Individualistisch anarchisme, soms ook kortweg individualisme, is een stroming binnen het anarchisme welke de nadruk legt op het individu en diens recht op zelfbeschikking boven die van bijvoorbeeld groepen, tradities of ideologische systemen.[1] Hoewel het individualistisch anarchisme vaak in contrast wordt gebracht met sociaal-anarchisme, worden beide stromingen in werkelijkheid door elkaar geïnspireerd. Binnen het individualistisch anarchisme is de economische theorie van het mutualisme invloedrijk bij diegenen die een synthese proberen te ontwikkelen tussen socialisme en het recht op privébezit.[2] Veel anarcho-communisten zien zichzelf ook als radicale individualisten, en zijn van mening dat het anarcho-communisme het beste maatschappelijke stelsel is voor de verwerkelijking van de grootst mogelijke individuele vrijheid.[3][4][5]

Het individualistisch anarchisme kan niet als éénvormige filosofie worden gezien, maar refereert als term naar een groep individualistische theorieën en filosofieën die soms zelfs met elkaar conflicteren. Invloedrijk op het individualistisch anarchisme waren o.a. William Godwin, Pierre-Joseph Proudhon (mutualisme), Max Stirner (egoïsme), Josiah Warren (soevereiniteit van het individu), Lysander Spooner (wet van de natuur), Henry David Thoreau (trancendentalisme) en Herbert Spencer (wet van de gelijke vrijheid).

Het individualistisch anarchisme verspreidde zich zowel in Europa als de Verenigde Staten en later ook naar andere continenten. Benjamin Tucker, een bekend individualistisch anarchist uit de 19de eeuw, stelde dat “als het individu het recht heeft over zichzelf te regeren, is alle externe regering tirannie.”[x]

• Max Stirner - De enige en zijn eigendom

• [1] “What do I mean by individualism? I mean by individualism the moral doctrine which, relying on no dogma, no tradition, no external determination, appeals only to the individual conscience”. Mini-Manual of Individualism by Han Ryner Archived
• [2] Pierre-Joseph Proudhon, What Is Property? An Inquiry into the Principle of Right and of Government (1840). Hoofdstuk V. “Psychological Exposition of the Idea of Justice and Injustice, and a Determination of the Principle of Government and of Right”. “This third form of society, the synthesis of communism and property, we call liberty”.
• [3] Max Baginki, “Stirner: The Ego and His Own”. Mother Earth, Mei 1907. “Modern Communists are more individualistic than Stirner. To them, not merely religion, morality, family and State are spooks, but property also is no more than a spook, in whose name the individual is enslaved — and how enslaved! […] Communism thus creates a basis for the liberty and Eigenheit of the individual. I am a Communist because I am an Individualist. Fully as heartily the Communists concur with Stirner when he puts the word take in place of demand — that leads to the dissolution of property, to expropriation. Individualism and Communism go hand in hand.”
• [4] Peter Kropotkin, “Communism and Anarchy”, 1901. “Communism is the one which guarantees the greatest amount of individual liberty — provided that the idea that begets the community be Liberty, Anarchy […]. Communism guarantees economic freedom better than any other form of association, because it can guarantee wellbeing, even luxury, in return for a few hours of work instead of a day's work.”
• [5] Truda, Dielo, “Organisational Platform of the Libertarian Communists”, 1926. “This other society will be libertarian communism, in which social solidarity and free individuality find their full expression, and in which these two ideas develop in perfect harmony.”

• O.a. de Engelstalige Wikipedia-bijdrage.