Gebruikershulpmiddelen
revolutionair_woordenboek
Verschillen
Dit geeft de verschillen weer tussen de geselecteerde revisie en de huidige revisie van de pagina.
| Beide kanten vorige revisie Vorige revisie Volgende revisie | Vorige revisie Volgende revisie Beide kanten volgende revisie | ||
|
revolutionair_woordenboek [29/01/19 07:55] defiance |
revolutionair_woordenboek [16/02/19 09:39] defiance [Z] |
||
|---|---|---|---|
| Regel 64: | Regel 64: | ||
| * **Eigendom:** //ei-gen-dom (het; zn., -men)//; Het //eigendom// waar Proudhon]] van spreekt in zijn bekende uitspraak //“Eigendom is diefstal”//, gaat niet over de dagelijkse gebruiksvoorwerpen die men persoonliijk //bezit// (zie "Bezit"), maar over de middelen voor productie, de basisbehoeften om te leven etc. Door de aanspraak op eigendom eigent de kapitalist zich het recht toe de winsten uit de productie van diegenen die 'zijn' machines gebruiken, wonen in 'zijn' huizen etc. (Zie ook “Bezit” en “Kapitaal”). | * **Eigendom:** //ei-gen-dom (het; zn., -men)//; Het //eigendom// waar Proudhon]] van spreekt in zijn bekende uitspraak //“Eigendom is diefstal”//, gaat niet over de dagelijkse gebruiksvoorwerpen die men persoonliijk //bezit// (zie "Bezit"), maar over de middelen voor productie, de basisbehoeften om te leven etc. Door de aanspraak op eigendom eigent de kapitalist zich het recht toe de winsten uit de productie van diegenen die 'zijn' machines gebruiken, wonen in 'zijn' huizen etc. (Zie ook “Bezit” en “Kapitaal”). | ||
| * **Emancipatie:** //e-man-ci-pa-tie (de; zn.)//; Het streven naar een volwaardige plaats in de samenleving vanuit een achtergestelde positie. | * **Emancipatie:** //e-man-ci-pa-tie (de; zn.)//; Het streven naar een volwaardige plaats in de samenleving vanuit een achtergestelde positie. | ||
| - | * **Espefismo:** //es-pe-fis-mo (het; zn.)//; Anarchistische stroming die vooral in Zuid-Amerika is vertegenwoordigd. Het wordt nog wel eens in verband gebracht met het //platformisme// (zie “Platformisme”) maar deze verbinding is niet correct. Espefismo baseert zich o.a. op de ideeën van Errico Malatesta, die anarchisten opriep specifiek anarchistische organisaties op te richten - toen nog in de vorm van een partij. Het begrip “Poder Popular” (vert. populaire macht) – een slogan van het Espefismo – is wel aan discussie onderhevig omdat het voor sommige groepen lijkt te betekenen dat men ook de staatsmacht over kan nemen of via deze partij. Dit is echter geen concept binnen deze stroming dat de overhand heeft. | + | * **Espefismo:** //es-pe-fis-mo (het; zn.)//; Anarchistische organisatiemethode die vooral in Zuid-Amerika vertegenwoordiging vindt. Het wordt nog wel eens in verband gebracht met het //Platformisme// (zie “Platformisme”), maar deze verbinding is niet geheel correct. Espefismo baseert zich o.a. op de ideeën van Errico Malatesta, die anarchisten opriep specifiek anarchistische organisaties op te richten - toen nog in de vorm van een partij. Het begrip “Poder Popular” (vert. populaire macht) – een slogan van het Espefismo – is wel aan discussie onderhevig omdat het voor sommige groepen lijkt te betekenen dat men ook de staatsmacht over kan nemen of via deze partij. Dit is echter geen concept binnen deze stroming dat de overhand heeft. |
| * **Etniciteit:** //et-ni-ci-teit (de; zn., -en)//; Sociaal-culturele identiteit die een bepaalde groep mensen of een aantal bevolkingsgroepen verbindt. Het concept wortelt in het gegeven dat de leden van bepaalde bevolkingsgroep zich identificeren met gezamenlijke kenmerken, zoals nationaliteit, stamverwantschap, religie, taal, cultuur of geschiedenis en de daaraan ontleende normen en waarden. | * **Etniciteit:** //et-ni-ci-teit (de; zn., -en)//; Sociaal-culturele identiteit die een bepaalde groep mensen of een aantal bevolkingsgroepen verbindt. Het concept wortelt in het gegeven dat de leden van bepaalde bevolkingsgroep zich identificeren met gezamenlijke kenmerken, zoals nationaliteit, stamverwantschap, religie, taal, cultuur of geschiedenis en de daaraan ontleende normen en waarden. | ||
| * **Extremisme:** //ex-tre-mis-me (zn., het, -isme)//; Van //extreem//; **1** Te ver (willen) gaan; wat “te ver” is, wordt doorgaans niet door de persoon of groepering die als extremist wordt gelabeld gedefinieerd **2** Term die doorgaans iemand of een groepering wordt //toegewezen// en niet zelf wordt verkozen. De term wordt meestal gebruikt om in diskrediet te brengen of verdeeldheid te creëren - door bijv. distantiëring af te dwingen. In de media worden het begrip extremisme en radicalisme vaak als synoniem gebruikt, dit terwijl er een wezenlijk verschil is tussen de twee. (Zie ook “Radicalisme”) | * **Extremisme:** //ex-tre-mis-me (zn., het, -isme)//; Van //extreem//; **1** Te ver (willen) gaan; wat “te ver” is, wordt doorgaans niet door de persoon of groepering die als extremist wordt gelabeld gedefinieerd **2** Term die doorgaans iemand of een groepering wordt //toegewezen// en niet zelf wordt verkozen. De term wordt meestal gebruikt om in diskrediet te brengen of verdeeldheid te creëren - door bijv. distantiëring af te dwingen. In de media worden het begrip extremisme en radicalisme vaak als synoniem gebruikt, dit terwijl er een wezenlijk verschil is tussen de twee. (Zie ook “Radicalisme”) | ||
| Regel 145: | Regel 145: | ||
| * **Patriarchaat:** //pa-tri-ar-chaat (het; zn.)//; Van het Latijnse //pater// - vader en //arche// - heersen, grond; In de moderne maatschappijanalyse staat het patriarchaat voor een sociale gemeenschap waarin de man de dominante rol heeft ingenomen; het glazen plafond voor vrouwen is een kenmerk van de patriarchale samenleving. Patriarchaat staat voor ongelijkheid op basis van sekseverschillen. Feminisme bekritiseert het ongefundeerde patriarchaat. Onze huidige maatschappij wordt gekenmerkt door een sterk patriarchaat met ingebouwde vrouwenongelijkheid. | * **Patriarchaat:** //pa-tri-ar-chaat (het; zn.)//; Van het Latijnse //pater// - vader en //arche// - heersen, grond; In de moderne maatschappijanalyse staat het patriarchaat voor een sociale gemeenschap waarin de man de dominante rol heeft ingenomen; het glazen plafond voor vrouwen is een kenmerk van de patriarchale samenleving. Patriarchaat staat voor ongelijkheid op basis van sekseverschillen. Feminisme bekritiseert het ongefundeerde patriarchaat. Onze huidige maatschappij wordt gekenmerkt door een sterk patriarchaat met ingebouwde vrouwenongelijkheid. | ||
| * **Picketline:** //pi-cket-line (de; eng. zn., -s)//; Stakingslinie, dwz. een ketting van stakers voor de onderneming waar gestaakt wordt - meestal met protestborden, spandoeken etc. - om andere medewerkers en leveranciers de toegang te ontzeggen. | * **Picketline:** //pi-cket-line (de; eng. zn., -s)//; Stakingslinie, dwz. een ketting van stakers voor de onderneming waar gestaakt wordt - meestal met protestborden, spandoeken etc. - om andere medewerkers en leveranciers de toegang te ontzeggen. | ||
| - | * **Platformisme:** //plat-for-mis-me, (het; zn., -isme)//; Anarcho-communistische stroming die terug te leiden is op het document 'Organisatorisch Platform van Revolutionaire Anarchisten' opgesteld door o.a. [[namespace:Ida Mett]], [[namespace:Piotr Arshinov]] en [[namespace:Nestor Makhno]]. Het Platform opereerde onder de slogan "Eenheid in theorie, Eenheid in actie", waarmee het de nodige kritiek ontving van anarchisten als [[namespace:Volin]] en [[namespace:Errico Malatesta]]. Platformistische groepen zijn vooral verenigd via het [[http://www.anarkismo.net|Anarkismo-netwerk]]. | + | * **Platformisme:** //plat-for-mis-me, (het; zn., -isme)//; Anarcho-communistische stroming die terug te leiden is op het document '[[namespace:Organisatorisch Platform van de Revolutionaire Anarchisten]]' opgesteld door o.a. [[namespace:Ida Mett]], [[namespace:Piotr Arshinov]] en [[namespace:Nestor Makhno]]. Het Platform opereerde onder de slogan "Eenheid in theorie, eenheid in actie", en riep anarchisten op zich te verenigen in één organisatie. Hierom ontving het de nodige kritiek van anarchisten als [[namespace:Volin]] en [[namespace:Errico Malatesta]]. Platformistische groepen zijn vooral verenigd via het [[http://www.anarkismo.net|Anarkismo-netwerk]]. |
| * **Polyamorie:** //po-ly-amo-rie (de; zn.)//; Polyamorie (van het Griekse πολύ poly, "veel, meerdere", en Latijnse amor, "liefde") staat voor een levenswijze waarin men open staat voor het hebben van meer dan één liefdesrelatie tegelijkertijd, waarbij ruimte is voor seksualiteit, op de voorwaarde dat dit gebeurt in openheid en eerlijkheid en met medeweten en instemming van alle betrokkenen. Er wordt een groot belang gehecht aan ethiek en goede communicatie tussen partners en vaak ook met de partners van partners. Polyamorie onderscheidt zich daarmee nadrukkelijk van vreemdgaan of overspel. | * **Polyamorie:** //po-ly-amo-rie (de; zn.)//; Polyamorie (van het Griekse πολύ poly, "veel, meerdere", en Latijnse amor, "liefde") staat voor een levenswijze waarin men open staat voor het hebben van meer dan één liefdesrelatie tegelijkertijd, waarbij ruimte is voor seksualiteit, op de voorwaarde dat dit gebeurt in openheid en eerlijkheid en met medeweten en instemming van alle betrokkenen. Er wordt een groot belang gehecht aan ethiek en goede communicatie tussen partners en vaak ook met de partners van partners. Polyamorie onderscheidt zich daarmee nadrukkelijk van vreemdgaan of overspel. | ||
| * **Praktijk:** | * **Praktijk:** | ||
| Regel 155: | Regel 155: | ||
| * **Productiemiddelen:** //pro-duc-tie-mid-de-len (de; zn.)//; **1** De middelen die nodig zijn om productie te draaien in bijvb. een werkplaats, fabriek, kantoor of om het land te bewerken. **2** Element uit het begrip 'kapitaal'. (Zie ook "Kapitaal", "Eigendom" en "Kapitalisme") | * **Productiemiddelen:** //pro-duc-tie-mid-de-len (de; zn.)//; **1** De middelen die nodig zijn om productie te draaien in bijvb. een werkplaats, fabriek, kantoor of om het land te bewerken. **2** Element uit het begrip 'kapitaal'. (Zie ook "Kapitaal", "Eigendom" en "Kapitalisme") | ||
| * **Proletariër:** //pro-le-ta-ri-ër, (de; zn., -s)//; Van het Latijnse //proletarius//, proles = wat volgroeid is, spruit, kroost; en alascere - opgroeien; vgl. //alere// = voeden, grootbrengen; Letterlijke betekenis: burger van de laagste sociale laag die in het Romeinse Rijk niet de staat diende door zijn vermogen, maar alleen door zijn kinderen. Iemand zonder bezit. Voor de staat is het nut van deze mensen beperkt tot werken en voortplanten, oftewel; nieuwe werkers of soldaten voortbrengen. Karl Marx gebruikt //“proletariaat”// om alle mensen die op een of andere wijze worden onderdrukt en uitgebuit te verenigen tot een revolutionaire kracht. Afgeleid van //‘proleet’// (scheldwoord): onbeschaafd en min persoon. Vooral te gebruiken tegen bestuurders, bewindvoerders, investeerders en bankiers. | * **Proletariër:** //pro-le-ta-ri-ër, (de; zn., -s)//; Van het Latijnse //proletarius//, proles = wat volgroeid is, spruit, kroost; en alascere - opgroeien; vgl. //alere// = voeden, grootbrengen; Letterlijke betekenis: burger van de laagste sociale laag die in het Romeinse Rijk niet de staat diende door zijn vermogen, maar alleen door zijn kinderen. Iemand zonder bezit. Voor de staat is het nut van deze mensen beperkt tot werken en voortplanten, oftewel; nieuwe werkers of soldaten voortbrengen. Karl Marx gebruikt //“proletariaat”// om alle mensen die op een of andere wijze worden onderdrukt en uitgebuit te verenigen tot een revolutionaire kracht. Afgeleid van //‘proleet’// (scheldwoord): onbeschaafd en min persoon. Vooral te gebruiken tegen bestuurders, bewindvoerders, investeerders en bankiers. | ||
| - | * **Proxy:** //prox-y (de; zn.)//; | + | * **Proxy:** //pro-xy (de; zn.)//; Leenwoord, van het Engelse //proxy//, iemand die handelt in naam van een ander; **1** Als oorlogsbegrip is de "proxy-oorlog" een oorlog tussen twee (of meer) partijen die op het grondgebied van een ander, of door andere partijen, wordt uitgevochten dan de gene die daadwerkelijk direct een conflict met elkaar hebben - voorbeelden zijn de Vietnamoorlog waar de VS en de Soviet-Unie via Vietnam probeerden hun geopolitieke belangen veilig te stellen, iets vergelijkbaars zien we nu in de Syrische burgeroorlog. **2** In de computertechnologie is een //proxyserver//, bedoeld om indirect contact tussen twee partijen mogelijk te maken, maar ook te versluieren (er is immers geen //direct// contact). |
| ===== Q ===== | ===== Q ===== | ||
| Regel 229: | Regel 229: | ||
| ===== Z ===== | ===== Z ===== | ||
| * **Zelfbestuur:** //zelf-be-stuur (het; zn.)//; Het zelfstandig bestuur van de maatschappij, maatschappelijke instituties of de werkplek door lagere rechtsgemeenschappen. Dit kan zijn met instemming van hogere constitutionele lichamen als een centrale staat óf zonder - waarbij de gemeenschap zich heeft vrijgevochten van deze hogere regerende lichamen en haar eigen richting bepaald. (Zie ook "Autonomie") | * **Zelfbestuur:** //zelf-be-stuur (het; zn.)//; Het zelfstandig bestuur van de maatschappij, maatschappelijke instituties of de werkplek door lagere rechtsgemeenschappen. Dit kan zijn met instemming van hogere constitutionele lichamen als een centrale staat óf zonder - waarbij de gemeenschap zich heeft vrijgevochten van deze hogere regerende lichamen en haar eigen richting bepaald. (Zie ook "Autonomie") | ||
| - | * **Zwart Blok:** //(het; samenstelling; Eng Black Block)//; Een actie tactiek, waarin alle deelnemende personen zich vermommen en in het zwart kleden om onder andere niet herkenbaar in beeld te komen. | + | * **Zwart Blok:** //(het; samenstelling; Eng. Black Block)//; Een tactiek, waarin alle of een deel van de aan een demonstratie deelnemende personen zich vermommen en in het zwart kleden om zo individueel minder goed identificeerbaar te zijn. |
revolutionair_woordenboek.txt · Laatst gewijzigd: 20/03/24 11:19 door defiance
Paginahulpmiddelen
Tenzij anders vermeld valt de inhoud van deze wiki onder de volgende licentie: CC Attribution-Noncommercial-Share Alike 4.0 International
