Navigatie
Bijdragen & info
Navigatie
Bijdragen & info
Door Jeremy Lent
Jeremy Lent is auteur van The Patterning Instinct: A Cultural History of Humanity's Search for Meaning, waarin wordt onderzocht hoe verschillende culturen het universum hebben aangevoeld en hoe hun onderliggende waarden de loop van de geschiedenis hebben veranderd. Zijn aankomende boek, The Web of Meaning: Integrating Science and Traditional Wisdom to Find Our Place in the Universe, zal in het voorjaar van 2021 worden gepubliceerd. Voor meer informatie bezoek jeremylent.com.
Terwijl miljoenen mensen gefascineerd zijn door verzonnen samenzweringstheorieën, gaan de echte samenzweringen die onze wereld vernielen, ongezien hun gang. Hier zijn vijf echte bedreigingen waar iedereen van op de hoogte moet zijn en actie tegen zou moeten ondernemen.
De wereld wordt overspoeld door een stortvloed van gevaarlijke samenzweringstheorieën. Het meest berucht is de bizarre QAnon-fantasie die stelt dat een wereldwijde kindersekshandelsring wordt gerund door liberale, Satan-aanbiddende pedofielen wiens komplot door president Donald Trump zal worden onthuld op een “dag van afrekening” met massale arrestaties. Deze surreële massawaan is niet de enige die miljoenen mensen over de hele wereld besmet. Eerder dit jaar ging de Plandemische samenzweringsvideo viral op de sociale media, waardoor miljoenen hoofden werden gedesinformeerd over Covid-19, met de valse bewering dat het bedrog was dat door het grootkapitaal werd gepleegd om winst te maken door de verkoop van massa-vaccinaties.
Een van de meest schadelijke gevolgen van deze valse samenzweringstheorieën is dat ze helpen de aandacht van de mensen af te leiden van de echte samenzweringen die systematisch miljarden mensen over de hele wereld schade toebrengen en de levende Aarde vernietigen, en - als ze niet het hoofd worden geboden - onze hele beschaving in elkaar zouden kunnen doen storten. Dit zijn de samenzweringen waar iedereen van op de hoogte moet zijn. In tegenstelling tot QAnon en de Plandemische onzin, zijn ze echt. De feiten over hen zijn openbaar, maar deze dodelijke samenzweringen verbergen zich in het volle zicht, terwijl miljoenen mensen hun aandacht laten afleiden naar stompzinnige verzinsels.
Laten we eens kijken naar vijf van de meest schadelijke samenzweringen die er zijn. Terwijl u ze bekijkt, nodig ik u uit om na te denken over hoe het komt dat onze massamedia de aandacht vestigen op denkbeeldige samenzweringen, maar de echte die ieder van ons bedreigen, nauwelijks worden besproken.
In 1947, toen de wereld opnieuw werd opgebouwd na de verwoesting van de Tweede Wereldoorlog, ontmoetten enkele tientallen vrijemarktideologen elkaar in een luxe Zwitsers wintersportresort om de Mont Pelerin Society te vormen - een organisatie die zich toelegt op de wereldwijde verspreiding van de ideologie van het neoliberalisme. Hun ideeën - dat de vrije markt vrijwel alle aspecten van de samenleving zou moeten domineren, dat de regelgeving zou moeten worden ontmanteld en dat de individuele vrijheid alle andere overwegingen van eerlijkheid, billijkheid of gemeenschapswelzijn zou moeten overschaduwen - werden destijds als fanatiek beschouwd. Meer dan drie decennia lang breidden zij echter, gefinancierd door rijke donoren, volhardend hun komplot voor wereldwijde overheersing uit door in de wereldwijde machtscentra netwerken van academici, zakenlieden, economen, journalisten en politici op te richten.
Toen de stagflatiecrisis van de jaren zeventig de klassieke Keynesiaanse economie in diskrediet bracht, kwam hun kans. In 1985, met de vrije markt discipelen Ronald Reagan en Margaret Thatcher aan de macht, begonnen ze een campagne om vrijwel alle aspecten van het leven systematisch te transformeren in een ongebreidelde marktplaats, waar alles kan worden gekocht en verkocht aan de hoogste bieder, zonder morele scrupules. Ze hebben de vakbonden lamgelegd, sociale vangnetten afgebroken, de belastingtarieven voor de rijken verlaagd, de regelgeving geëlimineerd en een massale overdracht van rijkdom van de maatschappij in het algemeen naar de uber-elite ingesteld. Telkens wanneer zich een nieuwe crisis voordeed, zoals de Grote Recessie van 2008, maakten ze gebruik van de chaos die ze veroorzaakten om hun macht te vergroten, en breidden ze hun bereik nog verder uit, waarbij ze de ideologie van de marktplaats naar domeinen brachten die tot dan toe als heilig werden beschouwd, zoals onderwijs, wetshandhaving, of natuurreservaten.
De neoliberale samenzwering is erin geslaagd om enorme rijkdom over te dragen aan de uber-elite
Met de komst van de Covid-19 pandemie heeft deze samenzwering weer een kans gevonden om de rijkdom van het grootste deel van de samenleving in de handen van enkelen te drukken. In de Verenigde Staten is de collectieve rijkdom van de miljardairs van dit land sinds het begin van de pandemie met 29% gestegen tot 3,8 biljoen dollar, terwijl 200.000 Amerikanen zijn gestorven aan het coronavirus en meer dan 50 miljoen mensen hun baan zijn kwijtgeraakt. Jeff Bezos alleen al zou elke Amazonewerknemer $105.000 kunnen geven en nog steeds net zo rijk zijn als voor het coronavirus toesloeg.
In de jaren twintig van de vorige eeuw hebben twee meedogenloze mannen een sinister plan opgesteld om de geesten van de Amerikanen onder controle te krijgen. Hun plan? Om de diep begraven behoeften van mensen te identificeren en subtiele berichtgeving te gebruiken om ze te manipuleren om te doen wat ze wilden, zonder dat ze het zouden beseffen - zelfs ten koste van hun gezondheid en welzijn. Een van hen, Edward Bernays, was de neef van Sigmund Freud en gebruikte de inzichten van zijn oom in het onderbewustzijn om zijn nieuwe methoden te ontwikkelen. Hun doel was om van normaal werkende Amerikanen manische consumenten te maken, hen te trainen om een steeds grotere hoeveelheid goederen te verlangen, en zo hun levensenergie om te zetten in winst voor Amerikaanse bedrijven. “We moeten Amerika veranderen van een behoeften- naar een hunkercultuur,” verklaarde Bernays' partner, Paul Mazur. “Mensen moeten getraind worden om te hunkeren, om nieuwe dingen te willen, zelfs voordat de oude volledig zijn verbruikt. We moeten een nieuwe mentaliteit vormgeven. De verlangens van de mens moeten zijn behoeften overschaduwen.”
In 1928 beschreef Bernays trots hoe zijn technieken voor mentale manipulatie het al mogelijk maakten dat een kleine elite de geesten van de Amerikaanse bevolking kon beheersen:
De bewuste en intelligente manipulatie van de georganiseerde gewoontes en meningen van de massa's is een belangrijk element in de democratische samenleving. Degenen die dit ongeziene mechanisme van de samenleving manipuleren vormen een onzichtbare regering die de ware heersende macht van dit land is.
We worden geregeerd, onze geest wordt gevormd, onze smaak wordt gevormd, onze ideeën worden gesuggereerd, grotendeels door mannen waar we nog nooit van gehoord hebben[…] In bijna elke handeling van ons dagelijks leven […] worden we gedomineerd door het relatief kleine aantal personen […] die de draden trekken die de publieke geest beheersen.
Sindsdien is deze samenzwering verder gegaan dan de stoutste dromen van de initiatiefnemers. Bedrijven hebben de techniek van de geestescontrole geperfectioneerd door de menselijke kerninstincten voor hun snode doeleinden te bewerken, instincten die oorspronkelijk ontstaan waren om de ontwikkeling van onze voorouders in jagers-verzamelaarsgroepen te ondersteunen - zoals het verlangen naar status of angst voor uitsluiting.
De roofdieren van het bedrijfsleven hebben geleerd dat de meest waardevolle populatie om in de val te lopen, kinderen zijn. In de sinistere woorden van topmanager (CEO) Wayne Chilicki, “Als het gaat om het richten op kinderconsumenten, wij bij General Mills… geloven erin dat we ze vroeg te pakken moeten krijgen om ze dan de rest van hun leven te behouden.” Kinderen in het Mondiale Zuiden worden in junkfoodverslaafden veranderd met dezelfde hardvochtige minachting als fabrieksboerderijen die hun dieren in kipnuggets veranderen. De helft van de kinderen in Zuid-Azië zijn nu ofwel ondervoed of hebben overgewicht, geconditioneerd door alomtegenwoordige reclame om het schaarse beschikbare geld te besteden aan de lege calorieën van junkfood.
Een nieuwe generatie mind controllers maakt nu gebruik van geavanceerde datamining technologieën om hun kracht nog dieper in onze geest te injecteren. In het onheilspellend genaamde Stanford Persuasive Technology Lab heeft een moderne Bernays met de naam B.J. Fogg aankomende ondernemers geleerd hoe ze “hot triggers” zoals duim-omhooggaande tekens en “Like” statistieken kunnen gebruiken om korte dopaminehits in onze hersenen te activeren die ons letterlijk verslaafd maken aan onze schermen. Met sociale media die nu elk aspect van het leven van veel tieners infiltreren, is de kracht van roofzuchtige bedrijfsreclame om hun gedachten te controleren voor de winst nog formidabeler geworden. In 2017, onthulde een uitgelekt document, zat Facebook op te scheppen aan adverteerders hoe ze in real time kunnen identificeren wanneer tieners zich “onzeker” en “waardeloos” voelen, en dus het meest vatbaar zijn voor een “vertrouwen boost”.
Sinds de Portugese en Spaanse ontdekkingsreizigers in de vijftiende eeuw op zoek gingen naar rijkdom en macht, heeft een kleine populatie blanke Europeanen samengezworen om hun technologische voorsprong te gebruiken om de rijkdom van de rest van de wereld te plunderen en uit te buiten voor hun eigen voordeel. Met het Verdrag van Saragossa in 1529 hebben Spanje en Portugal de niet-Europese continenten tussen hen verdeeld voor verovering en plundering. Na de Industriële Revolutie namen de landen van Noord-Europa het komplot voor de wereldwijde suprematie over en verwoestten het leven van tientallen miljoenen Afrikanen die genadeloos werden geketend en als slaven naar de koloniën werden verscheept.
Na de afschaffing van de slavenhandel ging de brute uitbuiting verder via een internationaal systeem van ingehuurde arbeidskrachten. Nadat ze hun broodwinning in hun geboorteland hadden vernietigd, vervoerden Europese machthebbers meer dan 60 miljoen wanhopige arbeiders uit India, China en de eilanden in de Stille Oceaan naar gebieden waar ze nodig waren, in wat vaak de “nieuwe vorm van slavernij” werd genoemd. Dit enorme wereldwijde systeem van mensenhandel werd bevorderd door koloniale magnaten zoals Cecil Rhodos die verklaarde: “We moeten nieuwe landen vinden waar we gemakkelijk grondstoffen kunnen krijgen en tegelijkertijd de goedkope slavenarbeid van de inwoners van de kolonies uitbuiten. De kolonies zouden ook een afzetplaats kunnen vormen voor de overtollige goederen die in onze fabrieken worden geproduceerd”.
In meer recente tijden gaat het plot in verschillende gedaanten verder. Tijdens de decennia na de Tweede Wereldoorlog werden de leiders van het Zuiden, die een eerlijke rol in het economische systeem eisten, systematisch afgezet met staatsgrepen die door Amerikaanse, Britse en Franse militairen werden georganiseerd. In een grootschalig leenprogramma hebben landen die door het kolonialisme verarmd waren, vervolgens onhoudbare schulden gemaakt die hen door de banken van het Noorden waren opgedrongen. Toen ze niet konden terugbetalen zonder hun land failliet te laten gaan, werden ze gedwongen tot zogenaamde “structurele aanpassingsprogramma's” die hun arbeidsmarkten en natuurlijke hulpbronnen openstelden voor verdere plundering door de transnationale ondernemingen van het Noorden. De Wereldbank, het IMF en de Wereldhandelsorganisatie worden allemaal gecontroleerd door een paar rijke landen die de voorwaarden voor de internationale handel bepalen, met als resultaat dat door een combinatie van illegale geldstromen, rentebetalingen van schulden en winstrepatriëring, de rijkdom van het Zuiden naar het Noorden blijft stromen ter waarde van ongeveer 3 biljoen dollar per jaar.
De inkomenskloof tussen het Noorden en het Zuiden is sinds 1960 verviervoudigd. Gegevens van de Wereldbank.
Al meer dan vijftig jaar weten de bestuurders van bedrijven in fossiele brandstoffen af van de realiteit van de door de mens veroorzaakte klimaatverandering. Toch hebben ze het grootste deel van die tijd bewust hun kennis verborgen gehouden en de publieke discussie over het onderwerp weggedrukt, zodat ze triljoenen dollars aan winst konden verdienen. In 1968 waarschuwde het Stanford Research Institute het American Petroleum Institute - de nationale handelsvereniging die de Amerikaanse olie- en aardgasindustrie vertegenwoordigt - voor het feit dat de CO2-uitstoot zich in de atmosfeer ophoopte en in 2000 400 delen per miljoen zou kunnen bereiken. Hun rapport waarschuwde dat stijgende CO2-niveaus zouden leiden tot smeltende ijskappen, stijgende zeeën en ernstige milieuschade wereldwijd.
Wetenschapper van Exxon bestudeerden de kwestie verder en rapporteerden aan het management in 1977 dat er een “overweldigende” consensus was dat fossiele brandstoffen verantwoordelijk zijn voor de toename van CO2. In een interne memo van Exxon in 1981 hebben wetenschappers de alarmbel geluid dat het 50-jarenplan van het bedrijf “later gevolgen zal hebben die inderdaad catastrofaal zullen zijn (althans voor een aanzienlijk deel van de wereldbevolking)”.
Exxon - en de andere fossiele brandstoffenbedrijven - wisten dat hun acties zouden leiden tot de ineenstorting van het klimaat, en in plaats van te proberen het probleem op te lossen, logen ze tegen het publiek om hun wandaden te verbergen. In navolging van de tabaksindustrie, die door cynisch bedrog al miljoenen mensen tot een vroegtijdige dood had veroordeeld, begonnen ze aan een gezamenlijke strategie om het publiek te bedriegen door nepdeskundigen te betalen voor het publiceren van rapporten; selectieve gegevens plukkend om valse conclusies te onderbouwen; en ze zaaien hun eigen wilde samenzweringstheorieën om de aandacht af te leiden van hun misdaden.
Als gevolg van hun immorele plot wordt de wereld nu geconfronteerd met een ernstige klimaatcrisis. Als de bedrijven die fossiele brandstoffen gebruiken van meet af aan eerlijk waren geweest, had er in de loop van decennia een beheerste overgang naar hernieuwbare energie kunnen plaatsvinden, met weinig verstoring en het redden van miljoenen mensenlevens door minder vervuiling. In plaats daarvan is nu een onmiddellijke wereldwijde mobilisatie nodig om een temperatuurstijging van 2°C ten opzichte van het pre-industriële niveau te voorkomen. De wereld is op dit moment op weg naar een stijging van meer dan 3°C deze eeuw, met de grote kans op een omslaglawine die snel leidt tot een drie- en vier-graden wereld - een wereld die snel onherkenbaar verandert, met het Amazone regenwoud dat verandert in een brandende woestijn; kuststeden die overspoeld worden door overstromingen; super-orkanen die de ramen uit de wolkenkrabbers blazen; aanhoudende massale droogtes en hongersnood over de hele wereld; en honderden miljoenen wanhopige klimaatvluchtelingen.
Door miljarden mensenlevens in gevaar te brengen, hebben de vier grootste fossiele brandstoffenbedrijven - ExxonMobil, Royal Dutch Shell, Chevron en BP - sinds het begin van hun leugencampagne in 1990 een winst van $ 2 biljoen gemaakt.
In een nauwelijks opgemerkte voetnoot bij het dagelijkse nieuws heeft het Wereld Natuur Fonds onlangs een schokkend rapport uitgebracht waarin een verwoestende wereldwijde afname van de dierenpopulaties in de afgelopen vijftig jaar van 68% wordt onthuld. Zelfs dit trieste nieuws verbergt nog meer misselijkmakende statistieken, zoals de afname met 84% van de amfibieën, reptielen en vissen, of de afname met 94% van de dierenpopulaties in Zuid-Amerika.
Dit is slechts het laatste bulletin dat de teloorgang van de natuur markeert nu deze bezwijkt onder de meedogenloze groei van de menselijke economische activiteit in de hele wereld. Driekwart van al het land is voor menselijke doeleinden gebruikt, ofwel veranderd in landbouwgrond, bedekt met beton, ofwel overstroomd door waterreservoirs. Driekwart van de rivieren en meren wordt gebruikt voor de teelt van gewassen of vee, waarbij veel van 's werelds grootste rivieren, zoals de Ganges, de Yangtze of de Nijl, de zee niet meer bereiken. De helft van de bossen en wetlands in de wereld zijn verdwenen - alleen al het Amazone regenwoud verdwijnt met een snelheid van een hectare per seconde.
Ondertussen wordt voorspeld dat het bruto binnenlands product van de wereld tegen het midden van deze eeuw bijna verdrievoudigd zal zijn. Tegen die tijd zullen naar schatting 5 miljard mensen te maken krijgen met watertekorten, zal 95% van de landbouwgrond van de aarde zijn aangetast en zal er meer plastic dan vis in de oceaan zitten. Toonaangevende deskundigen schatten dat tegen het einde van deze eeuw de helft van de naar schatting 8 miljoen soorten op aarde zal zijn uitgestorven of op het randje van uitsterven zal staan, tenzij de mensheid zijn koers verandert. Deze verwoestingen worden, in combinatie met de ineenstorting van het klimaat, door een toenemend aantal analisten beschouwd als een teken van de waarschijnlijke ineenstorting van de moderne beschaving.
De achterliggende oorzaak van deze ongebreidelde stormloop richting catastrofe is de obsessie van onze samenleving met economische groei als enig criterium om succes te meten. Een gevaarlijke mythe over “groene groei” die door techno-optimisten wordt gepropageerd, stelt dat het BBP door technologische innovatie kan worden “ontkoppeld” van het gebruik van hulpbronnen en de uitstoot van koolstof, waardoor een grenzeloze groei op een eindige planeet mogelijk wordt. Dit is niet meer dan een fantasie: het is tot nu toe niet gebeurd, en zelfs de meest woeste agressieve veronderstellingen voor een grotere efficiëntie leiden tot een niet-duurzame consumptie van de wereldwijde hulpbronnen.
Dus wie zijn in dit geval de samenzweerders? Als je een normaal leven leidt in een welvarend land, hoef je niet verder te kijken dan de spiegel. De rijke OESO-landen, met slechts 18 procent van de wereldbevolking, zijn verantwoordelijk voor 74 procent van het mondiale BBP, en de rijkste 10 procent van de mensen is verantwoordelijk voor meer dan de helft van de koolstofuitstoot in de wereld.
Degenen onder ons die blijven profiteren van de ongelijkheden die het mondiale systeem ons aanreikt, en die niet actief bezig zijn met het beteugelen ervan, zijn als een paar schipbreukelingen op een vergulde reddingsboot die anderen wanhopig de oceaan in schoppen om hun eigen veiligheid en comfort te beschermen. We schoppen misschien niet actief op hun vingers, maar door dit roekeloze systeem van niet-duurzame groei door te laten gaan, maken we impliciet dezelfde keuze.
Dus, de volgende keer dat iemand je vertelt dat je “je onderzoek moet doen” naar hun nieuwe samenzweringstheorie, wijs ze dan op de echte samenzweringen die het leven op deze mooie maar zorgwekkende planeet bedreigen. Het goede nieuws is dat er iets aan kan worden gedaan, aangezien het echte samenzweringen zijn. We kunnen op politici stemmen die beloven om de neoliberale nachtmerrie terug te dringen; pleiten voor het indammen van roofzuchtige bedrijfsactiviteiten; het wereldwijde Zuiden steunen in het veranderen van de voorwaarden van de internationale handel; een klimaatnoodtoestand in onze gemeenschap afkondigen om de uitstoot van koolstof om te buigen; en actief worden in de beweging om onze wereldwijde samenleving te transformeren naar een ecologische beschaving - een die is gebaseerd op levensbevestigende principes in plaats van het vergaren van rijkdom.