Gebruikershulpmiddelen

Site-hulpmiddelen


revolutionair_woordenboek

Verschillen

Dit geeft de verschillen weer tussen de geselecteerde revisie en de huidige revisie van de pagina.

Link naar deze vergelijking

Beide kanten vorige revisie Vorige revisie
Volgende revisie
Vorige revisie
Volgende revisie Beide kanten volgende revisie
revolutionair_woordenboek [06/06/18 19:52]
defiance [H]
revolutionair_woordenboek [25/09/18 15:05]
autonomia [Z]
Regel 110: Regel 110:
  
 ===== M ===== ===== M =====
-  * **Maoïsme:​** //​ma-o-is-me (het; zn., -isme)//; **1** Autoritaire politieke stroming die zich baseert op uitleg van het Marxistisch-Leninistisme ​volgens Mao Zedong. Het Maoïsme richtte zich tot het stedelijke proletariaat,​ de boeren en de nationale burgerij, dit in tegenstelling tot het beleid van de Sovjet-Unie en de communistische partijen in West-Europa,​ dat zich meer concentreerde op arbeiders in de industrie. In Nederland had het Maoïsme vooral in de jaren '60 en '70 veel invloed binnen de socialistische bewegingen. Wereldwijd bestaan nog steeds de nodige Maoïstische guerrillagroepen,​ bijv. in de Filepijnen, India, Nepal. ​+  * **Maoïsme:​** //​ma-o-is-me (het; zn., -isme)//; **1** Autoritaire politieke stroming die zich baseert op uitleg van het Marxistisch-Leninisme ​volgens Mao Zedong. Het Maoïsme richtte zich tot het stedelijke proletariaat,​ de boeren en de nationale burgerij, dit in tegenstelling tot het beleid van de Sovjet-Unie en de communistische partijen in West-Europa,​ dat zich meer concentreerde op arbeiders in de industrie. In Nederland had het Maoïsme vooral in de jaren '60 en '70 veel invloed binnen de socialistische bewegingen. Wereldwijd bestaan nog steeds de nodige Maoïstische guerrillagroepen,​ bijv. in de Filepijnen, India, Nepal. ​
   * **Martelaar:​** //​mar-te-laar (de; zn., -s)//; Iemand die zijn of haar leven offert voor diens geloof of overtuiging.   * **Martelaar:​** //​mar-te-laar (de; zn., -s)//; Iemand die zijn of haar leven offert voor diens geloof of overtuiging.
   * **Marxisme:​** //​marx-is-me (het; zn., -isme)//; Communistische theorie, genoemd naar de Duitse filosoof Karl Marx (1818-1883). Het is de moeite waard de oorsprong te onderzoeken van Marx zijn uitspraak //"Het enige dat ik weet, is dat ik geen Marxist ben"//,​ dat waarschijnlijk een reactie was op de meer opportunistische en reformistische elementen in de socialistische en communistische beweging in zijn tijd. Tegenwoordig zijn er vele verschillende politieke stromingen die zich baseren op de ideeën van Marx, van het anti-autoritaire Autonoom-Marxisme tot het extreem autoritaire Stalinisme.   * **Marxisme:​** //​marx-is-me (het; zn., -isme)//; Communistische theorie, genoemd naar de Duitse filosoof Karl Marx (1818-1883). Het is de moeite waard de oorsprong te onderzoeken van Marx zijn uitspraak //"Het enige dat ik weet, is dat ik geen Marxist ben"//,​ dat waarschijnlijk een reactie was op de meer opportunistische en reformistische elementen in de socialistische en communistische beweging in zijn tijd. Tegenwoordig zijn er vele verschillende politieke stromingen die zich baseren op de ideeën van Marx, van het anti-autoritaire Autonoom-Marxisme tot het extreem autoritaire Stalinisme.
Regel 122: Regel 122:
   * **Nationalisme:​** //​na-tio-na-lis-me (het; zn. -n)//; Het aanhangen van het bestaan van //de natie// (met de opvatting dat deze een natuurgegeven is en altijd al daar was). Nationalisme is de opvatting dat het "eigen volk", en de eigen staat, boven alle anderen uitverkoren is. Nationalisme verondersteld dat "​afkomst"​ of etniciteit belangrijker is dan klassentegenstellingen en schuiven collectieve //​vereländung//​. Hierom hanteren nationalistische bewegingen vaak pseudo-revolutionaire slogans maar voorstaan eerder een corporatistische politiek en schuiven problemen af op minderheden en politieke tegenstanders in de samenleving. In het dagelijks gebruik wordt het begrip vaak gelijkgesteld met //​chauvinisme//​. (Zie ook "​Volk"​ en "​Corporatisme"​)   * **Nationalisme:​** //​na-tio-na-lis-me (het; zn. -n)//; Het aanhangen van het bestaan van //de natie// (met de opvatting dat deze een natuurgegeven is en altijd al daar was). Nationalisme is de opvatting dat het "eigen volk", en de eigen staat, boven alle anderen uitverkoren is. Nationalisme verondersteld dat "​afkomst"​ of etniciteit belangrijker is dan klassentegenstellingen en schuiven collectieve //​vereländung//​. Hierom hanteren nationalistische bewegingen vaak pseudo-revolutionaire slogans maar voorstaan eerder een corporatistische politiek en schuiven problemen af op minderheden en politieke tegenstanders in de samenleving. In het dagelijks gebruik wordt het begrip vaak gelijkgesteld met //​chauvinisme//​. (Zie ook "​Volk"​ en "​Corporatisme"​)
   * **Nationalisatie:​** //​na-tio-na-li-sa-tie (de; zn., -s)//; Het onder bestuur van de staat brengen van de economie of delen van de economie. De staat wordt eigenaar van de onderneming,​ de werknemers komen daarmee voor de staat te werken. Het omgekeerde van dit proces is //​privatisering//;​ Libertair communisten en anarchisten menen echter dat de economie moet worden //​gesocialiseerd//,​ ter beschikking van de werkende klasse. Nationalisatie is niet noodzakelijk socialisatie aangezien, de winsten niet altijd toekomen aan de arbeiders, de schulden echter via belastingen wel. Tevens blijven de arbeiders blijven in een afhankelijke positie, de staat blijft de baas. (Zie ook "​Socialisatie",​ "​Privatiseren"​)   * **Nationalisatie:​** //​na-tio-na-li-sa-tie (de; zn., -s)//; Het onder bestuur van de staat brengen van de economie of delen van de economie. De staat wordt eigenaar van de onderneming,​ de werknemers komen daarmee voor de staat te werken. Het omgekeerde van dit proces is //​privatisering//;​ Libertair communisten en anarchisten menen echter dat de economie moet worden //​gesocialiseerd//,​ ter beschikking van de werkende klasse. Nationalisatie is niet noodzakelijk socialisatie aangezien, de winsten niet altijd toekomen aan de arbeiders, de schulden echter via belastingen wel. Tevens blijven de arbeiders blijven in een afhankelijke positie, de staat blijft de baas. (Zie ook "​Socialisatie",​ "​Privatiseren"​)
-  * **Newspeak:​** //new-speak (de; zn., Engels)//; Vertaald: nieuwspraak;​ Wanneer woorden bewust van betekenis ontdaan worden, of zelfs geheel een tegenovergestelde betekenis worden toegedeeld. De term komt uit het boek 1984 van George Orwell. Hoewel Orwell’s dystopie slechts tot 1984 reikte, is in 2016 fictie ingehaald door de werkelijkheid - het voormalige //Minsterie van Oorlog// heet inmiddels het //Minsterie ​van Defensie//, verzetsstrijders zijn terroristen en liefdadigheid voor geillegaliseerden tracht men tot een misdaad te maken. Wellicht is Newspeak iets van alle tijden, het heeft echter met de reikwijdte van moderne technologie enorm aan invloed gewonnen.+  * **Newspeak:​** //new-speak (de; zn., Engels)//; Vertaald: nieuwspraak;​ Wanneer woorden bewust van betekenis ontdaan worden, of zelfs geheel een tegenovergestelde betekenis worden toegedeeld. De term komt uit het boek 1984 van George Orwell. Hoewel Orwell’s dystopie slechts tot 1984 reikte, is in 2016 fictie ingehaald door de werkelijkheid - het voormalige //Minsterie van Oorlog// heet inmiddels het //Ministerie ​van Defensie//, verzetsstrijders zijn terroristen en liefdadigheid voor geillegaliseerden tracht men tot een misdaad te maken. Wellicht is Newspeak iets van alle tijden, het heeft echter met de reikwijdte van moderne technologie enorm aan invloed gewonnen.
   * **Neoliberalisme:​** //​ne-o-li-be-ra-lis-me (het; zn., -isme)//; Vanaf de jaren tachtig internationaal overheersende economische beleid in de kapitalistische wereldeconomie. Ideologie die de liberale opvatting van een zich terugtrekkende staat vooral wilt toepassen op de economische sfeer - resulterend in de zogenaamde "vrije markt" waarbij de bezitter vrij is te doen wat deze wilt. Het resultaat is echter dat diegene die niets bezitten aan de grillen van de bezittende klasse zijn overgeleverd,​ wat uiteindelijk de economische en maatschappelijke ongelijkheid alleen maar verder vergroot. Dit //​laissez-faire//​-achtige beleid wordt gekenmerkt door privatisering,​ bezuinigingen op sociale voorzieningen,​ deregulering,​ vrijhandel, en vermindering van overheidsuitgaven,​ om zo de rol van de publieke sector te verkleinen. Ideologisch is het neoliberalisme schatplichtig aan de //Chicago School of Economics// waar Milton Friedman doceerde.   * **Neoliberalisme:​** //​ne-o-li-be-ra-lis-me (het; zn., -isme)//; Vanaf de jaren tachtig internationaal overheersende economische beleid in de kapitalistische wereldeconomie. Ideologie die de liberale opvatting van een zich terugtrekkende staat vooral wilt toepassen op de economische sfeer - resulterend in de zogenaamde "vrije markt" waarbij de bezitter vrij is te doen wat deze wilt. Het resultaat is echter dat diegene die niets bezitten aan de grillen van de bezittende klasse zijn overgeleverd,​ wat uiteindelijk de economische en maatschappelijke ongelijkheid alleen maar verder vergroot. Dit //​laissez-faire//​-achtige beleid wordt gekenmerkt door privatisering,​ bezuinigingen op sociale voorzieningen,​ deregulering,​ vrijhandel, en vermindering van overheidsuitgaven,​ om zo de rol van de publieke sector te verkleinen. Ideologisch is het neoliberalisme schatplichtig aan de //Chicago School of Economics// waar Milton Friedman doceerde.
   * **Nihilisme:​** //​ni-hi-lis-me (het; zn.,​-isme)//;​ In tegenstelling tot het dagelijks gebruik van het woord is het nihilisme een anti-politieke stroming uit het Rusland van de 19de eeuw. Deze proto-socialistische stroming kende een sterk anti-autoritair en militant karakter. Uitgebreide geschiedkundige omschrijvingen over deze beweging zijn te vinden in de eerste hoofdstukken van //De Ongekende Revolutie// van [[namespace:​Volin]] en //De Russische Ondergrondse//​ van [[namespace:​Stepnjak]].   * **Nihilisme:​** //​ni-hi-lis-me (het; zn.,​-isme)//;​ In tegenstelling tot het dagelijks gebruik van het woord is het nihilisme een anti-politieke stroming uit het Rusland van de 19de eeuw. Deze proto-socialistische stroming kende een sterk anti-autoritair en militant karakter. Uitgebreide geschiedkundige omschrijvingen over deze beweging zijn te vinden in de eerste hoofdstukken van //De Ongekende Revolutie// van [[namespace:​Volin]] en //De Russische Ondergrondse//​ van [[namespace:​Stepnjak]].
Regel 173: Regel 173:
   * **Solidariteit:​** //​so-li-da-ri-teit (de; zn.)//; De wederzijdse hulp, ondersteuning en zorg en een respectvolle omgang onder gelijken of gelijkgestemden. Bij solidariteit is de praktijk om het individu door middel van gemeenschappelijkheid te beschermen. Solidariteit komt niet alleen de gemeenschap ten goede, maar heeft ook voor de individuen die er onderdeel van zijn voordelen. //"​Solidariteit,​ dat is de harmonie tussen belangen en gevoel, het meewerken van iedereen aan het welzijn van allen, en het samenwerken van allen aan het welzijn van iedere enkeling – dat is de enige manier, waarop de mens naar diens natuur leeft en de hoogste graad van volmaaktheid en welzijn bereiken kan."//​ - Errico Malatesta, De Anarchie, 1891   * **Solidariteit:​** //​so-li-da-ri-teit (de; zn.)//; De wederzijdse hulp, ondersteuning en zorg en een respectvolle omgang onder gelijken of gelijkgestemden. Bij solidariteit is de praktijk om het individu door middel van gemeenschappelijkheid te beschermen. Solidariteit komt niet alleen de gemeenschap ten goede, maar heeft ook voor de individuen die er onderdeel van zijn voordelen. //"​Solidariteit,​ dat is de harmonie tussen belangen en gevoel, het meewerken van iedereen aan het welzijn van allen, en het samenwerken van allen aan het welzijn van iedere enkeling – dat is de enige manier, waarop de mens naar diens natuur leeft en de hoogste graad van volmaaktheid en welzijn bereiken kan."//​ - Errico Malatesta, De Anarchie, 1891
   * **Speciesisme:​** //​spe-ci-e-sis-me (het; zn., -isme)//; Van het Latijnse //​species//,​ (dier)soort. Betreft het toekennen van verschillende waarden, rechten of speciale achting van individuen op de basis van de soort waartoe zij behoren. Bijvoorbeeld de mens t.o.v. andere diersoorten. (Zie ook "​Antispeciesisme"​)   * **Speciesisme:​** //​spe-ci-e-sis-me (het; zn., -isme)//; Van het Latijnse //​species//,​ (dier)soort. Betreft het toekennen van verschillende waarden, rechten of speciale achting van individuen op de basis van de soort waartoe zij behoren. Bijvoorbeeld de mens t.o.v. andere diersoorten. (Zie ook "​Antispeciesisme"​)
-  * **Staat:** //staat (de; zn.)//; Binnen een afgebakend grondgebied werkzaam bestuurslichaam dat de maatschappelijke organisatie van een betreffende samenleving monopoliseert,​ en over de op dat grondgebied wonende bevolking gezag uitoefent. Deze //​soevereine//​ macht, regeert ​doormiddel ​van wetgeving en de handhaving hiervan door repressieve instituties. Met de opkomst van de sociaal-democratie in de 20ste eeuw is de staat, naast de economische,​ juridische regulering van de maatschappij,​ ook allerhande sociale functies gaan vervullen als zorg, onderwijs, etc. Hierom hebben verschillende anarchisten gesteld dat //de staat// niet meer slechts een bundeling is van de administratieve en repressieve instituties in de samenleving,​ maar dat het een wijdverspreide //sociale relatie// is die zich in de samenleving heeft genesteld.+  * **Staat:** //staat (de; zn.)//; Binnen een afgebakend grondgebied werkzaam bestuurslichaam dat de maatschappelijke organisatie van een betreffende samenleving monopoliseert,​ en over de op dat grondgebied wonende bevolking gezag uitoefent. Deze //​soevereine//​ macht, regeert ​door middel ​van wetgeving en de handhaving hiervan door repressieve instituties. Met de opkomst van de sociaal-democratie in de 20ste eeuw is de staat, naast de economische,​ juridische regulering van de maatschappij,​ ook allerhande sociale functies gaan vervullen als zorg, onderwijs, etc. Hierom hebben verschillende anarchisten gesteld dat //de staat// niet meer slechts een bundeling is van de administratieve en repressieve instituties in de samenleving,​ maar dat het een wijdverspreide //sociale relatie// is die zich in de samenleving heeft genesteld.
   * **Staatscommunisme:​** //​staats-com-mu-nis-me (het; zn., -isme)//; Communistische theorie en strategie die voor ogen heeft maatschappij-verandering te realiseren doormiddel van de verovering van de staat. Soms met de hoop dat de staat, in Karl Marx zijn woorden, "​langzaam zou afsterven",​ in Stalinistische optiek is de staat de belichaming van "de dictatuur van het proletariaat"​ (lees de Partij), en is tot doel verworden om het communisme met harde hand te verwerkelijken - met alle dramatische gevolgen van dien. (Zie ook “Staatskapitalisme”)   * **Staatscommunisme:​** //​staats-com-mu-nis-me (het; zn., -isme)//; Communistische theorie en strategie die voor ogen heeft maatschappij-verandering te realiseren doormiddel van de verovering van de staat. Soms met de hoop dat de staat, in Karl Marx zijn woorden, "​langzaam zou afsterven",​ in Stalinistische optiek is de staat de belichaming van "de dictatuur van het proletariaat"​ (lees de Partij), en is tot doel verworden om het communisme met harde hand te verwerkelijken - met alle dramatische gevolgen van dien. (Zie ook “Staatskapitalisme”)
   * **Staatskapitalisme:​** //​staats-ka-pi-ta-lis-me (het; zn., -isme)//; Het resultaat van nationalisering van de economie. Daar waar de staat //​bezitter//​ is geworden van alle sociale voorzieningen,​ bedrijven en industrie, zal de staat uiteindelijk op een internationale markt gaan concurreren met het internationale kapitalisme. De staat zal, net als de privébezitter de bedrijven moeten managen, wat contra de logica is van het socialisme en communisme - waar de economie in beheer zou zijn van de arbeiders zelf. Hierom tracht de staat zichzelf altijd te identificeren met de arbeiders alsof zij hen representeren,​ hen zijn. Voorbeelden zijn de Sovjet Unie, China, Cuba, Vietnam etc. (Zie ook "​Kapitalisme"​)   * **Staatskapitalisme:​** //​staats-ka-pi-ta-lis-me (het; zn., -isme)//; Het resultaat van nationalisering van de economie. Daar waar de staat //​bezitter//​ is geworden van alle sociale voorzieningen,​ bedrijven en industrie, zal de staat uiteindelijk op een internationale markt gaan concurreren met het internationale kapitalisme. De staat zal, net als de privébezitter de bedrijven moeten managen, wat contra de logica is van het socialisme en communisme - waar de economie in beheer zou zijn van de arbeiders zelf. Hierom tracht de staat zichzelf altijd te identificeren met de arbeiders alsof zij hen representeren,​ hen zijn. Voorbeelden zijn de Sovjet Unie, China, Cuba, Vietnam etc. (Zie ook "​Kapitalisme"​)
Regel 213: Regel 213:
 ===== Z ===== ===== Z =====
   * **Zelfbestuur:​** //​zelf-be-stuur (het; zn.)//; Het zelfstandig bestuur van de maatschappij,​ maatschappelijke instituties of de werkplek door lagere rechtsgemeenschappen. Dit kan zijn met instemming van hogere constitutionele lichamen als een centrale staat óf zonder - waarbij de gemeenschap zich heeft vrijgevochten van deze hogere regerende lichamen en haar eigen richting bepaald. (Zie ook "​Autonomie"​)   * **Zelfbestuur:​** //​zelf-be-stuur (het; zn.)//; Het zelfstandig bestuur van de maatschappij,​ maatschappelijke instituties of de werkplek door lagere rechtsgemeenschappen. Dit kan zijn met instemming van hogere constitutionele lichamen als een centrale staat óf zonder - waarbij de gemeenschap zich heeft vrijgevochten van deze hogere regerende lichamen en haar eigen richting bepaald. (Zie ook "​Autonomie"​)
 +  * **Zwart Blok:** //(het; samenstelling;​ Eng Black Block)//; Een actie tactiek, waarin alle deelnemende personen zich vermommen en in het zwart kleden om onder andere niet herkenbaar in beeld te komen. ​
revolutionair_woordenboek.txt · Laatst gewijzigd: 20/03/24 11:19 door defiance