Gebruikershulpmiddelen
namespace:de_misdaden_van_god
Verschillen
Dit geeft de verschillen weer tussen de geselecteerde revisie en de huidige revisie van de pagina.
| Laatste revisie Beide kanten volgende revisie | |||
|
namespace:de_misdaden_van_god [17/03/20 22:45] defiance aangemaakt |
namespace:de_misdaden_van_god [17/03/20 22:49] defiance |
||
|---|---|---|---|
| Regel 43: | Regel 43: | ||
| De eerste twee punten hebben meer betrekking op god als schepper, het derde op god als openbaring, het vierde op god als voorzienigheid. | De eerste twee punten hebben meer betrekking op god als schepper, het derde op god als openbaring, het vierde op god als voorzienigheid. | ||
| - | DE VERONDERSTELLING „GOD” IS NIET NOODZAKELIJK. | + | ===== De veronderstelling "God is niet noodzakelijk ===== |
| De bewijzen voor het bestaan van wetten die de verhoudingen tussen alle dingen regelen en de zelf-regering van ieder wezen verzekeren tegelijk met de wederkerige afhankelijkheid of solidariteit (harmonie) in het geheel — die bewijzen zijn tegenwoordig zoo velerlei en zoo beslist, dat de gelovigste onder de gelovigen ophielden ze te betwisten. | De bewijzen voor het bestaan van wetten die de verhoudingen tussen alle dingen regelen en de zelf-regering van ieder wezen verzekeren tegelijk met de wederkerige afhankelijkheid of solidariteit (harmonie) in het geheel — die bewijzen zijn tegenwoordig zoo velerlei en zoo beslist, dat de gelovigste onder de gelovigen ophielden ze te betwisten. | ||
| Regel 79: | Regel 79: | ||
| „Maar hoe dan het heelal te verklaren?” — vragen de gelovigen — „Zeg ons eerst wie de stof heeft geschapen en dan van waar de krachten komen die haar bewegen, en de lichamen in evenwicht houden in tijd en ruimte.” | „Maar hoe dan het heelal te verklaren?” — vragen de gelovigen — „Zeg ons eerst wie de stof heeft geschapen en dan van waar de krachten komen die haar bewegen, en de lichamen in evenwicht houden in tijd en ruimte.” | ||
| - | WIE HEEFT DE STOF GESCHAPEN? | + | ===== Wie heeft de stof geschapen? ===== |
| Denkt u een eindeloze lijn door de ruimte. Beproeft de lengte ervan te meten. Put daartoe de taal van de wiskunde uit. Voegt honderdtallen miljarden bij miljarden van miljarden. Vermenigvuldigt dat geduchte totaal met een duizendmaal fabelachtiger som. Zeg mij of het u gelukt de uitgebreidheid vast te stellen van deze denkbeeldige lijn door de ruimte? Kunt ge zeggen: „Hier is punt A waar ze aanvangt, hier is punt B waar ze eindigt?” Neen, dat kunt ge niet. De ruimte is onbegrensd, en in alle delen dezer onmeetbare ruimte vindt men stof in de gasvormige, vloeibare of vaste toestand. | Denkt u een eindeloze lijn door de ruimte. Beproeft de lengte ervan te meten. Put daartoe de taal van de wiskunde uit. Voegt honderdtallen miljarden bij miljarden van miljarden. Vermenigvuldigt dat geduchte totaal met een duizendmaal fabelachtiger som. Zeg mij of het u gelukt de uitgebreidheid vast te stellen van deze denkbeeldige lijn door de ruimte? Kunt ge zeggen: „Hier is punt A waar ze aanvangt, hier is punt B waar ze eindigt?” Neen, dat kunt ge niet. De ruimte is onbegrensd, en in alle delen dezer onmeetbare ruimte vindt men stof in de gasvormige, vloeibare of vaste toestand. | ||
| Regel 98: | Regel 98: | ||
| De hypothese „god” is uit dit oogpunt niet noodzakelijk. | De hypothese „god” is uit dit oogpunt niet noodzakelijk. | ||
| - | DE VERONDERSTELLING „GOD” IS NUTTELOOS. | + | ===== De veronderstelling "God" is nutteloos ===== |
| De voorafgaande erkenningen verwierven zulk een kracht en werden zoo algemeen, dat de gelovigen er niet meer openlijk tegen durven opkomen. Maar men zou een bewijs geven hen niet te kennen wanneer men zich verbeeldt dat ze daarom ontwapend zijn. | De voorafgaande erkenningen verwierven zulk een kracht en werden zoo algemeen, dat de gelovigen er niet meer openlijk tegen durven opkomen. Maar men zou een bewijs geven hen niet te kennen wanneer men zich verbeeldt dat ze daarom ontwapend zijn. | ||
| Regel 108: | Regel 108: | ||
| „We geven u ook toe dat de beweging overal is. Maar vanwaar komt die beweging zelf? Welke macht heeft haar in de stof gevestigd? Deze macht, die niet alleen de lichamen beweegt, maar bovendien deze bewegingen harmonisch maakt, noemen wij „God”. De lichamen doen dat niet uit zichzelf. Zij moesten een schok ontvangen en kracht krijgen. Moet niet een of ander wezen dezen eersten schok hebben veroorzaakt, waardoor alle werelden haar loop aanvingen?” | „We geven u ook toe dat de beweging overal is. Maar vanwaar komt die beweging zelf? Welke macht heeft haar in de stof gevestigd? Deze macht, die niet alleen de lichamen beweegt, maar bovendien deze bewegingen harmonisch maakt, noemen wij „God”. De lichamen doen dat niet uit zichzelf. Zij moesten een schok ontvangen en kracht krijgen. Moet niet een of ander wezen dezen eersten schok hebben veroorzaakt, waardoor alle werelden haar loop aanvingen?” | ||
| - | VAN WAAR KOMT DE BEWEGING? | + | ===== Van waar komt de beweging? ===== |
| Daar de gelovigen aannemen dat de stof in zichzelf werkeloos is, houden zij de beweging, die men waarneemt, voor een kracht buiten de stof ontsproten, die er in doordrong, zich er in vestigde en de stof met kracht bezielde die haar zelf ontbrak. | Daar de gelovigen aannemen dat de stof in zichzelf werkeloos is, houden zij de beweging, die men waarneemt, voor een kracht buiten de stof ontsproten, die er in doordrong, zich er in vestigde en de stof met kracht bezielde die haar zelf ontbrak. | ||
| Regel 126: | Regel 126: | ||
| Men kan bijgevolg zeggen, dat de beweging een eigenschap van de stof is; dat men de één niet zich denken kan zonder de ander en wanneer het onmogelijk is een begin van de stof aan te wijzen, men evenmin een oorsprong van de beweging noemen kan. Want evenmin kan men de stof waarnemen zonder beweging als de beweging zonder stof. Beschouwd als de oorzaak die door een eersten stoot de stof beweging schonk, heeft de veronderstelling „god” dus geen enkel nut. | Men kan bijgevolg zeggen, dat de beweging een eigenschap van de stof is; dat men de één niet zich denken kan zonder de ander en wanneer het onmogelijk is een begin van de stof aan te wijzen, men evenmin een oorsprong van de beweging noemen kan. Want evenmin kan men de stof waarnemen zonder beweging als de beweging zonder stof. Beschouwd als de oorzaak die door een eersten stoot de stof beweging schonk, heeft de veronderstelling „god” dus geen enkel nut. | ||
| - | DE ORDE IN HET HEELAL. | + | ===== De orde in het helal ===== |
| Betreffende hetgeen naar onze opvatting „orde en harmonie in het heelal” is, dienen we op te merken dat wij orde noemen wat overeenstemt met de waarnemingen die wij konden doen. De regelmatige opvolging van jaren, nachten, jaargetijden, de vooruitbepaalde herhaling dezelfde verschijnselen, de waarneming dezelfde gevolgen als uitwerking van dezelfde oorzaken, in één woord de steeds aan haarzelf gelijke waarneming van de vaste en stelselmatige aaneenschakeling dezelfde feiten: dat noemen we orde. | Betreffende hetgeen naar onze opvatting „orde en harmonie in het heelal” is, dienen we op te merken dat wij orde noemen wat overeenstemt met de waarnemingen die wij konden doen. De regelmatige opvolging van jaren, nachten, jaargetijden, de vooruitbepaalde herhaling dezelfde verschijnselen, de waarneming dezelfde gevolgen als uitwerking van dezelfde oorzaken, in één woord de steeds aan haarzelf gelijke waarneming van de vaste en stelselmatige aaneenschakeling dezelfde feiten: dat noemen we orde. | ||
| Regel 142: | Regel 142: | ||
| Er is dus in het grote Al geen andere orde dan die ons verstand er in binnenvoerde. De maker van die orde, die harmonie, is dus niet een god, maar de mens! | Er is dus in het grote Al geen andere orde dan die ons verstand er in binnenvoerde. De maker van die orde, die harmonie, is dus niet een god, maar de mens! | ||
| - | DE VERONDERSTELLING „GOD” ONGERIJMD. | + | ===== De veronderstelling "God" ongerijmd ===== |
| Sterk doordat de wetenschap lang niet alles verklaarde, en in de verbeelding dat er buiten de gissing van een schepping geen kans bestaat om door te dringen tot de oorsprong van de wereld, trachten de gelovigen die oorsprong te verklaren door een eeuwig wezen, wiens almacht alles schiep. | Sterk doordat de wetenschap lang niet alles verklaarde, en in de verbeelding dat er buiten de gissing van een schepping geen kans bestaat om door te dringen tot de oorsprong van de wereld, trachten de gelovigen die oorsprong te verklaren door een eeuwig wezen, wiens almacht alles schiep. | ||
| Regel 163: | Regel 163: | ||
| Maar de ongerijmdheid van de christelijke schepping springt tastbaar op de voorgrond, waar zij een minder afgetrokken vorm aanneemt. Men noemt dat openbaring. | Maar de ongerijmdheid van de christelijke schepping springt tastbaar op de voorgrond, waar zij een minder afgetrokken vorm aanneemt. Men noemt dat openbaring. | ||
| - | DE OPENBARING. | + | ===== De openbaring ===== |
| Het denkbeeld van een schepping roept de idee ener hoogste wetgeving te voorschijn, en deze laatste brengt weder een onvermijdelijke bekrachtiging voort. | Het denkbeeld van een schepping roept de idee ener hoogste wetgeving te voorschijn, en deze laatste brengt weder een onvermijdelijke bekrachtiging voort. | ||
| Regel 193: | Regel 193: | ||
| Neen, dat is belachelijk. De ongerijmdheid springt te zeer in ’t oog. Welk een gestalte voor een god, voor de bron en het beginsel van alle waarheid en wijsheid — zulk een reeks domheden, zulk een ophoping van leugens of dwalingen! | Neen, dat is belachelijk. De ongerijmdheid springt te zeer in ’t oog. Welk een gestalte voor een god, voor de bron en het beginsel van alle waarheid en wijsheid — zulk een reeks domheden, zulk een ophoping van leugens of dwalingen! | ||
| - | DE VERONDERSTELLING „GOD” IS MISDADIG. | + | ===== De veronderstelling "God" is misdadig ===== |
| De beheersing van de wereld door god noemt men voorzienigheid. Zulk een regering door een alwetend, almachtig wezen uitgeoefend, kan geen wanorde of ongehoorzaamheid dulden. Toch bestaat het kwaad, zedelijk en lichamelijk en dit is volkomen onverenigbaar met het bestaan van een voorzienigheid. | De beheersing van de wereld door god noemt men voorzienigheid. Zulk een regering door een alwetend, almachtig wezen uitgeoefend, kan geen wanorde of ongehoorzaamheid dulden. Toch bestaat het kwaad, zedelijk en lichamelijk en dit is volkomen onverenigbaar met het bestaan van een voorzienigheid. | ||
| Regel 208: | Regel 208: | ||
| Deze redenering is onbetwistbaar. Zegt ons billijkheidsgevoel niet, dat, wie onder zijn ogen iets slechts ziet gebeuren, en gemakkelijk verhinderen kan, maar dit nalaat, medeplichtig wordt? | Deze redenering is onbetwistbaar. Zegt ons billijkheidsgevoel niet, dat, wie onder zijn ogen iets slechts ziet gebeuren, en gemakkelijk verhinderen kan, maar dit nalaat, medeplichtig wordt? | ||
| - | En god, die door zijn almacht het kwaad met al zijn verschrikkingen voorkomen kon, doch niet tussen-beiden komt, is grenzeloos wreed. Hij slechts is wreed, hij slechts is misdadig. Hij alleen is in staat te willen en te kunnen, en hij alleen is schuldig en draagt alle ver-verantwoordelijkheid. | + | En god, die door zijn almacht het kwaad met al zijn verschrikkingen voorkomen kon, doch niet tussen-beiden komt, is grenzeloos wreed. Hij slechts is wreed, hij slechts is misdadig. Hij alleen is in staat te willen en te kunnen, en hij alleen is schuldig en draagt alle verantwoordelijkheid. |
| Het kwaad is niet door god veroorzaakt — zeggen de priesters — maar door de mens aan wien god in zijn grote goedheid vrijheid toestond, opdat hij onderscheid make tussen goed en kwaad. De mens was toerekenbaar voor zijn daden, want hij kende de beloning zowel als de straf. Deze bewering is waardeloos. | Het kwaad is niet door god veroorzaakt — zeggen de priesters — maar door de mens aan wien god in zijn grote goedheid vrijheid toestond, opdat hij onderscheid make tussen goed en kwaad. De mens was toerekenbaar voor zijn daden, want hij kende de beloning zowel als de straf. Deze bewering is waardeloos. | ||
| Regel 230: | Regel 230: | ||
| De godsdienst neemt het nauwelijks ontwaakte kinderverstand, fatsoeneert het, maakt het gewoon aan de meest verkeerde opvattingen en ontwapent het tegenover de rede. De aanslagen die het dogma thans op het kind doet, volbrengt het sinds eeuwen op de kinderlijke mensheid. De godsdiensten gebruikten en misbruikten bijgeloof, onwetendheid en vrees onzer vaderen, om de gedachten te verduisteren, de hersenen te ketenen. | De godsdienst neemt het nauwelijks ontwaakte kinderverstand, fatsoeneert het, maakt het gewoon aan de meest verkeerde opvattingen en ontwapent het tegenover de rede. De aanslagen die het dogma thans op het kind doet, volbrengt het sinds eeuwen op de kinderlijke mensheid. De godsdiensten gebruikten en misbruikten bijgeloof, onwetendheid en vrees onzer vaderen, om de gedachten te verduisteren, de hersenen te ketenen. | ||
| - | De godsdienst is de vijandin van de vooruitgang. | + | De godsdienst is de vijand van de vooruitgang. |
| Voor wie een eeuwig geluk of lijden verwacht is het leven niets. Het leven is kort tegenover de eeuwigheid. Welk gewicht heeft het voor wie onder het juk van de godsdienst zucht? Voor hem is het leven een voorspel van de eeuwigheid. Waarom zal hij strijden, zoeken, begrijpen, weten? Waarom de omstandigheden ener zoo korte reis verbeteren? Waarom dit voorportaal, waar men slechts een ogenblik vertoeft, ruimer en lichter te maken? Een zaak gaat hem ter harte: het welzijn van zijn ziel, zijn onderwerping aan god. | Voor wie een eeuwig geluk of lijden verwacht is het leven niets. Het leven is kort tegenover de eeuwigheid. Welk gewicht heeft het voor wie onder het juk van de godsdienst zucht? Voor hem is het leven een voorspel van de eeuwigheid. Waarom zal hij strijden, zoeken, begrijpen, weten? Waarom de omstandigheden ener zoo korte reis verbeteren? Waarom dit voorportaal, waar men slechts een ogenblik vertoeft, ruimer en lichter te maken? Een zaak gaat hem ter harte: het welzijn van zijn ziel, zijn onderwerping aan god. | ||
| Regel 260: | Regel 260: | ||
| Kameraden! Sluiten wij de gelederen. Laat ons strijden. Valstrikken en onverhoedse zowel als voor? ziens aanvallen van de vijanden ontmoeten we op onzen weg. Maar de grootheid en rechtvaardigheid van de idéé die wij verdedigen zal onzen moed staande houden en ons de overwinning doen behalen. | Kameraden! Sluiten wij de gelederen. Laat ons strijden. Valstrikken en onverhoedse zowel als voor? ziens aanvallen van de vijanden ontmoeten we op onzen weg. Maar de grootheid en rechtvaardigheid van de idéé die wij verdedigen zal onzen moed staande houden en ons de overwinning doen behalen. | ||
| - | {{tag>religie atheïsme religiekritiek}} | + | {{tag>religie atheïsme}} |
namespace/de_misdaden_van_god.txt · Laatst gewijzigd: 18/03/20 09:51 door defiance
Paginahulpmiddelen
Tenzij anders vermeld valt de inhoud van deze wiki onder de volgende licentie: CC Attribution-Noncommercial-Share Alike 4.0 International
