Door Nestor Makhno
Sommige kameraden hebben mij de volgende vraag voorgelegd: wat is mijn conceptie van revolutionaire discipline? Voor mij betekend revolutionaire discipline de zelfdiscipline van het individu in een context van strikt omgeschreven collectief handelen dat voor iedereen even bindend is. Deze bestaat uit de verantwoordelijke omgangsvorm van de leden van dat collectief, wat leidt tot een strikte overeenstemming tussen hun praktijk en hun theorie.
Zonder discipline in de organisatie – de voorhoede van de revolutie – kan men zich niet voornemen enige serieuze inspanning te leveren voor revolutie. Zonder discipline kan de revolutionaire voorhoede geen revolutionaire voorhoede zijn. Want als deze zich in een chaotische, ongeorganiseerde toestand zou bevinden, zou deze machteloos zijn om de prangende vragen van het moment te analyseren en daaraan leiding te geven; iets wat de massa’s eisen van een initiator.
Ik kom tot deze opvattingen door observatie en ervaring en baseer ze op de volgende voorwaarden:
De Russische revolutie droeg in veel aspecten in feite een anarchistische inhoud in zich. Waren de anarchisten strak georganiseerd, en hadden zij in hun handelen een strikte en duidelijk geformuleerde discipline gehad, dan zouden zij nooit de vernietigende nederlaag hebben geleden die zij leden.
Maar omdat de anarchisten “van alle richtingen en stromingen” geen homogeen collectief representeerde met een gedisciplineerde lijn voor hun handelen (niet eens binnen hun eigen groepen), waren zij niet in staat om de politieke en strategische beproevingen waar de revolutionaire omstandigheden hen mee confronteerden.
Hun desorganisatie leidde tot politieke impotentie en bracht twee categorieën anarchisten voort.
Één categorie bestond uit diegenen die zichzelf erop toelegde systematisch huizen van de bourgeoisie te bezetten, waar zij zich thuis maakten en in alle comfort leefden. Dit noem ik de “anarchistische toeristen”. Zij trokken van stad tot stad in de hoop op een plek te stuiten waar zij een tijdje konden leven, om daar comfortabel, in alle rust rond te hangen en zich te recreëren zo lang zij konden.
De andere categorie bestond uit diegenen die alle werkelijke banden met het anarchisme doorsneden (hoewel een enkele van hen in de USSR zich nu voordoen als de enige ware representanten van het Russische anarchisme) en snel op posities aannamen die de Bolsjewieken hen aanboden. Zelfs toen de autoriteiten anarchisten doodschoot die trouw bleven aan hun revolutionaire beginselen en het verraad van de Bolsjewieken veroordeelden.
In het licht van deze treurige feiten, zal het direct duidelijk zijn waarom ik niet langer onverschillig kan blijven tegenover de nonchalance en de nalatigheid die men vandaag de dag ziet in anarchistische kringen. Het hindert hen om een collectief te vormen; geconfronteerd met mensen die naar het anarchisme grijpen, wie er al lang een verloren zaak voor zijn, of wie er slechts mooie frasen over hebben maar als het tot actie komt, voor deze eenheid vluchten; diens eenheid en acties tegen de vijand zouden in een ander licht komen te staan en hen terzijde schuiven op de plek waar zij horen. Dat is waarom ik spreek van een anarchistische organisatie die zich baseert op de principes van kameraadschappelijke discipline.
Zo’n organisatie zou de tot de noodzakelijke coördinatie van alle levende krachten van het anarchisme in het land leiden, en zou de anarchisten helpen hun rechtmatige plek in te nemen in de grote strijd van arbeid tegen kapitaal. Alleen op die manier kan het idee van het anarchisme een massa-volging krijgen, en zal deze niet verloederen. De enigen bij die zo’n organisatorische aanzet tegenstribbelen, zijn de onverantwoordelijke, leeghoofdige praatjesmakers dit tot noch toe, door onze eigen fout, bijna geheel onze beweging domineerden.
De revolutionair hoeft geen angst te hebben voor verantwoordelijkheid en discipline. Zij zijn de reisgenoten bij het omzetten van het sociale anarchisme.