoet te treden, hoe men hen kan verbinden, ja zelfs samensmelten.'​ Deze gedachte echter was en is nog steeds in strijd met de officiële bolsjewistische verklaring van de geest van het marxisme en zeer in het bijzonder ook met Lenins gezaghebbende uitleg daarvan. 
 Na jaren getraind te zijn in hun eigen '​ondergrondse'​ maatschappijfilosofie,​ waarin een vurig geloof in de sociale revolutie op eigenaardige wijze verweven was met een niet minder fanatiek geloof in de gecentraliseerde staat, hebben de Bolsjewiki een gebed nieuwe tactische wetenschap uitgevonden,​ dia ter voorbereiding van de sociale revolutie behoefte heeft aan de organisatie van een afzonderlijke staf van samenzweerders,​ die uitsluitend bestaat uit de theoretici van de beweging; deze zijn toegerust met dictatoriale macht om met hun eigen conspiratieve methoden het klassenbewustzijn van het proletariaat op voorhand te verhelderen en te vervolmaken. Na jaren getraind te zijn in hun eigen '​ondergrondse'​ maatschappijfilosofie,​ waarin een vurig geloof in de sociale revolutie op eigenaardige wijze verweven was met een niet minder fanatiek geloof in de gecentraliseerde staat, hebben de Bolsjewiki een gebed nieuwe tactische wetenschap uitgevonden,​ dia ter voorbereiding van de sociale revolutie behoefte heeft aan de organisatie van een afzonderlijke staf van samenzweerders,​ die uitsluitend bestaat uit de theoretici van de beweging; deze zijn toegerust met dictatoriale macht om met hun eigen conspiratieve methoden het klassenbewustzijn van het proletariaat op voorhand te verhelderen en te vervolmaken.
  
Regel 74: Regel 75:
  
 Al in de eerste dagen van de revolutie, in het begin van 1918, toen Lenin zijn sociaaleconomisch program tot in de kleinste bijzonderheden aan de wereld presenteerde,​ waren de rollen van het volk en van de partij, die zij tijdens de revolutionaire wederopbouw moesten spelen, zeer nauwkeurig bepaald en definitief vastgelegd. Al in de eerste dagen van de revolutie, in het begin van 1918, toen Lenin zijn sociaaleconomisch program tot in de kleinste bijzonderheden aan de wereld presenteerde,​ waren de rollen van het volk en van de partij, die zij tijdens de revolutionaire wederopbouw moesten spelen, zeer nauwkeurig bepaald en definitief vastgelegd.
 +
 Aan de ene kant stond een volstrekt onderdanige socialistische kudde en aan de andere zijde de alwetende, alles controlerende politieke partij. Wat voor alle anderen ondoorgrondelijk is, is voor de partij een open boek. In het land mag slechts één onbetwistbare bron van waarheid bestaan: de Staat. De communistische staat is echter naar aard en praktijk alleen de dictatuur van de partij — of liever: de dictatuur van het Centraal Comité van die partij. Aan de ene kant stond een volstrekt onderdanige socialistische kudde en aan de andere zijde de alwetende, alles controlerende politieke partij. Wat voor alle anderen ondoorgrondelijk is, is voor de partij een open boek. In het land mag slechts één onbetwistbare bron van waarheid bestaan: de Staat. De communistische staat is echter naar aard en praktijk alleen de dictatuur van de partij — of liever: de dictatuur van het Centraal Comité van die partij.
  
Regel 82: Regel 84:
 Met de verklaring //​‘l’Etat c’est moi' (Vert. ‘De staat, dat ben ik’)// heeft de bolsjewistische dictatuur de volledige verantwoordelijkheid voor de revolutie en alle historische en ethische consequenties op zich genomen. Met de verklaring //​‘l’Etat c’est moi' (Vert. ‘De staat, dat ben ik’)// heeft de bolsjewistische dictatuur de volledige verantwoordelijkheid voor de revolutie en alle historische en ethische consequenties op zich genomen.
 Omdat de Communistische Partij alle opbouwende krachten van het volk verlamd had, kon zij in het vervolg alleen nog rekenen op haar eigen initiatieven. Wat waren de middelen die de bolsjewistische dictatuur wilde toepasten om zo veel mogelijk profijt te trekken van de bronnen van de sociale revolutie? Welke weg kozen zij om de massa met alleen mechanisch onder hun gezag te brengen, maar ook op te voeden, enthousiast te maken met progressieve,​ socialistische gedachten, en het volk, uitgeput als het was door de langdurige oorlog, door het economisch en politiek bankroet, te inspireren en te/ vervullen met een nieuw geloof in de socialistische wederopbouw?​ Wat heeft gediend als vervanging voor het revolutionair enthousiasme,​ dat eerst zo vurig brandde? Omdat de Communistische Partij alle opbouwende krachten van het volk verlamd had, kon zij in het vervolg alleen nog rekenen op haar eigen initiatieven. Wat waren de middelen die de bolsjewistische dictatuur wilde toepasten om zo veel mogelijk profijt te trekken van de bronnen van de sociale revolutie? Welke weg kozen zij om de massa met alleen mechanisch onder hun gezag te brengen, maar ook op te voeden, enthousiast te maken met progressieve,​ socialistische gedachten, en het volk, uitgeput als het was door de langdurige oorlog, door het economisch en politiek bankroet, te inspireren en te/ vervullen met een nieuw geloof in de socialistische wederopbouw?​ Wat heeft gediend als vervanging voor het revolutionair enthousiasme,​ dat eerst zo vurig brandde?
 +
 Twee dingen zijn het geweest die het begin en het einde van de constructieve activiteiten van de bolsjewistische dictatuur markeren: **1.** de theorie van de communistische staat; **2.** de terreur. Twee dingen zijn het geweest die het begin en het einde van de constructieve activiteiten van de bolsjewistische dictatuur markeren: **1.** de theorie van de communistische staat; **2.** de terreur.
  
-In zijn redevoeringen over het communistisch program, in discussies tijdens conferenties en congressen en ten slotte in zijn beroemde brochure ‘Het linkse communisme: een kinderziekte’ heeft Lenin langzamerhand een beeld geschetst van de eigenaardige leer van de communistische staat, die voorbestemd was een dominerende rol te spelen in de opvattingen van de partij en die van beslissende betekenis zou zijn voor alle latere activiteiten van de Bolsjewiki in de sfeer van de praktische politiek. Het is de leer van een politieke zigzag- route, een weg van '​uitstel',​ van ‘de huik naar de wind hangen’, van het betalen van schatting en het sluiten van compromissen,​ van de voordelige en winstgevende terugtocht e» van de overgave — een waarlijk klassieke theorie van het compromis.+In zijn redevoeringen over het communistisch program, in discussies tijdens conferenties en congressen en ten slotte in zijn beroemde brochure ​//‘Het linkse communisme: een kinderziekte’//[4] heeft Lenin langzamerhand een beeld geschetst van de eigenaardige leer van de communistische staat, die voorbestemd was een dominerende rol te spelen in de opvattingen van de partij en die van beslissende betekenis zou zijn voor alle latere activiteiten van de Bolsjewiki in de sfeer van de praktische politiek. Het is de leer van een politieke zigzag- route, een weg van '​uitstel',​ van ‘de huik naar de wind hangen’, van het betalen van schatting en het sluiten van compromissen,​ van de voordelige en winstgevende terugtocht e» van de overgave — een waarlijk klassieke theorie van het compromis.
  
 Met minachting voor al het ‘gelach en gekir van de lakeien van de bourgeoisie'​ roept Lenin de massa der arbeiders op ‘de huik naar de wind te hangen’, zich terug te trekken, waakzaam af te wachten, langzaam voort te gaan, enzovoort De ‘noodzakelijkheid van het ogenblik'​ is niet de vurige geest van het communisme, maar nuchtere handelsgeest die met succes een paar kruimelt socialisme afdwingt bij de nog steeds niet verslagen bourgeoisie. De eerste vereiste voor het ‘herboren’ volk is de versterking van de handelsgeest,​ de ontwikkeling van spaarzaamheid en winstgevende activiteit. Met minachting voor al het ‘gelach en gekir van de lakeien van de bourgeoisie'​ roept Lenin de massa der arbeiders op ‘de huik naar de wind te hangen’, zich terug te trekken, waakzaam af te wachten, langzaam voort te gaan, enzovoort De ‘noodzakelijkheid van het ogenblik'​ is niet de vurige geest van het communisme, maar nuchtere handelsgeest die met succes een paar kruimelt socialisme afdwingt bij de nog steeds niet verslagen bourgeoisie. De eerste vereiste voor het ‘herboren’ volk is de versterking van de handelsgeest,​ de ontwikkeling van spaarzaamheid en winstgevende activiteit.
  
-In de genoemde brochure drijft Lenin de spot met alle traditionele moraal en vergelijkt hij de tactiek van zijn partij met die van een militair commandant - en ziet bij over het hoofd dat de Bolsjewiki zo door een zee gescheiden werden van hun bedoelingen. Alle middelen die tot de overwinning leiden, zijn goed. Er zijn compromissen en compromissen. ‘De gehele geschiedenis van de Bolsjewiki, zowel vóór als na de Oktoberrevolutie’,​ predikt Lenin tot de ‘naïeve Duitse linkse communisten’[4], die in hun eigen revolutionaire ijver stikken, ‘is vol gevallen van laveren, van pacteren, van compromissen met andere, waaronder ook burgerlijke,​ partijen!’ Om deze bewering te staven somt Lenin uitvoerig allerlei voorbeelden op van onderhandelingen met burgerlijke partijen, te beginnen met het jaar 1905 tot aan het optreden der Bolsjewiki tijdens de Oktoberrevolutie,​ toen zij ‘het agrarische program van de Sociaal-Revolutionairen geheel en al, zonder enige wijziging overnamen’. ​+In de genoemde brochure drijft Lenin de spot met alle traditionele moraal en vergelijkt hij de tactiek van zijn partij met die van een militair commandant - en ziet bij over het hoofd dat de Bolsjewiki zo door een zee gescheiden werden van hun bedoelingen. Alle middelen die tot de overwinning leiden, zijn goed. Er zijn compromissen en compromissen. ‘De gehele geschiedenis van de Bolsjewiki, zowel vóór als na de Oktoberrevolutie’,​ predikt Lenin tot de ‘naïeve Duitse linkse communisten’[5], die in hun eigen revolutionaire ijver stikken, ‘is //vol// gevallen van laveren, van pacteren, van compromissen met andere, waaronder ook burgerlijke,​ partijen!’ Om deze bewering te staven somt Lenin uitvoerig allerlei voorbeelden op van onderhandelingen met burgerlijke partijen, te beginnen met het jaar 1905 tot aan het optreden der Bolsjewiki tijdens de Oktoberrevolutie,​ toen zij ‘het agrarische program van de //Sociaal-Revolutionairen geheel en al//, zonder enige wijziging overnamen’. ​
  
 Opportunisme,​ tegemoetkomendheid en onderhandelingen,​ zaken die de Bolsjewiki alle andere fracties van het staatssocialisme terecht kwalijk hebben genomen, werden nu de ster van Bethlehem die de weg naar de revolutionaire wederopbouw wees. Natuurlijk moesten dergelijke methoden wel leiden naar het moeras van conformisme,​ huichelarij en beginselloosheid. Opportunisme,​ tegemoetkomendheid en onderhandelingen,​ zaken die de Bolsjewiki alle andere fracties van het staatssocialisme terecht kwalijk hebben genomen, werden nu de ster van Bethlehem die de weg naar de revolutionaire wederopbouw wees. Natuurlijk moesten dergelijke methoden wel leiden naar het moeras van conformisme,​ huichelarij en beginselloosheid.
Regel 98: Regel 101:
 Een onvermijdelijk gevolg van het communistische partijregime is ook de andere ‘methode'​ van de bolsjewistische leiding: het terrorisme. Een onvermijdelijk gevolg van het communistische partijregime is ook de andere ‘methode'​ van de bolsjewistische leiding: het terrorisme.
  
-Lang geleden heeft Engels al gezegd[5] dat het proletariaat de staat niet nodig heeft om de vrijheid te beschermen, maar om zijn vijanden te vernietigen. Zodra het mogelijk wordt van vrijheid te spreken, zal er geen regering meer zijn. De Bolsjewiki hebben deze maxime niet alleen aanvaard als hun sociaal-politiek axioma tijdens de ‘overgangsperiode’,​ maar hebben er een universele betekenis en toepassing aan gegeven.+Lang geleden heeft Engels al gezegd[6] dat het proletariaat de staat niet nodig heeft om de vrijheid te beschermen, maar om zijn vijanden te vernietigen. Zodra het mogelijk wordt van vrijheid te spreken, zal er geen regering meer zijn. De Bolsjewiki hebben deze maxime niet alleen aanvaard als hun sociaal-politiek axioma tijdens de ‘overgangsperiode’,​ maar hebben er een universele betekenis en toepassing aan gegeven.
  
 Terreur was en is nog steeds het laatste middel waarnaar een regering grijpt aha zij om het naakte bestaan moet strijden. Terrorisme is verleidelijk omdat de mogelijkheden zo onvoorstelbaar zijn. In hopeloze situaties bood dit een mechanische oplossing. Psychologisch is het te verklaren als middel tot zelfverdediging,​ als da noodzaak om alle verantwoordelijkheid af te schuiven, om daardoor de tegenstander beter te kunnen raken. Terreur was en is nog steeds het laatste middel waarnaar een regering grijpt aha zij om het naakte bestaan moet strijden. Terrorisme is verleidelijk omdat de mogelijkheden zo onvoorstelbaar zijn. In hopeloze situaties bood dit een mechanische oplossing. Psychologisch is het te verklaren als middel tot zelfverdediging,​ als da noodzaak om alle verantwoordelijkheid af te schuiven, om daardoor de tegenstander beter te kunnen raken.
Regel 107: Regel 110:
  
 Tijdens verkiezingscampagnes (bijvoorbeeld tijdens de laatste verkiezingsstrijd voor de Moskouse sovjet in 1921) woeden de kandidaten van de oppositie dit de overheid niet aanstaan, opgepakt en gevangen gezet. Ongestraft geeft de regering alle niet-communistische kandidaten prijs aan publieke belediging en spot in officiële kranten en vlugschriften. Met ontelbare strategische foefjes worden de kiezers gevleid en bedreigd en uiteindelijk is het resultaat van de zogenaamde verkiezing het /volstrekte tegendeel van de wil des volks. Tijdens verkiezingscampagnes (bijvoorbeeld tijdens de laatste verkiezingsstrijd voor de Moskouse sovjet in 1921) woeden de kandidaten van de oppositie dit de overheid niet aanstaan, opgepakt en gevangen gezet. Ongestraft geeft de regering alle niet-communistische kandidaten prijs aan publieke belediging en spot in officiële kranten en vlugschriften. Met ontelbare strategische foefjes worden de kiezers gevleid en bedreigd en uiteindelijk is het resultaat van de zogenaamde verkiezing het /volstrekte tegendeel van de wil des volks.
-Het staatsterrorisme wordt uitgeoefend door regeringsorganen die werken onder de naam ‘Buitengewone Commissie’.[6] Zij zijn toegerust met onbeperkte macht, niet afhankelijk van enige controle en hoeven praktisch nergens verantwoording voor af te leggen, zij hebben eigen ‘vereenvoudigde’ vormen van onderzoek en rechtspraak,​ en beschikken over een uitgebreide staf van onwetende, brute, corrupte medewerkers,​ en daardoor zijn deze ‘commissies’ in korte tijd niet alleen de schrik geworden van de reële of denkbeeldige contrarevolutionairen,​ maar ook — en in veel sterkere mate — de giftigste zweer op het revolutionaire lichaam van het land.+Het staatsterrorisme wordt uitgeoefend door regeringsorganen die werken onder de naam ‘Buitengewone Commissie’.[7] Zij zijn toegerust met onbeperkte macht, niet afhankelijk van enige controle en hoeven praktisch nergens verantwoording voor af te leggen, zij hebben eigen ‘vereenvoudigde’ vormen van onderzoek en rechtspraak,​ en beschikken over een uitgebreide staf van onwetende, brute, corrupte medewerkers,​ en daardoor zijn deze ‘commissies’ in korte tijd niet alleen de schrik geworden van de reële of denkbeeldige contrarevolutionairen,​ maar ook — en in veel sterkere mate — de giftigste zweer op het revolutionaire lichaam van het land.
  
 De alles doordringende methoden van de geheime politie en het daarmee gepaard gaande systeem van provocatie, de verdeling van de bevolking in goed- en slechtgezinde lieden, hebben zo langzaamaan de strijd om een nieuwe wereld veranderd in een woeste razernij van spionage, plundering en geweld. De alles doordringende methoden van de geheime politie en het daarmee gepaard gaande systeem van provocatie, de verdeling van de bevolking in goed- en slechtgezinde lieden, hebben zo langzaamaan de strijd om een nieuwe wereld veranderd in een woeste razernij van spionage, plundering en geweld.
Regel 131: Regel 134:
 Sindsdien heeft de vervolging van de anarchisten en hun organisaties een systematisch karakter gekregen Aan da ene kant sneuvelden onze kameraden aan de militaire fronten in de strijd tegen de contrarevolutie,​ aan de andere kant werden zij door de bolsjewistische staat via de Buitengewone Commissie vermoord. Sindsdien heeft de vervolging van de anarchisten en hun organisaties een systematisch karakter gekregen Aan da ene kant sneuvelden onze kameraden aan de militaire fronten in de strijd tegen de contrarevolutie,​ aan de andere kant werden zij door de bolsjewistische staat via de Buitengewone Commissie vermoord.
  
-Hoe verder de regerende partij zich verwijderde van de lijnen die de Oktoberrevolutie had uitgestippeld,​ des te meer werden de andere revolutionaire elementen onderdrukt, en zeer in het bijzonder de anarchisten. In november 1918 werd de conferentie der anarcho-syndicalisten in Moskou in corpore gevangen genomen. De andere anarchistische organisaties werden ontbonden en met terreur bedreigd. Omdat legale activiteiten volstrekt ónmogelijk waren, besloten enkele anarchisten in het geheim bijeen te komen om acties voor te bereiden. Enkelen van hen besloten samen met linkse Sociaal- Revolutionairen tevens tot terreur over te gaan. Op 25 september 1919 hebben zij in het gebouw waar het Moskouse comité van de partij in zitting bijeen was (Leontevstraat),​ een bom tot ontploffing gebracht. De Moskouse anarchistische organisatie die terreur niet beschouwde als oplossing in deze situatie, verklaarde openlijk het niet eens te zijn met de tactiek van deze ‘ondergrondse’ groep. De reactie van de regering richtte zich echter tegen alle anarchisten. Veel leden van de geheime groep zijn terechtgesteld;​ een aantal Moskouse anarchisten is gearresteerd en in de provincies is elk levensteken van de anarchistische beweging de kop ingedrukt. Als bij huiszoekingen boeken werden aangetroffen die tot de anarchistische literatuur behoren, bijvoorbeeld werken van Kropotkin of Bakoenin, was dat een reden om tot arrestatie over te gaan.+Hoe verder de regerende partij zich verwijderde van de lijnen die de Oktoberrevolutie had uitgestippeld,​ des te meer werden de andere revolutionaire elementen onderdrukt, en zeer in het bijzonder de anarchisten. In november 1918 werd de conferentie der anarcho-syndicalisten in Moskou in corpore gevangen genomen. De andere anarchistische organisaties werden ontbonden en met terreur bedreigd. Omdat legale activiteiten volstrekt ónmogelijk waren, besloten enkele anarchisten in het geheim bijeen te komen om acties voor te bereiden. Enkelen van hen besloten samen met linkse Sociaal-Revolutionairen tevens tot terreur over te gaan. Op 25 september 1919 hebben zij in het gebouw waar het Moskouse comité van de partij in zitting bijeen was (Leontevstraat),​ een bom tot ontploffing gebracht. De Moskouse anarchistische organisatie die terreur niet beschouwde als oplossing in deze situatie, verklaarde openlijk het niet eens te zijn met de tactiek van deze ‘ondergrondse’ groep. De reactie van de regering richtte zich echter tegen //alle// anarchisten. Veel leden van de geheime groep zijn terechtgesteld;​ een aantal Moskouse anarchisten is gearresteerd en in de provincies is elk levensteken van de anarchistische beweging de kop ingedrukt. Als bij huiszoekingen boeken werden aangetroffen die tot de anarchistische literatuur behoren, bijvoorbeeld werken van Kropotkin of Bakoenin, was dat een reden om tot arrestatie over te gaan.
  
 Alleen in de Oekraïne, waar de macht van de Bolsjewiki door toedoen van de opstandige boerenbeweging,​ die men naar de leider, de anarchist Machno, de machnovsjtsjina noemt, relatief gering was, konden de anarchisten op vrij grote schaal actief blijven. Toen Wrangel opmarcheerde naar het hart van de Oekraïne en het Rode Leger niet in staat bleek hem tegen te houden, was dat voor Machno aanleiding om zijn strijd tegen de Bolsjewiki voor vrije sovjets en zelfbeschikkingsrecht voorlopig op te geven. Hij bood aan de Bolsjewiki te helpen bij de bestrijding van de gemeenschappelijke vijand Wrangel. Zijn aanbod werd aanvaard en tussen de Sovjet-regering en het leger ven Machno werd een officiële overeenkomst gesloten. Alleen in de Oekraïne, waar de macht van de Bolsjewiki door toedoen van de opstandige boerenbeweging,​ die men naar de leider, de anarchist Machno, de machnovsjtsjina noemt, relatief gering was, konden de anarchisten op vrij grote schaal actief blijven. Toen Wrangel opmarcheerde naar het hart van de Oekraïne en het Rode Leger niet in staat bleek hem tegen te houden, was dat voor Machno aanleiding om zijn strijd tegen de Bolsjewiki voor vrije sovjets en zelfbeschikkingsrecht voorlopig op te geven. Hij bood aan de Bolsjewiki te helpen bij de bestrijding van de gemeenschappelijke vijand Wrangel. Zijn aanbod werd aanvaard en tussen de Sovjet-regering en het leger ven Machno werd een officiële overeenkomst gesloten.
  
-Wrangel werd verslagen, zijn leger ontbonden, en het aandeel van Machno in deze grote militaire overwinning was niet onaanzienlijk. Zodra Wrangel geliquideerd was, werd Machno echter overbodig en gevaarlijk voor de Bolsjewiki. Besloten werd hem uit te schakelen en een eind te maken aan de ‘machnovsjtsjina’ in het bijzonder en de anarchisten in het algemeen. Machno werd door de bolsjewistische regering bedrogen: eenheden van het Rode Leger omsingelden Machno’s leger op verraderlijke wijze en eisten dat het zich zou overgeven. Tegelijkertijd[7] arresteerde men de afgevaardigden die in Charkov waren gearriveerd voor het anarchistencongres dat officieel was toegestaan; een zelfde lot ondergingen terzelfder tijd alle anarchisten die in Charkov woonden en de kameraden die nog onderweg waren naar die stad.+Wrangel werd verslagen, zijn leger ontbonden, en het aandeel van Machno in deze grote militaire overwinning was niet onaanzienlijk. Zodra Wrangel geliquideerd was, werd Machno echter overbodig en gevaarlijk voor de Bolsjewiki. Besloten werd hem uit te schakelen en een eind te maken aan de ‘machnovsjtsjina’ in het bijzonder en de anarchisten in het algemeen. Machno werd door de bolsjewistische regering bedrogen: eenheden van het Rode Leger omsingelden Machno’s leger op verraderlijke wijze en eisten dat het zich zou overgeven. Tegelijkertijd[8] arresteerde men de afgevaardigden die in Charkov waren gearriveerd voor het anarchistencongres dat officieel was toegestaan; een zelfde lot ondergingen terzelfder tijd alle anarchisten die in Charkov woonden en de kameraden die nog onderweg waren naar die stad.
  
 Ondanks al deze provocerende en terroristische praktijken van de Bolsjewiki hebben de anarchisten in Rusland zich tijdens de gehele periode van de burgeroorlog onthouden van protesten, gericht tot de arbeiders van Europa en Amerika, en zelfs van een beroep op de Russische arbeiders; zij vreesden dat zo iets nadelig zou zijn voor de Russische Revolutie en de gemeenschappelijke vijand, het wereldimperialisme,​ in de kaart zou spelen. Ondanks al deze provocerende en terroristische praktijken van de Bolsjewiki hebben de anarchisten in Rusland zich tijdens de gehele periode van de burgeroorlog onthouden van protesten, gericht tot de arbeiders van Europa en Amerika, en zelfs van een beroep op de Russische arbeiders; zij vreesden dat zo iets nadelig zou zijn voor de Russische Revolutie en de gemeenschappelijke vijand, het wereldimperialisme,​ in de kaart zou spelen.
Regel 154: Regel 157:
  
 Geen blokkade, geen oorlog tegen buitenlandse revolutionairen heeft dit revolutionaire volk kunnen vernietigen of overwinnen, een volk dat met onvoorstelbare heldenmoed, dat zelfopoffering en volharding al zijn buitenlandse vijanden heeft overwonnen. Het is integendeel zelfs waarschijnlijk dat de burgeroorlog de Bolsjewiki nog vaster in het zadel heeft geholpen. De oorlog heeft ertoe bijgedragen dat het enthousiasme van het volk niet wegzakte, en de hoop gewekt dat na de beëindiging van de oorlog de regerende Communistische Partij de nieuwe revolutionaire beginselen zou verwerkelijken en de brede volksmassa de vreugden en de vruchten van de revolutie zou brengen De massa zag uit naar het vurig verlangde moment waarop de sociale en economische gelijkheid werkelijkheid zou worden. Hoe paradoxaal het ook klinkt, het is een feit dat de bolsjewistische dictatuur geen betere bondgenoot had kunnen vinden ter versterking en verlenging van haar bestaan dan de reactionaire krachten waartegen zij streed. Geen blokkade, geen oorlog tegen buitenlandse revolutionairen heeft dit revolutionaire volk kunnen vernietigen of overwinnen, een volk dat met onvoorstelbare heldenmoed, dat zelfopoffering en volharding al zijn buitenlandse vijanden heeft overwonnen. Het is integendeel zelfs waarschijnlijk dat de burgeroorlog de Bolsjewiki nog vaster in het zadel heeft geholpen. De oorlog heeft ertoe bijgedragen dat het enthousiasme van het volk niet wegzakte, en de hoop gewekt dat na de beëindiging van de oorlog de regerende Communistische Partij de nieuwe revolutionaire beginselen zou verwerkelijken en de brede volksmassa de vreugden en de vruchten van de revolutie zou brengen De massa zag uit naar het vurig verlangde moment waarop de sociale en economische gelijkheid werkelijkheid zou worden. Hoe paradoxaal het ook klinkt, het is een feit dat de bolsjewistische dictatuur geen betere bondgenoot had kunnen vinden ter versterking en verlenging van haar bestaan dan de reactionaire krachten waartegen zij streed.
-Pas door de beëindiging van de oorlog hebben wij een volledig overzicht gekregen van de economische en zedelijke demoralisatie die de blinde despotische politiek over ons land gebracht heeft. Duidelijk is gebleken dat het grootste gevaar voor de revolutie niet van buitenaf komt, maar binnen het land zelf leeft; dit gevaar is een gevolg van de aard der sociale en economische verordeningen die de huidige ‘overgangsperiode’ karakteriseren.+ 
 +Pas door de beëindiging van de oorlog hebben wij een volledig overzicht gekregen van de economische en zedelijke demoralisatie die de blinde despotische politiek over ons land gebracht heeft. Duidelijk is gebleken dat het grootste gevaar voor de revolutie niet van buitenaf komt, maar //binnen het land zelf// leeft; dit gevaar is een gevolg van de aard der sociale en economische verordeningen die de huidige ‘overgangsperiode’ karakteriseren.
  
 Wij erkennen ten volle dat het een grote vergissing van de burgerlijke economie is als deze de bestudering van de industriële ontwikkeling vanuit historisch-sociaal standpunt opzettelijk negeert en in zijn domheid het systeem van het staatskapitalisme verwart met dat van de socialistische dictatuur. De Bolsjewiki hebben volkomen gelijk als zij beweren dat deze beide vormen van sociaaleconomische ontwikkeling ‘in wezen diametraal tegengesteld zijn’. Toch is het verkeerd en zinloos als men doet alsof het industriële leven, zoals het zich onder de proletarische dictatuur heeft ontwikkeld, in wezen iets anders is dan staatskapitalisme. Wij erkennen ten volle dat het een grote vergissing van de burgerlijke economie is als deze de bestudering van de industriële ontwikkeling vanuit historisch-sociaal standpunt opzettelijk negeert en in zijn domheid het systeem van het staatskapitalisme verwart met dat van de socialistische dictatuur. De Bolsjewiki hebben volkomen gelijk als zij beweren dat deze beide vormen van sociaaleconomische ontwikkeling ‘in wezen diametraal tegengesteld zijn’. Toch is het verkeerd en zinloos als men doet alsof het industriële leven, zoals het zich onder de proletarische dictatuur heeft ontwikkeld, in wezen iets anders is dan staatskapitalisme.
 +
 Het is een feit dat de proletarische dictatuur zich in haar huidige vorm in niets onderscheidt van het staatskapitalisme. Het is een feit dat de proletarische dictatuur zich in haar huidige vorm in niets onderscheidt van het staatskapitalisme.
  
Regel 163: Regel 168:
 Al deze verschijnselen treft men aan in het huidige systeem van Rusland. Het zou van een onvergeeflijke naïviteit of van een nog on vergeeflijker huichelarij getuigen als men beweerde - gelijk bolsjewistische theoretici, vooral Boecharin - dat algemeen gedwongen arbeidsdienst in het systeem van de proletarische dictatuur het tegendeel is van staatskapitalisme en neerkomt op ‘zelforganisatie van de massa’s ten dienste van de arbeid’, of dat de bestaande ‘mobilisatie van de industrie’ betekent dat ‘het socialisme versterkt wordt’ en dat ‘staats- dwang onder het systeem van de proletarische dictatuur een methode is om de communistische maatschappij op te bouwen.’ Al deze verschijnselen treft men aan in het huidige systeem van Rusland. Het zou van een onvergeeflijke naïviteit of van een nog on vergeeflijker huichelarij getuigen als men beweerde - gelijk bolsjewistische theoretici, vooral Boecharin - dat algemeen gedwongen arbeidsdienst in het systeem van de proletarische dictatuur het tegendeel is van staatskapitalisme en neerkomt op ‘zelforganisatie van de massa’s ten dienste van de arbeid’, of dat de bestaande ‘mobilisatie van de industrie’ betekent dat ‘het socialisme versterkt wordt’ en dat ‘staats- dwang onder het systeem van de proletarische dictatuur een methode is om de communistische maatschappij op te bouwen.’
  
-Een jaar geleden is Trotski op het Tiende Congres van de Communistische Partij van Rusland uitgevaren tegen de ‘burgerlijke gedachte’ dat dwangarbeid niet productief zou zijn.[8] Hij trachtte zijn toehoorders ervan te overtuigen ‘dat de arbeider niet door uitwendige dwangmiddelen bij het productieproces betrokken moet worden, maar door inwendige psychologische noodzaak’. Bij de verklaring echter van de concrete toepassing van dit principe ontwikkelde hij een ‘zeer gecompliceerd systeem, dat zowel methoden van ethische aard als premies en straffen behelsde; zo moet de productiviteit van de arbeid, gecombineerd met de principes van de dwang, die de basis van ons totale economische leven vormen, worden opgevoerd’. Dit experiment is ten uitvoer gelegd en heeft verrassende resultaten opgeleverd. De ‘burgerlijke gedachte* is in het gelijk gesteld, óf de nieuwste vorm van socialisme is niet in staat gebleken de arbeiders ‘inwendig,​ psychologisch en onder dwang’ door middel van premies, straffen enzovoort bij het productieproces te betrekken. De arbeiders hebben geweigerd zich te laten vangen door de verleidelijke formulering ‘psychologische dwang*. Het is zonneklaar dat zowel de ideologie als de praktijk van het bolsjewisme de arbeiders ervan overtuigd heeft dat de sociaaleconomische idealen der Bolsjewiki niet meer zijn dan een stap verder op de weg van intensieve uitbuiting van de arbeid. Het bolsjewisme is er in de verste verte niet in geslaagd het land te redden van de ondergang, en in geen enkel opzicht zijn de levensomstandigheden van de massa verbeterd; integendeel,​ dit systeem tracht de horigen en lijfeigenen van gisteren te veranderen in regelrechte slaven.+Een jaar geleden is Trotski op het Tiende Congres van de Communistische Partij van Rusland uitgevaren tegen de ‘burgerlijke gedachte’ dat dwangarbeid niet productief zou zijn.[9] Hij trachtte zijn toehoorders ervan te overtuigen ‘dat de arbeider niet door uitwendige dwangmiddelen bij het productieproces betrokken moet worden, maar door inwendige psychologische noodzaak’. Bij de verklaring echter van de concrete toepassing van dit principe ontwikkelde hij een ‘zeer gecompliceerd systeem, dat zowel methoden van ethische aard als premies en //straffen// behelsde; zo moet de productiviteit van de arbeid, gecombineerd met de principes van de dwang, die de basis van ons totale economische leven vormen, worden opgevoerd’. Dit experiment is ten uitvoer gelegd en heeft verrassende resultaten opgeleverd. De ‘burgerlijke gedachte* is in het gelijk gesteld, óf de nieuwste vorm van socialisme is niet in staat gebleken de arbeiders ‘inwendig,​ psychologisch en onder dwang’ door middel van premies, straffen enzovoort bij het productieproces te betrekken. De arbeiders hebben geweigerd zich te laten vangen door de verleidelijke formulering ‘psychologische dwang'. Het is zonneklaar dat zowel de ideologie als de praktijk van het bolsjewisme de arbeiders ervan overtuigd heeft dat de sociaaleconomische idealen der Bolsjewiki niet meer zijn dan een stap verder op de weg van intensieve uitbuiting van de arbeid. Het bolsjewisme is er in de verste verte niet in geslaagd het land te redden van de ondergang, en in geen enkel opzicht zijn de levensomstandigheden van de massa verbeterd; integendeel,​ dit systeem tracht de horigen en lijfeigenen van gisteren te veranderen in regelrechte slaven.
  
 Hoe weinig de communistische staat zich bekommert om het welzijn van de arbeiders blijkt uit de bewering van een vooraanstaand communistisch afgevaardigde op het Tiende Partijcongres. Hij zei: ‘Tot op heden is de Sovjet-politiek gekarakteriseerd door de volledige afwezigheid van enig plan om de levensomstandigheden der arbeiders te verbeteren.’ En: ‘Alles wat in dit opzicht gedaan is, is toevallig, nu en dan gebeurd, als de lokale overheid door de massa zelf gedwongen werd.’ Hoe weinig de communistische staat zich bekommert om het welzijn van de arbeiders blijkt uit de bewering van een vooraanstaand communistisch afgevaardigde op het Tiende Partijcongres. Hij zei: ‘Tot op heden is de Sovjet-politiek gekarakteriseerd door de volledige afwezigheid van enig plan om de levensomstandigheden der arbeiders te verbeteren.’ En: ‘Alles wat in dit opzicht gedaan is, is toevallig, nu en dan gebeurd, als de lokale overheid door de massa zelf gedwongen werd.’
Regel 170: Regel 175:
  
 De moderne proletariërs zijn onder de dictatuur van de Communistische Partij geketend aan hun arbeid, op straffe van gevangenis of terechtstelling wegens ‘desertie van de arbeid’, beroofd van het recht ontslag te nemen, bevoogd en beloerd door bewakers uit de partij, ingedeeld in gekwalificeerde schapen (vaklieden) en ongekwalificeerde bokken (ongeschoolde arbeiders), zij lijden honger, ontvangen niet allen hetzelfde levensmiddelenpakket,​ gaan slecht gekleed en zijn beroofd van het recht om te protesteren of te staken. Is een dergelijke ‘zelforganisatie’ van de werkende massa niet een stap terug, een terugkeer naar de feodale lijfeigenschap of naar de negerslavernij?​ Is de beulshand van de communistische staat minder wreed dan de zweep van de opzichter op de plantage? Alleen scholastisch denken of blind fanatisme kan in deze gruwelijkste vorm van slavernij de emancipatie van de arbeid zien, of ook maar de geringste benadering van dit doel. De moderne proletariërs zijn onder de dictatuur van de Communistische Partij geketend aan hun arbeid, op straffe van gevangenis of terechtstelling wegens ‘desertie van de arbeid’, beroofd van het recht ontslag te nemen, bevoogd en beloerd door bewakers uit de partij, ingedeeld in gekwalificeerde schapen (vaklieden) en ongekwalificeerde bokken (ongeschoolde arbeiders), zij lijden honger, ontvangen niet allen hetzelfde levensmiddelenpakket,​ gaan slecht gekleed en zijn beroofd van het recht om te protesteren of te staken. Is een dergelijke ‘zelforganisatie’ van de werkende massa niet een stap terug, een terugkeer naar de feodale lijfeigenschap of naar de negerslavernij?​ Is de beulshand van de communistische staat minder wreed dan de zweep van de opzichter op de plantage? Alleen scholastisch denken of blind fanatisme kan in deze gruwelijkste vorm van slavernij de emancipatie van de arbeid zien, of ook maar de geringste benadering van dit doel.
 +
 Het is een summum van tragedie dat het staatssocialisme de wereld niets anders te bieden had dan de verergering van hetzelfde boosaardige systeem dat uit zijn contradicties het socialisme heeft doen geboren worden. Het is een summum van tragedie dat het staatssocialisme de wereld niets anders te bieden had dan de verergering van hetzelfde boosaardige systeem dat uit zijn contradicties het socialisme heeft doen geboren worden.
  
Regel 177: Regel 183:
  
 Dit moderne systeem van staatskapitalisme is echter niet alleen verderfelijk omdat het levende wezens verandert in zielloze machines; het vertoont nog een ander, niet minder vernietigend element: dit systeem is in zijn diepste wezen uitermate agressief. Het wil volstrekt niet het militarisme (in de beperkte zin van het woord) afschaffen, maar past de principes van de militarisatie met alles wat daarbij hoort — kadaver- discipline, onverantwoordelijk gezag en onderdrukking — toe op alle verschijnselen van menselijke activiteit. Dit moderne systeem van staatskapitalisme is echter niet alleen verderfelijk omdat het levende wezens verandert in zielloze machines; het vertoont nog een ander, niet minder vernietigend element: dit systeem is in zijn diepste wezen uitermate agressief. Het wil volstrekt niet het militarisme (in de beperkte zin van het woord) afschaffen, maar past de principes van de militarisatie met alles wat daarbij hoort — kadaver- discipline, onverantwoordelijk gezag en onderdrukking — toe op alle verschijnselen van menselijke activiteit.
-Socialistisch militarisme wordt niet alleen toegestaan, maar door de theoretici van de partij verdedigd en gerechtvaardigd. Zo schrijft Boecharin in zijn werk Economie van de overgangsperiode het volgende: 'De arbeidersstaat streeft ernaar, als hij zich in staat van oorlog bevindt, de economische basis waarop hij ontstaan is, dat wil zeggen: da socialistische productieverhoudingen,​ uit te breiden en te versterken. (Daaruit volgt onder andere in beginsel de toelaatbaarheid van revolutionaire,​ socialistische aanvalsoorlogen.)’ En inderdaad hebben wij reeds kennis mogen maken met een reeks ‘imperialistische’ aanmatigingen van de dictatuur van de '​arbeiders’.+ 
 +Socialistisch militarisme wordt niet alleen toegestaan, maar door de theoretici van de partij verdedigd en gerechtvaardigd. Zo schrijft Boecharin in zijn werk //Economie van de overgangsperiode// het volgende: 'De arbeidersstaat streeft ernaar, als hij zich in staat van oorlog bevindt, de economische basis waarop hij ontstaan is, dat wil zeggen: da socialistische productieverhoudingen,​ uit te breiden en te versterken. (Daaruit volgt onder andere in beginsel de toelaatbaarheid van revolutionaire,​ socialistische aanvalsoorlogen.)’ En inderdaad hebben wij reeds kennis mogen maken met een reeks ‘imperialistische’ aanmatigingen van de dictatuur van de '​arbeiders’.
  
 Zo zijn '​burgerlijke vooroordelen’,​ die men het raam uitgegooid had, door de voordeur weer binnengekomen. Zo zijn '​burgerlijke vooroordelen’,​ die men het raam uitgegooid had, door de voordeur weer binnengekomen.
Regel 197: Regel 204:
 Lenin en andere communistische leiders staan op het standpunt dat de vakbond in de allereerste plaats een ‘leerschool van het bolsjevisme’ moet zijn. In de praktijk is de arbeidersbond in Rusland veranderd in een automatische uitvoerder van de bevelen van de regerende partij. Lenin en andere communistische leiders staan op het standpunt dat de vakbond in de allereerste plaats een ‘leerschool van het bolsjevisme’ moet zijn. In de praktijk is de arbeidersbond in Rusland veranderd in een automatische uitvoerder van de bevelen van de regerende partij.
  
-Deze situatie wordt echter ondraaglijk,​ zelfs voor elementen die nog steeds geloven in de bevelen van het staatscommunisme. Zelfs in de gelederen van de Communistische Partij is oppositie ontstaan tegen de gemilitariseerde bevoogding en overheersing van de vakbonden. Deze nieuwe beweging, die bekend staat als de Arbeidersoppositie,​ onderkent ondanks haar trouw aan de communistische vader het verschrikkelijke van de hopeloze situatie, de ‘doodlopende steeg’ waarin de misdadig domme politiek der Bolsjewiki het Russische volk en de revolutie hebben gedreven.[9]+Deze situatie wordt echter ondraaglijk,​ zelfs voor elementen die nog steeds geloven in de bevelen van het staatscommunisme. Zelfs in de gelederen van de Communistische Partij is oppositie ontstaan tegen de gemilitariseerde bevoogding en overheersing van de vakbonden. Deze nieuwe beweging, die bekend staat als de Arbeidersoppositie,​ onderkent ondanks haar trouw aan de communistische vader het verschrikkelijke van de hopeloze situatie, de ‘doodlopende steeg’ waarin de misdadig domme politiek der Bolsjewiki het Russische volk en de revolutie hebben gedreven.[10]
  
 De Arbeidersoppositie wordt door de goed-orthodoxe communiste Kollontaj gekarakteriseerd als: ‘het meest geavanceerde deel van het proletariaat’,​ ‘gekenmerkt door hechte klasse- saamhorigheid,​ klassenbewustzijn en klassendiscipline’,​ een element dat de levende band met de in de vakbeweging georganiseerde arbeidersmassa’s niet heeft verbroken en niet in de sovjetbureaus is opgegaan’. Deze Arbeidersoppositie protesteert tegen de bureaucratisering,​ tegen de differentiatie in lager’ en ‘hoger’ volk, tegen de excessen van de partij-hegemonie en tegen de wisselvallige,​ kronkelige politiek van de centrale macht. ‘De grote scheppende en constructieve kracht van het proletariaat,​’ zegt de Arbeidersoppositie,​ ‘kan niet domweg vervangen worden door het uithangbord van de dictatuur der werkende massa’ — van een dictatuur die op het laatste congres van de Communistische Partij door een vooraanstaand communist ‘de dictatuur van de partijbureaucratie’ is genoemd. De Arbeidersoppositie wordt door de goed-orthodoxe communiste Kollontaj gekarakteriseerd als: ‘het meest geavanceerde deel van het proletariaat’,​ ‘gekenmerkt door hechte klasse- saamhorigheid,​ klassenbewustzijn en klassendiscipline’,​ een element dat de levende band met de in de vakbeweging georganiseerde arbeidersmassa’s niet heeft verbroken en niet in de sovjetbureaus is opgegaan’. Deze Arbeidersoppositie protesteert tegen de bureaucratisering,​ tegen de differentiatie in lager’ en ‘hoger’ volk, tegen de excessen van de partij-hegemonie en tegen de wisselvallige,​ kronkelige politiek van de centrale macht. ‘De grote scheppende en constructieve kracht van het proletariaat,​’ zegt de Arbeidersoppositie,​ ‘kan niet domweg vervangen worden door het uithangbord van de dictatuur der werkende massa’ — van een dictatuur die op het laatste congres van de Communistische Partij door een vooraanstaand communist ‘de dictatuur van de partijbureaucratie’ is genoemd.
Regel 208: Regel 215:
  
 Algemene onverschilligheid,​ haat en volstrekte maatschappelijke verlamming zijn het resultaat geweest van dit regeringssysteem. Een sfeer van slaafse onderdanigheid,​ die tegelijkertijd weerzinwekkend,​ afstotelijk werkt, trekt door het gehele land; het effect is verstikkend,​ zowel voor onderdrukten als onderdrukkers. Algemene onverschilligheid,​ haat en volstrekte maatschappelijke verlamming zijn het resultaat geweest van dit regeringssysteem. Een sfeer van slaafse onderdanigheid,​ die tegelijkertijd weerzinwekkend,​ afstotelijk werkt, trekt door het gehele land; het effect is verstikkend,​ zowel voor onderdrukten als onderdrukkers.
-Wat helpt het als de nuchtere Lenin, die steeds tot een compromis bereid is, elk van zijn redevoeringen begint met een biecht over de vele zware vergissingen van de regerende partij? Geen opsomming van vergissingen door de ‘geniale opportunist’,​ zoals Loenatsjarski Lenin eens heeft genoemd[10], ontmoedigt de voorvechters van het bolsjevisme, dronken als zij zijn van de politieke macht van hun partij. De vergissingen van hun leiders worden in de verklaringen van communistische theoretici en publicisten tot ‘volstrekte noodzaak’ verheven, en krampachtige pogingen om deze vergissingen recht te zetten (de hele agrarische politiek) worden gehuldigd als daden die getuigen van diep inzicht, grote menselijkheid en trouw aan de bolsjewistische beginselen. + 
-Tevergeefs heeft Kollontaj ongeduldig uitgeroepen:​ ‘De angst voor kritiek, die inherent is aan ons bureaucratische systeem, krijgt soms karikaturale trekken.’ De mandarijnen van de partij hebben de Arbeidersoppositie gebrandmerkt als ketters, hun brochure De Arbeidersoppositie is verboden en Iljitsj zelf (Lenin) liquideert hen met enkele persoonlijke berispingen. Het syndicalistische ‘gevaar’ is ogenschijnlijk bezworen.+Wat helpt het als de nuchtere Lenin, die steeds tot een compromis bereid is, elk van zijn redevoeringen begint met een biecht over de vele zware vergissingen van de regerende partij? Geen opsomming van vergissingen door de ‘geniale opportunist’,​ zoals Loenatsjarski Lenin eens heeft genoemd[11], ontmoedigt de voorvechters van het bolsjewisme, dronken als zij zijn van de politieke macht van hun partij. De vergissingen van hun leiders worden in de verklaringen van communistische theoretici en publicisten tot ‘volstrekte noodzaak’ verheven, en krampachtige pogingen om deze vergissingen recht te zetten (de hele agrarische politiek) worden gehuldigd als daden die getuigen van diep inzicht, grote menselijkheid en trouw aan de bolsjewistische beginselen. 
 + 
 +Tevergeefs heeft Kollontaj ongeduldig uitgeroepen:​ ‘De angst voor kritiek, die inherent is aan ons bureaucratische systeem, krijgt soms karikaturale trekken.’ De mandarijnen van de partij hebben de //Arbeidersoppositie// gebrandmerkt als ketters, hun brochure ​//De Arbeidersoppositie// is verboden en Iljitsj zelf (Lenin) liquideert hen met enkele persoonlijke berispingen. Het syndicalistische ‘gevaar’ is ogenschijnlijk bezworen.
  
 Intussen echter groeit de oppositie, zij wordt dieper en verbreidt zich over geheel Rusland. Intussen echter groeit de oppositie, zij wordt dieper en verbreidt zich over geheel Rusland.
Regel 223: Regel 232:
 De toekomst zal met deze ten hemel schreiende afrekenen. Wij willen hier slechts een kort overzicht van de gebeurtenissen in Kroonstad geven. De toekomst zal met deze ten hemel schreiende afrekenen. Wij willen hier slechts een kort overzicht van de gebeurtenissen in Kroonstad geven.
  
-In de maand februari van het jaar 1921 gingen de arbeiders van de fabrieken in Petrograd in staking. Het was een ongewoon strenge winter voor hen: zij en hun gezinnen leden onder koude, honger en ontberingen. Zij eisten meer levensmiddelen,​ enige brandstof en kleding. Hier en daar gangen stemmen op om de Constitutuerende Vergadering bijeen te roepen en de handel vrij te maken De stakers hielden een demonstratie op straat en de overheid stuurde het leger op hen af — voornamelijk '​koersanty’,​ jeugdige communisten uit de militaire kadettenscholen.+In de maand februari van het jaar 1921 gingen de arbeiders van de fabrieken in Petrograd in staking. Het was een ongewoon strenge winter voor hen: zij en hun gezinnen leden onder koude, honger en ontberingen. Zij eisten meer levensmiddelen,​ enige brandstof en kleding. Hier en daar gangen stemmen op om de Constitutuerende Vergadering bijeen te roepen en de handel vrij te maken De stakers hielden een demonstratie op straat en de overheid stuurde het leger op hen af — voornamelijk '//koersanty//’, jeugdige communisten uit de militaire kadettenscholen.
  
 Toen de matrozen in Kroonstad hoorden wat er in Petrograd gebeurde, verklaarden zij zich solidair met de stakers ten aanzien van hun economische en revolutionaire eisen, maar zij weigerden de roep om een Constituerende Vergadering en vrije handel te steunen. Op 1 maart hielden de matrozen in Kroonstad een massabijeenkomst,​ die tevens werd bijgewoond door de voorzitter van het nationale Centraal Uitvoerend Comité, Kalinin (de presiderende functionaris van de Russische republiek), de commandant van de vesting Kroonstad, Koezmin, en de voorzitter van de sovjet van Kroonstad, Vasiljev. De bijeenkomst,​ die plaatsvond met medeweten en toestemming van het Uitvoerend Comité van de sovjet van Kroonstad, stelde resoluties voor waarmee de matrozen, het garnizoen en de inwoners van Kroonstad, die met zestienduizend personen aanwezig waren, instemden. Kalinin, Koezmin en Vasiljev pleitten tegen deze resoluties. De hoofdpunten van de resoluties waren: vrijheid van spreken en vrijheid van drukpers voor de revolutionaire partijen, amnestie voor gevangen revolutionairen,​ nieuwe verkiezingen voor de sovjets via geheime stemmingen, zonder inmenging van de regering in de verkiezingsstrijd. Toen de matrozen in Kroonstad hoorden wat er in Petrograd gebeurde, verklaarden zij zich solidair met de stakers ten aanzien van hun economische en revolutionaire eisen, maar zij weigerden de roep om een Constituerende Vergadering en vrije handel te steunen. Op 1 maart hielden de matrozen in Kroonstad een massabijeenkomst,​ die tevens werd bijgewoond door de voorzitter van het nationale Centraal Uitvoerend Comité, Kalinin (de presiderende functionaris van de Russische republiek), de commandant van de vesting Kroonstad, Koezmin, en de voorzitter van de sovjet van Kroonstad, Vasiljev. De bijeenkomst,​ die plaatsvond met medeweten en toestemming van het Uitvoerend Comité van de sovjet van Kroonstad, stelde resoluties voor waarmee de matrozen, het garnizoen en de inwoners van Kroonstad, die met zestienduizend personen aanwezig waren, instemden. Kalinin, Koezmin en Vasiljev pleitten tegen deze resoluties. De hoofdpunten van de resoluties waren: vrijheid van spreken en vrijheid van drukpers voor de revolutionaire partijen, amnestie voor gevangen revolutionairen,​ nieuwe verkiezingen voor de sovjets via geheime stemmingen, zonder inmenging van de regering in de verkiezingsstrijd.
Regel 231: Regel 240:
 Zodra de autoriteiten in Petrograd hoorden van de resoluties in Kroonstad zetten zij een leugen- en lastercampagne in. Hoewel Zinovjev voortdurend telefonisch in contact stond met de presiderende functionaris van de sovjet van Kroonstad en van deze vernomen had dat alles in Kroonstad rustig was en dat de matrozen slechts bezig waren met de voorbereidingen voor de nieuwe verkiezingen,​ zond het radiostation van Petrograd ononderbroken berichten de wereld in omtrent een contrarevolutionaire samenzwering en een Wit-Gardistische opstand in Kroonstad. Tegelijkertijd wisten Zinovjev, Kalinin en hun bentgenoten bij de sovjet van Petrograd een resolutie door te drukken die een ultimatum aan Kroonstad behelsde: Kroonstad moest zich op straffe van volstrekte vernietiging onmiddellijk overgeven. Zodra de autoriteiten in Petrograd hoorden van de resoluties in Kroonstad zetten zij een leugen- en lastercampagne in. Hoewel Zinovjev voortdurend telefonisch in contact stond met de presiderende functionaris van de sovjet van Kroonstad en van deze vernomen had dat alles in Kroonstad rustig was en dat de matrozen slechts bezig waren met de voorbereidingen voor de nieuwe verkiezingen,​ zond het radiostation van Petrograd ononderbroken berichten de wereld in omtrent een contrarevolutionaire samenzwering en een Wit-Gardistische opstand in Kroonstad. Tegelijkertijd wisten Zinovjev, Kalinin en hun bentgenoten bij de sovjet van Petrograd een resolutie door te drukken die een ultimatum aan Kroonstad behelsde: Kroonstad moest zich op straffe van volstrekte vernietiging onmiddellijk overgeven.
  
-Een groep betrouwbare en te goeder naam en faam bekend staande revolutionairen[11], die het provocerend karakter van een dergelijke politiek inzag, wendde zich vervolgens tot Zinovjev en de Verdedigingsraad,​ waarvan Zinovjev vicevoorzitter was; zij schilderden het onrevolutionaire karakter van hun politiek en het grote gevaar dat daardoor de revolutie bedreigde. De eisen van Kroonstad waren duidelijk: Kroonstad was tegen de Constituerende Vergadering,​ tegen vrije handel en vóór de sovjet-vorm van de regering. De bevolking van Kroonstad kon echter, zoals uit hun vlugschrift duidelijk bleek, niet langer het despotisme van de partij dulden. Bovendien verlangden zij recht van spreken over hun zorgen en eisten zij de heroprichting van vrije sovjets. ‘Alle macht aan de sovjets!’ was weer hun leuze, zoals dat in 1917 de strijdkreet van het volk en van de Bolsjewiki was geweest. Kroonstad gewapenderhand te onderdrukken was het toppunt van dwaasheid: erger nog, het was een gruwelijk misdrijf. Het enige recht en de enige oplossing was te vinden in een inwilliging van het voorstel uit Kroonstad (door de matrozen telefonisch doorgegeven aan Zinovjev, maar door deze met meegedeeld aan de sovjets) om een onpartijdige commissie te kiezen en op die manier tot een aanvaardbaar vergelijk te komen.+Een groep betrouwbare en te goeder naam en faam bekend staande revolutionairen[12], die het provocerend karakter van een dergelijke politiek inzag, wendde zich vervolgens tot Zinovjev en de Verdedigingsraad,​ waarvan Zinovjev vicevoorzitter was; zij schilderden het onrevolutionaire karakter van hun politiek en het grote gevaar dat daardoor de revolutie bedreigde. De eisen van Kroonstad waren duidelijk: Kroonstad was tegen de Constituerende Vergadering,​ tegen vrije handel en vóór de sovjet-vorm van de regering. De bevolking van Kroonstad kon echter, zoals uit hun vlugschrift duidelijk bleek, niet langer het despotisme van de partij dulden. Bovendien verlangden zij recht van spreken over hun zorgen en eisten zij de heroprichting van vrije sovjets. ‘Alle macht aan de sovjets!’ was weer hun leuze, zoals dat in 1917 de strijdkreet van het volk en van de Bolsjewiki was geweest. Kroonstad gewapenderhand te onderdrukken was het toppunt van dwaasheid: erger nog, het was een gruwelijk misdrijf. Het enige recht en de enige oplossing was te vinden in een inwilliging van het voorstel uit Kroonstad (door de matrozen telefonisch doorgegeven aan Zinovjev, maar door deze met meegedeeld aan de sovjets) om een onpartijdige commissie te kiezen en op die manier tot een aanvaardbaar vergelijk te komen.
  
 Het appel van de groep revolutionairen uit Petrograd werd genegeerd. Veel communisten zagen heel goed hoe schandelijk reactionair het standpunt van da regering ten opzichte van Kroonstad was; omdat zij echter slaafs vernederd M moreel verminkt waren door het jezuïtisme van hun partij durfden zij hun mond niet open te doen, en daardoor hebben zij de misdaad gesteund en eraan deelgenomen. Het appel van de groep revolutionairen uit Petrograd werd genegeerd. Veel communisten zagen heel goed hoe schandelijk reactionair het standpunt van da regering ten opzichte van Kroonstad was; omdat zij echter slaafs vernederd M moreel verminkt waren door het jezuïtisme van hun partij durfden zij hun mond niet open te doen, en daardoor hebben zij de misdaad gesteund en eraan deelgenomen.
Regel 237: Regel 246:
 Op 7 maart begon Trotski met het bombardement van Kroonstad, en op 17 maart waren vesting en stad ingenomen na talrijke hevige gevechten en na verraad, en na een afschuwelijke tol aan mensenlevens. Zo is Kroonstad ‘geliquideerd’ en de ‘contrarevolutionaire samenzwering’ in bloed gesmoord. De ‘verovering’ van de stad ging gepaard met gruwelijke wreedheden tegen de verdedigers,​ hoewel de matrozen van Kroonstad niet één van de gevangen communisten mishandeld of gedood hebben. Nog vóór het begin van de bestorming van Kroonstad hebben de Bolsjewiki talrijke soldaten van het Rode Leger zonder vorm van proces terechtgesteld omdat zij vanwege hun revolutionaire geest en solidariteit geweigerd hadden deel te nemen aan het bloedbad. Op 7 maart begon Trotski met het bombardement van Kroonstad, en op 17 maart waren vesting en stad ingenomen na talrijke hevige gevechten en na verraad, en na een afschuwelijke tol aan mensenlevens. Zo is Kroonstad ‘geliquideerd’ en de ‘contrarevolutionaire samenzwering’ in bloed gesmoord. De ‘verovering’ van de stad ging gepaard met gruwelijke wreedheden tegen de verdedigers,​ hoewel de matrozen van Kroonstad niet één van de gevangen communisten mishandeld of gedood hebben. Nog vóór het begin van de bestorming van Kroonstad hebben de Bolsjewiki talrijke soldaten van het Rode Leger zonder vorm van proces terechtgesteld omdat zij vanwege hun revolutionaire geest en solidariteit geweigerd hadden deel te nemen aan het bloedbad.
  
-De ‘samenzwering’ en de ‘overwinning’ had de Communistische Partij nodig om een dreigende interne ontwrichting te voorkomen. Trotski, die door Lenin tijdens een discussie over de rol die de vakbonden moesten spelen (bij een gemeenschappelijke vergadering van de Communistische Partij en de Centrale Uitvoerende Raad van de vakbonden) behandeld was als een slechte leerling die zijn Marx niet goed bestudeerd had[30], was weer eens de redder van het ‘vaderland in gevaar’ gebleken. De eendracht was weer hersteld.+De ‘samenzwering’ en de ‘overwinning’ had de Communistische Partij nodig om een dreigende interne ontwrichting te voorkomen. Trotski, die door Lenin tijdens een discussie over de rol die de vakbonden moesten spelen (bij een gemeenschappelijke vergadering van de Communistische Partij en de Centrale Uitvoerende Raad van de vakbonden) behandeld was als een slechte leerling die zijn Marx niet goed bestudeerd had[13], was weer eens de redder van het ‘vaderland in gevaar’ gebleken. De eendracht was weer hersteld.
  
 Enkele dagen na de ‘roemrijke overwinning’ op Kroonstad, op het Tiende Congres van de Russische Communistische Partij, verklaarde Lenin: ‘De matrozen wilden geen contrarevolutie — maar ons wilden zij ook niet.’ En — de ironie van de beul — op ditzelfde congres bepleitte Lenin de ‘voorlopige’ invoering van de vrije handel. Enkele dagen na de ‘roemrijke overwinning’ op Kroonstad, op het Tiende Congres van de Russische Communistische Partij, verklaarde Lenin: ‘De matrozen wilden geen contrarevolutie — maar ons wilden zij ook niet.’ En — de ironie van de beul — op ditzelfde congres bepleitte Lenin de ‘voorlopige’ invoering van de vrije handel.
Regel 268: Regel 277:
  
  
-  * [1] ‘Dit barst. Het uur van het kapitalistische privé-eigendom slaat. De onteigenaars worden onteigend.’ Das Kapital, hfdst. 24, uit de slotalinea’s. +  * [1] ‘Dit barst. Het uur van het kapitalistische privé-eigendom slaat. De onteigenaars worden onteigend.’ ​//Das Kapital//, hfdst. 24, uit de slotalinea’s. 
-  * [2] Deze, en vela andere aanhalingen van Lenin stammen uit zijn artikel De komende taken van de sovietmacht. +  * [2] Deze, en vele andere aanhalingen van Lenin stammen uit zijn artikel ​//De komende taken van de sovietmacht//
-  * [3] Vgl. voor dit en alle latere citaten van Boecharin zijn Ökonomie der Transformationsperiode,​ Reinbek bei Hamburg, 1970 +  * [3] Vgl. voor dit en alle latere citaten van Boecharin zijn //Ökonomie der Transformationsperiode//, Reinbek bei Hamburg, 1970 
-  * [4] Dat wil zeggen de groep die in oktober 1919 uit de KPD was uitgesloten en in april 1920 de Kommunistische Arbeiter Partei Deutschlands (KAPD) zou oprichten - de theoretici van het radencommunisme,​ waartoe ook de Nederlandse Anton Pannekoek en Herman Gorter werden gerekend. +  * [4] De linkse stroming - een kinderziekte van het communisme, Lenin, 1920; https://​www.marxists.org/​nederlands/​lenin/​1920/​kinderziekten/​index.htm 
-  * [5] In zijn bekende brief aan August Bebel (18-28 maart 1875), waarin hij het program van Gotha bekritiseerde. Vgl. ook Lenin'​s Staat en Revolutie, hfdst. IV, 3. +  * [5] Dat wil zeggen de groep die in oktober 1919 uit de KPD was uitgesloten en in april 1920 de //Kommunistische Arbeiter Partei Deutschlands// (KAPD) zou oprichten - de theoretici van het radencommunisme,​ waartoe ook de Nederlandse Anton Pannekoek en Herman Gorter werden gerekend. 
-  * [6] Voluit: Buitengewone Commissie voor de Bestrijding van de Contrarevolutie,​ Sabotage en Speculatie — de Tsjeka, naar de Russische afkorting van Tsjrezvytsjajanaja Komissija. De Tsjeka ontstond in december 1917 uit een informeel besluit van de Raad van Volkscommissarissen;​ haar bevoegdheden werden niet gedefinieerd. +  * [6] In zijn bekende brief aan August Bebel (18-28 maart 1875), waarin hij het program van Gotha bekritiseerde. Vgl. ook Lenin'​s Staat en Revolutie, hfdst. IV, 3. 
-  * [7] Deze gebeurtenissen speelden zich af in november 1920. +  * [7] Voluit: ​//Buitengewone Commissie voor de Bestrijding van de Contrarevolutie,​ Sabotage en Speculatie// — de Tsjeka, naar de Russische afkorting van //Tsjrezvytsjajanaja Komissija//. De Tsjeka ontstond in december 1917 uit een informeel besluit van de //Raad van Volkscommissarissen//; haar bevoegdheden werden niet gedefinieerd. 
-  * [8] Bedoeld wordt Trotski'​s rede op het Negende Congres van da partij (29 maart-4 april 1920). Enkele dagen daarna herhaalde hij zijn argumenten voor '​militarisatie van de arbeid'​ op het Derde Congres van Vakverenigingen,​ om ze vervolgens enige tijd binnen het transportwezen in praktijk te brengen. +  * [8] Deze gebeurtenissen speelden zich af in november 1920. 
-  * [9] De Arbeidersoppositie ontstond eind 1920 en had Alexander Sjljapnikev en Alexandra Kollontaj als belangrijkste woordvoerders. Laatstgenoemde gaf ia een voor het Tiende Congres van de Communistische Partij (maart 1921) bestemde tekst, De Arbeidersoppositie,​ eest systematische uiteenzetting van de opvattingen van de groep; uit deze brochure wordt in het vervolg ​gactterrd. Vgl. hiervoor en voor de Arbeidersoppositie is het algemeen Arbeiterdemokratie oder parteidiktatur,​ uitg. Frits Kool en Erwin Oberländer,​ dl. l, München, 1972 +  * [9] Bedoeld wordt Trotski'​s rede op het //Negende Congres van de partij// (29 maart-4 april 1920). Enkele dagen daarna herhaalde hij zijn argumenten voor '​militarisatie van de arbeid'​ op het //Derde Congres van Vakverenigingen//, om ze vervolgens enige tijd binnen het transportwezen in praktijk te brengen. 
-  * [10] Vgl. A.V. Loenatsjarski,​ Revolutionary Silhouettes,​ London 1967, p. 47. +  * [10//De Arbeidersoppositie// ontstond eind 1920 en had Alexander Sjljapnikev en Alexandra Kollontaj als belangrijkste woordvoerders. Laatstgenoemde gaf ia een voor het Tiende Congres van de Communistische Partij (maart 1921) bestemde tekst, De Arbeidersoppositie,​ eest systematische uiteenzetting van de opvattingen van de groep; uit deze brochure wordt in het vervolg ​gaciteerd. Vgl. hiervoor en voor de Arbeidersoppositie is het algemeen ​//Arbeiterdemokratie oder parteidiktatur//, uitg. Frits Kool en Erwin Oberländer,​ dl. l, München, 1972 
-  * [11] Alexander Berkman, Emma Goldman, Perkoes en Petrovski. Vgl. voor hun brief aan Zinovjev van 5 maart 1921 Alexander Berkman, ​The Kronstadt ​Rebellion, Berlijn 1922, p. 98-99. +  * [11] Vgl. A.V. Loenatsjarski, ​//Revolutionary Silhouettes//, London 1967, p. 47. 
-  * [12] Op 30 december 1920. Tijdens deze bijeenkomst ontwikkelde Lenin tegenover Trotski'​s '​militarisatie van de arbeid'​ de opvatting van de vakbonden als '​leerschool van het communisme',​ als schakel tussen de partij en de massa. Vgl ook Lenins brochure ​Nogmaals ​over de vakbonden, de huidige situatie en de fouten van Trotski en Boecharin, januari 1921.+  * [12] Alexander Berkman, Emma Goldman, Perkoes en Petrovski. Vgl. voor hun brief aan Zinovjev van 5 maart 1921 Alexander Berkman, ​[[De opstand van Kronstadt]], Berlijn 1922, p. 98-99. 
 +  * [13] Op 30 december 1920. Tijdens deze bijeenkomst ontwikkelde Lenin tegenover Trotski'​s '​militarisatie van de arbeid'​ de opvatting van de vakbonden als '​leerschool van het communisme',​ als schakel tussen de partij en de massa. Vgl ook Lenins brochure ​nogmaals ​over de vakbonden, de huidige situatie en de fouten van Trotski en Boecharin, januari 1921.
  
 {{tag>"​russische revolutie"​ anarchisme communisme staat autoriteit}} {{tag>"​russische revolutie"​ anarchisme communisme staat autoriteit}}
  
  
namespace/de_russische_revolutie_en_de_communistische_partij.txt · Laatst gewijzigd: 16/10/19 10:14 (Externe bewerking)