Het leven van een proletariër
Door Bartolomeo Vanzetti
- Oorspronkelijke titel: The Story of a Proletarian Life
- Verschenen: 1923
- Bron: De As #167, Sacco & Vanzetti
- Vertaling: Henk Eikeboom, Tommy Ryan
- Modernisering: Martin Smit
Op verzoek van het Sacco and Vanzetti Defense Committee schreef Bartolomeo Vanzetti in 1923 een autobiografische schets van zijn leven: The Story of a Proletarian Life, om deze vervolgens als brochure uit te brengen. Met de verkoop hoopte men geld te kunnen inzamelen voor de kosten van een eventueel nieuw proces voor Nicola Sacco en Bartolomeo Vanzetti. De door Vanzetti in het Italiaans geschreven tekst werd door journalist en schrijver Eugene Lyons in het Engels vertaald. In de brochure schrijft Vanzetti over zijn jeugd in Italië, zijn vertrek naar Amerika en over zijn moeizame pogingen werk te vinden en over de erbarmelijke werkomstandigheden die hij meemaakt. Het is weliswaar Vanzetti’s verhaal, maar het is vergelijkbaar met wat honderdduizenden immigranten vanuit Europa meegemaakt moeten hebben in hun zoektocht naar werk en geluk in het ‘land der ongekende mogelijkheden,’ zoals armoede, honger, de slechtst denkbare arbeidsomstandigheden, werkloosheid en slechte huisvesting.
De herkenbaarheid van Vanzetti’s belevenissen zal zeker een reden voor publicatie zijn geweest. Aangezien de verkoopprijs maar vijftien dollarcent bedroeg, zal de opbrengst voor het verdedigingscomité, de kas zeker niet fors hebben gevuld.
In Nederland verscheen de autobiografische schets van Vanzetti in afleveringen in De Vrije Socialist, in augustus en september 1927, in een vertaling van J. Krul en Van Tent. In Duitsland gaf Augustin Souchy in het najaar van 1927 een brochure uit over Sacco en Vanzetti, gebaseerd op Amerikaanse bronnen, waarin Vanzetti’s relaas, hier en daar bewerkt en ingekort, is opgenomen. Deze brochure werd door Henk Eikeboom vertaald als De martelaren van Boston, Sacco en Vanzetti, slachtoffers van de Amerikaansche dollarjustitie, en uitgegeven door Eikebooms uitgeverij De Toorts (Reynier Claeszenstraat 80, Amsterdam), vermoedelijk eind 1927 of begin 1928. Later, in 1929 verscheen bij de Vereniging Anarchistische Uitgeverij (VAU) ook het omvangrijke De martelaren van Bosten van Upton Sinclair, wie ook veel ondersteuningswerk voor Sacco en Vanzetti gedaan heeft via het Sacco and Vanzetti Defense Committee.
Vanzetti’s verslag bestaat uit vier hoofdstukken. Het vierde hoofdstuk is min of meer een opsomming van belangrijke boeken die Vanzetti tijdens zijn leven heeft gelezen op het gebied van filosofie, socialisme en anarchisme. Bij de onderstaande versie van De geschiedenis van een proletariër is het vierde, ontbrekende hoofdstuk, opnieuw vertaald waarmee het document in zijn volledigheid is hersteld.
