Gebruikershulpmiddelen
namespace:spaanse_burgeroorlog_en_revolutie
Verschillen
Dit geeft de verschillen weer tussen de geselecteerde revisie en de huidige revisie van de pagina.
| Beide kanten vorige revisie Vorige revisie Volgende revisie | Vorige revisie | ||
|
namespace:spaanse_burgeroorlog_en_revolutie [18/05/20 07:49] defiance [Verder lezen] |
namespace:spaanse_burgeroorlog_en_revolutie [23/08/21 19:35] (huidige) defiance |
||
|---|---|---|---|
| Regel 11: | Regel 11: | ||
| //Militanten in Barcelona verdedigen de straten// | //Militanten in Barcelona verdedigen de straten// | ||
| {{:namespace:no_pasaran_madrid.jpg|}} | {{:namespace:no_pasaran_madrid.jpg|}} | ||
| - | //De bekende slogan "No Passaran!" (vert. Geen Doorgang) op een spandoek in Madrid// | + | //De bekende slogan "No Passaran!" (vert. Ze zullen er niet doorkomen!) op een spandoek in Madrid// |
| </WRAP> | </WRAP> | ||
| Regel 24: | Regel 24: | ||
| Pogingen om wat aan deze dictatuur te veranderen werden afgestraft met wrede repressie: klopjachten (op revolutionairen), slachtpartijen en massale arrestaties. | Pogingen om wat aan deze dictatuur te veranderen werden afgestraft met wrede repressie: klopjachten (op revolutionairen), slachtpartijen en massale arrestaties. | ||
| - | In deze toestand richtten de boerenorganisaties en industriële verenigingen in 1911 een anarchistische vakbond op: de CNT (Confederacion Nacional del Trabajo), die aangesloten was bij de AIT (Asociacon Internacional de los Trabajadores). Deze uit het volk ontstane vakbond groeide snel. Een jaar later waren er al 30.000 leden. Landeigenaren namen misdadigers in dienst die de anarchisten moesten afschieten. De CNT moest zich verdedigen en speciale groepen 'solidarios' namen de strijd op tegen de 'pistoleros'. Hieruit ontstond later de FAI (Federacion Anarquista Iberica), de kern van anarchisten binnen de CNT die zich bezighield met ideologie en politieke lijn. Bovendien voerden zij bevrijdingsacties voor gevangen kameraden. Wat vroeger lokale stakingen of grondbezettingen waren, groeide nu uit tot een netwerk van groepen die elkaar steunden. | + | In deze toestand richtten de boerenorganisaties en industriële verenigingen in 1911 een anarchistische vakbond op: de CNT ([[Confederacion Nacional del Trabajo]]), die aangesloten was bij de IWA/IAA ([[Internationale Arbeidersassociatie]], Spaans AIT). Deze uit het volk ontstane vakbond groeide snel. Een jaar later waren er al 30.000 leden. Landeigenaren namen misdadigers in dienst die de anarchisten moesten afschieten. De CNT moest zich verdedigen en speciale groepen 'solidarios' namen de strijd op tegen de 'pistoleros'. Hieruit ontstond later de FAI ([[Federacion Anarquista Iberica]]), de kern van anarchisten binnen de CNT die zich bezighield met ideologie en politieke lijn. Bovendien voerden zij bevrijdingsacties voor gevangen kameraden. Wat vroeger lokale stakingen of grondbezettingen waren, groeide nu uit tot een netwerk van groepen die elkaar steunden. |
| Het Spaanse volk kon zich zo goed in de CNT vinden vanwege de duidelijkheid: | Het Spaanse volk kon zich zo goed in de CNT vinden vanwege de duidelijkheid: | ||
| Regel 48: | Regel 48: | ||
| </WRAP> | </WRAP> | ||
| - | Op 17 juli was het zover. Met steun die was toegezegd door Mussolini en Hitler pakte Franco eerst Spaans Marokko aan, waarna hij oprukte naar Spanje. Maar het volk reageerde overweldigend en de CNT wist onmiddellijk wat haar te doen stond: revolutie maken! De republikeinse regering aarzelde tegen Franco op te treden, maar het volk greep de wapens, versloeg op vele plaatsen de militairen en greep alles wat haar toebehoorde: het land, de fabrieken, scholen, transportmiddelen, alles... De sociale revolutie ging haar eerste dagen in. | + | Op 17 juli was het zover. Met steun die was toegezegd door Mussolini en Hitler pakte Franco eerst Spaans Marokko aan, waarna hij oprukte naar Spanje. Maar het volk reageerde overweldigend en de CNT wist onmiddellijk wat haar te doen stond: revolutie maken! De republikeinse regering aarzelde tegen Franco op te treden, maar het volk greep de wapens, versloeg op vele plaatsen de militairen en greep alles wat haar toebehoorde: het land, de fabrieken, scholen, transportmiddelen, alles. De sociale revolutie ging haar eerste dagen in. |
| - | Binnen de bedrijven, op het land, in de milities, overal heerste een revolutionaire sfeer: commandant en gewoon soldaat, boer en militair gingen als gelijken met elkaar om. Iedereen kreeg dezelfde soldij, droeg dezelfde kleren, at hetzelfde, en noemde ieder ander 'jij' of 'kameraad'. Mannen en vrouwen waren gelijk. Er waren geen bazen- of bediendenklassen, geen priesters, geen hoeren, geen laarzen- en pettenlikkerij. Het volk had het voor het zeggen en kon alles zelf organiseren, de regering had het nakijken. | + | Binnen de bedrijven, op het land, in de milities, overal heerste een revolutionaire sfeer: commandant en gewoon soldaat, boer en militair gingen als gelijken met elkaar om. Iedereen kreeg dezelfde soldij, droeg dezelfde kleren, at hetzelfde, en noemde ieder ander 'jij' of 'kameraad'. Mannen en vrouwen waren gelijk. Er waren geen bazen- of bediendenklassen, geen priesters, geen hoeren, geen laarzen- en pennenlikkerij. Het volk had het voor het zeggen en kon alles zelf organiseren, de regering had het nakijken. |
| De CNT vond dit de enige manier om Franco te verslaan. Niet alleen de opstand neerslaan, maar bovenal de revolutie doorvoeren. Door de sociale revolutie zouden niemand anders dan de arbeiders zelf regeren. | De CNT vond dit de enige manier om Franco te verslaan. Niet alleen de opstand neerslaan, maar bovenal de revolutie doorvoeren. Door de sociale revolutie zouden niemand anders dan de arbeiders zelf regeren. | ||
| Regel 67: | Regel 67: | ||
| </WRAP> | </WRAP> | ||
| - | Met de collectivisaties werd meteen na de overwinning begonnen. In Catalonië, het centrum van de industrie, kwamen de meeste fabrieken direct in handen van de arbeiders. De eigenaars en hoger personeel waren in veel gevallen gevlucht. Soms werkten ze ook mee. Het beslissen van de arbeiders in de bedrijven zelf, betekende dat er een grote verscheidenheid in aanpak ontstond. Soms een eenheidsloon, soms met verschillen; hier en daar alle macht bij de raden, op andere plaatsen hielden ze slechts toezicht. Maar het was afgelopen met de oude baas/knecht verhoudingen. | + | Op het hoogtepunt had de CNT zo'n 1,8 miljoen leden. Met de collectivisaties werd na de overwinning meteen begonnen. In Catalonië, het centrum van de industrie, kwamen de meeste fabrieken direct in handen van de arbeiders. De eigenaars en hoger personeel waren in veel gevallen gevlucht. Soms werkten ze ook mee. Het beslissen van de arbeiders in de bedrijven zelf, betekende dat er een grote verscheidenheid in aanpak ontstond. Soms een eenheidsloon, soms met verschillen; hier en daar alle macht bij de raden, op andere plaatsen hielden ze slechts toezicht. Maar het was afgelopen met de oude baas/knecht verhoudingen. |
| De CNT en de mensen waren goed voorbereid. De meeste bedrijven hebben maar even stilgelegen en werkten weer snel op het oude of een beter productieniveau. Winsten werden gebruikt om andere bedrijven die het moeilijker hadden te steunen. Onder geen omstandigheid werden de winsten eenvoudig verdeeld. Ze werden altijd gebruikt om het fascisme te bestrijden of om de productie te verbeteren. Om de zoveel tijd vonden er vergaderingen plaats waarin de uitvoerende comités en de arbeiders overlegden over de activiteiten en de positie van het bedrijf. | De CNT en de mensen waren goed voorbereid. De meeste bedrijven hebben maar even stilgelegen en werkten weer snel op het oude of een beter productieniveau. Winsten werden gebruikt om andere bedrijven die het moeilijker hadden te steunen. Onder geen omstandigheid werden de winsten eenvoudig verdeeld. Ze werden altijd gebruikt om het fascisme te bestrijden of om de productie te verbeteren. Om de zoveel tijd vonden er vergaderingen plaats waarin de uitvoerende comités en de arbeiders overlegden over de activiteiten en de positie van het bedrijf. | ||
| Regel 89: | Regel 89: | ||
| <WRAP right box 50%> | <WRAP right box 50%> | ||
| - | {{:namespace:sants-antiguo-barcelona-d-abans-d-avui-sempre-mujeres_libres.jpeg|}} | + | {{:namespace:mujeres_libres.jpg|}} |
| - | //Een lokaal van de Mujeres Libres// | + | //Vrouwen van de Mujeres Libres// |
| </WRAP> | </WRAP> | ||
| - | Vrouwen speelde, zoals in de meeste revoluties, ook in de Spaanse Revolutie een belangrijke rol. In 1936 werd de //"[[Mujeres Libres]]"// opgericht. In het revolutionaire Spanje van de jaren '30 waren veel anarchistische vrouwen gefrustreerd over het seksisme waarmee zij geconfronteerd werden en dat ze een gemarginaliseerde status werden toebedeeld in een beweging die tot doelstelling had overheersing en hiërarchie af te schaffen. | + | Vrouwen speelde, zoals in de meeste revoluties, ook in de Spaanse Revolutie een belangrijke rol. In het Spanje van de jaren '30 hadden vrouwen een structureel achtergestelde positie, velen waren ongeletterd, hadden geen toegang tot onderwijs etc. Natuurlijk was het zo dat deze maatschappelijke verhoudingen ook in de anarchistische beweging terug te vinden waren. Om de gemarginaliseerde status van de vrouw te bestrijden en daarin concrete verandering aan te brengen, werd door enkele vrouwen in 1936 het initiatief genomen tot de oprichting van de //"[[Mujeres Libres]]"//. |
| [[Lucía Sánchez Saornil]], één van de oprichtsters van de Mujeres Libres, zegt over de oproep van de CNT om zoveel mogelijk vrouwen bij de anarchistische beweging te betrekken door middel van propaganda: | [[Lucía Sánchez Saornil]], één van de oprichtsters van de Mujeres Libres, zegt over de oproep van de CNT om zoveel mogelijk vrouwen bij de anarchistische beweging te betrekken door middel van propaganda: | ||
| - | <blockquote>"Ik heb veel huishoudens gezien, niet alleen van gewone CNT-leden, maar ook van overtuigde anarchisten, waar volkomen feodale verhoudingen heersen. (....) Het heeft dus geen zin te zeggen: men moet propaganda onder de vrouwen maken, men moet de vrouwen binnen onze beweging brengen. We moeten het probleem veel breder zien. Een overgrote meerderheid van de kameraden heeft een mentaliteit die besmet is met de meest typische bourgeois dwalingen: terwijl ze tekeer gaan tegen het eigendom, zijn ze zelf de meest rabiate voorvechters van het eigendom. Terwijl ze in opstand komen tegen de slavernij zijn ze zelf de vreselijkste slavendrijvers. (...) Talrijk zijn de kameraden die oprecht de medewerking van de vrouwen in de strijd willen. Maar deze wens gaat niet samen met een veranderde opvatting over de vrouw. Deze kameraden willen haar medewerking als een bouwsteen voor het makkelijker behalen van de overwinning, als strategisch moment zogezegd, maar zonder een moment aan de autonomie van de vrouw te denken en zonder op te houden zichzelf als de navel van de wereld te zien."[2]</blockquote> | + | <blockquote>"Ik heb veel huishoudens gezien, niet alleen van gewone CNT-leden, maar ook van overtuigde anarchisten, waar volkomen feodale verhoudingen heersen. [...] Het heeft dus geen zin te zeggen: men moet propaganda onder de vrouwen maken, men moet de vrouwen binnen onze beweging brengen. We moeten het probleem veel breder zien. Een overgrote meerderheid van de kameraden heeft een mentaliteit die besmet is met de meest typische bourgeois dwalingen: terwijl ze tekeer gaan tegen het eigendom, zijn ze zelf de meest rabiate voorvechters van het eigendom. Terwijl ze in opstand komen tegen de slavernij zijn ze zelf de vreselijkste slavendrijvers. [...] Talrijk zijn de kameraden die oprecht de medewerking van de vrouwen in de strijd willen. Maar deze wens gaat niet samen met een veranderde opvatting over de vrouw. Deze kameraden willen haar medewerking als een bouwsteen voor het makkelijker behalen van de overwinning, als strategisch moment zogezegd, maar zonder een moment aan de autonomie van de vrouw te denken en zonder op te houden zichzelf als de navel van de wereld te zien."[2]</blockquote> |
| - | De Mujeres Libres hadden op het hoogtepunt zo'n 30.000 leden en hebben veel activiteiten ontplooid voor de bevrijding van de vrouw, zoals alfabetiseringscursussen, culturele vorming, crèches en technische beroepsopleidingen... Het huwelijk werd op veel plaatsen afgeschaft en abortus en adoptie werden gelegaliseerd. De organisatie was gebaseerd op een "dubbele strijd", voor zowel de bevrijding van de vrouw als voor sociale revolutie. Daarbij waren deze twee doelen een belangrijk en zou parallel voor gestreden moeten worden. | + | De Mujeres Libres waren echter niet tegen de CNT gekeerd en werkte nauw met de organisatie samen. De Mujeres Libres hadden op het hoogtepunt zo'n 30.000 leden en hebben veel activiteiten ontplooid voor de bevrijding van de vrouw, zoals alfabetiseringscursussen, culturele vorming, crèches en technische beroepsopleidingen... Het huwelijk werd op veel plaatsen afgeschaft en abortus en adoptie werden gelegaliseerd. De organisatie was gebaseerd op een "dubbele strijd", voor zowel de bevrijding van de vrouw als voor sociale revolutie. Daarbij waren deze twee doelen een belangrijk en zou parallel voor gestreden moeten worden. |
| Clara Thalmann, één van de vrouwen die aan het front streed in de Durruti-Colonne schreef: | Clara Thalmann, één van de vrouwen die aan het front streed in de Durruti-Colonne schreef: | ||
| - | <blockquote>'In ons onderdeel waren buiten mij twee jonge Spaanse arbeidsters, net in de twintig, In tegenstelling tot de communistische milities was er bij ons geen sprake van dat*wij vrouwen moesten koken of schoonmaken. We deden alles samen, wij vrouwen werden in elk opzicht evenveel gerespecteerd als de mannen. En - dat was interessant - de boerenvrouwen uit de omgeving waren eerst verbaasd toen ze mannen zagen koken. Maar toen zeiden ze: ja, dat is goed, mannen kunnen ook eten klaarmaken en borden wassen.'</blockquote> | + | <blockquote>'In ons onderdeel waren buiten mij twee jonge Spaanse arbeidsters, net in de twintig, In tegenstelling tot de communistische milities was er bij ons geen sprake van dat wij vrouwen moesten koken of schoonmaken. We deden alles samen, wij vrouwen werden in elk opzicht evenveel gerespecteerd als de mannen. En - dat was interessant - de boerenvrouwen uit de omgeving waren eerst verbaasd toen ze mannen zagen koken. Maar toen zeiden ze: ja, dat is goed, mannen kunnen ook eten klaarmaken en borden wassen.'[3]</blockquote> |
| Na het decreet van de militarisering veranderd er veel voor de vrouwen. In het decreet lag vastgelegd dat vrouwen niet meer aan het front mochten vechten, en het aantal vrouwelijke miliciens daalde daarmee sterk. Dit decreet had zowel te maken met de militarisering (in een écht leger hoorden volgens de conservatieven geen vrouwen), als met de druk die vanuit het buitenland werd uitgeoefend om vrouwen te verbieden aan het front te vechten. In november 1936 waren er nog wel vrouwen aan het front, maar meestal alleen om te wassen en te koken of als verpleegster. Ook de houding ten opzichte van de vrouwen veranderde. Vrouwelijke miliciens werden bijvoorbeeld vijandig behandeld en belachelijk gemaakt tijdens de wapeninstructie. Dit alles leidde ertoe dat het voor vrouwen steeds meer een 'normale' oorlogssituatie werd, waarbij vrouwen in moesten springen in de fabrieken om de afwezige mannelijke arbeidskrachten te vervangen. | Na het decreet van de militarisering veranderd er veel voor de vrouwen. In het decreet lag vastgelegd dat vrouwen niet meer aan het front mochten vechten, en het aantal vrouwelijke miliciens daalde daarmee sterk. Dit decreet had zowel te maken met de militarisering (in een écht leger hoorden volgens de conservatieven geen vrouwen), als met de druk die vanuit het buitenland werd uitgeoefend om vrouwen te verbieden aan het front te vechten. In november 1936 waren er nog wel vrouwen aan het front, maar meestal alleen om te wassen en te koken of als verpleegster. Ook de houding ten opzichte van de vrouwen veranderde. Vrouwelijke miliciens werden bijvoorbeeld vijandig behandeld en belachelijk gemaakt tijdens de wapeninstructie. Dit alles leidde ertoe dat het voor vrouwen steeds meer een 'normale' oorlogssituatie werd, waarbij vrouwen in moesten springen in de fabrieken om de afwezige mannelijke arbeidskrachten te vervangen. | ||
| Regel 141: | Regel 141: | ||
| ==== De Spaanse kolonieën ==== | ==== De Spaanse kolonieën ==== | ||
| - | Achteraf wordt er ook gekeken naar de onafhankelijkheidsstrijd in Marokko - waar volgens veel anarchisten te weinig aandacht aan is besteed. Een deel van de schoktroepen van Franco bestond uit Marokkaanse eenheden. Hadden de antifascisten sterkere steun geboden aan de onafhankelijkheidsstrijd in Marokko, dan was er wellicht een nieuw front geopend en hadden Marokkaanse troepen zich wellicht tegen de koloniale macht die Franco representeerde gekeerd.[3] Hoewel er ook aan de kant van de republikeinen en anarchisten mensen uit Noord-Afrika en het Midden-Oosten meevochten, zoals de anarchist [[Sail Mohamed]], uit het Rif-gebergte, was binnen het republikeinse kamp sprake van racistische propaganda dus juist die ondersteuning van de onafhankelijkheidsstrijd in Marokko in de weg stond. Abdelatif Ben Salem, een socioloog van Tunesische afkomst, deed onderzoek naar dit stuk geschiedenis. Dolores Ibarruri, de bekendste van de Stalinistische leiders [...] omschreef Franco's Marokaanse soldaten als "een wilde Moorse horde, dronken van sensualiteit, welke meisjes en vrouwen gruwelijk verkrachten." De Mythe van de bloeddorstige Moor werd een besmettelijke fixatie" legt Ben Salem uit.[4] | + | Achteraf wordt er ook gekeken naar de onafhankelijkheidsstrijd in Marokko - waar volgens veel anarchisten te weinig aandacht aan is besteed. Een deel van de schoktroepen van Franco bestond uit Marokkaanse eenheden. Hadden de antifascisten sterkere steun geboden aan de onafhankelijkheidsstrijd in Marokko, dan was er wellicht een nieuw front geopend en hadden Marokkaanse troepen zich wellicht tegen de koloniale macht die Franco representeerde gekeerd.[4] Hoewel er ook aan de kant van de republikeinen en anarchisten mensen uit Noord-Afrika en het Midden-Oosten meevochten, zoals de anarchist [[Sail Mohamed]], uit het Rif-gebergte, was binnen het republikeinse kamp sprake van racistische propaganda dus juist die ondersteuning van de onafhankelijkheidsstrijd in Marokko in de weg stond. Abdelatif Ben Salem, een socioloog van Tunesische afkomst, deed onderzoek naar dit stuk geschiedenis. Dolores Ibarruri, de bekendste van de Stalinistische leiders [...] omschreef Franco's Marokaanse soldaten als "een wilde Moorse horde, dronken van sensualiteit, welke meisjes en vrouwen gruwelijk verkrachten." De Mythe van de bloeddorstige Moor werd een besmettelijke fixatie" legt Ben Salem uit.[5] |
| ==== De Sovjet Unie ==== | ==== De Sovjet Unie ==== | ||
| Regel 243: | Regel 243: | ||
| * The Spanish Civil War, John Blake (3 afl.), David Hart (3 afl.), BBC, 1983 | * The Spanish Civil War, John Blake (3 afl.), David Hart (3 afl.), BBC, 1983 | ||
| - | * Living Utopia, Juan Gamero, 1997 | + | * [[https://archive.org/details/LivingUtopia|Living Utopia]], Juan Gamero, 1997 |
| - | * Sueños Colectivos (//Collectieve Dromen//, NL ondert.), Potyomkin Producciones, 2011 | + | * [[https://potyomkinproducciones.wordpress.com/2015/02/27/collectieve-dromen-suenos-colectivos-vosn/|Sueños Colectivos]] (//Collectieve Dromen//, NL ondert.), Potyomkin Producciones, 2011 |
| * economia col·lectiva, Eulàlia Comas, 2017 | * economia col·lectiva, Eulàlia Comas, 2017 | ||
| Regel 255: | Regel 255: | ||
| * [1] Overgenomen uit //'1936, the spanish revolution, CNT-FAI', The Ex, Amsterdam, 1986// via het Jan Pellering Fonds (http://janpelleringfonds.be; aangevuld met teksten uit //'Een introductie op Anarchisme', Anarchistische Groep Nijmegen, 2017// | * [1] Overgenomen uit //'1936, the spanish revolution, CNT-FAI', The Ex, Amsterdam, 1986// via het Jan Pellering Fonds (http://janpelleringfonds.be; aangevuld met teksten uit //'Een introductie op Anarchisme', Anarchistische Groep Nijmegen, 2017// | ||
| - | * [2] [[https://archive.org/details/DeVrije_RevolutieEnBurgeroorlog|Revolutie en Burgeroorlog - Spanje na 19 juli 1936]], De Vrije, 1986 | + | * [2] //De strijd van de vrouwen//, [[https://archive.org/details/DeVrije_RevolutieEnBurgeroorlog|Revolutie en Burgeroorlog - Spanje na 19 juli 1936]], De Vrije, 1986, pag. 32. |
| - | * [3] [[De CNT-FAI draait de revolutie mee de nek om]], Jeroen ten Dam, 2011 | + | * [3] Ibid. pag. 32-33. |
| - | * [4] Lost Arab Heroes of the Spanish War: Portraits of Republican fighters who suffered from racism on their own side, Edouard Waintrop, 1998, http://raforum.site/spip.php?article3999 | + | * [4] [[De CNT-FAI draait de revolutie mee de nek om]], Jeroen ten Dam, 2011 |
| + | * [5] Lost Arab Heroes of the Spanish War: Portraits of Republican fighters who suffered from racism on their own side, Edouard Waintrop, 1998, http://raforum.site/spip.php?article3999 | ||
namespace/spaanse_burgeroorlog_en_revolutie.1589788195.txt.gz · Laatst gewijzigd: 18/05/20 07:49 door defiance
Paginahulpmiddelen
Tenzij anders vermeld valt de inhoud van deze wiki onder de volgende licentie: CC Attribution-Noncommercial-Share Alike 4.0 International
