Verschillen

Dit geeft de verschillen weer tussen de geselecteerde revisie en de huidige revisie van de pagina.

--- namespace:de_economische_organisatie_van_de_revolutie [31/10/19 13:53]
defiance verwijderd
+++ namespace:de_economische_organisatie_van_de_revolutie [01/11/19 10:37]
defiance aangemaakt
@@ Regel 13: / Regel 13: @@
 ====== De economische organisatie van de revolutie ======
 **Hoe wij leven en hoe wij zouden kunnen leven in Spanje**
+Door D.A. de Santillán, vertaald door J. Krüger
 ===== Bij de Nederlandse vertaling =====
@@ Regel 20: / Regel 23: @@
 In de eerste plaats dan, dat uit deze publicatie niet de conclusie getrokken moet worden, dat de Uitgeefster voor 100% de principiële verantwoording neemt voor alle door de schrijver verdedigde stellingen, zomin als wij van eiken lezer verwachten, dat hij kritiekloos het gebodene aanvaardt. — Men zij het gerust, zelfs in belangrijke delen, met de schrijver oneens, men debatteert en discussieert met hem in gedachten over zijn onderwerp — als dit onderwerp maar aan de orde komt en overdacht wordt. Het is hoog tijd, dat de vrijheidslievende beweging tot een overdacht, modern en duidelijk beeld komt van wat zij precies wil, zomede de weg aangeeft, waarlangs dit gewilde praktisch bereikt kan worden. Dat het schema van De Santillán reeds zulk een duidelijk en af beeld geeft, geloven wij niet. Dat het uitstekende studie- en discussiestof geeft om er toe te geraken echter evenzeer. Men ziet dit boek dus als niet meer, maar ook vooral niet als minder, dan dat het is: als een noodzakelijke schakel in de keten van bewijsvoering, waarvan het sluitstuk nog komen moet.
 Een tweede opmerking die gemaakt dient is, dat De Santillán zijn boek oorspronkelijk voor de Spaanse arbeiders schreef. Feiten, cijfers, enz. slaan dus bij uitstek op Spaanse toestanden. Zonder al te grote schade aan het werk toe te brengen, was dit niet weg te werken, zodat wij het boek zonder noemenswaardige veranderingen in vertaling brengen, daarbij rekenend op het nuchtere begrip van de lezers, die wel vatten zullen, dat wat praktisch over Spanje gezegd wordt, zonder belangrijk principieel verschil ook voor elk ander kapitalistisch land geldt.
@@ Regel 53: / Regel 57: @@
 ===== Algemene beschouwingen =====
-==== I. FACTOREN, DIE VAN WEZENLIJKE INVLOED ZIJN OP DE PRODUCTIE ====
+==== I. Factoren die van wezenlijke invloed zijn op de productie ====
 De grondslag van elke economie, het wezen van alles wat met staathuishoudkunde te maken heeft, kunt u lezen in onverschillig welk handboek van deze wetenschap. Het bestaat namelijk hierin, dat men met zo weinig mogelijke inspanning en zo gering mogelijke kosten een zo goed mogelijk resultaat tracht te krijgen.
@@ Regel 89: / Regel 93: @@
 Een gesocialiseerde economie, zoals die vandaag de dag kan worden ingesteld door de Spaanse arbeidersorganen, houdt dan ook enkel rekening met deze drie factoren. Het brood, dat wij onder een dergelijk economisch systeem zullen nuttigen, zal slechts belast worden met de menselijke arbeid, die nodig was om dat brood te produceren en wel met dien verstande, dat er ruimschoots gebruik zal worden gemaakt van de technische vindingen.
 Allereerst verdwijnt dus de pacht aan de eigenaar, vervolgens de interest van het belegde kapitaal. Voorts de winst van de ondernemer en tenslotte alle uitgaven, die verband houden met de nationale (lees: staats-) verdediging van particuliere eigendommen, allemaal factoren die in het middelpunt van de belangstelling staan, sterker nog: de ziel uitmaken van de huidige kapitalistische staathuishoudkunde.
@@ Regel 105: / Regel 110: @@
 De toekomstige levensstandaard zal afhankelijk zijn van het maximum nut, dat meergenoemde drie factoren zullen afwerpen, d.w.z., dat die levensmiddelenstandaard in onze handen ligt. Het hangt dan immers alleen nog maar af van onze wil om welstand en geluk te brengen in deze wereld van chaos en ellende.
-==== II. ARBEID EN BROOD VOOR ALLEN. ====
+==== II. Arbeid en brood voor allen ====
 Na zovele eeuwen van onderdrukking en uitbuiting van de massa door een betrekkelijk kleine groep, waarbij de producent van alle rijkdom een onooglijke slaaf was, die niet meer consumeerde dan strikt noodzakelijk was om zich in het leven te houden en dikwijls nog veel minder zelfs — brak de ontwikkeling van de massa door en ontwaakte de mensheid uit de duistere onwetendheid. Zij ontgroeide langzaam maar zeker aan een theologie (godgeleerdheid), die een ontzenuwend karakter droeg en de mensen opvoedde tot slaafsheid en zelfopoffering. Het spreekwoord “Wie eten wil, die werkt!” kwam in de wereld als uitdrukking van wat men allengs als vrij en rechtvaardig pleegde te zien.
@@ Regel 116: / Regel 121: @@
 “Daarom”, — zegt een modem econoom — “gaat het niet aan de verschillende arbeidsklassen te scheiden en bijv. de bewering te opperen, dat geen productief werk verrichten de ingenieur, die een plan ontwerpt, de kantoorbediende, die de correspondentie voert en de bestellingen doorgeeft en de meesterknecht, die toezicht houdt op de arbeiders zelf, en hun de te verrichten werkzaamheden aanwijst. Men kan niet volhouden, dat enkel de handarbeiders het werk hebben uitgevoerd en dus enkel aanspraak kunnen maken op de titel van “productieve werkers.”
 De arbeid in de moderne samenleving is een samenstel van technische en lichamelijke krachten. Hij moet dat des te meer zijn, omdat de techniek de handenarbeid in het algemeen zeer veel kan vereenvoudigen en het eigenlijke zware werk al meer en meer kan overlaten aan de machines. Zowel de geleerde in zijn laboratorium (in zijn kabinet of op zijn katheder), als de technicus en de arbeider in de fabriek, zij allen zijn met elkaar nuttige en noodzakelijke arbeidskrachten. Wat al die regelende en handelende krachten aangaat, die bij de productie gewoonlijk optreden, wij kunnen er ons niet anders dan van harte geluk mee wensen. Laat men ons echter eens vertellen, waarin de nuttige arbeid bestaat van kapitalisten, eigenaars, aandeelhouders en tussenpersonen van ’t tegenwoordige economische stelsel. De arbeid van die mensen — waarvan oudere economen nog spreken —, “is — volgens de woorden van Proudhon — een verdichtsel van het oude feodale recht, dat de moderne politieke economie te boven is gekomen. Die arbeid toch bestaat in hoofdzaak uit een overleveren van de arbeider aan de speculant of eigenaar, m.a.w., de uiterste vorm van verdrukking en uitbuiting van de enen mens door de andere.... In werkelijkheid is alleen de lichamelijke en geestelijke arbeid productief....”
@@ Regel 141: / Regel 147: @@
 In een stelsel van alleen gemeenschapsbelangen zouden de bouwarbeiders zeker niet hoeven rond te lopen, doch met man en macht aan het werk gaan om naar behoeften huisvesting te verschaffen voor het volk.
 Maar het kapitalisme is niet in staat tot het exploiteren van de sociale bronnen van welvaart. Het kan er geen gebruik van maken dan voor een gering deel en wel voor zover het er winst in ziet! Wij herhalen het voor de zoveelste keer: het kapitalisme weet geen profijt te trekken van de talrijke vindingen op technisch gebied, het weet de natuurkrachten niet te gebruiken, zoals die benut zouden kunnen worden. Ook valt het dit stelsel moeilijk een goed gebruik te maken van wetenschappelijke ontdekkingen. Kortom: het systeem heeft zich zelf overleefd en past niet meer voor deze tijd. Het voldoet tenminste geenszins langer aan de eisen, die gesteld worden door de huidige cultuur en, wat erger is, het voert een groot deel van het mensdom, zowel lichamelijk als geestelijk, naar de afgrond. Het kapitalisme is geworden een struikelblok voor de vooruitgang en het bestaan van de mensheid. Het dient derhalve zijn plaats in te ruimen voor een ander stelsel.
@@ Regel 155: / Regel 162: @@
 De rest kan gevoeglijk worden overgelaten aan de improvisatie van de massa, daar dit een zaak is waar individuele gevoelens, opvoeding, sociale begrippen e.d. een grote rol spelen.
-==== III. HET SPAANSE VOLK EN ZIJN DISTRIBUTIE ====
+==== III. Het Spaanse volk en diens distributie ====
 Van veel belang is de kennis van het Spaanse volk, omdat de problemen van de wederopbouw niet precies dezelfde zouden zijn, als het nationaal grondgebied slechts tien miljoen in plaats van twintig miljoen inwoners zou tellen.
@@ Regel 205: / Regel 212: @@
 Volgens de cijfers van 1920 hebben de 9.260 gemeenten ongeveer de volgende bevolking:
-gemeenten komen niet boven de 100 inwoners;
-gemeenten schommelen tussen de 100 en 300;
+  * 25 gemeenten komen niet boven de 100 inwoners;
-gemeenten overschrijden de 300, maar blijven beneden de 500;
+  * 1325 gemeenten schommelen tussen de 100 en 300;
-gemeenten schommelen tussen de 500 en 1000;
+  * 1078 gemeenten overschrijden de 300, maar blijven beneden de 500;
-gemeenten tussen de 1000 en 2000;
+  * 2243 gemeenten schommelen tussen de 500 en 1000;
-gemeenten tussen de 2000 en 3000;
+  * 1697 gemeenten tussen de 1000 en 2000;
-gemeenten tussen de 3000 en 5000;
+  * 749 gemeenten tussen de 2000 en 3000;
-gemeenten tussen de 5000 en 10.000;
+  * 700 gemeenten tussen de 3000 en 5000;
-gemeenten overschrijden de 10.000 en 9 daarvan tellen meer dan 100.000 inwoners.
+  * 523 gemeenten tussen de 5000 en 10.000;
+  * 284 gemeenten overschrijden de 10.000 en 9 daarvan tellen meer dan 100.000 inwoners.
 Het gemiddelde cijfer van 43 inwoners per vierkante kilometer is zeer hoog voor een agrarisch, en zeer laag voor een industrieel land.
@@ Regel 226: / Regel 233: @@
 Met de tegenwoordige productiemethodes en binnen het kader van de huidige staat van de Spaanse economie, zal de capaciteit van het verschaffen van levensmiddelen in Spanje van dien aard zijn, dat zij, volgens Fischer, toereikend is voor een 27 miljoen inwoners. Maar deze limiet zou zeker aanmerkelijk ruimer worden, indien de verschillende revolutionaire hervormingen zijn doorgevoerd.
-==== IV. EEN MAATSCHAPPIJ VAN PRODUCENTEN EN CONSUMENTEN. ====
+==== IV. Een maatschappij van producenten en consumenten ====
 Het denkbeeld om het economisch parasitisme te onderdrukken is — of zou tenminste moeten zijn — rijp in de geest van de volkeren, om direct verwezenlijkt te worden. De werkenden willen niet langer het grootste deel hun productie verloren zien gaan in de afgrond van het kapitalistisch parasitisme, hetzij dit voor politieke dan wel voor militaire doeleinden van Vadertje Staat geschiedt! Het is toch zeer rechtvaardig, dat de leuze “Wie niet werkt, zal niet eten” in praktische daden wordt omgezet. Toch zien wij in Spanje, dat de arbeiders in de fabrieken en op het land zó onderworpen en onderdanig zijn aan een regiem van knechting, zó zitten vastgekluisterd in de boeien van de slavernij, als door alle tijden heen, dat wij eindelijk eens een kentering in deze onhoudbare toestand tegemoet zien. Het enige verschil tussen de huidige loonslaven en de oudere soort is dit, dat eerstgenoemden de vrijheid hebben hun meesters te kiezen in zogenaamde democratieën, waaruit blijkt, dat vrijheid een zeer betrekkelijk begrip is.
@@ Regel 239: / Regel 246: @@
 In Spanje vindt men geen katoen, bijvoorbeeld. Zonder dit product zouden er een goede 200 duizend mensen geen arbeid meer hebben, te weten de confectie- en textielarbeiders. Er is voorts evenmin petroleum. Hierdoor zou het transportbedrijf zich ernstig belemmerd zien. Ook ontbreekt het Spanje, hoewel in mindere mate, aan papier. Zonder dit product zouden duizenden arbeiders, welke als journalisten, schrijvers, en in de grafische vakken werkzaam zijn, komen te zitten. Daarmede hebben wij de grondstoffen opgesomd, waarvan het gemis in de eerste plaats gevoeld zal worden. Het wil ons voorkomen, dat de overige problemen van veel minder belang zullen zijn.
 De revolutie moet van de beginne af ten behoeve van de volkskleding katoen verschaffen aan de textielfabrieken in Catalonië. Ook dient zij terstond gereed te staan met de fabricatie van synthetische petroleum uit steenkool. Technische moeilijkheden doen zich hierbij niet voor, want de moderne wetenschap is ze alle reeds te boven gekomen. Doch als de revolutie niet wil terugkeren tot een lager levensniveau, dan zal zij voor het welzijn van de bevolking petroleum moeten fabriceren voor het verkeer per auto, trailer, boot en vliegmachine en van het eerste jaar van de revolutie af, voldoende katoen moeten verbouwen om een verlamming in de confectie- en textielarbeid van tevoren reeds tegen te gaan.
@@ Regel 246: / Regel 254: @@
 In één woord, de revolutie moet in een paar jaar scheppen, wat het kapitalisme tot dusver niet heeft kunnen brengen: een Spanje, dat zichzelf kan voeden, kleden en huisvesting verlenen en dat weldra 30 miljoen inwoners zal tellen, ondanks de stromen van emigranten, welke de laatste tijden het land verlieten.
 Elke drang naar arbeid zal onder de revolutie gemakkelijk emplooi vinden, hetzij die uitgaat naar wetenschappelijke, dan wel naar technische of andere nuttige werkzaamheden.
 Uit deze solidariteit moet noodzakelijkerwijs iets hogers ontstaan dan de kapitalistische politiek met de speculaties van de geldmagnaten en het commando van generaals vermogen te geven.
-Wij hebben voor de ideële vorming van onze arbeidersmaatschappij geen godshypothese nodig. Ook hoeven wij niet vasthouden aan de hypothese van de staat. Wij willen niet, dat allen naar hetzelfde pijpen dansen. Wij denken hierbij aan de mogelijkheid van verschillende organisaties, die min of meer revolutionair of vriendschappelijk staan tegenover de nieuwe toestand. Het belangrijkste is, dat alle Spanjaarden zo gering mogelijk behoeften hebben om bevredigd te worden en dat wij als offer hiervoor uit plichts- en rechtsbetrachting moeten bijdragen tot het productieproces. Zoals wij heden ten dage in de fabriek werken met mensen van verschillende politieke beginselen en ons meer interesseren voor de goeden arbeider, de goeden arbeidsmakker dan voor de geestverwant, zo zullen wij ook morgen omgaan met mensen die niet denken als wij, die in politiek en sociaal opzicht onze vijanden zijn, doch die wij bijv. door ons werk moeten winnen. Er zijn verschillende arbeidersorganisaties in Spanje. Alle moeten bijdragen tot de opbouw van de volkshuishouding en ieder dient zijn plaats te behouden. De revolutie weigert geen enkele bijdrage te dezen opzichte. Er zal dadelijk, behalve rechtvaardige productie en consumptie, arbeid voor allen komen. Ieder kan instemmen met de vorm van maatschappelijke samenleving, die hem het best bevalt en het meest aantrekt. Eveneens ontkennen wij geenszins het recht om er een godsdienstig geloof op na te houden, als men dat nu eenmaal heeft, met inbegrip van alle vooringenomenheden en pralerij, welke dat geloof nu eenmaal meebrengt. Ook ontzeggen wij geenszins dit recht aan hen, die onze politieke inzichten niet kunnen delen. Zelfs niet het recht om zulke afwijkende opvattingen praktisch toe te passen, tenzij men een agressieve houding zou aannemen, en ons willen dwingen dezelfde opvattingen welke zij propageren, te delen. Dan toch zou een vijandschap en burgeroorlog ontstaan. Wij voorzien, dat de vrienden van het Russisch model voor particulier gebruik, buiten het economisch stelsel, dat de vrucht van eensgezindheid moet zijn, hun volkscommissarissen zullen mogen hebben. Wij voorzien ook, dat de politieke socialisten hun parlement zullen mogen houden om hun redevoeringen uit te spreken. Dit alles zal ons geenszins deren, en wij zullen ons tevreden-stellen met de regeling, dat elke agressieve manifestatie van welke richting ook verhinderd wordt, als deze aan andersdenkenden zou willen opleggen de dwang om deel te nemen aan de politieke of religieuze plechtigheden. Wij zouden slechts willen handhaven, dat het productie- en distributieapparaat in handen van de producenten en distribuanten zelf blijft.
+Wij hebben voor de ideële vorming van onze arbeidersmaatschappij geen godshypothese nodig. Ook hoeven wij niet vasthouden aan de hypothese van de staat. Wij willen niet, dat allen naar hetzelfde pijpen dansen. Wij denken hierbij aan de mogelijkheid van verschillende organisaties, die min of meer revolutionair of vriendschappelijk staan tegenover de nieuwe toestand. Het belangrijkste is, dat alle Spanjaarden zo gering mogelijk behoeften hebben om bevredigd te worden en dat wij als offer hiervoor uit plichts- en rechtsbetrachting moeten bijdragen tot het productieproces. Zoals wij heden ten dage in de fabriek werken met mensen van verschillende politieke beginselen en ons meer interesseren voor de goeden arbeider, de goeden arbeidsmakker dan voor de geestverwant, zo zullen wij ook morgen omgaan met mensen die niet denken als wij, die in politiek en sociaal opzicht onze vijanden zijn, doch die wij bijv. door ons werk moeten winnen. Er zijn verschillende arbeidersorganisaties in Spanje. Alle moeten bijdragen tot de opbouw van de volkshuishouding en ieder dient zijn plaats te behouden. De revolutie weigert geen enkele bijdrage te dezen opzichte. Er zal dadelijk, behalve rechtvaardige productie en consumptie, arbeid voor allen komen. Ieder kan instemmen met de vorm van maatschappelijke samenleving, die hem het best bevalt en het meest aantrekt. Eveneens ontkennen wij geenszins het recht om er een godsdienstig geloof op na te houden, als men dat nu eenmaal heeft, met inbegrip van alle vooringenomenheden en pralerij, welke dat geloof nu eenmaal meebrengt. Ook ontzeggen wij geenszins dit recht aan hen, die onze politieke inzichten niet kunnen delen. Zelfs niet het recht om zulke afwijkende opvattingen praktisch toe te passen, tenzij men een agressieve houding zou aannemen, en ons willen dwingen dezelfde opvattingen welke zij propageren, te delen. Dan toch zou een vijandschap en burgeroorlog ontstaan. Wij voorzien, dat de vrienden van het Russisch model voor particulier gebruik, buiten het economisch stelsel, dat de vrucht van eensgezindheid moet zijn, hun volkscommissarissen zullen mogen hebben. Wij voorzien ook, dat de politieke socialisten hun parlement zullen mogen houden om hun redevoeringen uit te spreken. Dit alles zal ons geenszins deren, en wij zullen ons tevredenstellen met de regeling, dat elke agressieve manifestatie van welke richting ook verhinderd wordt, als deze aan andersdenkenden zou willen opleggen de dwang om deel te nemen aan de politieke of religieuze plechtigheden. Wij zouden slechts willen handhaven, dat het productie- en distributieapparaat in handen van de producenten en distribuanten zelf blijft.
 Vrijheid, absolute vrijheid, echter in de politieke orde. Samenvoeging van alle krachten in de economische orde. Productie van allen voor allen. Rechtmatige verdeling van de producten. Wie zou iets kunnen inbrengen tegen een maatschappij, die aldus georganiseerd is? En zulks is reeds vandaag-de-dag mogelijk, als arbeiders en boeren van het heersende onrecht, dit slechts willen. En als zij met elkaar, hand in hand en schouder aan schouder, de last van zich schudden, die het parasitisme van vandaag hen doet dragen.
-Wij zijn van mening, dat deze revolutie niemand nadeel, maar enkel voordeel zal brengen. Wat geeft het als er velen zullen zijn, die zich thans in weelde baden en dan een weinig spaarzamer zouden moeten zijn? En leren weten wat een stuk brood kost, dat zij nu in sleur naar hun mond brengen zonder er productieve arbeid voor verricht te hebben? Voor henzelf zal deze verandering van toestand zelfs moreel en fysisch een groot voordeel kun-nen zijn. Doch de middenstand en het proletariaat zullen niet alleen niets te verliezen hebben, maar zij zullen een wereld winnen, waar een broederlijke samenwerking in de productie zal zijn en waar zij, dank zij dit, op een hoger levenspeil zal komen te staan. Er zullen geen ellende en ongerechtigheden meer zijn voor de dag van morgen bij gebrek aan brood en hope. Dit alles zal verdwijnen, omdat de arbeidspoorten voor alle vakken wagenwijd zullen worden opengezet, zonder andere richtlijnen te hebben dan die van voorzien in de behoeften.
+Wij zijn van mening, dat deze revolutie niemand nadeel, maar enkel voordeel zal brengen. Wat geeft het als er velen zullen zijn, die zich thans in weelde baden en dan een weinig spaarzamer zouden moeten zijn? En leren weten wat een stuk brood kost, dat zij nu in sleur naar hun mond brengen zonder er productieve arbeid voor verricht te hebben? Voor henzelf zal deze verandering van toestand zelfs moreel en fysisch een groot voordeel kunnen zijn. Doch de middenstand en het proletariaat zullen niet alleen niets te verliezen hebben, maar zij zullen een wereld winnen, waar een broederlijke samenwerking in de productie zal zijn en waar zij, dank zij dit, op een hoger levenspeil zal komen te staan. Er zullen geen ellende en ongerechtigheden meer zijn voor de dag van morgen bij gebrek aan brood en hope. Dit alles zal verdwijnen, omdat de arbeidspoorten voor alle vakken wagenwijd zullen worden opengezet, zonder andere richtlijnen te hebben dan die van voorzien in de behoeften.
 De altijd-bangen veronderstellen, dat de revolutie die toch een rechtvaardige zaak is, uitgegeven wordt door wraakzucht. Dat is echter een vergissing. Men zou veeleer moeten vrezen, dat de Spaanse revolutie zich te buiten zou gaan aan te veel edelmoedigheid jegens tegenstanders. Het Spaanse proletariaat is juist het tegenovergestelde van wraakzuchtig. Op de dag welke op die van de revolutie volgt, zal het zijn lijdensweg vergeten zijn. Mannen en vrouwen, die van hun jeugd af niet gewoon waren arbeid te verrichten — men behoeft zich hiervan heus geen onnodige illusies te scheppen — zullen ook nú geen productieve leden van de maatschappij geworden zijn. In de eerste plaats is dan ook de hoop gevestigd op hun kinderen, die van hun prille jeugd af in een nieuwe moraal zullen worden opgevoed en onderwezen, om later nuttige gemeenschapsmensen te kunnen zijn. Het oudere geslacht van parasieten zal lichtere bezigheden krijgen te verrichten. Iets anders er van te verwachten, zou gelijk staan met peren te eisen van een iepenboom.
@@ Regel 260: / Regel 270: @@
 Wij zouden deze categorieën van mensen stuk voor stuk kunnen beschouwen en zien, hoe geen van allen iets te duchten zou hebben van de noodzakelijke en onvermijdelijke omwenteling. Er zullen weliswaar geen hovelingen of hofdames meer zijn. Er zullen ook geen lieden meer zijn, die zich in weelde baden en ziek van verveling zijn, of die lijden aan losbandigheid, verkwisting e.d. Er zullen in Spanje door de revolutie nog geen 100.000 gezinnen zijn, die “getroffen” worden en genoodzaakt zijn op een lager levenspeil hun bestaan voort te zetten. Met die 100.000 bedoelen wij dan de rijken-zonder-meer, welke hoegenaamd geen productieve arbeid kennen. Vergelijken wij hiermede eens de 23 of 24 miljoen zielen, die door de revolutie in Spanje bevrijd zouden worden en waarvan er minstens een 20 miljoen op een hoger levenspeil zouden komen te staan, dan waarop zij onder kapitalistisch stelsel hebben gestaan!
-==== V. VAN ECONOMISCHE EN SOCIALE ONGERECHTIGHEID TOT RECHTVAARDIGHEID. ====
+==== V. Van economische en sociale ongerechtigheid tot rechtvaardigheid ====
 Wat merken wij op in de levensbouw, die zich rondom ons volgens de richtlijnen van het kapitalisme ontwikkelt?
@@ Regel 303: / Regel 313: @@
 Het privaat-bezit is dus volgens de Kerkvaders ’n zonde. En volgens St. Jeronimus is iedere rijke een onrechtvaardige of wel een erfgenaam van zo iemand.
-Doch het particulier bezit is niet enkel onzedelijk, maar ook een struikelblok op de weg naar een betere wereldeconomie. Op grond van de persoonlijke eigendom bloeit er een monsterachtig parasitisme in de handel, in de bureaucratie, in de politiek, zowel als in de maatschappij. Door dat privaat-bezit ontwikkelt zich een klaploperij enerzijds en een slaafzijn anderzijds.
+Doch het particulier bezit is niet enkel onzedelijk, maar ook een struikelblok op de weg naar een betere wereldeconomie. Op grond van de persoonlijke eigendom bloeit er een monsterachtig parasitisme in de handel, in de bureaucratie, in de politiek, zowel als in de maatschappij. Door dat privaat-bezit ontwikkelt zich een klaploperij enerzijds en een slaaf zijn anderzijds.
 Fermín Galán, de held van Jaca, heeft eens voor een bepaald ogenblik de balans opgemaakt van de Spaanse geschiedenis en van een groot deel van de wereldhistorie. Men zou zowel strateeg als revolutionair geweest moeten zijn, als men getriomfeerd en een nieuw scheppingsplan beproefd zou willen hebben, welk ingegeven zou zijn door onze eigen georganiseerde arbeidersbeweging en verwerkelijkt in vrij-socialistische en libertaire geest. Galán, die uit biologisch en historisch oogpunt, het wortelschieten van de individuele egoïsmen erkent, als zijnde in lijnrechte strijd met opheffing van de particuliere eigendommen, neemt voorlopig een vruchtgebruik, dat niet overdrachtelijk en niet accumuleerbaar is, als onmiddellijke en eerste stap tot socialisatie aan, totdat het beleven ener zedelijke samenleving een betere oplossing mogelijk zal maken. Hij beweert, dat een gelijk deel voor allen wel het sociaal, echter niet het individueel instinct bevredigt, waardoor hij de beide formules van het socialisme weerlegt, die luiden: “Aan ieder volgens bekwaamheid”, en “Van ieder volgens vermogen en aan ieder volgens behoeften”, Hij volgt deze stelregel: “Aan allen en ieder volgens capaciteiten en fysieke krachten.”
@@ Regel 316: / Regel 326: @@
 Van de 13.530 betalers van grondbelasting in de provincie Avila, leven er 11.452 van lagere inkomsten dan één peseta per dag, 1.758 van lagere inkomsten dan 5 peseta’s en 155 met inkomsten tussen de 5 en 8 peseta’s per dag. Op grond van deze cijfers, die gemiddeld zeker van toepassing zijn op heel Spanje, kan men zeggen, dat 90 procent van de Spaanse bezitters minder verdienen dan de bezitsloze industriearbeiders.
 Op een totaal van 1.026.412 grondbezitters, verdienen er 847.548 minder dan één peseta per dag, waardoor wij “een proletarische klasse van grondeigenaars krijgen, die in niets verschilt van de overige landarbeiders, boeren en proleten, voor zover het de volstrekte afhankelijkheid van de arbeidsmarkt aangaat.” (S. Madariaga: Espana, 1930, blz. 74).
@@ Regel 330: / Regel 341: @@
 Het is niet slechts rechtvaardig, maar ook praktisch, dat de overvloed genoten wordt door allen en niet, zoals nu, de nooddruft enkel is voor het grootste deel van de bevolking. Om dit eenvoudige resultaat te krijgen, moet men overgaan tot socialisatie van de eigendom, tot beschikbaarstelling van de bodem aan hen, die hem willen bewerken en de machines onder controle van de arbeiders, de studeerkamers onder leiding van mannen van de wetenschap stellen, enz. enz.
-Enkele late profeten voor het economisch individualisme van de Manchesterschool, als F. S. Nitti, ergeren zich al aan het blote denkbeeld van een communistische volks-huishouding. En toch zal men nergens meer evenwicht ontmoeten dan in een communistische vorm van economie, of althans in een streven naar communisme door middel van regelende plannen, welke zowel het productie-
+Enkele late profeten voor het economisch individualisme van de Manchesterschool, als F. S. Nitti, ergeren zich al aan het blote denkbeeld van een communistische volks-huishouding. En toch zal men nergens meer evenwicht ontmoeten dan in een communistische vorm van economie, of althans in een streven naar communisme door middel van regelende plannen, welke zowel het productie- als het distributiewezen van een land of een groep van aangesloten landen als een eenheid met elkaar verbindt.
-als het distributiewezen van een land of een groep van aangesloten landen als een eenheid met elkaar verbindt.
 De moderne ontwerpen voor welk economisch stelsel ook, veronderstellen altijd een te boven komen van het economisch individualisme, dat een wezenlijke factor van het privaatkapitalisme is.
@@ Regel 351: / Regel 361: @@
 Min of meer terugkeren tot ouderwetse opvattingen over de richtlijnen van een algemeen economisch stelsel en een wijze van werken voorstaan, waarbij men noodzakelijkerwijs zou overgaan tot invoering van handenarbeid in plaats van mechanische arbeid, zou hetzelfde zijn als in een luchtledige ruimte een predicatie te houden over het plaatsen van ventilatoren.
-Het economische leven beoogt een levendige coördinatie, niet alleen voor zover het de wijze van produceren aangaat, maar ook, omdat de bevolking dubbel, drie-, neen viermaal zo groot geworden is als in tijden van artistieke handenarbeid. William Morris heeft kostbare ebbenhouten werken vervaardigd, maar met zijn arbeidssysteem zou men de mensheid niet die meubels kunnen leveren, die zij nodig heeft en evenmin zou zijn werken sociaal noodzakelijke arbeid kunnen zijn. Om zulk werk te vervaardigen, zou men het buiten de werktijd om als kunst moeten beoefenen, ter bevrediging van de smaak van zeer kleine minderheden van de bevolking. Onze huidige taak is allereerst de mensen een minimumbestaan te verzekeren, hetwelk niet ontbeerd kan worden, dus: voldoende voe-ding, kleding, huisvesting enz. De revolutie zal voor alles hebben zorg te dragen dat dit bestaansminimum verzekerd blijft en wanneer er later onderscheiden behoeften mochten komen, die niet over de gehele linie dezelfde zouden zijn, dan kunnen die bevredigd worden buiten de algemeen economische organisatie om.
+Het economische leven beoogt een levendige coördinatie, niet alleen voor zover het de wijze van produceren aangaat, maar ook, omdat de bevolking dubbel, drie-, neen viermaal zo groot geworden is als in tijden van artistieke handenarbeid. William Morris heeft kostbare ebbenhouten werken vervaardigd, maar met zijn arbeidssysteem zou men de mensheid niet die meubels kunnen leveren, die zij nodig heeft en evenmin zou zijn werken sociaal noodzakelijke arbeid kunnen zijn. Om zulk werk te vervaardigen, zou men het buiten de werktijd om als kunst moeten beoefenen, ter bevrediging van de smaak van zeer kleine minderheden van de bevolking. Onze huidige taak is allereerst de mensen een minimumbestaan te verzekeren, hetwelk niet ontbeerd kan worden, dus: voldoende voeding, kleding, huisvesting enz. De revolutie zal voor alles hebben zorg te dragen dat dit bestaansminimum verzekerd blijft en wanneer er later onderscheiden behoeften mochten komen, die niet over de gehele linie dezelfde zouden zijn, dan kunnen die bevredigd worden buiten de algemeen economische organisatie om.
 Buiten het maatschappelijk werkprogram voor elke industrie of arbeidsdistrict, zal er toch steeds voldoende ruimte over blijven voor individuele arbeid, die onafhankelijk kan worden ontworpen en uitgevoerd en waaraan men even onafhankelijk een bestemming kan geven, buiten de gemeenschapsarbeid in de algemene, economische organisatie om.
@@ Regel 359: / Regel 369: @@
 En wij zeggen dit, ofschoon wij persoonlijk gesproken, de voorkeur zouden hebben, dat er een beetje meer werk ten koste van een iets geringere productie kwam, uit hoofde van een groter harmonie met de veelvormigheid van methodes. Welnu, de veelvuldigheid van methodes zal elke dag minder worden, allereerst al, omdat zij niet steeds samengaat met winst en ook niet voldoet aan de neiging om met zo weinig mogelijk inspanning een zo groot mogelijk effect te bereiken. Bovendien is de bevolking in bijna alle landen al zo talrijk en zijn de eisen, welke misschien grotendeels overbodig, maar daarom niet minder krachtig zijn, al zo veelvuldig, in verhouding tot die van de bevolking van een 50, 100 of 200 jaar geleden dat er van een “terug” geen sprake meer kan zijn. Wij hebben heden ten dage duizenderlei dingen nodig, waarvan onze voorouders geen flauw begrip hadden. Daarbij zijn wij veel groter in aantal en is het nodig, dat de productie van een hedendaags mens tien, twintig, ja vijftig keer zoveel bedraagt als die van een Grieks of Romeins staatsburger uit vroegere tijden. En daarom zien wij op het eerste ogenblik van de revolutie althans geen andere weg dan een ordening van het economische stelsel: de coördinatie in alles, waar dit mogelijk zal zijn, en overigens over ’t geheel een streven naar coördinatie waar een eenheidssysteem niet zou kunnen worden doorgevoerd.
-==== VI. ORGANISATIE VAN DE ARBEID - VAN FABRIEKSRAAD TOT FEDERALE RAAD VAN ECONOMIE ====
+==== VI. Organisatie van de arbeid - Van fabrieksraad tot federale raad van de economie ====
 Misschien om er de spot mee te drijven werd er in de wetgevende Cortes van de tweede Spaanse Republiek voorgesteld om haar tot Spaanse Arbeidersrepubliek uit te roepen. Meer dan één beantwoordde die onzin op een behoorlijke wijze. Er werd overigens zeer terecht gezegd, dat Spanje een republiek van politie en burgerwachten was, of wel een republiek van arbeiders.... in de cel!
@@ Regel 372: / Regel 382: @@
 Wij weten bij voorbaat, dat de weg naar wereldopbouw niet zonder strubbelingen zal zijn, evenmin als hij ook vrij zal zijn van tegenspoeden, dwalingen en ontsporingen. Wij kennen geen enkel menselijk creatuur onfeilbaarheid toe, zoals wij die ook niet toekennen aan een of andere instelling, hoe revolutionair en proletarisch die dan ook moge zijn. Waarover wij het van de beginne af zeker eens moeten worden, is de organisatie die de vraagstukken zal moeten oplossen. Deze organisatie kan voor ons niet anders zijn dan die van de georganiseerde arbeid zonder tussenkomst van staat, bemiddelaars en parasieten van de particuliere eigendom.
 Men kan de zaken wenden zoals men wil. Als wij al niet terug denken aan een onmogelijk economisch primitivisme, dan moeten wij verlangen naar een stelsel van producenten en consumenten zelf, dat een zo groot mogelijke coördinatie van alle productieve factoren bereikt. Hiermede zouden wij reeds enorm ver verheven staan boven het wezen van de particuliere, kapitalistische economie, welke niet in staat is geweest de ergerlijke verkwistingen en verspillingen, die al zo dikwijls aan de kaak gesteld zijn, tegen te gaan.
 Iets is het heersend beginsel te boven gekomen, te weten het economische lokalisme. De hedendaagse volkshuishouding past niet in het kader van nationale, en nog veel minder in het raam van lokale grenzen. Dus, in de volkshuishouding kunnen geen particuliere zaken bestaan waar producent en consument elkaar maar zelden kennen. Coördinatie alleen is mogelijk. Bakoenin heeft harde woorden gesproken; hij heeft ons gesproken over centralisatie!
 Wij zijn het met Cornelissen  eens, voor zover het een appreciëren betreft van “de kern” van elke productie, de economische cel, die niet de functie, maar de zaak zelf is. “Bovendien kunnen er in elk modem bedrijf van de grote en middelbare industrie gezamenlijk arbeiders en beambten van honderd, tien of twintig verschillende functies of specialiteiten werkzaam zijn. Allen samen kunnen zij de bedrijven leren kennen en de plaatselijke, landelijke en internationale organisatie van alle bedrijven in elke tak van industrie voorbereiden.”
@@ Regel 386: / Regel 398: @@
 Men vreest, dat in een vrije maatschappij de luilakken, welke niet genegen zijn productieve arbeid te verrichten, alle bezigheid gemakkelijk uit de weg kunnen gaan. Toch zal het evenwel moeilijk zijn in een georganiseerd arbeidsstelsel met nietsdoen een bestaan te leiden. Wij moeten veeleer bang zijn voor dwang en gestrengheid dan voor een verslapping van de nauw aangehaalde banden van het productiesysteem.
 Daarom zeggen wij altijd, dat de eerstvolgende revolutie, waaraan de anarchisten al hun geestdrift, strijdwil en zelfverloochening zullen schenken, niet een revolutie zal zijn, waarna het verzet van de gezagsgeest nog reden van bestaan zal hebben. Wij zien een uitgebreid en vruchtbaar, doch vrijheidslievend werk tegemoet, omdat de eeuwen van opvoeding in de autoriteitsgedachte niet met één slag kunnen worden teniet gedaan.
@@ Regel 458: / Regel 471: @@
 ===== De nieuwe structuur =====
-==== VII. INDUSTRIERAAD VOOR HET LEVENSMIDDELENBEDRIJF ====
+==== VII. Industrieraad voor het levensmiddelenbedrijf ====
 Laten wij beginnen met het noemen van de werkende organen van de nieuwe economie, en wel in de eerste plaats de Industrieraad van de Voeding. Hij bestaat uit de vereniging van de Syndicaten, die op de een of andere wijze verband houden met de fabricage, verwerking en behandeling van levensmiddelen vanaf de fabrieken tot de dis van de consumenten. Er zijn in elke belangrijke stad enige tienduizenden werkzaam in deze tak van arbeid. Elk Syndicaat, dat deel uitmaakt van de Industrieraad wordt op zijn beurt gevormd door de Fabrieksraden.
@@ Regel 466: / Regel 479: @@
 .524 belastingplichtige fabrieksbedrijven van geconserveerde levensmiddelen en 726 in de suikerindustrie. In de chocoladeindustrie waren er 1.511, in de meel- en rijstindustrie 25.152, terwijl er in het oliebedrijf 7.487, in de wijnbouw en soortgelijke bedrijven, 7.008 en in de koffie- en cichoreibranderijen 36 waren.
 Wij geven deze opgaven hier weer, zoals de officiële berichten ons ze verstrekken. Zij geven geen volledig overzicht van alle industrieën, die in betrekking tot de voedselvoorziening staan, doch slechts een paar er van, namelijk die van de belastingplichtigen!
@@ Regel 503: / Regel 517: @@
 Als deze gezinnen in gepaste verhoudingen vlees zouden eten, dan zouden alleen al voor dit éne postje — bij de huidige prijzen — onkosten ontstaan, die op de begroting voor levensmiddelen een onmogelijkheid zouden blijken te zijn. Waaruit volgt, dat men de hoeveelheid zal moeten beperken binnen het kader van de totale consumptie.
-==== VIII. RAAD VOOR HET BOUWBEDRIJF ====
+==== VIII. Raad voor het bouwbedrijf ====
 In de buitenlandse literatuur over Spanje komen in overvloed voor beschrijvingen van de tragedie van de Spaanse huisvesting. Een groot deel van de bevolking leeft dicht opeen of in schuilplaatsen, die hoegenaamd niet de naam van woningen verdienen. Toch is Spanje een land, dat geen schaarste kent op het gebied van grondstoffen, in- zonderheid dan van steen, noch ook een land, dat gebrek aan arbeidskrachten heeft, hetzij aan bouwvakarbeiders, constructeurs of architecten. Het betrekkelijk tekort aan hout kan op voordelige wijze worden aangevuld door gebruik te maken van metalen deuren, vensters en balken, die in elk modem bouwwerk reeds veelvuldig worden aangewend.
@@ Regel 560: / Regel 574: @@
 In deze onmetelijke verzameling van geest- en lichaamskrachten zal men echter gelijke rechten en plichten hebben, zowel de opperman, de ingenieur als de bouwmeester, omdat allen naar kracht en vermogen hebben bijgedragen tot de collectieve welvaart, sommigen door de aarde samen te klonteren, die nodig is voor het maken van bakstenen, anderen door het instellen van een wetenschappelijk onderzoek op laboratoria naar de te gebruiken bouwmaterialen, weer anderen door het maken van bouwplannen en berekeningen.
-==== IX. INDUSTRIERAAD VOOR HET KLEDINGBEDRIJF ====
+==== IX. Industrieraad voor het kledingbedrijf ====
 Volgens officiële cijfers taxeerde men de Spaanse productie in 1922 als volgt:
@@ Regel 608: / Regel 622: @@
 De textielindustrie maakt onder het kapitalistisch regiem en zal ook nog wel vaker doormaken, een ongeneeslijke crisis. Dagelijks zullen er nóg meer werklozen komen in deze tak van arbeid, zoals er ook dagelijks nóg meer mensen in lompen gehuld over de straat zullen lopen. Beide verschijnselen hebben dezelfde oorzaak en dezelfde reden van bestaan. In onze economie zal er niet eerder een stopzetting van fabrieken plaatsvinden, dan dat voorzien is in de binnenlandse consumptie van het volk, waarbij wordt aangenomen, dat wij de grondstoffen hebben dan wel in ruil of koop van het buitenland kunnen betrekken. Zeker in de eerste jaren van de revolutie zal een dergelijke bedrijfsstopzetting niet mogen voorkomen, omdat er, men kan wel zeggen, gebrek aan alles is.
 De organisatie van de kledingindustrie omvat ook de daarmee in verband staande industrieën, als die van vilt, hoeden en petten, schoeisel, enz. Tevens is daarbij inbegrepen het met deze industrieën corresponderende distributieapparaat.
 De fabrieksraden verenigen zich overeenkomstig hun functie in het syndicaat. De vereniging van syndicaten is de Raad voor de Kledingindustrie, welke niet alleen omvat degenen, die in spinnerijen en weverijen hun arbeid hebben, maar ook degenen, die de kleding maken en deze aan de verbruiker distribueren. Deze industrieraad is een van de bouwstenen van de nieuwe sociale en economische structuur.
-==== X. INDUSTRIERAAD VOOR HET LANDBOUWBEDRIJF ====
+==== X. Industrieraad voor het landbouwbedrijf ====
-Zeer in overeenstemming met de vrees die de revolutie inboezemt aan de bevoorrechte klassen, dus in het algemeen aan de uitbuitende minderheden van andermans arbeid, heeft men van de revolutie een catastrofaal begrip. Hoe ernstig de rampspoeden van een revolutie ook mogen zijn, nooit zullen de nadelen er van groter zijn dan die, welke in een normaal jaar op volkomen pacifistische wijze door het kapitalistische stelsel met zijn staatsuitbuiting worden berokkend aan hen, die op grond van hun geleverde productie, alle recht op een rechtvaardige ver- deling kunnen laten gelden. Wij hebben gezien, dat de schade, welke zou kunnen ontstaan door de overgang tot socialisatie van de private eigendom van huisvesting, levensmiddelen en kleding, in hoofdzaak is terug te brengen tot een iets minder verkwistend leven van hen, die thans in overvloed en weelde hun tijd doorbrengen. En dat de arbeidersklasse, het werkende volk, dat produceert, in ruil daarvoor een onmiddellijke verlichting van zijn toestand zou zien, alsmede ook een rechtvaardiger verdeling van voedingsmiddelen en een eerlijker distributie van woonruimte en kleding.
+Zeer in overeenstemming met de vrees die de revolutie inboezemt aan de bevoorrechte klassen, dus in het algemeen aan de uitbuitende minderheden van andermans arbeid, heeft men van de revolutie een catastrofaal begrip. Hoe ernstig de rampspoeden van een revolutie ook mogen zijn, nooit zullen de nadelen er van groter zijn dan die, welke in een normaal jaar op volkomen pacifistische wijze door het kapitalistische stelsel met zijn staatsuitbuiting worden berokkend aan hen, die op grond van hun geleverde productie, alle recht op een rechtvaardige verdeling kunnen laten gelden. Wij hebben gezien, dat de schade, welke zou kunnen ontstaan door de overgang tot socialisatie van de private eigendom van huisvesting, levensmiddelen en kleding, in hoofdzaak is terug te brengen tot een iets minder verkwistend leven van hen, die thans in overvloed en weelde hun tijd doorbrengen. En dat de arbeidersklasse, het werkende volk, dat produceert, in ruil daarvoor een onmiddellijke verlichting van zijn toestand zou zien, alsmede ook een rechtvaardiger verdeling van voedingsmiddelen en een eerlijker distributie van woonruimte en kleding.
 En ten aanzien van de grond? De overgang van gemonopoliseerde eigendom tot sociaal bezit van de bodem, of wel socialisatie, zal de beschikbare oppervlakte geen duimbreed kleiner maken. Dezelfde uitgestrektheid van de aardbodem zal Spanje houden, hetzij vóór of na de algehele verandering van de eigendom. Het verschil is alleen dit, dat vandaag-de-dag de landerijen voor de armen boer een slavenketen zijn en voor de rijke een bron van toe-eigening van de vruchten van andermans arbeid, en morgen de grond, in gemeenschappelijk bezit, een bron van weldaden voor allen zou zijn.
@@ Regel 622: / Regel 637: @@
 Om van de vrijheid wille zouden de stadsarbeiders wellicht ook het middeleeuwse handwerk verre verkiezen boven de arbeid in moderne fabrieken. Maar dat zal niet mogelijk zijn, omdat wij deze vormen van productie, welke de gehele maatschappij zouden noodzaken op een lager niveau te leven, noch zouden wensen, nóch ook met dankbaarheid zouden kunnen aanvaarden.
-Natuurlijk moet er geen dwang gebruikt worden. Het is nodig te overtuigen, zolang het goede voorbeeld te laten spreken, tot men de reactie zal hebben overtuigd en gebracht tot sociale productie en gemeenschappelijke arbeid. Dit proces van aanpassing zal niet overal met dezelfde spoed verlopen. Maar als men geen resultaten daarmee heeft, zal de revolutie niet worden tot stand gebracht en zal men niet zeker kunnen zijn van haar voor-delen voor de massa. Want, moge aan de ene kant een betere distributie nodig zijn, anderzijds zal de omwenteling toch ook voor een aanmerkelijk grotere productie moeten zorgdragen.
+Natuurlijk moet er geen dwang gebruikt worden. Het is nodig te overtuigen, zolang het goede voorbeeld te laten spreken, tot men de reactie zal hebben overtuigd en gebracht tot sociale productie en gemeenschappelijke arbeid. Dit proces van aanpassing zal niet overal met dezelfde spoed verlopen. Maar als men geen resultaten daarmee heeft, zal de revolutie niet worden tot stand gebracht en zal men niet zeker kunnen zijn van haar voordelen voor de massa. Want, moge aan de ene kant een betere distributie nodig zijn, anderzijds zal de omwenteling toch ook voor een aanmerkelijk grotere productie moeten zorgdragen.
 Het Spaanse grondgebied bestaat uit 50.521.002 hectare. Van deze hoeveelheid is er ongeveer 20.000.000 hectare in cultuur gebracht, 25.000.000 hectaren bestaan uit natuurlijke weidevelden, woeste gronden, heidevelden, klaar- gemaakt weiland of bergen. De rest wordt in beslag genomen door steden, straten, landwegen, spoorwegen en rivieren.
@@ Regel 650: / Regel 665: @@
 Van de graangewassen beslaat de tarwe 4.200.000 hectare, de gerst 1.600.000, de rogge 740.000, de haver 600.000, de maïs 480.000 en de rijst 43.000 hectare.
 Volgens de “Junta consultiva agronómica” (Raadgevend Agronomisch College) werden er in het jaar 1915, 1.231.094 hectare besproeid, 339.916 op ongezette tijden en constant 891.478. Tegenwoordig bereikt de bevloeiing nauwelijks 1.500.000 hectare, d.w.z. dat er op het gebied van inundatie nog alles gedaan moet worden. De oppervlakte, die de tarwe beslaat, is als volgt (de productie wordt in (meter-) centenaren voor het jaar 1929 opgegeven):
@@ Regel 703: / Regel 719: @@
 Het is natuurlijk niet voldoende de productie te ordenen, men moet ook de distributie, de consumptie organiseren. In elke plaats of complex van plaatsen is er een Raad voor het Kredietwezen en Ruilverkeer, die zorg draagt voor de statistieken van productie en consumptie (gebruik en verbruik), beschikbare gronden, machines en arbeidskrachten. Door bemiddeling van deze Raad gaan de producten naar de plaats van consumptie en door diens bemiddeling krijgt men voor deze producten ook andere benodigdheden, machines, kleding, schoeisel, levensmiddelen, enz. De Raad voor het Kredietwezen en Ruilverkeer vervangt het financieel en commercieel apparaat van het kapitalisme.
-==== XI. INDUSTRIERAAD VOOR HET VEETEELTBEDRIJF ====
+==== XI. Industrieraad voor het veeteeltbedrijf ====
 Wat wij zeiden omtrent de arbeidsverdeling in de landbouwproductie kunnen wij eveneens zeggen van die van de veeteeltproductie. De gespecialiseerde productie komt zeer weinig voor in vergelijking met de verspreide veeteelt, die wordt uitgeoefend door iedere boer, hetzij groot of klein, en welke boeren tegelijkertijd landbouwer, wijnbouwer, olijfplanter enz. zijn.
@@ Regel 734: / Regel 750: @@
 Wij zouden niet kunnen zeggen, van hoeveel nut inspecties van hygiëne en gezondheid wel voor de veehouderij zouden zijn. Een algemene inspectie te Madrid, 49 in elke hoofdstad en meer dan 5.000 gemeentelijke inspecties. Wat er ten deze ook gedaan mocht worden, het zal zijn plaats vinden in de Nationale Raad voor het Veeteeltbedrijf, evenals de veterinaire faculteiten, de bacteriologische laboratoria, enz.
 Waar de veeteelt als specialiteit bedreven wordt, is de samenstelling van de vakorganisatie eenvoudig. Het personeel van elke kudde, van iedere weide, van ieder plaatsje stelt de primaire raad in. Deze eerste raden van herders, schaapscheerders, melkers, enz. vormen de respectievelijke syndicaten in een bepaalde geografische zóne of ingesteld volgens economische gegevens. Zij zijn te vergelijken met de tegenwoordige gemeenteraden of althans met soortgelijke organisaties. Het verbond van deze syndicaten is de Industrieraad voor het Veeteeltbedrijf, waarin zowel herders als veeartsen, fokkers van de ene dan wel van de andere soort vee een plaats krijgen.
@@ Regel 742: / Regel 759: @@
 Er valt veel te verwachten van een nauwe samenwerking van veeartsen, technische adviseurs voor de veeteeltproductie, herders (en in het algemeen gesproken) verzorgers van vee, in het kader van een volkshuishouding waarin alle krachten gericht zijn op de vooruitgang, de vervolmaking en het overtreffen van wat er reeds bereikt is.
-==== XII. INDUSTRIERAAD VOOR HET BOSBOUWBEDRIJF ====
+==== XII. Industrieraad voor het bosbouwbedrijf ====
 Er is geen overvloed van hout in Spanje. En toch is het een zeer nuttig en belangrijk materiaal voor het bouwvak, het meubelvak, de carrosseriebouw, enz. De bossen zijn in de loop van de tijden meedogenloos neergeveld of verbrand zonder dat men zich het hoofd brak over wat de toekomstige gevolgen zouden kunnen zijn voor het nageslacht. Men heeft op die manier aan Spanje een eenzaam en verlaten uiterlijk gegeven, het landschap zeer verarmd en daardoor juist het vermogen ontnomen om de bodem vochtig te houden; kortom, men heeft een van de eerste welvaartsbronnen ten enenmale uitgeput.
@@ Regel 756: / Regel 773: @@
 In Estramadura en Andalusië komt in overvloed de kurk- eik voor, die het ontstaan gegeven heeft aan de kurkindustrie, welke in Spanje in vroegere tijden van zo groot belang is geweest. In 1850 bestond deze industrie in vijf-en- zeventig dorpen met meer dan 500 fabrieken en plm. zevenduizend arbeiders. Tot 1900 waren er 175 dorpen, die deze industrie beoefenden en 1250 fabrieken met in totaal 34 duizend arbeiders. Van deze fabrieken kwamen er 615 voor in Catalonië, 325 in Andalusië, 197 in Estramadura en 113 in andere provincies. Het was een typische handwerkersindustrie, maar verreweg de voornaamste in heel de wereld, aangezien Spanje en Portugal samen 70% van de wereldproductie van kurk leverden. In de volgende eeuw werden er ook uitgestrekte kurkeikbossen in andere landen aangeplant. Hier stichtte men echter moderne fabrieken, waardoor deze Iberische tak van nijverheid langzaamaan achteruit is gegaan. Heden ten dage zijn er geen 500 fabrieken meer te vinden en het personeel bedraagt momenteel nog slechts een paar duizend arbeiders. Door een modernisering met behulp van de productieve techniek, zou de kurkindustrie van Spanje weer zijn vroegere wereldprestige kunnen herwinnen.
 De zijdewormteelt zou kunnen worden ondergebracht bij het bosbedrijf, omdat haar bestaan een speciale voeding vereist, namelijk in de eerste plaats de bladeren van de moerbeiboom.
@@ Regel 763: / Regel 781: @@
 De amandelboom komt in Spanje ook voldoende tot ontwikkeling. Zijn vrucht eet men in het land. Maar ook op de buitenlandse markt is de afname van amandelen stijgend en vinden zij al een vrij gerede aftrek.
 Het technische personeel: de botanici, ingenieurs, handwerkers, enz. heeft men nodig vanaf het eerste ogenblik, dat men vakscholen wil stichten in alle bosbouw- gebieden van het land, en overgaan tot een duurzame aanplanting van bossen over het ganse gebied. De winst van deze tak van arbeid zal niet direct geoogst worden. Maar na verloop van luttele jaren zullen de vruchten het eerste resultaat zijn, dat men voor zijn pogingen zal oogsten.
@@ Regel 771: / Regel 790: @@
 In één woord, de Industrieraad voor het Bosbouwbedrijf heeft tot taak de aanplanting van bomen overal zoveel mogelijk te bevorderen, de herbebossing steeds en overal zo goed mogelijk door te voeren en vruchtbomen in groten getale aan te kweken. Aan de andere kant heeft deze Raad zorg te dragen, dat er voor de bevolking brandhout wordt gekapt en timmerhout gezaagd en het benodigde direct wordt vervoerd, vanaf de plaats van productie tot aan de plaats van consumptie of industriële werkplaats. Wat vezels voor de textielindustrie, vruchten voor de levensmiddelenbedrijven, industrieproducten als bijv. hars, oliën e.d. met elkaar betreft, al de werkzaamheden die hiermede direct verband houden zullen worden ondergebracht bij de een of andere tak van deze Industrieraad, terwijl de laatste arbeidsprocessen van de industrialisatie zullen worden overgelaten aan andere Industrieraden. Bijvoorbeeld, de olie welke uit de olijfboom is getrokken, zal moeten worden geraffineerd enz. Al dergelijke werkzaamheden vallen onder de Industrieraad voor het Levensmiddelenbedrijf. Eveneens zal de bereiding en afwerking van harssoorten, het behandelen van wortelen van dennenbossen, enz. een plaats vinden in de Raad voor de Chemische industrie.
-==== XIII. RAAD VOOR DE MIJNINDUSTRIE EN DE NATUURLIJKE RIJKDOMMEN ====
+==== XIII. Raad voor de mijnindustrie en de natuurlijke rijkdommen ====
 Moge het al waar zijn, dat de landbouw, maar vooral ook de veeteelt en de bosbouw in Spanje onvoldoende produceren om te kunnen voorzien in de behoeften van het binnenland, bij het mijnwezen staan de zaken er geheel anders voor. Mijnen bezit Spanje in overvloed. Indien al niet bevoorrecht, is het toch een land, dat — met uitzondering van petroleum — de nodige mineralen bezit voor een onafhankelijk, economisch bestaan.
 Enige producten, zoals kwik, lood, potas-loogzouten en ijzerpyriet kan het land zelfs uitvoeren.
 Zijn mijnvalleien breiden zich over het ganse grondgebied uit en de Pyreneese bergketen vormt wel het belangrijkste middelpunt daarvan.
@@ Regel 848: / Regel 869: @@
 Spanje is een van de rijkste landen op het gebied van het ijzerpyriet. ’s Lands productievermogen stijgt tot vijf miljoen ton per jaar. Dit pyriet heeft een grote waarde voor de fabricage van zuur, kunstmeststoffen, enz. In Spanje kan er nauwelijks gesproken worden van een gebruikmaken van dit belangrijke product. Maar in het buitenland zou het Spaanse pyriet een van de eerste plaatsen bezetten, zolang men nog geen eigen industrie voor de exploitatie en verwerking van deze delfstoffen bezit.
-==== XIV. INDUSTRIERAAD VOOR HET VISSERIJBEDRIJF ====
+==== XIV. Industrieraad voor het visserijbedrijf ====
 Door de lengten van zijn kusten en het voorhanden zijn van veel vis, is Spanje een land, dat betrekkelijk bevoorrecht mag heten, in zover het de visserij aangaat.
@@ Regel 890: / Regel 911: @@
 De visvangst, welke jaarlijks 400.000 ton bedraagt, levert een algemene consumptie op van 20 kilo per hoofd van de bevolking. Dat is weliswaar slechts een zeer geringe hoeveelheid vis, maar dat kwantum zou niet onaanzienlijk omhoog te voeren zijn.
-==== XV. RAAD VOOR HET TRANSPORTBEDRIJF ====
+==== XV. Raad voor het transportbedrijf ====
 De Raad voor het Transportbedrijf zal een van de voornaamste raden van de nieuwe volkshuishouding zijn, zoals dit heden ten dage reeds het geval is onder het kapitalistische stelsel van privaat bezit. De organisatie van deze Raad dient perfect te zijn, omdat anders het gehele mechanisme van de nieuwe economie in de war wordt gestuurd, ernstig belemmerd en zeker zwaar geschokt. De coördinatie van dit bedrijf zal echter des te gemakkelijker kunnen plaatsvinden, naarmate men er in slaagt alle particuliere transport op te heffen, alle ondernemingen welke door particulieren worden bestuurd te liquideren, met één woord gezegd: het ganse transportwezen te socialiseren en te maken tot gemeenschappelijke dienst van allen aan allen. Het transport neemt de producten van de werkplaats in ontvangst en brengt ze op de plaats van distributie of in het algemeen gesproken: aan de consument. Daarbij wordt gebruik gemaakt van verschillende vervoermiddelen, als spoorwegen, vrachtauto’s, lastwagens, boten, vliegmachines, enz. Zo zullen wij het vervoer te land, op zee en in de lucht doen plaatsvinden. En alles zal organisch en in onderling volkomen harmonie geschieden, evenals het werk dat in serie op grote, moderne fabrieken reeds thans wordt uitgevoerd als ware de arbeid één ondeelbaar organisme.
 De revolutie zal van de aanvang af niet alleen voor een volledige coördinatie hebben zorg te dragen, maar zij zal er ook op moeten letten, dat het bedrijf in elk opzicht aanzienlijk wordt uitgebreid en verbeterd, zodat het pogen in deze en gene richting van het transportwezen, tot resultaat heeft: een arbeidsverlichting voor hen, die in deze branche hun werk hebben. Het personeel kan worden er ongeveer 300 duizend ton ongebruikt gelaten; wat alleen reeds op het scheepsregister van Biscaje neerkomt op een gedwongen werkloosheid van 12 a 15.000 leden van de bemanning! Er zijn maatschappijen als de Sota Aznar, die 18 boten met een tonneninhoud van 86.180, geheel hebben stilgelegd.
@@ Regel 908: / Regel 930: @@
 Elk bedrijf, elk brandpunt van permanente arbeidsverbindingen, de werkplaatsen van de spoorwegen in elke plaats afzonderlijk, het stationspersoneel, het personeel van elk groot tramwegstation, in het kort: elke arbeidsgroep, elke werkploeg van auto- of trailerpersoneel, elke bemanning van schip, luchtschip of vliegmachine, enz. enz. vormt een administratieve raad, fabrieksraad, scheepsraad enz. Deze raden verenigen zich in het respectievelijke plaatselijke syndicaat: het spoorwegsyndicaat, het tramwegsyndicaat, het chauffeurssyndicaat, het syndicaat van vliegtuigbestuurders, het syndicaat van zeelieden, en zo vervolgens. Het verbond van al deze syndicaten voor het transportwezen is de Raad voor het Transportbedrijf. Elke groep houdt volledig zelfbestuur (autonomie) in haar bedrijf. Elk syndicaat handhaaft zijn volle rechten in alles waarover het zeggenschap heeft. Maar in de Raad voor het Transportbedrijf coördineren al deze krachten zich, worden de middelen besproken en bestudeerd om de diensten te verbeteren, om deze doeltreffender te maken, alle door de praktijk of het initiatief ingegeven adviezen op te volgen, ter verbetering van het een of het ander, enz.
 De plaatselijke raad voor het transportbedrijf verbindt zich aan de ene zijde met de lokale Raad van Economie, en aan de andere kant met de Nationale Raad voor het Transportwezen.
@@ Regel 918: / Regel 941: @@
 De Nationale Raad van het Transportwezen in Spanje zou op zijn minst moeten kunnen rekenen op 400.000 personen: arbeiders, employees en technici. De spoorweg- en transportarbeiders worden evengoed in deze Raad georganiseerd als de zeelieden en luchtpiloten. Natuurlijk worden ook vakscholen, fabrieken, instituten, laboratoria, herstel- plaatsen voor allerlei vervoermiddelen, gasoline-pompen, enz. enz. bij deze raad ondergebracht.
-==== XVI. RAAD VOOR POST, TELEGRAFIE EN TELEFONIE ====
+==== XVI. Raad voor post, telegrafie en telefonie ====
 De posterijen en telegrafie worden in Spanje beheerd door de staat. De diensten zouden veel beter kunnen zijn, als de employees ze direct zonder inmenging van buiten, zonder tussenkomst van vreemde politiek en zonder orders van de ministeries, konden uitvoeren. De telefonie behoort in Spanje aan particuliere ondernemingen. Zowel in het ene als in het andere geval wordt de dienst verricht door technici en helpers, alsmede door handarbeiders. De doelmatigheid van de arbeid zou ongetwijfeld veel groter zijn, indien de nodige arbeid enkel en alleen door deze arbeidsgroepen werd ten uitvoer gebracht, al ontveinzen wij niet, dat er kleine strubbelingen zouden kunnen voorkomen.
@@ Regel 962: / Regel 985: @@
 Aan de postscholen en scholen voor telegrafie en telefonie zal speciale aandacht besteed worden om tot telkens beter technisch onderlegd personeel te komen.
-==== XVII. INDUSTRIERAAD VOOR HET TYPOGRAFENBEDRIJF ====
+==== XVII. Industrieraad voor het typografenbedrijf ====
 Tengevolge van het feit, dat het land arm aan bossen is, zou er in Spanje gebrek kunnen zijn aan papier. Met een ruimere cultuur van koren, rijst, tarwe enz. zou men enigszins tegemoet kunnen komen aan het gebrek aan cellulose, door deze grondstof uit het stro van genoemde gewassen te halen , maar vandaag de dag gebruikt men dit stro voor de veevoeding. De fabricage op grondslag van oud papier, vodden enz. zou nauwelijks de meest noodzakelijke en dringendste behoeften kunnen dekken. Zonder nieuwe cultures, zonder nieuwe bosaanplanting van houtleverende dennenbomen of eucalyptus, zal er in Spanje geen papier zijn toereikend voor ’s lands normale behoeften, wanneer althans tot internationale blokkade mocht worden overgegaan en men daarbij zou blijven volharden!
@@ Regel 988: / Regel 1011: @@
 Onze vrees voor een internationale blokkade is niet bijster groot. Waarschijnlijk zal elk land genoeg werk hebben met het onderdrukken van eigen revolutionaire bewegingen, wanneer er een sociale omwenteling in Spanje gekomen zal zijn. Maar als onze berekeningen falen, dan zal deze Industrieraad terstond aan grondstoffen te kort komen en zal zijn werk praktisch geweldig belemmerd, misschien zelfs geheel gestremd worden. In dat geval zou het overtollige personeel belast moeten worden met andere bezigheden, wat natuurlijk niets afdoet aan het feit, dat zodra het genie of de internationale situatie het land in staat stelt voldoende papier te fabriceren, de Industrieraad voor het Typografenbedrijf terstond weer in functie zal treden.
-==== XVIII. RAAD VOOR HET KREDIETWEZEN EN RUILVERKEER ====
+==== XVIII. Raad voor het kredietwezen en ruilverkeer ====
 Verbindingsorganen van het nieuwe maatschappelijke en economische leven hebben wij in de Raden voor Transportwezen, P.T.T. en Typografenbedrijf. Maar nu ontbreekt er nog één: die voor het Kredietwezen en Ruilverkeer, welke een belangrijke schakel is in het nieuwe productiestelsel. Deze Raad heeft tot taak de producten van producent naar consument te brengen. Dit geschiedt met behulp van de communicatiemiddelen van andere Raden. Aan de ene kant vervult het transport een taak met het vervoeren van producten en grondstoffen, anderzijds zorgt de P.T.T. voor het overbrengen van het gesproken of geschreven woord, het Typografenbedrijf voor het verschaffen van inlichtingen, berichten en denkbeelden. Opdat al deze verbindingsorganen aan de verwachtingen zullen kunnen beantwoorden, is het nodig, dat er iemand zegt aan het Transportwezen: wat het moet vervoeren en waarheen; aan de P.T.T.: wat medegedeeld moet worden en aan wien.
@@ Regel 1010: / Regel 1033: @@
 De bureaus van statistiek, die onder het huidige stelsel slechts een decoratieve taak vervullen, daar zelden of nooit de cijfers kloppen en deze, hetzij onvolledig of wel vervalst, aan de openbaarheid worden prijsgegeven, zullen hun middelpunt krijgen in deze Raad, waar ze hebben zorg te dragen voor het verstrekken van precieze gegevens ten behoeve van een goede regeling van de nieuwe volkshuishouding.
-==== XIX. INDUSTRIERAAD VOOR LICHT-, KRACHT- EN WATERBEDRIJVEN ====
+==== XIX. industrieraad voor licht-, kracht- en waterbedrijven ====
 Ook in het aanwenden van eigen energiebronnen is Spanje een achterlijk land. Toch wordt het economische vermogen van een land meer gemeten naar het verbruik van elektrische, in het algemeen gesproken: naar het verbruik van de drijfkracht, dan naar het aantal zijner arbeiders of de uitgestrektheid van zijn grondgebied. De Federal Power Commission van de Verenigde Staten heeft berekend, dat de hydro-elektrische reserves van Spanje 4 miljoen PK bedragen, waarvan slechts één vierde wordt gebruikt. Het Statistisch Jaarboek van Spanje voor 1930 geeft als verbruikte energie op: 1.064.272 PK Er zijn grote fabrieken, vrij machtige maatschappijen, als de “Compañia de Riegos y Fuerzas del Ebro” met centrales te Tremp y Aytona, de “Energía Eléctrica de Cataluña”, de “Hidroelétrica Ibérica”, de “Sociedad Anónima de Fuerzas Hidroeléctricas de Cataluña”, enz. enz. Dit alles is niettemin zeer weinig in vergelijking met wat men zou kunnen bereiken.
@@ Regel 1050: / Regel 1073: @@
 Als men de beschikbare paardenkrachten niet vervijf- of vertienvoudigd, en de bevloeiingswerken niet aanzienlijk uitbreidt; als men geen merkbare krachtsvermeerdering ziet van eiken producent afzonderlijk, dank zij de mechanische slaven die aan zijn wil onderworpen zijn, dan zal de revolutie niet die voordelen brengen, die zij belooft te zullen en kunnen brengen.
-==== XX. RAAD VOOR DE METAALINDUSTRIE ====
+==== XX. Raad voor de metaalindustrie ====
 Spanje is nog geen industrieland, althans niet in de gewenste mate. Het merendeel van zijn landbouw vindt nog plaats volgens zeer primitieve werkwijzen, zoals bijv. met de Romeinse ploeg. In de industrie zijn de instrumenten zelden up to date. En toch zal men het industrialisatieproces moeten verhaasten, omdat, als men dit niet doet, er geen vrede in de wereld zal zijn en de mensheid niet zal kunnen genieten van de welvaart, waarop zij recht heeft.
@@ Regel 1061: / Regel 1084: @@
 Zoals men ziet, zijn de machines onmisbaar, omdat het tegenwoordige geslacht zich langs een andere weg niet zal kunnen voorzien van de meest elementaire levensmiddelen. Wanneer de bevolking veel kleiner was, wanneer de beste kledingstoffen en andere benodigdheden, slechts in het bereik lagen van een kleine, bevoorrechte minderheid, dan zouden er slechts een paar duizend arbeiders voor de productie nodig zijn. Maar heden ten dage willen allen deelgenoot zijn aan de winsten en voordelen van de beschaving en de vooruitgang. En daarom zal men een industrialisatie nodig hebben! Maar deze zal zich dienen los te maken uit de krachtige greep van het kapitalisme van de private eigendom, dat enkel en alleen let op eigen voordelen en belangetjes.
 Een nieuwe omvorming van het economisch stelsel is onvermijdelijk; en zulks meer om de noodlottige uitwerking van de bestaande levenscondities, welke er onder het heersend regiem zijn dan om een beroep te doen op de rechtvaardigheid van zulk een omwenteling. Op het eind van de 18e eeuw waren er volgens Garrido — niet meer dan 300.000 arbeiders werkzaam in de Spaanse industrieën. In 1860 waren er naast 150.000 arbeiders, ongeveer 26.000 mijnwerkers en 600.000 handwerkslieden. Ieder nu weet, dat de zaken veranderd zijn, dat het handwerk in onze maatschappelijke orde tot een onbelangrijke factor is gedaald en het cijfer van de industriearbeiders in de loop van de laatste 50 a 75 jaar aanmerkelijk is gestegen.
 De nieuwe omvorming zal ook belangrijke verschuivingen van de bevolking naar zekere arbeidsgebieden tengevolge hebben. Eveneens zal er echter een grondige wijziging plaats vinden ten opzichte van de private eigendom, welke thans nog een hinderpaal is voor een broodnodige verandering van het economische stelsel.
-Hoewel de machine- en metaalfabrieken heden ten dage in Spanje nog niet zijn, wat zij zouden kunnen zijn, heeft men fabrieken van locomotieven- en spoorwegmateriaal te Barcelona, Bilbao en Sarragossa, waar men, — wat kwaliteit van het geproduceerde aangaat — kan wedijveren met welke andere Europese onderneming ook. Er worden explosiemotoren vervaardigd voor automobielen te Barcelona, Castellón en andere plaatsen. Inrichtingen voor machinebouw vindt men in bijna alle provincies van het land. Ook komen overal smederijen en slotenmakerijen voor. ijzergieterijen vindt men te Barcelona, Castellón en andere plaatsen. Men bouwt en repareert rijwielen te Barcelona, Burgos, Córdova, Sevilla en Valencia. Er zijn ketellappers en koperslagers in de voor deze handwerken bestemde ateliers te Albacete, Alicante, Badajoz, Barcelona, Granada, Huelva, Logrono, Madrid, Málaga, Pontevedra, Santander, Sevilla, Tarragona, Toledo, Valencia en Sarragossa. Er zijn fabrieken van kachels, schoorstenen, fornuizen, enz. te Avila, Badajoz, Barcelona, Córdova, La Coruña, Madrid, Oviedo, Salamanca, Santander, Sevilla, Valencia en Saragossa. Er zijn werkplaatsen voor het vervaardigen van Romeinse Weegschalen (d.i. een soort weegtoestel met verstelbaar gewicht, Vert.), bascules, enz., fabrieken voor ledikanten en wiegen, e.d.; bedrijven voor het vervaardigen van spelden, sleutels en blikwerk, alsook voor het bedrukken van blikken voorwerpen, enz.
+Hoewel de machine- en metaalfabrieken heden ten dage in Spanje nog niet zijn, wat zij zouden kunnen zijn, heeft men fabrieken van locomotieven- en spoorwegmateriaal te Barcelona, Bilbao en Sarragossa, waar men — wat kwaliteit van het geproduceerde aangaat — kan wedijveren met welke andere Europese onderneming ook. Er worden explosiemotoren vervaardigd voor automobielen te Barcelona, Castellón en andere plaatsen. Inrichtingen voor machinebouw vindt men in bijna alle provincies van het land. Ook komen overal smederijen en slotenmakerijen voor. ijzergieterijen vindt men te Barcelona, Castellón en andere plaatsen. Men bouwt en repareert rijwielen te Barcelona, Burgos, Córdova, Sevilla en Valencia. Er zijn ketellappers en koperslagers in de voor deze handwerken bestemde ateliers te Albacete, Alicante, Badajoz, Barcelona, Granada, Huelva, Logrono, Madrid, Málaga, Pontevedra, Santander, Sevilla, Tarragona, Toledo, Valencia en Sarragossa. Er zijn fabrieken van kachels, schoorstenen, fornuizen, enz. te Avila, Badajoz, Barcelona, Córdova, La Coruña, Madrid, Oviedo, Salamanca, Santander, Sevilla, Valencia en Saragossa. Er zijn werkplaatsen voor het vervaardigen van Romeinse Weegschalen (d.i. een soort weegtoestel met verstelbaar gewicht, Vert.), bascules, enz., fabrieken voor ledikanten en wiegen, e.d.; bedrijven voor het vervaardigen van spelden, sleutels en blikwerk, alsook voor het bedrukken van blikken voorwerpen, enz.
 Te Barcelona alleen al waren er in het jaar 1923 plm. 30.000 arbeiders in de metaalindustrie werkzaam. Het totaal aantal arbeiders, dat in deze tak van arbeid werkzaam is zal voor Spanje ongeveer 120.000 man zijn. De revolutie zal dit aantal minstens moeten verdubbelen; wat voldoende spreekt van het grote gewicht, dat de metallurgie in de nieuwe economische orde zal hebben.
@@ Regel 1077: / Regel 1101: @@
 Daar ons hier slechts het algemene schema belang inboezemt en niet de organisatie tot in détails, behoeven wij er slechts melding van te maken, dat fabrieken die in deze branche werkzaam zijn als ook een functie als het exploiteren van mineralen en andere met deze tak van arbeid verband houdende werkzaamheden zowel in de Raad voor de Mijnindustrie als in die van de metaalindustrie hun plaats kunnen hebben. Voorbeelden hiervan zijn: instellingen als locomotief- en auto-industrieën, die ook wel georganiseerd zouden kunnen worden in de Raad voor het Transportwezen. Van belang is enkel, dat de organisatie hetzij in de ene, dan wel in de andere raad, tenslotte plaatsvindt. Wat vermeden moet worden is, dat iemand of iets buiten de economische organisatie blijft, opdat alle krachten van het werkende volk zich coördineren tot één harmonisch geheel.
-==== XXI. RAAD VOOR DE CHEMISCHE INDUSTRIE ====
+==== XXI. Raad voor de chemische industrie ====
 In het jaar 1921 waren er in de chemische industrie 185 maatschappijen, ongerekend nog de particuliere ondernemingen, die aan personen of bepaalde families in eigendom toebehoorden, en waarvan sommigen niet onbelangrijk zijn. Het aantal belastingplichtigen in de chemische industrie steeg tot 3466 in het jaar 1927, terwijl er in 1929 de volgende verhouding bestond:
@@ Regel 1109: / Regel 1133: @@
 Zoals wij gezien hebben, is het dringendste probleem bij de textielindustrie, — wanneer er een revolutie komt —, in voldoende mate katoen disponibel te hebben om te kunnen voorzien in de behoeften van de, op gang gezette, industrie en te werken naar het hoogst te bereiken rentabiliteitsvermogen. In de chemische industrie zijn er twee dingen, die niet over het hoofd gezien mogen worden: de destillatie van kolen, bruinkolen en asfalt door middel van waterstof voor het winnen van petroleum en nevenproducten en de productie van papier. Men heeft al eens gesproken over de mogelijkheid om alcohol te gebruiken als nationaal vergassingsmiddel. Maar dat sluit het oprichten van grote distilleerderijen van petroleum in de koolgebieden en leisteengebergten niet uit.
 Wat de papierproductie betreft, zij is nauw verbonden aan het bestaan van bossen. Dit is een tweede probleem, dat opgelost dient te worden, zowel door de Raad van het Typografenbedrijf als de daarmee nauw samenwerkende Raad voor de Chemische Industrie.
@@ Regel 1119: / Regel 1144: @@
 Zowel in de chemische, als in de metaalindustrie en in nog zo vele industrieën meer, kan men maar niet lukraak personeel aannemen. Voor deze gebieden wordt, voor een groot gedeelte althans, kennis, ervaring en praktijk vereist. De personeelsbezetting moet dan ook van onderen af beginnen: in de Fabrieksraad en vooral waar het grote bedrijven betreft, ook in de Lokale Industrieraad! Deze hebben leer- en vervolgcursussen in te stellen, de jeugd aan te sporen tot het doen van onderzoek en proefnemingen op laboratoria, werkplaatsen, bibliotheken en vakscholen op te richten, enz.
-==== XXII. RAAD VOOR DE GLAS- EN AARDEWERKINDUSTRIE ====
+==== XXII. Raad voor de glas- en aardewerkindustrie ====
 Ofschoon wij de cijfers van het aantal glasblazers, pottenbakkers en meer in het algemeen: van de arbeiders werkzaam in glas- en aardewerkindustrie niet kennen, maakt deze arbeidersgroep een vrij belangrijk deel van de bevolking uit. Deze industrieën, al zijn zij niet van fundamentele betekenis, zij zijn toch nodig en kunnen op volle capaciteit functioneren. Het hoeft haar aan grondstoffen, die in overvloed aanwezig zijn, evenmin als aan werkkrachten, die er ook in ruimen mate zijn, niet te ontbreken. Op het gebied van kunstproducten zou er zelfs aan een exportregeling gedacht kunnen worden! Er bestaan in Spanje een voldoend aantal, goed ingerichte fabrieken, die ruimschoots in de behoeften van het land kunnen voorzien.
@@ Regel 1129: / Regel 1154: @@
 In 1929 waren er 8978 belastingplichtigen in de kristal-, glas- en aardewerkindustrie, w.o. particuliere ondernemingen, zowel als corporaties. Wij sommen hier niet de, tot deze tak van arbeid behorende, instellingen op, want zij zijn zeer talrijk. Er is een oneindige variëteit op dat gebied: van de primitiefste bedrijven tot de modernste en meest volmaakte fabrieken toe.
-==== XXIII. RAAD VOOR DE GEZONDHEID ====
+==== XXIII. Raad voor de gezondheid ====
 Niet alleen is Spanje zeer achterlijk ten aanzien van de industrie, maar ook ten opzichte van het sanitaire welzijn van het volk staat het land ver ten achter. Er is een zeer hoog sterftecijfer, eensdeels veroorzaakt door onwetendheid en het ontbreken van hygiëne en medische hulp, maar voor een groot deel door gebrek aan brood en absoluut onvoldoende voeding.
@@ Regel 1142: / Regel 1167: @@
 De lepra-ziekte is dieper geworteld dan wij wel vermoeden. In 1921 waren er 426 leprozen in de hospitalen en 356 lijders aan die ziekte in de tehuizen voor invaliden in Alicante, Valencia, Lérida, Jaén, Pontevedra, Malaga, La Coruña, Castellón, en op de Canarische Eilanden. Het aantal van deze patiënten zou men best kunnen verminderen. In Zweden heeft men deze kwaal tot nauwelijks merkbare proporties teruggebracht. Ook in andere landen bestrijdt men met succes de lepra, zodat wij niet inzien, waarom Spanje het niet zou kunnen!
 Zonder een groot industrieland te zijn, telt Spanje ’s jaarlijks meer dan 200.000 bedrijfsongevallen. In 1919 waren het er 219.237, waarvan 49 met dodelijke afloop; 120 gevallen met algehele invaliditeit en 3784 met gedeeltelijke ongeschiktheid om te werken; voorts 214.860 die tijdelijk ongeschikt waren om te werken.
 Dit alles vereist een goede geneeskundige en een eerste klas hospitaaldienst, omdat, zo de revolutie het aantal ongevallen al kan verminderen door het bevorderen van hogere veiligheid voor de arbeiders, zij weliswaar niet alle ongelukken zal kunnen voorkomen, maar toch zoveel mogelijk. Bovendien is het bewezen, dat een goed verzorgde patiënt economischer is dan een verwaarloosde, of slecht verpleegde zieke. Niet alleen, omdat hij tot zijn vroegere werkkring zal kunnen terugkeren, maar ook omdat hij minder kosten veroorzaakt door een minder lang verblijf in het hospitaal.
@@ Regel 1151: / Regel 1178: @@
 Evenals de landbouwers hun eigen problemen oplossen zonder inmenging van derden en het administratief personeel volkomen zelfbestuur heeft; kortom, zoals iedere arbeidsgroep zelf de zaken regelt, die tot haar werkkring behoren, zo ook zullen de medici, apothekers, verplegers en verpleegsters enz. absolute autonomie genieten op het terrein van de gezondheid. In ruil daarvoor krijgen deze groepen van andere producenten, hetgeen zij nodig zullen hebben.
-==== XXIV. RAAD VOOR DE CULTUUR ====
+==== XXIV. Raad voor de cultuur ====
 Wij geloven met de eersten te zijn, die beweren dat het brengen van openbaar onderwijs in het kapitalistische stelsel meer een gevolg is van de noodzakelijkheid om in de moderne samenleving arbeiders te hebben die kunnen lezen, schrijven, rekenen etc. dan om die arbeidende massa oprecht een hoger cultuur en vooruitgang bij te brengen. Hoe dan ook, de cultuur onder het kapitalisme wordt druppelsgewijs aan de massa ingegeven maar zodanig vermengd met valse begrippen, die alleen maar dienen om de belangen van de heersende kasten onaangetast te houden, dat er met reden van een hoge cultuur geen sprake kan zijn. Het gehele onderwijs oriënteert zich naar de winsten, die er onder dit verfoeilijk stelsel mogelijk zijn; vanaf de lagere school tot aan de universiteit wordt dit onderwijs gegeven, zonder nog rekening te houden met andere bronnen van cultuur als bioscoop, schouwburg, sport e.d. Alles is er op gericht om de “upper ten”, de hoogste kringen in den lande, hun privileges te laten houden en de volkeren in slavernij!
@@ Regel 1163: / Regel 1190: @@
 Wij hebben gezien, hoe in elk syndicaat, in iedere Industrieraad, in elke Plaatselijke Raad van Economie, enz. er speciale inrichtingen van onderwijs zijn, die afhankelijk zijn van de economische organen, waarin zij haar taak hebben te verrichten. Er waren in het jaar 1920 bijvoorbeeld 32 scholen voor de zijdeteelt in 30 plaatsen, te weten in Albacete, Alicante, Badajoz, Burgos, Cáceres, op de Canarische Eilanden, te Gerona, Granada, Huesca, Marokko, Murcia, Valencia, Sevilla, Tarragona, Toledo, Valencia en Saragossa. Al het onderwijzend personeel verenigt zich in zijn schoolraden, vervolgens in zijn syndicaten van leraren voor bijzonder onderwijs en tenslotte in de Raad voor de Cultuur of wel in de industrie, in wier dienst zij werkzaam zijn.
 De Universiteiten zullen niet beantwoorden aan haar tegenwoordige structuur. De chemische Faculteiten zullen namelijk haar plaats hebben in de chemische Industrie, de Faculteiten voor opleiding tot ingenieur zullen afhankelijk
@@ Regel 1177: / Regel 1205: @@
 Het kapitalisme zal zijn huidig apparaat van openbaar onderwijs niet kunnen handhaven. Het leeuwendeel van de begroting zal moeten worden besteed aan de sterke arm van Vadertje Staat: de jeugd zal worden opgeleid tot Guardia, soldaat of marinier en de onderwijzer zal een arm verlaten ambtenaar worden, weggevaagd door de crisis uit het openbare leven. De nieuwe volkshuishouding zal daarentegen vele duizenden scholen meer stichten, vele duizenden leraren en onderwijzers meer in dienst stellen en talrijke beroepsscholen oprichten voor kunst, techniek en wetenschap. bijv. scholen ter opleiding van arbeiders in de landbouw, boomkwekerij, enz. Een gedeelte van zulk personeel bestaat reeds onder het huidige stelsel. Binnen een klein aantal jaren zal het ontbrekend deel zijn vorming hebben genoten en in dienst van de gemeenschap aan de vooruitgang van de mensheid kunnen medewerken.
-==== XXV. PLAATSELIJKE RAAD VAN ECONOMIE ====
+==== XXV. Plaatselijke raad van economie ====
 Er zijn drie vormen van economie die in toepassing kunnen worden gebracht, een paar zijn in ruimen mate onderzocht en beproefd, terwijl de andere nog nauwelijks ruw geschetst is:
@@ Regel 1203: / Regel 1231: @@
 Deze raad komt niet tussenbeide in interne aangelegenheden betreffende de fabrieksraad, het syndicaat, de industrieraad, maar wel als het gaat om de krachten van de raden te regelen voor een bepaalde samenwerking van twee of meer industrieraden. De taak van dit instituut is dan ook zuiver een functie van het sluiten van relaties, studies maken van de economie in de ruimste zin des woords, verbindingen van de plaatselijke takken van arbeid onderling mogelijk te maken en relaties van deze met die uit andere plaatsen tot stand te brengen.
 Op zijn periodieke congressen lost deze raad alle kwesties op, die van groter gewicht zijn dan dat het eenvoudige verband van syndicaten onderling of de arbeidersraden ieder voor zich, ze zouden kunnen oplossen.
 De Economische Raad vervangt de tegenwoordige politieke organen als gemeentebesturen, deputaties, e.d. Wanneer eenmaal het economisch leven geregeld is, dan zal er een samenleving ontstaan, waarin men naar beste weten en kunnen kan leven. Toch zal de Plaatselijke Raad van Economie in geval van nood — contrarevolutie bijv. — de taak van verdediging en aanval kunnen vervullen, het scheppen van vrijwilligerscorpsen voor de strijd of het lichten van militanten voor de verdediging van de revolutie, enz. Of de raad zuiver economisch ordenend zal zijn, hangt af van de omstandigheden die buiten de gemeenschap om op de sociale orde invloed uitoefenen.
 In haar boezem delen de behoeften van alle takken van arbeid zich mee, de gehele volkswil weerspiegelt zich in deze raad. Zo kan men de productie opvoeren in deze of gene raad, ze daar verminderen en in een vierde tak van arbeid helemaal opheffen, wanneer andere plaatsen beter zijn ingericht door een gunstiger ligging, bijv: dichter bij de benodigde grondstoffen of plaatsen van transport.
 In de korte bespreking van de organen van de nieuwe economie zal men hebben kunnen zien, dat de nieuwe organisatie geen klasseapparaat meer is voor 'het uitbuiten of onderdrukken van deze of gene. Alle mannen en vrouwen, zonder onderscheid, worden ondergebracht in de nieuwe volkshuishouding, zodra zij de leeftijd hebben gekregen om werk te verrichten. Maar de arbeid moet in de nieuwe economie een sociale plicht zijn! Wanneer men deze niet spontaan en vrijwillig wenst uit te voeren, sluit men zich willens en wetens buiten de productiegemeenschap en mist men derhalve ook de voordelen aan het deelnemen in die samenleving verbonden!
 En wie de bedrijven kent, d.w.z. de arbeidersorganen, weet ook, welke dwangmiddelen een syndicaat kan toepassen, zonder dat hij de hulp daarbij hoeft in te roepen van het politioneel, rechterlijk of militaire apparaat.
 Wij willen niet zeggen, dat in de nieuwe orde, zoals wij die hier hebben beschreven, hoegenaamd geen dwang kan worden uitgeoefend. Evenmin willen wij beweren, dat elk gezag volkomen zal worden uitgeschakeld. Wanneer de omstandigheden dit vereisen zou het zelfs helemaal niet denkbeeldig zijn! Maar men vergete niet, dat het stelsel de grootst mogelijke vrijheid toestaat en volkomen autonomie toelaat van het individu in de bedrijfsraad, van deze in het syndicaat, van het syndicaat in de industrieraad en van deze in de Plaatselijke Raad van Economie. Het komt dus niet van deze organen, als er fouten en gebreken blijken te bestaan! Zij kunnen zowel organen zijn, waar vrijheid heerst als waar dwang de boventoon voert. Te beweren, dat de kapitalistische staat als zodanig ook geen onderdrukkingsapparaat is, maar dat de arbeiders zelf er zulk een instituut van hebben gemaakt, is een ongerijmdheid, die wij stilzwijgend kunnen voorbijgaan. Integendeel, de nieuwe volkshuishouding, die geen economie van een bepaalde klasse is, die slechts het parasitisme bestrijdt en het voorrecht (de privilegie), zij zal geen dwangmiddelen van node hebben als het parasitisme en de privilegies verdwenen zijn. De mensen, die deel uitmaken van de Lokale Raad van Economie zijn geen politieke gezagsmensen, evenmin als de gedelegeerden in bedrijfsraden, syndicaten en industrieraden dit zijn. De zitting van de leden is maar tijdelijk, hun invloed nooit permanent. Daarenboven kunnen zij te allen tijde worden afgezet, al zal men in deze niet voorbarig te werk mogen gaan. Heden ten dage zien wij toch iets dergelijks in de bestaande arbeidersorganisaties, nietwaar?
-==== XXVI. DISTRICTSRADEN VAN ECONOMIE ====
+==== XXVI. Districtraden van Economie ====
 Tot hieraan toe hebben wij ons enkel bezig gehouden met de fabrieken, de administratie, vereniging en onderlinge organisatie van deze; met de aarde en de mijnen; met de transport- en communicatiemiddelen, enz.; doch dit alles slechts in lokaal verband. Wij hebben het plaatselijke leven aan een nadere beschouwing onderworpen en vergeleken met de tegenwoordige gemeenten op het platteland. Doch daarbij hebben wij een abstractie gemaakt, die er in de nieuwe volkshuishouding ten enenmale niet is, n.1. de lokalisatie. Onder het door ons beschreven stelsel is enkel een onderling verband van plaatsen mogelijk, echter in geen geval lokalisatie van de economie!
@@ Regel 1235: / Regel 1266: @@
 De Districtsraden van Economie vormen met behulp van delegaties, of door stemming op congressen, de Federale Raad van Economie, het hoogste ordeningsinstituut van ’s lands economie.
-==== XXVII. NATIONALE FEDERATIE VAN INDUSTRIERADEN ====
+==== XXVII. Nationale federatie van industrieraden ====
 Wij hebben nu al het schema van de coördinatie van de economie in de lokale, zowel als in de regionale organisatie, door middel van de Plaatselijke en Districtsraden van Economie, beschreven. Wij zouden op die wijze kunnen voortgaan met het schetsen van de Economische Organisatie tot en met de Federale Raad. Toch is er nog een noodzakelijke schakel in de coördinatie, met name die, welke de Industrieraden landelijk verenigt.
 Onze achttien Industrieraden verbinden zich onderling, in hoger verband, zodat wij 18 nieuwe instellingen krijgen, te weten:
@@ Regel 1260: / Regel 1292: @@
 Zo verkrijgt men nóg een permanent contact tussen alle Industrieraden, dat voor de een wat meer dan voor de andere, van essentieel belang is. De taak van deze Nationale Federatie overschrijdt niet de grens van haar arbeidsveld. Zij zal resoluties kunnen aannemen, die geldig zijn voor het geheel door haar bestreken gebied, tot betere coördinatie opwekken, de fusie van ondernemingen tot stand brengen, het overplaatsen van instellingen uit het ene district naar het andere, de verdeling van alle arbeidskrachten, grondstoffen en hoeveelheid van de aanwezige productie over haar arbeidsveld bewerkstelligen. Zij kan uitvindingen die vooruitgang brengen, doen invoeren in de bedrijven, zorg dragen voor speciale instellingen voor Onderzoek en de hoogste inrichtingen voor Studie en Wetenschap, welke in haar gebied voorkomen. Van deze Federatie zijn o.m. afhankelijk: de huidige scholen ter opleiding van ingenieur, de faculteiten van de universiteiten, te weten de chemische, fysische, enz. Deze Federaties vertegenwoordigen een bepaalde tak van de Arbeid, terwijl de Federale Raad van Economie een soort maatschappelijk tegenwicht vormt, daar in die Raad de leden niet worden gekozen door de Industrieraden, maar door de Districtsraden van Economie. Dit tegenwicht kan, ingeval van nood, het corporatief vakbelang inbinden, zo dit in te grote mate in de Nationale Industrieraad tot uiting komt. De beslissingen van de Industrieraden kunnen dus door de Federale Raad van Economie ten zeerste worden beïnvloed!
 Een wederkerige samenwerking door inlichtingen en voorstellen zal in hoge mate vruchtbaar zijn.
 Toch zullen in geval van nood, vooral in de eerste tijden van de revolutie, voor het bepalen van de arbeidswaarde en het te gebruiken ruilmiddel, het niet de Nationale Federaties van de Industrieraden, maar de Lokale, Districts- en Federale Raden van Economie zijn, die de normen hebben vast te stellen, welke gevolgd zullen moeten wor-den, en waardoor op deze wijze wordt voorkomen, dat elke Industrieraad zich aan een buitensporig hoge zelfoverschatting schuldig maakt.
 De ruil van producten, arbeidskrachten, enz., in het algemeen gesproken de verbindingen tussen de verschillende Industrieraden enz. zullen tot stand worden gebracht, niet door de Nationale Federaties van Industrieraden, maar door de Raden van Economie.
-==== XXVIII. FEDERALE RAAD VAN ECONOMIE ====
+==== XXVIII. Federale raad van economie ====
 Eindelijk zijn wij dan gekomen bij de Federale Raad van Economie, die het middelpunt is van de hoogste ordening des lands. Wij zijn uitgegaan van de cel: arbeider, boer, mijnwerker, visser, in ’t kort gezegd, van de mens zelf. Trapsgewijs zijn wij toen naar boven geklommen en hebben de eerste cellenbouw gezien van die individu- en, die in de maatschappelijke orde dezelfde functie uitoefenen. (Cellen waren Fabrieksraad, Boerenraad, Scheepsraad, Mijnraad, enz.). Deze groepen van personen zagen wij georganiseerd in de Syndicaten en tenslotte ook in de Industrieraden, waarin alle krachten zich verenigden, die gezamenlijk een volledige functie van de economie kunnen waarnemen. Wij hebben voorts gezien, hoe de Industrieraden zich verbonden tot de Plaatselijke Raad van Economie en onderling zich verenigden tot een hogere orde in de Nationale Federaties van Industrieraden. Met behulp van de Plaatselijke Raden van Economie ontstaan er eenheid en verband in de lokale orde van de Arbeid. Hetzelfde vindt plaats in de regionale orde door middel van de Districtsraden van Economie, terwijl de nationale orde tot stand komt door middel van de Federale Raad van Economie. Deze laatste Raad wordt gevormd door de delegaties van de Districtsraden van Economie.
@@ Regel 1274: / Regel 1308: @@
 Wat absoluut buiten alle mogelijkheden ligt, dat is het economisch individualisme. En een dergelijk individualisme zou evengoed zijn het in lokaal verband doorvoeren van een economisch stelsel, of alle functies van de volkshuishouding doen waarnemen door kleine, onbetekenende groepen van mensen. In de betrekkelijk dichtbevolkte landen, waar het grondgebied beperkt en de hulpbronnen weinig in aantal zijn, moet men de economie wel volgens een bepaald plan inrichten en kan men die niet overlaten aan een met veel verspilling van tijd en arbeid gepaard gaand individualisme. Hoe is dit alles te rijmen met de veelvuldigheid van smaken, neigingen en sympathieën? Het eeuwige verlangen naar onderscheiding zal zich ongetwijfeld op duizenderlei manieren uiten. Het individu mag niet verstikken door deze of gene nivellering. Maar kan men het wel nivellering noemen, als men door zijn maatschappelijke arbeid bijdraagt tot de productie en de sociale opbouw?
 Wij menen van niet. Bovendien kan men persoonlijke afwisseling in de productie krijgen, buiten de verplichte sociale arbeid om. Wanneer wij eenmaal in het productieproces hebben ingeschakeld alle arbeidskrachten van de leeftijd, waarop men in staat geacht kan worden arbeid te verrichten en aan de andere kant partij getrokken hebben van de geweldige middelen, welke techniek en wetenschap ons heden ten dage aan de hand doen, dan zal het arbeidsprogram niet langer een voortdurende uitputting van de mens zijn. Maar integendeel: een paar uur per dag gewijd aan het produceren voor de mensheid zal reeds voldoende zijn om de maatschappij te laten genieten van een niet te versmaden bestaansminimum. Dan zal het individualisme, de persoonlijke neigingen, kortom: het zich onderscheiden ruimschoots gelegenheid hebben zich te uiten. Natuurlijk zou dit een economie zijn voor degenen die aan productie, artistieke afwerking enz. de hoogste eisen stellen en niet de leidende economie.
 Wij zullen rekening moeten houden met het feit, dat de tijden voortdurend veranderen en dat zich in het productieproces een enorme revolutie voltrokken heeft, zodat onze jeugdbeschouwing van de arbeid niet meer overeenkomt met de eisen van heden en nieuwe methoden absoluut onontbeerlijk zullen zijn. Een sociale volkshuishouding zal, hoe men die overigens ook zou willen noemen, gebiedende eis zijn en beantwoordt aan de evolutie van de moderne economische wereld. Dat te willen ontkennen zou gelijk staan met zich op te sluiten in het utopisme van zijn eigen kleine wereldje.
@@ Regel 1280: / Regel 1316: @@
 Als het socialisme — en hieronder verstaan wij hier alle schakeringen van het socialisme, van het revolutionair-libertaire tot het politieke toe — van de aanvang af waren overeengekomen propaganda te maken voor de vervanging van het politieke en economische stelsel van het kapitalisme, en daarbij helder en klaar de organen hadden uitgestippeld, die de bouwvallige organen van het heersende regiem moeten vervangen, dan zouden wij er heden ten dage anders hebben voorgestaan. Er werd daarentegen voor een belangrijk deel propaganda gemaakt vóór de Staatsidee, vóór de valse gedachte, zo spoedig mogelijk het apparaat van de Staat te veroveren en van daaruit nieuwe wetten uit te vaardigen. Anderzijds kon het revolutionaire deel, in zijn verwoede strijd tegen zijn tegenstander, die van plan was en ook nu nog van plan is het zo mogelijk geheel en al uit te roeien weinig aandacht besteden aan de opbouw van de nieuwe maatschappij. Heel de geschiedenis van de revolutionaire arbeidersbeweging is een geschiedenis van heldenmoed en grenzeloze zelfverloochening. Maar wanneer de massa het probleem van de sociale omvorming aandachtig in ogenschouw zal kunnen nemen, dan zal het blijken, dat deze omwenteling niet tot stand gebracht wordt door de Staat, doch door de organisatie van de producerende arbeiders. Deze norm hebben wij gevolgd en om zulk een nieuwe orde van zaken in het leven te roepen hebben wij tot dusverre nog niet nodig gehad de hypothese van een hogere macht dan die van de georganiseerde arbeid.
 Als iemand ons kan zeggen op welk moment de Staat zal kunnen overgaan in een economische organisatie waarin private eigendom, parasitisme, bevoorrechting en zogenaamde cultuur zullen ophouden te bestaan, zullen wij hem ten zeerste erkentelijk zijn.
@@ Regel 1293: / Regel 1330: @@
 ===== De Revolutie der Vrijheid =====
-==== XXIX. ECONOMIE EN VRIJHEID ====
+==== XXIX. Economie en vrijheid ====
 De anarchie, d.w.z. de vrijheid, kan gebonden zijn aan de meest verschillende economische omstandigheden, wanneer die tenminste niet, zoals dat bij het kapitalistische monopolie het geval is, deze vrijheid ontkennen. Men kan evengoed anarchist zijn achter een Romeinse ploeg als op een moderne tractor. Men kan dat zijn in een eenvoudige kleermakerswerkplaats, maar ook in een gerationaliseerde fabriek. Anarchist kan men zijn, wanneer men zich in overvloed baadt, maar ook als men ontberingen en gebrek lijdt. Je kunt het in een comfortabel paleis zijn, maar evengoed in een krotwoning. De anarchie is een houding van de geest tegenover het leven en kan zich dus uiten in alle, behalve gemonopoliseerde, toestanden. Want in alle omstandigheden kan de mens zijn eigen meester zijn, de heerschappij van eigen willen opeisen en die van een ander verwerpen.
@@ Regel 1310: / Regel 1347: @@
 Wat wij er van kunnen zeggen is dit: op economisch gebied moeten wij een stelsel in het leven roepen, waaronder gelijkheid en rechtvaardigheid bestaan en overvloed van productie mogelijk is. Omdat de overvloed, of althans de voorziening in de behoeften van de mensheid, een mentaliteit schept en een geestesgesteldheid, welke zeer verschillen van die wij thans aantreffen als gevolg van gebrek en nooddruft. In comfort, in overvloed en gerief voor allen in het algemeen, liggen hechte grondslagen voor vrijheid en solidariteit. De wolf-mens kan niet eerder een waarachtige broeder van de ware mens worden dan in welverzekerde stoffelijke omstandigheden.
 Als de anarchie zich al kan handhaven onverschillig hoe de omstandigheden zijn, waaronder het mensdom leeft, het communisme bijvoorbeeld kan alleen in toepassing worden gebracht als er overvloed van productie is. Zonder deze loopt het steeds gevaar schipbreuk te lijden. In het communisme is iets edelmoedigs en deze edelmoedigheid ontbreekt, of vermindert althans, bij een voorkomende schaarste van levensmiddelen en andere productie. Tenslotte wordt de edelmoedigheid langzamerhand geheel verdrongen door de zelfzucht, het wantrouwen, de concurrentie en de strijd voor het brood van alledag.
@@ Regel 1342: / Regel 1380: @@
 Wij menen in onze libertaire kringen een kleine verwarring op te merken over wat een economische functie is: de sociale samenleving of de vereniging, die louter uit ontspanningsmotieven is opgericht. Visioenen van gelukkige luilekkerlanden, van vrije communes, beïnvloeden de mentaliteit van sommige kameraden. Maar het paradijs is een droombeeld van dichters uit het verleden. In de toekomst zijn de toestanden heel anders. In de fabriek zoeken wij geen geestverwantschap, zoals bij een huwelijk of bij het sluiten van ware vriendschap, geheel in de sfeer van maatschappelijke omgang. In de fabriek interesseert ons bovenal de arbeidsmakker, de collega, die zijn werk kent en het uitvoert zonder verwikkelingen te scheppen door onervarenheid enz. in de gang van zaken. De samenleving in de fabriek is niet gevestigd op de grondslag van zielsverwantschap, maar op grond van arbeidskwaliteiten, vakbekwaamheid. In één woord gezegd, de vereniging, die er in de nieuwe volkshuishouding tot stand komt op basis van geestverwantschap, heeft geen enkel specifieke functie in het economisch leven.
 De “vrije gemeenschap” is een logisch product van deze opvatting van de geestverwante groep. Maar op economisch terrein zijn er geen “vrije communes”, omdat deze vrijheid ook onafhankelijkheid zou veronderstellen. Onafhankelijke gemeenschappen nu bestaan er op dit gebied volstrekt niet.
 De “vrije gemeenschap”, van politiek of sociaal standpunt beschouwd, teneinde zelf haar interne aangelegenheden op een volstrekt soevereine manier te regelen, is één ding. Iets anders wordt het, als men ze van economisch standpunt beziet. Wat dit laatste betreft, is ons ideaal de maatschappelijke commune, nauw verbonden met het totale net van de huishouding in het land (of de landen) van de revolutie. Het economisch communisme is ook een instelling van de oude opvattingen van het gemeenschapsbezit. En wij, die de opheffing van de private eigendom van land, fabrieken en werktuigen voorstaan, willen niet, dat er in plaats van de vroegere particulieren eigenaar een bezitter komt van meerdere individuele personen, noch in gemeentelijk, noch ook in landelijk verband. Grond, fabrieken, mijnen, transportmiddelen en scholen zijn, moeten dit althans zijn, van allen. En onze arbeid op het land of in de fabriek maakt ons niet tot individuele bezitters van die grond of die fabriek, maar tot wezens, die bijdragen tot het algemeen welzijn, waaraan wij onze krachten naar lichaam en geest geven. Moet een goed gelegen commune, die voorzien is van de grootst mogelijke natuurlijke rijkdommen, van de beste gronden en bossen, van dit natuurlijk voorrecht genieten als eigenaresse? Waar zou dan wel de gelijkheid blijven en de rechtvaardigheid, waar wij economisch naar streven? Alles is van allen en de producten van de arbeid moeten rechtvaardig verdeeld worden, zoals ook de arbeid zelf rechtvaardig verdeeld moet zijn.
 Men moet niet overgaan tot het verwezenlijken van revolutionair-economische verlangens in de geest van het lokalisme. Vrijheid en gelijkheid zijn niet gewaarborgd als er gebrek en ellende heerst. En de plaatselijke economie kan niet anders worden dan een volkshuishouding waar nood en ontbering wordt geleden. Men moet volgens een maatschappelijk criterium te werk gaan en een land, ja zo mogelijk de hele wereld, onderbrengen in één grote organisatie. De bepaalde fabriek of dat bepaald stukje grond is niet van hen, die er werkzaam zijn, maar van allen. En voor allen dienen ook de vruchten te zijn. Allen zullen ook de verantwoordelijkheid dragen voor een goed functioneren van deze productiemiddelen. De economie is heden ten dage een uitgestrekte organisatie en elke besnoeiing van dit orgaan kan niet anders dan nadelige gevolgen met zich slepen.
@@ Regel 1350: / Regel 1390: @@
 Welnu, voor de coördinatie van de economie hebben wij onze bepaalde denkbeelden en beginselen. Anderen zullen de hunne er van hebben. Elke discussie van nu kan ons de beslissing van morgen vergemakkelijken.
 Wij herhalen, dat wij op economisch gebied niet tot basis nemen de culturele vereniging van geestverwanten. Wij nemen tot basis het bedrijf: de fabriek, het landbouwbedrijf, de mijn, de school, het schip. Elk bedrijf moet tot uiterste efficiency gebracht worden, zijn functies verdelen en de taak vervullen, die het in economisch verband krijgt waar te nemen. Er zal geen patroon zijn. Allen die hier tussenbeide komen zullen gelijke rechten maar ook gelijke plichten hebben. Allen zullen gelijk staan. Als het bedrijf klein is, zal er een speciale raad zijn, die benoemd wordt door de arbeiders in dat bedrijf. Als het bedrijf groot is, zal men behoefte hebben aan een coördinerende kerngroep van degenen, die werkzaam zijn in zulk een onderneming. Bovendien zal elk bedrijf, klein of groot, zich in verbinding moeten stellen met andere bedrijven, zowel voor de behoeften op het gebied van de productie als van die op het terrein van de distributie. Wij nemen dus voor elk bedrijf aan, dat er geen patroon uit het kapitalistisch tijdperk aanwezig is, maar wel een Fabrieks- of Bedrijfsraad of hoe die raad ook moge heten. Dat die Raad of dat Comité voor zover zij hebben op te treden, benoemd worden door de arbeiders uit dat bepaalde bedrijf en dat die Raad of dat Comité door de wil van de kiezers op elk gewenst ogenblik zal kunnen worden teruggeroepen. Iets dergelijks zal men krijgen, daar waar het de Raad van een Syndicaat betreft.
@@ Regel 1375: / Regel 1416: @@
 Welnu, wanneer wij al terstond grote massa’s kunnen winnen voor een economische oplossing, die berust op gelijkheid en rechtvaardigheid, twijfelen wij er toch aan, of zulks ook het geval zal zijn met de anarchie. Deze toch is geen kerkleer of politieke richting, die berust op het blindweg volgen van gelovigen, maar een denk- en levensvorm, een opvoeding, die men niet zo maar met een toverformule kan verwezenlijken.
-==== XXX. DE BEVRIJDENDE REVOLUTIE ====
+==== XXX. De bevrijdende revolutie ====
 Wij zeiden dat het anarchisme een wil tot vrij leven is. Dat de anarchie zowel bij gebrek en kommer als bij overvloed en weelde kan bestaan. Dat zij als zodanig niet afhankelijk hoeft te zijn van deze of gene productiemethode. Maar dat de economische gesteldheid toch zekere voorwaarden ten grondslag moet hebben. Anarchist kan men zijn bij ontbering, maar het communisme kan niet tot stand komen als er gebrek en schaarste heersen. Wij zullen nu spreken over de voorwaarden van de bevrijdende revolutie, teneinde onze gedachte daaromtrent van een andere kant te belichten.
@@ Regel 1388: / Regel 1429: @@
 Welnu, als wij het geweld afwijzen in de strijd tegen het verslavende geweld, zullen wij in de nieuwe economische en sociale opbouw geen andere middelen kunnen gebruiken dan overtuiging en praktisch bewijs. Wij kunnen met kracht weerstaan, wie van plan is ons te onderwerpen, ons te doen buigen voor diens belangen of opvattingen, maar wij kunnen het geweld niet gebruiken om anderen te verplichten om te leven, zoals wij verlangen te leven. Vandaar dat onze eerbied voor de vrijheid een zodanige hoogte moet bereiken, dat hij tevens inhoudt de vrijheid van onze tegenstanders om hun eigen leven te leven. Waarbij natuurlijk stilzwijgend wordt verondersteld, dat zij het leven van een ander niet aanvallen, noch ook eens anders vrijheid negéren.
 Als wij in de komende revolutie, ten spijt van alle klippen, een meerderheid zouden vormen, dan zou de praktische arbeid van de economische wederopbouw enorm verlicht zijn, omdat wij van dat ogenblik af konden rekenen op de toestemming en de steun van grote groepen van de bevolking. Toch zouden wij ook dan nog de pogingen van andersdenkende minderheden moeten respecteren, ons daarmede vertrouwd maken voor het ruilen van producten. En wanneer wij als meerderheid niet minder kunnen doen dan het recht van de minderheden te erkennen om hun eigen leven te leiden in de vorm welke zij verkiezen en hun zoveel mogelijk onze hartelijke solidariteit te verlenen, moeten de anarchisten als eventuele minderheden deze vrijheid van experiment weer opeisen en ze verdedigen tegenover wie — hetzij als individu, partij of klasse — het voornemen mocht hebben die vrijheid aan banden te leggen.
@@ Regel 1393: / Regel 1435: @@
 Wij zijn er van overtuigd, dat wij gelijk hebben en dat het recht aan onze zijde is. Maar moeten wij daarom nalaten te erkennen, dat andere sociale stromingen hetzelfde geloven ten aanzien van haar denkbeelden, methoden en verlangens? Wij geloven dat wij dichter bij de waarheid staan dan anderen, maar wij beschouwen onszelf niet onfeilbaar, noch ook veronderstellen wij gebrek aan oprechtheid en innerlijke overtuiging betreffende de juistheid en rechtvaardigheid van de eigen zaak bij de aanhangers van andere beginselen. Welnu, wat moet de methode zijn om deze of gene sociale hypotheses of andere revolutionaire waarheden te bewijzen?
 In de Middeleeuwen nam men zijn toevlucht tot het godsgericht. Twee ridders streden in naam van de oorzaken tot twist. Hij, die de ander de kop insloeg, had de waarheid en het recht aan zijn zijde. Willen wij, dat er in onze dagen in plaats van het godsgericht, eensgezindheid kome als toetssteen van de waarheid in de verschillende stromingen? Wij denken aan het Russische anarchisme. Bewijst het uitroeien hiervan door de nieuwe dictatuur, dat het geen reden van bestaan heeft? Als wij die handelwijze veroordelen om de superioriteit van denkbeelden ener bepaalde revolutionaire partij aan te tonen, veroordelen wij zulks niet, omdat men die in Rusland praktisch toepaste, maar omdat wij het moeten veroordelen, ook dan wanneer men het in Spanje praktisch zou toepassen.
@@ Regel 1398: / Regel 1441: @@
 In Asturië traden tijdens de Oktober-revolutie twee duidelijk van elkaar te onderscheiden stromingen op. Op sommige plaatsen riep men een socialistische republiek uit en op andere het vrijheidslievende communisme. Als die opstand een andere ontknoping had gehad, wat zou dan het gevolg daarvan geweest zijn? Ongelukkigerwijze zou de eerbiediging van het vrije experimenteren afhankelijk gesteld moeten worden van de kracht, waarmee onze beweging zich zou hebben verdedigd tegen eisen welke indruisen tegen de onze, zoals de nivellering, het eenheidsregiem, de monopolistische wijze van handelen. Wat de anarchisten betreft zou het niets ongehoords zijn, als men te Toledo de arbeidsmethodes en de distributie zoals die door socialisten wordt voorgestaan, in de praktijk had beproefd, terwijl men te Gijón en La Felguera het vrijheidslievende communisme zou hebben gebracht. Misschien was de bedoeling van de socialisten niet identiek aan die van de communisten, en de dag volgende op de overwinning van de bourgeoisie en de Staat, zou men de burgeroorlog hebben gekregen om te beslissen, of de toekomst sociaaldemocratisch, bolsjewistisch of libertair zou moeten worden, een oorlog dus van broeders onderling, die de geest zou vernietigen en de beloften van de revolutie daarenboven.
 Wij weten niet of onze Asturische makkers hun recht van bestaan zouden hebben kunnen verdedigen tegen het totalitarisme van socialisten en communisten. Misschien zouden zij daar in de minderheid zijn gebleven, maar in bijna de hele rest van Spanje zouden wij in geval van een revolutie onbetwistbaar in de meerderheid zijn, zoals in Aragon, Rioja en Navarra, in Andalusië, in Catalonië en in Levante. Volgens ons moet een revolutie, die hetzelfde totalitaire criterium aanvaardt als de socialisten en bolsjewisten, als mislukt worden beschouwd. Bij voorbaat hebben wij de plicht de minderheden van de gewesten, waar onze krachten de boventoon voeren, onze erkenning en onze solidariteit te verzekeren en die te eisen van de eventuele meerderheid, waar wij in de minderheid zijn.
@@ Regel 1403: / Regel 1447: @@
 In het belang van allen, van socialisten en communisten zowel als van anarchisten, zal bijvoorbeeld zijn het in gang houden van het verkeer en de postdienst op een politiek neutraal terrein, zodat deze in dit gewest door deze politieke stroming en in het andere door gene worden gecontroleerd, waarbij de praktijk zal laten zien welk akkoord te verkiezen is voor het gaande houden van deze dienst tot nut van ’t algemeen op grond van de verschillende sociale scholen die hun vormen van samenleving en arbeid in toepassing willen brengen.
 Wanneer de discussie over het “eenheidsfront” zich op dit gebied had bewogen, zouden er hoogstwaarschijnlijk andere uitkomsten geweest zijn. Maar door de momentele overeenkomsten en oneerlijke intriges konden de consequenties slechts zijn dat door een scherpe polemiek de sociale krachten verder van hun doel verwijderd raakten dan zij al waren. De kwestie zou anders worden als men de positie van de verschillende stromingen van de Spaanse arbeidersbeweging, minderheden zowel als meerderheden zou planten in het geval van een overwinnende omwenteling. Als uit dit onderzoek zou blijken, dat ieder zou kunnen rekenen op de eerbiediging van de overigen, zou van kapitalistische wereld en Staat het laatste uur geslagen hebben. Maar als men ons, anarchisten of in het algemeen gesproken de arbeiders niet zegt, dat de dictatuur van vandaag morgen zal worden voortgezet onder andere namen en titel, zal elke discussie onvruchtbaar zijn.
@@ Regel 1410: / Regel 1455: @@
 Of de ene zowel als de andere stroming treedt op dit een revolutie onbetwistbaar in de meerderheid zijn, zoals in Aragon, Rioja en Navarra, in Andalusië, in Catalonië en in Levante. Volgens ons moet een revolutie, die hetzelfde totalitaire criterium aanvaardt als de socialisten en bolsjewisten, als mislukt worden beschouwd. Bij voorbaat hebben wij de plicht de minderheden van de gewesten, waar onze krachten de boventoon voeren, onze erkenning en onze solidariteit te verzekeren en die te eisen van de eventuele meerderheid, waar wij in de minderheid zijn.
-Wat de politieke zijde betreft, is het natuurlijk nodig afstand te doen van de hegemonie van een comité, een partij of bepaalde stroming, d.w.z. afstand te doen van de Staat als instelling die alle dwang oplegt, zowel aan hen, die deze aanvaarden als aan degenen, die hem afwijzen. Maar dit afzien van het stellen van wetten aan allen, zonder welke er geen waarachtige omwenteling noch sociale welvaart zal zijn, omdat het handhaven van de Staat het handhaven is van de aloude bron van exploitatie van ’s mensen arbeid — wil niet zeggen, dat er in de economische orde geen solidariteit gesloten zou kunnen worden of een wederzijdse steun, het vrij akkoord mogelijk zou zijn. Naarmate het economisch lokalisme onmogelijk is en het libertair-communistisch Gijón het socialistisch Oviedo nodig heeft. Ook op het gebied van de economische organisatie is vóór alles de wederzijdse overeenkomst van de verdragspartijen van belang. Als dit verband er eenmaal is, zal de overeenstemming er ook komen ondanks de politieke en sociale verschillen die belanghebbenden zouden kunnen scheiden. Op die manier nu is het moge-lijk een prachtig net van verbindingen en wederkerige hulp te organiseren in de hele nationale orde zonder de voorafgaande basis van het eenheidsregiem, de levensnorm en de eenheidsproductie.
+Wat de politieke zijde betreft, is het natuurlijk nodig afstand te doen van de hegemonie van een comité, een partij of bepaalde stroming, d.w.z. afstand te doen van de Staat als instelling die alle dwang oplegt, zowel aan hen, die deze aanvaarden als aan degenen, die hem afwijzen. Maar dit afzien van het stellen van wetten aan allen, zonder welke er geen waarachtige omwenteling noch sociale welvaart zal zijn, omdat het handhaven van de Staat het handhaven is van de aloude bron van exploitatie van ’s mensen arbeid — wil niet zeggen, dat er in de economische orde geen solidariteit gesloten zou kunnen worden of een wederzijdse steun, het vrij akkoord mogelijk zou zijn. Naarmate het economisch lokalisme onmogelijk is en het libertair-communistisch Gijón het socialistisch Oviedo nodig heeft. Ook op het gebied van de economische organisatie is vóór alles de wederzijdse overeenkomst van de verdragspartijen van belang. Als dit verband er eenmaal is, zal de overeenstemming er ook komen ondanks de politieke en sociale verschillen die belanghebbenden zouden kunnen scheiden. Op die manier nu is het mogelijk een prachtig net van verbindingen en wederkerige hulp te organiseren in de hele nationale orde zonder de voorafgaande basis van het eenheidsregiem, de levensnorm en de eenheidsproductie.
 In het belang van allen, van socialisten en communisten zowel als van anarchisten, zal bijvoorbeeld zijn het in gang houden van het verkeer en de postdienst op een politiek neutraal terrein, zodat deze in dit gewest door deze politieke stroming en in het andere door gene worden gecontroleerd, waarbij de praktijk zal laten zien welk akkoord te verkiezen is voor het gaande houden van deze dienst tot nut van ’t algemeen op grond van de verschillende sociale scholen die hun vormen van samenleving en arbeid in toepassing willen brengen.
 Wanneer de discussie over het “eenheidsfront” zich op dit gebied had bewogen, zouden er hoogstwaarschijnlijk andere uitkomsten geweest zijn. Maar door de momentele overeenkomsten en oneerlijke intriges konden de consequenties slechts zijn dat door een scherpe polemiek de sociale krachten verder van hun doel verwijderd raakten dan zij al waren. De kwestie zou anders worden als men de positie van de verschillende stromingen van de Spaanse arbeidersbeweging, minderheden zowel als meerderheden zou planten in het geval van een overwinnende omwenteling. Als uit dit onderzoek zou blijken, dat ieder zou kunnen rekenen op de eerbiediging van de overigen, zou van kapitalistische wereld en Staat het laatste uur geslagen hebben. Maar als men ons, anarchisten of in het algemeen gesproken de arbeiders niet zegt, dat de dictatuur van vandaag morgen zal worden voortgezet onder andere namen en titel, zal elke discussie onvruchtbaar zijn.
@@ Regel 1421: / Regel 1467: @@
 Al langer dan een halve eeuw heeft het marxisme in de arbeidersbeweging zijn verdeeldheid zaaiende arbeid verricht. Maar het heeft deze verdeeldheid niet gezaaid om verder dan thans te komen, maar om zich telkens inniger bij de kapitalistische wereld en aan haar opvatting van de staat aan te sluiten. Wij wensen, dat de arbeiders zich verenigen, dat zij hun belangengemeenschap inzien, dat zij zich broeders voelen in het gemeenschappelijke lot. Wij weten, dat zij verenigd tot alles in staat zijn en dat zij verdeeld kanonnenvlees moeten worden voor de huidige zowel als voor de toekomstige bevoorrechten, lastdieren zonder rechten en persoonlijkheid. Laten wij, arbeiders, ons toch verenigen, maar dan enkel in vrijheid met en door de vrijheid.
 Er is een grondslag van overeenkomst voor alle arbeiders, en in dit akkoord zal de winnende revolutie zijn: de rondborstige erkenning van onze verschilpunten in karakter, temperament, opvoeding en de plechtige belofte om ons vandaag zowel als morgen te verstaan op voorwaarde van wederzijdse eerbiediging, teneinde zonder enige zelfverloochening mede te werken aan de gemeenschappelijke arbeid: de vernietiging van het kapitalisme en de totalitaire Staat.
@@ Regel 1427: / Regel 1474: @@
 Eén vaan kan ons verenigen en het kapitalisme te gronde richten: de vaan van de vrijheid! Spaanse arbeiders, nog is het niet te laat!
-==== XXXI. SPANJE EN DE REVOLUTIE ====
+==== XXXI. Spanje en de revolutie ====
 Wij leven in een crisis, in een universele storing van waarden, instellingen en systemen. Niets biedt weerstand aan de tand des tijds en veel meer dan de trefzekere en door denkers beredeneerde kritiek hebben de gebeurtenissen van de laatste jaren zelf op een grootse en welsprekende wijze indruk gemaakt. De volkeren waren jammer genoeg niet voorbereid op een ineenstorting van dergelijke afmetingen. Zij waren dit in psychisch noch in materieel opzicht. Vandaar, dat zij zich in hun ellende niet hebben weten los te maken van de oude fetisjen en van de ene afgodendienst vallen in de andere en van de ene dienstbaarheid in de andere, in plaats van al hun krachten te verzamelen en vertrouwen te stellen in zichzelf, in hun bekwaamheid tot werken, in hun levensopvatting, in hun rechts- en vrijheidsmoraal.
@@ Regel 1456: / Regel 1503: @@
 Wij leven in een periode van ontreddering. Alom heerst ellende. De onzekerheid klopt niet alleen aan de deur van de onterfden, maar klopt ook aan de deur van de bourgeoisie, van de industriemagnaten, en machthebbers in handel en landbouw. In de volkslagen sterft men letterlijk van honger en gebrek, maar de middenstand lijdt verschrikkelijke ontberingen, terwijl de hoge burgerij volstrekt geen zekerheid heeft, voor wat de toekomst aangaat. In deze kringen leidt men een vegeterend bestaan, dat met voortdurende schokken gepaard pleegt te gaan. Van ’s morgens vroeg tot laat in de avond kan een potentaat, zoals duizenden en duizenden anderen na de bank-krach van 1929 te New-York, in onrust zitten. De werkloosheid van handarbeiders, geleerden en technici neemt toe. Men krimpt de agrarische zowel als de industriële productie in, terwijl de handelscurve daalt. Alles staat stil, alles is werkloos, alles voelt zich onverzekerd, alles is ontspoord. Men heeft de middelen om zich in weelde te baden — machines, grondstoffen, arbeidskrachten — en men gaat dood van ellende. Men zou gelukkig kunnen zijn en men is in hoge mate het tegenovergestelde. In het begin leek het een voorbijgaande crisis te zijn, die nog slechts een weinig correctie nodig had, om haar geheel en al te boven te komen. Maar de jaren zijn voorbij gegaan, en het zijn al enkele lustra geworden. En men heeft ingezien, dat de crisis geen crisis was, maar het bankroet van het hele kapitalistische stelsel, waaronder wij leven. Er is een nieuwe vorm van economie nodig. Daarover is de hele wereld het eens. Maar nog gaat het er om een oplossing te zoeken in de lijn van de bevoorrechting enerzijds en van de uitsluiting van de producerende massa aan de andere zijde; teneinde te voorkomen, dat deze laatsten hun eigen levensrichting bepalen en gaan beschikken over eigen arbeid en lot.
 Daar verschijnt de totalitaire Staat. De kapitalisten, voor zover die er zijn, verklaren zich onmachtig tot het inslaan van een nieuwe koers, tot het vinden van oplossingen en tot het te bovenkomen van de gevolgen van het bankroet van hun systeem. Welnu, men denkt, dat de kapitalisten als heersers het wonder zullen kunnen doen. De organisatie van de economie was tot dusver in handen van het privaatkapitalisme. In het vervolg zal het zich in handen van de Staat bevinden. Dat is alles, wat de intelligentie van de bourgeoisie, daarbij gesteund door het streven van de marxisten, de mensheid heeft kunnen aanbieden. Een totalitaire Staat, zo zegt men, zal in staat zijn de tegenstellingen op te heffen, die er bestaan tussen de elkaar beconcurrérende kapitalistische groepen, terwijl hij anderzijds een eind zal kunnen maken aan de wrijvingen, welke het gevolg zijn van de klassenstrijd. De totale Staat zal van ’s lands economisch apparaat één machtige machine maken, die aan één wil en één dwang zal gehoorzamen.
@@ Regel 1485: / Regel 1533: @@
 Als Spanje zich zelf redt uit de greep van het kapitalisme en de boeien verbreekt, waarmee de Staat het gekluisterd houdt, dan zal het tevens nog een lichtend voorbeeld voor de mensen zijn. Een Spaanse revolutie met een sociaal karakter, die een machtige invloed zou uitoefenen op de wereld, zou tevens de nieuwe oorlog voorkomen, die al meer en meer nadert en op wiens voorbereiding alle Staten hun aandacht hebben geconcentreerd.
 Een revolutie kan plaats vinden uit velerlei motieven. Men kan haar wensen uit economische, ethische, zowel als rechtvaardigheidsmotieven. Ook kan men haar willen uit hoofde van zijn vrijheidszin. Men kan ook dit perspectief stellen: oorlog of revolutie, en deze laatste weg kiezen, onafhankelijk van alle andere beschouwingen. Welnu, een vrij Spanje van de geëmancipeerde arbeid zou het einde betekenen van de oorlogen, de dood van de barbaarsheid, die pleegt toe te nemen op het gebied waar het geloof in Staat, kapitalisme en wanhoop de boventoon voeren.
@@ Regel 1491: / Regel 1540: @@
 Als wij ons willen redden, moeten wij de redding zoeken in een door en door maatschappelijke en economische reorganisatie, waarbij de bedrijven wijd opengezet worden voor degenen, die willen werken. De belemmeringen die het vrije, economische spel in de weg staan moeten voor altijd worden opgeheven. Het onvermijdelijke evenwicht dient gebracht te worden tussen de middelen, waarover wij beschikken om een beter leven te leiden en een betere toekomst voor allen te bewerken, en de onmogelijkheid om ze toe te passen, vanwege de tegenstellingen die onafscheidelijk aan het kapitalisme verbonden zijn.
-In plaats van vast te houden aan een politiek en economisch stelsel, dat aan de ene kant meer dan een miljoen industrie- en landarbeiders op de straat laat staan — waarbij dan nog verder komen de 4 a 5 miljoen parasieten van het staatsapparaat, de economische organisatie plus de maatschappelijk bevoorrechten op een bevolking van 24 miljoen zielen — wat neerkomt op minstens ¾ improductieve tegen ¼ productieve volksdelen, — zal ’t nodig zijn, dat wij ons anders gaan organiseren. Wij zullen een organisatie moeten hebben, waarin producenten en consumenten broederlijk samenwerken in de productie en in de gelijke en rechtvaardige verdeling van de rijkdom. Maar wij moeten ons niet verenigen om de hoorn des overvloeds van het étatisme te vullen of de eetlust te stillen van de bevoorrechte minderheden des volks.
+In plaats van vast te houden aan een politiek en economisch stelsel, dat aan de ene kant meer dan een miljoen industrie- en landarbeiders op de straat laat staan — waarbij dan nog verder komen de 4 a 5 miljoen parasieten van het staatsapparaat, de economische organisatie plus de maatschappelijk bevoorrechten op een bevolking van 24 miljoen zielen — wat neerkomt op minstens ¾ improductieve tegen ¼ productieve volksdelen — zal ’t nodig zijn, dat wij ons anders gaan organiseren. Wij zullen een organisatie moeten hebben, waarin producenten en consumenten broederlijk samenwerken in de productie en in de gelijke en rechtvaardige verdeling van de rijkdom. Maar wij moeten ons niet verenigen om de hoorn des overvloeds van het étatisme te vullen of de eetlust te stillen van de bevoorrechte minderheden des volks.
 Onze taak is eenvoudig. In elke werkplaats, fabriek, landbouwbedrijf, scheepswerf, mijn, school, belast het personeel zich direct, zonder inmenging van de Staat, met het waarnemen van hun functies, zonder voorafgaande erkenning van de kapitalistische eigendom. Alles is tot stand gebracht door de arbeid. Wat dus onttrokken is aan de arbeidscollectiviteit door slinkse manoeuvres of door geweld, waardoor de catastrofale situatie, waarin wij ons thans bevinden, ontstond, moet terugkeren tot de arbeid, welke de enige wettige bezitter is. Deze producenten stellen zich in verbinding met die van andere industrieën, allereerst in lokaal, vervolgens in regionaal, tenslotte ook in landelijk verband, om het ruilverkeer te regelen en de invloed te verwerven op het productieproces van de miljoenen wezens, die er vandaag de dag ongetwijfeld naast zullen staan. De werklieden-organisaties hebben al reeds ruwe schetsen van een mogelijke ordening op economisch gebied in het net van hun syndicale, coöperatieve en dergelijke organen. Het kapitalisme noch de Staat hebben een zo volledige actie-basis van economie als de arbeidersorganisaties. Het zal haar betrekkelijk gemakkelijk vallen morgen reeds zelf de controle over productie en distributie in handen te nemen, overeenkomstig het beginsel van voorziening in de behoeften van de massa. Daarmee zullen ook degenen gebaat zijn, die door hun geboorte, hun opvoeding of door de thans geldende voorwaarden, buiten de productiviteit staan of in functies die hen inwendig soms tegenstaan, als bijv. die van eenvoudig waakhonden over de rijkdommen van de bourgeoisie te zijn.
 Er leven in Spanje nog geen 100.000 mensen, die zich om economische zorgen niet behoeven te bekommeren. Moeten wij nu voor de veiligheid van deze honderdduizend man een heel volk van 24 miljoen zielen opofferen?
 Hoe het politieke staatsbestel ook moge zijn, wij zullen steeds aan de ene kant een uiterst geringe minderheid krijgen, die van het leven kan genieten en aan de andere zijde legers van soldaten, politie en bureaucraten; enerzijds eindeloze rijen van tussenpersonen van het commercieel, industrieel en financieel apparaat van het kapitalisme. Anderzijds een door ellende en gebrek ontaarde arbeidersmassa, die een ziekelijk, zwak en willoos ras kweekt. Uitsluitend de socialisatie van de eigendom, de inbezitname van fabrieken, transportmiddelen, mijnen, instellingen van onderwijs en gronden door de arbeiders, zal Spanje maken tot één arbeidsgemeenschap van bijna 12 miljoen zielen, die in een paar jaar het uiterlijke aanzien van ’t land en de stoffelijke zowel als de geestelijke mogelijkheden geheel en al zullen omvormen.
@@ Regel 1503: / Regel 1553: @@
 Wij zouden wensen, dat degenen die nog dictatoriale illusies koesteren of dromen van de mythe van proletarische regeringen, te elfder ure inzagen, dat het staatskapitalisme geen opheffing is van het kapitalisme, noch ook tot iets anders kan leiden dan tot de wederopleving van het kapitalisme. En dat de regering van het “proletariaat” slechts is een regering als ieder andere, ja slechter nog dan deze, omdat zij de arbeiders geestelijk bindt aan haar instellingen en verwachtingen schept, die onmogelijk in vervulling kunnen gaan.
 Er is één duidelijke weg — en dat is de onze: de weg van socialisatie en directe actie van alle voortbrengers en verbruikers, ongeacht hun godsdienstige, politieke en sociale denkbeelden, daar allen een hetzelfde hoofdbelang hebben: in bezit te komen van het product van hun arbeid. En waar alle producenten dat doel nastreven, is het van weinig belang, of zij in god of in de duivel geloven en doet het er weinig toe, of zij religieus of atheïstisch, katholiek of protestant, conservatief of socialistisch zijn. Daarom stellen wij de enige oplossing voor, die dit gemeenschappelijk ideaal van alle arbeiders zal kunnen verwezenlijken: het ideaal om zelf de vruchten van zijn arbeid te mogen genieten, iets dat alleen maar mogelijk is in een gesocialiseerde volkshuishouding.
@@ Regel 1523: / Regel 1574: @@
 Hoe gemakkelijk zouden de arbeiders het eens kunnen worden, als de commando-liefhebbers van de politieke partijen zich niet zouden mengen in hun aangelegenheden!
-==== XXXII. GRONDVESTING van de IBERISCHE EENHEID ====
+==== XXXII. Grondvesting van de Iberische eenheid ====
 Wij weten wel, dat de Iberische eenheid — Spanje en Portugal — niet tot stand zal komen in het kader van het kapitalistische stelsel. Omdat, wanneer de grote politieke, commerciële en strategische belangen van Engeland gevaar dreigen te lopen, dit land die eenheid zeker niet zal dulden. Het zal de taak van de revolutie zijn en die hangt af van de wil van boeren, arbeiders en intellectuelen van beide zijden van de grens.
@@ Regel 1540: / Regel 1591: @@
 Wat de anarchistische beweging heeft geleid tot de tevoren genoemde wegen om tot verwezenlijking van haar denkbeelden te komen — het politieke socialisme begint zich daarmee ook op zijn manier te verzoenen — is het verlangen geweest van denkers en schrijvers aan beide zijden van de Spaans-Portugese grens. Het denkbeeld van de Iberische eenheid handhaaft zich nu eens als politieke unie, dan weer als federatie door alle tijden heen in dynastieke pogingen, in ontwerpen en verklaringen van beide zijden van deze kunstmatige grenslijn.
 Oliveira Martins, de grote geschiedschrijver van de Iberische beschaving, is een beslist verdediger van de vereniging van beide volken. En Ruiz Zorrilla, de bekende republikein, bepleit in zijn Brussels manifest hetzelfde. Onder zijn invloed hield men in het jaar 1889 het Iberisch congres van de Republikeinen te Badajoz. De Portugese zowel als de Spaanse republikeinen voelden zich daar als broeders verenigd in hun strijd en streven. Met nog veel meer reden voelden de anarchisten van beide landen zich in 1927 — toen zij het ontstaan gaven aan de F.A.I. — als één, ondeelbare gemeenschap.
@@ Regel 1556: / Regel 1608: @@
 ===== Aanhangsel =====
-==== I. BIBLIOGRAFIE ====
+==== I. Bibliografie ====
 Het aantal opbouwende werken van vrij socialistische oorsprong is de laatste jaren aanzienlijk gestegen. Met uitzondering van “Ni Comunismo” van Sebastian Faure, die romantische utopieën nastreeft; “El Humanisferio”, door J. Dejaques; “Noticias de ninguna parte”, van William Morris; “Tierra Libre” van Jean Grave, enz., ademen bijna alle constructieve werken, die na de oorlog het licht zagen, een werkelijkheidsgeest en hebben dientengevolge als basis de volkshuishouding.
@@ Regel 1594: / Regel 1646: @@
 Met de blote mededeling kan men zich echter al een beeld vormen van de grootte en de belangrijkheid van de literatuur op dit gebied.
-==== II. HET MAATSCHAPPELIJK NOODZAKELIJKE EN HET MAATSCHAPPELIJK VRIJE ====
+==== II. Het maatschappelijk noodzakelijke en het maatschappelijk vrije ====
-=== VRIJHEID EN NOODZAKELIJKHEID ===
+=== Vrijheid en noodzakelijkheid ===
 Verwarring van termen en dubbelzinnigheid in opvattingen veroorzaken dikwijls misverstanden, die tot discussies verworden, die nadelig zijn voor een goed begrip en een goede harmonie.
@@ Regel 1608: / Regel 1660: @@
 Van deze maatschappelijke vormen kunnen wij alleen dit weten, dat zij de vrijheid ongerept moeten laten. De individuen zoeken niet naar een organisatie om haarzelve, maar naar organisaties, verenigingen, enz. die hun het beste passen. Als men bij voorbaat reeds in dit opzicht iets wil regelen, kan men niet meer of minder doen dan zich te begeven op het terrein van de utopieën op het terrein van de romanschrijfkunst. Laten wij dus de mensen van de samenleving zonder kapitalisme en zonder Staat de ontwikkeling gunnen, die zij verkiezen door te maken. En laten wij enkel ons bepalen tot het voorbereiden van een zodanige samenleving, waarin men zal weten, dat er verbindingsorganen nodig zijn op sociaal, cultureel, vriend- schaps- en ontspanningsterrein. Aan hen de taak om uit te maken, welke organen dit zullen zijn. Zij zullen beter op dit gebied kunnen werken dan wij, die nog vastgeketend zijn aan de huidige maatschappij en van de kapitalistische hel uit alles moeten voorzién.
-=== VOORZIENING IN DE NOODZAKELIJKE LEVENSBEHOEFTEN ===
+=== Voorziening in de noodzakelijke levensbehoeften ===
 Maar er is één terrein waarover wij reeds kunnen spreken en onze berekeningen maken, akkoorden kunnen sluiten en bijzonderheden vermelden zonder dat wij op de vrolijke velden van het dromenrijk onze schreden behoeven te zetten. Dat terrein is de voorziening in de noodzakelijke levensbehoeften van de mens. Het is nodig ons te voeden, te kleden en de beschikking te hebben over huisvesting, zorg te dragen voor de verpleging van zieken, ons te verplaatsen van de ene naar de andere plaats en ons in verbinding te stellen met vrienden en bloedverwanten, die zich op verre afstand van ons bevinden.... De vrijheid bestaat ons te voeden met vlees of groenten, het eten al dan niet te kruiden, er veel of weinig zout aan toe te voegen. Maar het eten is een noodzakelijke behoefte, die bevredigd dient te worden. Deze en vele andere behoeften zijn geen eventuele problemen, die zich al dan niet in de toekomst kunnen voordoen, maar integendeel werkelijke en tastbare feiten! Men moet noodzakelijkerwijs voorzien in deze en gene behoeften. Vandaag de dag doen wij dit al gedeeltelijk. Sommigen — en hiermede bedoelen wij de meer bevoorrechten — doen het zelfs volledig en de gesalarieerden doen het hun wat stuntelig na. Wij voeden ons ook al min of meer, echter meer “min” dan “meer”. Wij kleden ons, zij het met vodden. Huisvesting hebben wij reeds, al is dit in woonkrotten of onder bruggen. In één woord, de behoeften zijn niet denkbeeldig; zij zijn reëel en wij zelven kunnen nagaan, in hoeverre wij ze bevredigd hebben en in welke mate wij ze zouden kunnen bevredigen, als er een ander economisch stelsel bestond, waarbij deze en gene factoren werden onderdrukt en andere bronnen van energie werden aangeboord. Kortom: bij een stelsel van algehele wederopbouw van de volkshuishouding. Hier is ons initiatief en dat van anderen zeer stellig op zijn plaats, doch hier past geen breidelloze, ongecontroleerde gril of fantasie!
@@ Regel 1616: / Regel 1668: @@
 Indien wij daarentegen weten, dat de economie de vrucht is van ’s mensen inspanning en intelligentie, wordt de ordening van deze krachtsinspanning en de oriëntatie van deze intelligentie een zaak van goed begrip, zo al niet de richtsnoer van het leven zelf.
-=== WAT ONS ALLEN EN WAT SLECHTS ENKELEN BELANG INBOEZEMT ===
+=== Wat ons allen en wat slechts enkelen belang inboezemt ===
 Vóór en na de revolutie kan het maatschappelijk leven zich handhaven, kan de gemeenschap gevoed, gekleed en van onderdak voorzien worden, zonder dat er een hengelaarsvereniging bestaat, die haar vrije uurtjes op de pier pleegt door te brengen. Een vereniging van hengelaren, evenals zovele duizenden van dergelijke groeperingen voor allerlei liefhebberijen, smaken en temperamenten meer, is maatschappelijk gezien niet noodzakelijk en moet aan de keuze van belanghebbenden worden overgelaten. Maar het industriële, agrarische, transport- en communicatie- leven, enz. is van sociaal standpunt beschouwd, onvermijdelijk. Hoeveel men ook al heeft voorspeld en gestudeerd sinds alle tijden om het leven beter te doen functioneren, blijft het niettemin een taak, die wij op ons hebben te nemen en die de reorganisatie van heel het maatschappelijke en economische leven zal vergemakkelijken. Onvermijdelijk is de regeling van het economische leven, een leven, dat ons allen aangaat. Tegenwoordig heerst het kapitalisme of de Staat volgens hun belangen en voorrechten. Wij willen dat deze heerschappij overgaat in handen van de producenten en consumenten zelf. En het productieapparaat — mensen, landerijen, machines, vervoermiddelen — is niet een oncontroleerbaar iets of een niet definieerbaar wezen. Evenmin ook is de industriële techniek een geheim voor hen, die haar verlangen te kennen. Op deze concrete gegevens, die te wegen en te meten zijn, kunnen wij direct onze weg bepalen. Daar de toekomstige generaties, heersers als zij zijn van de sociale rijkdom, onderricht door eigen ervaring, geleerd zullen hebben de nodige vernieuwingen en verbeteringen aan te brengen in het productieapparaat dat zij van ons zullen hebben overgenomen.
@@ Regel 1629: / Regel 1681: @@
 b)	het nu reeds weten, welke hefbomen in beweging gezet moeten worden, opdat er sociale voordelen uit de onteigening van die rijkdom getrokken kunnen worden.
-=== DE ECONOMIE VAN MORGEN IS HET RESULTAAT VAN HET STREVEN VAN HEDEN ===
+=== De economie van morgen is het resultaat van het streven van vandaag ===
 Zonder de vrijheid van wie ook in gevaar te brengen of hinderpalen op te werpen voor de toekomstige ontwikkeling, kunnen wij de navolgende berekening maken:
@@ Regel 1640: / Regel 1692: @@
 Op politiek terrein is het ons voldoende alle dwang te vernietigen die de wet op ons allen pleegt uit te oefenen en maatregelen te nemen om weerstand te bieden aan elke poging in welke vorm ook, om deze macht weer in het leven te roepen. De gemeenschap zelf zal normen weten vast te stellen voor de samenleving, normen, die wij niet bij voorbaat hoeven te voorzien, noch ook van te voren behoeven vast te stellen. Doch laten wij de Keizer geven wat des Keizers, de Vrijheid wat van de Vrijheid en de Noodzaak wat van de Noodzaak is.
-==== III. THEORIE EN PRACTIJK ====
+==== III. Theorie en praktijk ====
-Het volgend artikel van Rudolf Rocker geeft duidelijk onze gedachten en motieven weer, die ons bij de redactie van dit werk hebben geleid:
+Het volgend artikel van [[Rudolf Rocker]] geeft duidelijk onze gedachten en motieven weer, die ons bij de redactie van dit werk hebben geleid:
 De oorzaak van het in onze gelederen steeds toenemende doctrinairisme kan worden toegeschreven aan twee verschijnselen. Gedurende de laatste decennia hebben wij weinig pogingen aangewend om ons buiten onze kringen te bewegen. Maar voortdurend kuisheid werkt op de duur afstompend, geeft weinig voldoening aan individuele personen en brengt bijkans steeds een zekere weerzin teweeg. Bovendien hebben de meesten van ons zich aangewend in de hedendaagse vorm van het anarchisme een laatste ontwikkeling van ideeën te zien. Men ziet in het anarchistisch communisme de laatste fase van dié ontwikkeling, welke haar oorsprong vindt in het mutualisme en die via het collectivisme is overgegaan in de hedendaagse opvattingen. Met wantrouwen of uit de hoogte ziet men dan neer op alle nieuwere pogingen, die er worden aangewend om uit de kapitalistische chaos te geraken.
 Wat mijzelf betreft, moet ik verklaren, dat ook ik in de associatie van communisme en anarchisme de gunstigste voorwaarde zie voor een libertaire ontwikkeling van de mensheid. Maar deze mening is slechts van ondergeschikt belang, omdat wij geen enkele waarborg voor haar juistheid bezitten. In elk geval hebben de revolutionaire gebeurtenissen in Rusland, Centraal-Europa, Italië enz. ons voor een aantal nieuwe problemen geplaatst, die ons wel zeer in twijfel laten omtrent de juistheid van de voor-waarden, volgens welke de komende revolutie, ons door Kropotkin in zijn “Verovering van het Brood”, beschreven, zich zou moeten ontwikkelen. Hoewel wij aannemen, dat de algemene ontwikkeling tot een stand van zaken leidt, zoals wij die in het communistisch anarchisme voorzien, hebben wij toch niettemin, na alle praktische experimenten in de laatste tientallen jaren, geen enkel bewijs voor de veronderstelling, dat een revolutie ons onmiddellijk voert naar de verwezenlijking van ons ideaal. Wij moeten ons meer rekenschap geven van het feit, dat er een hele reeks verschillende vormen van economie naast elkaar bestaan, die allen hun praktische waarde willen bewijzen. Dit nu acht ik geenszins verkeerd. Integendeel, het lijkt mij juist de enige mogelijkheid om de weg vrij te maken van allerlei hinderpalen in het belang van een waarlijk vrije ontwikkeling.
@@ Regel 1661: / Regel 1714: @@
 Maar met deze erkenning is niet alles afgedaan: men moet ook pleiten voor actie, opdat deze zich in praktische en tastbare daden mogen omzetten. Het is niet voldoende te verklaren, dat de syndicale organisaties van de arbeiders de taak hebben de productie en distributie in eigen handen te nemen, het is ook noodzakelijk ze praktisch dichter bij die grootse taak te brengen.
-==== IV. LIJST VAN ILLUSTRATIES ====
+==== IV. Lijst van illustraties ====
+  - Economische ordening van het levensmiddelenbedrijf
+  - Economische ordening van het bouwbedrijf
+  - Economische ordening van het kledingbedrijf
+  - Plaatselijke ordening van het transportbedrijf
+  - Landelijke ordening van het transportbedrijf
+  - Economische ordening van het grafisch bedrijf
+  - Landelijke ordening van de economie
-. Economische ordening van het levensmiddelenbedrijf
+===== Voetnoten =====
-. Economische ordening van het bouwbedrijf
-. Economische ordening van het kledingbedrijf
-. Plaatselijke ordening van het transportbedrijf
-. Landelijke ordening van het transportbedrijf
-. Economische ordening van het grafisch bedrijf
-. Landelijke ordening van de economie
+  * [1] Kleinwaechter: Politieke Economie, blz. 100—101
+  * [2] Teoria dell’ imposta, Bca. Dell’ economista, Turijn, 1868, blz. 610.
+  * [3] "Daar de wetten lediggang en luiheid niet onterend voor de mens hebben verklaard, is het absoluut van geen nut, dat zij het kleermakers- en schoenmakersvak tot „eervolle” arbeid hebben ge¬promoveerd. Er zijn toch nog altijd edellieden, die het „dolce far niente" (vert. "het zalig nietsdoen") beschouwen als noodzakelijk gevolg van hun onderscheiding en elke bezigheid onverenigbaar achten met de pracht hun titels”. (Campomanes, Cartes políticoeconómicas, Madrid, 1778, blz. 217).
+  * [4] Gregorio Fernández Díaz: La crisis de la economia nacional, in la Revista Nacional de Economia, 1926, Madrid.
+  * [5] „Het aantal kooplieden is in de z.g. cultuurlanden werkelijk toegenomen. Onder het Duitse keizerrijk vormde de koopmanstand in het jaar 1882, 8,6 procent van die groep van de bevolking, die als werkzame individuen overeenkomen met de categorie "Handel en Verkeer”. In 1895 was het aantal 10,9 procent, in 1907 bedroeg het percentage al 13,9, terwijl dit in het jaar 1926 reeds 16,5 was. Hieruit blijkt, dat er een geweldige groei valt waar te nemen in de handels- klasse en in verband hiermede een streven naar handel. D.w.z. het verschil tussen hetgeen de producent voor de koopwaar ontvangt en hetgeen de consument er voor moet betalen, is buitengewoon groot geworden. Zo is het bijvoorbeeld te Berlijn gebeurd, dat men in de herfst van het jaar 1930 voor een centenaar aardappelen 3,5 Mark betaalde, terwijl de producent er slechts 1,48 Mark voor ont¬ving. De gemiddelde prijs, die de veehouder voor een pond varkens¬rib werd uitbetaald, bedroeg slechts 86 Pfennig per pond”. (Alfred Weber: La economia mundial al alcance de todos; Spaanse vertaling, blz. 87).
+  * [6] Lucas Mallade zei eens: „Of je een landarbeider of een industriële arbeider neemt, de dagloner in Spanje gaat slechter gevoed, gekleed en gehuisvest dan welke andere Europese arbeider, onder onver¬schillig welke maatschappelijke omstandigheden dan ook.”
+  * [7] Een van onze kameraden, Dr. M. Pierrot, stelt als overgangsmiddel voor, de vroegere parasieten een lijfrente te verzekeren, waardoor zij zich gemakkelijker zullen kunnen aanpassen aan de nieuwe orde van zaken. De nieuwe generatie zou zich gelukkig kunnen prijzen, als zij tegen die prijs, haar veiligheid en de waarborgen voor haar vrije ontwikkeling zou kunnen afkopen.
+  * [8] Christaan Cornelissen (1864-1942), Nederlands anarchist, syndicalist, econoom en journalist. Cornelissen was nauw verbonden met de internationale arbeidersbeweging en verbleef veel in het buitenland
+  * [9] In 1929 waren er 1.339 fabrieken met een capaciteit van 5000 kilo per dag. Men heeft berekend 33 a 34 millioen centenaren voor het jaarlijks gebruik nodig te hebben. De hier genoemde fabrieken werken nog niet voor een derde deel van haar capaciteit, d.w.z. dat er in de eerste jaren na de revolutie geen enkel opbouwend werk in deze tak van productie nodig zal zijn.
+  * [10] De Federatie van Zuivelproducenten te Saragossa heeft een plan ontworpen, dat gebaseerd is op de verplichte sterilisatie van de melk en het uitsluitend recht van levering van de producten. De orga¬nisatie omvat zowel de veestallen, waar de koeien gemolken worden, als de fabrieken, waar de zuivelproducten worden voortgebracht. De organisatie heeft de rechten kunnen krijgen onder de verplichting, de gehele provincie te zullen onderwerpen aan tal van hygiënische voorschriften en handelwijzen. Met uitzondering van het „zuiver commerciële” van dit plan, zoals dit is ontworpen, zou het ook in de nieuwe, gesocialiseerde volkshuishouding kunnen worden toege¬past. Het is een manifestatie tegen de individualistische economie. De motieven hiervoor kunnen ook wij ten volle delen.
+  * [11] De vermindering van de consumptie is de laatste jaren opzien¬barend. Een tragisch index biedt het brood, het niet te vervangen hoofdvoedsel. Wat het vlees betreft krijgt men te Barcelona, de Spaanse stad waar de consumptie het grootst is, de volgende cijfers: 1914 133 gram per inwoner en per dag; 1925 108 gram per inwoner en per dag; 1930 94.1 gram per inwoner en per dag; 1934 86.35 gram per inwoner en per dag. De boeken van de senator Gómez, Castilla en escombres („Spanje in puin”) e.a. spreken luid van de armoede van het Spaanse volk. Van documentair belang is het boekje van Gonzalo de Reparaz Jr., Pobreza y atraso de España, cultuurgeschriften, Valencia, 1932. „Meer dan 400.000 arbeiders leven in Andalusië en Estramadura uitsluitend en alleen van de kleine daglonen, die enkele landbouwbedrijven hun in stukwerk laten verdienen gedurende de beide perioden van arbeid, welke, toch al schaars, niet meer dan tweemaal drie maanden arbeid verschaffen. In de overige zes lange maanden kan een kleine 10% slechts rekenen op andere werkzaamheden”... „Laten wij en passant citeren, zegt de schrijver, de verschrikkelijke toestanden, welke er in Zuidoost-Spanje heersen, waar het langzaam wegkwijnen van alle leven een gevolg is van armoe en ellende. Dat overtreft nog ver hetgeen men zich kan voorstellen. Van Cartagena tot Almería gaande, via Lorca en het dal van de Almanzora, zijn wij getuige geweest van de vreselijkste tragedies die Europa ooit gekend heeft. Honderdduizenden menselijke wezens sterven na een langdurige doodstrijd...”
+  * [12] In velerlei opzicht heeft de mensheid vorderingen gemaakt, maar wat de voeding betreft, tonen de oude, langzame methodes van routine en sleur, die bij de massa en zelfs in de hoofden van de meestbeschaafden een plaats gekregen hebben, overduidelijk aan, hoe grote uitgestrektheden op het gebied van de volkshuishoudkunde nog braak liggen voor een modernisering van de heersende opinies. Vandaag- den-dag kent men de voedingswaarde van de verschillende levensmiddelen  en weet men welke behoeften de mens in overeenstem¬ming met zijn beroep, aard enz. heeft. Conform dit alles moet men zich in de toekomst ook oriënteren op het terrein van de voedsel¬voorziening. Niet de kwantiteit, maar de kwaliteit van de levensmiddelen  is van groot belang. Professor Pedro Escudero van Buenos Aires heeft uitgerekend, dat 20 gram tarwe gelijk staat met 70 gram zoete aardappelen, 75 gram druiven, 100 gram maïs of ruwe aard¬appelen, 140 gram sinaasappelen of mandarijntjes, 200 gram vruchtvlees  van watermeloenen, aardbeien of perziken, 230 gram kool, 400 gram tomaten en 600 gram veldsla. Het koken wijzigt de voedingswaarde: er vindt een verhoging of een verlaging te dezen opzichte plaats. Zoete aardappelen winnen door koken 55% aan voedingswaarde, spinazie daarentegen blijft onveranderd. John Orr, van de „Rowett Research Institut", ver¬klaarde het volgende: „Wanneer de Staat het geld dat hij nu belegt voor de inkrimping van landbouwproductie om de prijzen te handhaven  en alles wat hij uitgeeft voor de bestrijding en behandeling van ziekten, die haar oorsprong vinden in gebrek aan voedings¬stoffen, zou besteden voor de bevordering van de agrarische productie  en de verdeling van de producten aan de burgers die zich niet kunnen voeden zoals het behoort, zou de Staat tegelijkertijd het landbouwvraagstuk in Engeland en de ergere problemen van de Engelse armoede oplossen”. Ook zeide deze onderzoeker, daarbij doelende op zijn vaderland Brittanië, dat de helft van de bevolking noch wat hoeveelheid noch ook wat verscheidenheid van levensmiddelen aangaat, voldoende nuttigt om spijsverteringsziekten te voorkomen. En de biochemicus Gowland Hopkins verklaart, dat men met een aangepaste voeding in de eerste plaats een ras kan krijgen, dat twee duim groter is dan het huidige geslacht, afgezien nog van de weer¬stand die men tegen zekere ziekten zou krijgen, waardoor op die manier het geluk vergroot zou worden, dat een goede gezondheid pleegt te schenken. Zie in dit verband ook „El pan nuestro de cada dia”, door A. Assia, La Vanguardia, Barcelona, 1 Maart 1936. Toch zijn het niet alleen de koks of het gehemelte van de consumenten, die de normen van de kookkunst hebben vast te stellen, maar ook de specialisten van de nieuwste voedingsleer, welke hun laatste vruchtbare resultaten van onderzoek in dienst van de gemeen¬schap zullen stellen. En deze zending zal verlicht worden door ge¬collectiviseerde eetzalen, welke het merendeel van de particuliere keukens  zal moeten vervangen.
+  * [13] Uit een bericht van de Regeringsraadsheer van Barcelona voor sociale politiek, statistiek en volkstelling, 1935.
+  * [14] In Zweden werden ter bestrijding van de werkloosheid en de boycot vanwege de reformisten, Bouwgilden opgericht door de Syndicalisten van de S.A.C., die zelfs binnen het huidige systeem van particuliere eigendom en geldelijke waardebepaling van de arbeid levensvatbaarheid hebben getoond. De arbeidsgroepen waar¬over wij het hier hebben, zouden soortgelijke organisaties kunnen zijn.
+  * [15] Een andere, ook in die zelfde tijd opgemaakte berekening van Adolfo Vázquez Humasque, verschenen in de Rev. Nac. de Economia, October 1934, luidt: //Geestgrond//: Granen en groenten 15.000.000 hectare; Wijnbergen 1.300.000 hectare; Olijventeelt 2.000.000 hectare; Vruchtbomen 360.000 hectare; Voederweiden, bouwland en boomgaarden 7.000.000 hectare; Laaggebergte met Espartograssen 6.000.000 hectare; Heidevelden of weiden 4.000.000 hectare; //Vruchtbare grond//: Weide- en bouwland 1.850.00 hectare; //Waterrijk land//: Groenten en Granen 700.000 hectare; Wijnstok en Olijf 160.000 hectare; Wortels voor industrieproducten 220.000 hectare; Kunstweiden 190.000 hectare; Sinaasappelen en dergelijke zuidvruchten 120.000 hectare.
+  * [16] Spanje heeft een 75.000 kilometer grote steppe, d.i. het zevende deel van ’s lands grondgebied. Deze steppen bevatten voor een groot deel zout en hebben geen humus, d.i. teelaarde, zij zijn dor en droog zonder enige plantengroei. Haar oppervlakte zou absoluut onvruchtbaar zijn zonder de grote hervormingen door mensen aangebracht, als bijv. de in ruime mate voorkomende bevloeiingswerken, de bos- aanplanting, de ontginning van vruchtbare gronden, de verbeteringen door bemesting enz. De Spaanse rivieren voeren enorme hoeveel- heden nuttige teelaarde naar zee. De Llobregat versleept per kubieke meter water twee kilo slijk, d.w.z. pl.m. tienduizend ton. De Duro negenduizend, De Júcar en Cuenca vijfduizend, de Pisuerga tweeduizend. De Guadalquivir voert jaarlijks naar de haven van Cádiz vijfhonderd duizend tonlading zand. Tussen de Júcar en de Taag, slibben, bij een was van honderd dagen, één millioen tachtigduizend kilogram leem aan. Dat betekent een onrustbarende verarming van het Spaanse grondgebied. Het is dan ook zeer nodig, dat hieraan paal en perk gesteld wordt door het aanleggen van grote vergaar- bakken, Waar het water kan bezinken. Bovendien kan men gebruik maken van de hydraulische energie van het stromende, alsdan op- gestuwde water voor strategische verdediging in die plaatsen, welke het meest bedreigd worden door „het roven en plunderen langs de rivieren”, enz. (Zie Geófilo, Spaanse Problemen, Tiempos Nuevos, April 1936, Barcelona). Men moet zich echter geen al te grote illusies maken omtrent de opbrengstmogelijkheden van de Spaanse bodem. Een eeuwenlange verwoesting van zijn bossen heeft de grond arm gemaakt; afgezien nog van het feit, dat deze op zichzelf reeds arm is door zijn ligging boven de zeespiegel en zijn inwendige samenstel. De geoloog Lucas Mallada heeft deze verdeling gemaakt op grond van de meer of minder grote geschiktheid van de bodem voor landbouwdoeleinden: Kale rotsen 10%; Weinig productieve gronden of wegens hun buiten- gewone hoogte of om hun droogte of om hun slechte samenstel 35%; Gronden van middelmatige vruchtbaarheid, met een schaarse watervoorziening of met topografisch iets gunstiger condities of door een meer of minder gunstige samenstelling 45%; Gronden, „die ons doen geloven dat wij zijn geboren in een bevoorrecht land” 10%
+  * [17] Morán, tijdens de Kamerdebatten over de Agrarische Hervorming: „Crónica de las Cortes Constituyentes", deel VII, blz. 218.
+  * [18] Ook in Nederland bestaat er reeds onder het huidige stelsel een regeling, waarbij de slagers moeten gebruik maken van een bedwelmings- of schietapparaat. Mocht zulks in de grote abattoirs ook metterdaad geschieden, de slagers op het platteland houden zich er volstrekt niet aan. Zij achten het schadelijk voor het product en gaan door met de verouderde slacht- (lees: moord) partijen. Dit is mij uit ervaring gebleken en bewijst meteen de overbodigheid, ja de zinneloosheid van het politieapparaat! (Vert.).
+  * [19] Zie ook „El capital extranjero en España” (Vreemd kapitaal in Spanje), Revista National de Economía, Augustus-September 1916, Madrid.
+  * [20] In de mijnen en in de ijzerertsbedrijven van Spanje kwamen de navolgende bedrijfsongevallen voor: 1917, 254 doden 395 zwaar gewonden; 1918, 300 doden 401 zwaar gewonden; 1919, 251 doden 300 zwaar gewonden; 1920, 259 doden 347 zwaar gewonden.
+  * [21] Odon de Buen: „La pesca marítima en España”, artikel verschenen in de „Revista de las Españas", Madrid, December 1931.
+  * [22] Volgens de officiële waarnemingen, krijgen de vissers van de Noordelijke zeeën gedurende hun twaalf maanden lange strijd met de zee niet meer dan 800 à 900 peseta. En daarvan moeten zij dan hun gezin en zichzelf maar zien te onderhouden.
+  * [23] De door de „Sociedad Española de Construcciones Navales" uitgevoerde scheepsconstructies kostten de Staat als volgt: Pantserschepen 2.870 peseta per ton; Snelle kruisers 2.500 peseta per ton; Torpedojagers 6.000 peseta per ton; Torpedoboten 6.500 peseta per ton; Duikboten 6.400 peseta per ton; De oorlogsschepen worden te El Ferrol en Cartagena gebouwd.
+  * [24] Bijvoorbeeld: de Spoorwegen van de Ver. Staten hadden 2.160.000 personen in dienst in 1920 en tien jaar later slechts 1.300.000. Toch werd er in 1930 7% meer vrachtgoed vervoerd dan in 1920!
+  * [25] Ontwerp van Ir. José Durán y Ventosa, Revista Nacional de Economía, Juni/Juli 1916. Madrid.
+  * [26] „Het is zeer weinig” — schrijft Adolfo Weber in zijn boek „La Economía mundial al alcance de todos” (De wereldeconomie in het bereik van allen) — “wat de Natuur oplevert, als men die productie vergelijkt met de onbegrensde behoeften van de mens. Het beste wat de Natuur de Mens heeft gegeven als in-stand-houder van zijn soort, is het scheppend talent en zijn werkzaam enthousiasme, ge¬paard gaande met de daarvoor benodigde scherpzinnigheid. Het verdient aanbeveling hier op te merken, dat waar de Natuur grotere faciliteiten en mogelijkheden geeft, om te voorzien in het dagelijks onderhoud, de mens juist lui, en — economisch gesproken — nietsdoend is. Noordwest-Europa dankt zijn in velerlei opzicht hoogstaande cultuur aan het wisselvallige en vrij ongunstig klimaat”. Blz. 62.
+  * [27] Revista „Electricidad”, Juli 1932. „El Sol”, dagblad, Madrid. 7 Januari 1936.
+  * [28] Allen Raymond: Qué es la tecnocracia? Ed. Revista de Occidente, Madrid, blz. 42.
+  * [29] Wij hebben hier voor ons liggen een beschrijving van de „Siderúrgica del Mediterraneo”, een van de belangrijkste factorijen van heel Spanje. Zij heeft 4000 man personeel — arbeiders en employé’s — in dienst, beschikt over eigen mineralen in het gebied van de Ojos Negros, heeft 200 kilometer spoorweg in eigendom en bezit een in goede conditie verkerende haven. Deze maatschappij heeft vier hoogovens van Martin Siemens, drie met een capaciteit van 80 en één met een vermogen van 90 ton. Deze vier smelterijen kunnen dagelijks 900 ton staal produceren. Voorts staan haar nóg vier ijzer¬smelterijen ten dienste. De factorij heeft een eigen elektrische centrale, gedreven door stoomturbines. In eigendom heeft zij verder: laboratoria voor analyses van mineralen, ijzer- en staalsoorten, kolen, cement, een inrichting voor microfotografie, een proefstation van materialen voor tractie, buiging en schokken, enz., laboratoria voor allerlei nevenproducten. Zij produceert vuurvaste stenen voor consumptie en beschikt over een technisch apparaat om 's maandelijks 500 ton daarvan te kunnen afleveren. In deze te Sagunto gevestigde factorij produceert men allerlei soorten ijzer en staal of mengproducten: ijzeren staven, stukken gegoten staal, ruw ijzer, koevoeten, afgewerkte producten, dubbele T-ijzers, U-staven, hoekige, ronde, vierkante ijzeren platen, metalen velgen en schijven, windassen, staaldraden, volledige metalen constructies, ammoniumsulfaat, teer, verschillende soorten benzol, zuivere benzolproducten, creosootoliën, anthraceen-naftaline, teerprodukten. (Zie "El Pueblo”, Valencia, 17 Maart 1935).
+  * [30] Wat de moeilijkheden betreft, die de Spaanse metaal-, inz. hier: de ijzerindustrie, meemaakt, illustreert de door de „Sindicato Patronal Metalúrgico de Madrid” uitgegeven brochure: La „politica del hierro” y la actuación de las siderúrgicas españolas. Enkele beschouwingen over de werkloosheid in de Spaanse metaalindustrie en aanverwante bedrijven, Madrid, Februari 1935.
+  * [31] In Duitsland, Engeland, Frankrijk en andere landen is men het petroleumvraagstuk beginnen op te lossen door de destillatie van steenkolen. In Duitsland kunnen de opgerichte fabrieken pl.m. één millioen ton benzine leveren, die, gevoegd bij andere brandstoffen, benzol en alcohol meer dan de helft van de productie uitmaken. Alleen de Leuna-fabrieken produceren al 350.000 ton synthetische benzine per jaar. En als men in Engeland en de Verenigde Staten nog geen grotere vorderingen heeft gemaakt, dan vindt dit zijn oorsprong in de vijandige houding van de petroleummaatschappijen, die in deze nieuwe industrie een grote invloed hebben. Frankrijk is begonnen met z.g. bosgas op de markt te brengen, hetwelk uit hout wordt getrokken. Het probleem van de nationale gasvoorziening is zeer urgent voor een land als Spanje, speciaal in geval van revolutie en blokkade.
+  * [32] Hier volgen twee merkwaardige gevallen, waaruit blijkt hoe grillig en schadelijk kapitalistische berekeningen zijn: de automobielfabriek van Guadalajara, aldaar op wens van een harer aandeelhouders opgericht, ver van de bronnen af, waaruit de grondstoffen voor die fabriek geput worden en ook zeer verwijderd van verbindingswegen en industrieën, die noodzakelijke onderdelen voor deze fabriek moeten leveren. Ook is zij op grote afstand gelegen van de hoogovens van Sagunto met de nieuwste vindingen op het gebied van de moderne ijzerfabricatie. Zij ligt voorts 200 K.M. van de mijnen verwijderd. Haar ondernemingen zijn dientengevolge tot mislukking of althans tot verminderd productievermogen, gedoemd. Iets dergelijks is er met zekere plannen van de spoorwegen voorgevallen.
+  * [33] „Slechts 11 patiënten kregen hulp in de Spaanse krankzinnigengestichten. Men heeft berekend, dat het aantal krankzinnigen pl.m. 40 op de 10.000 inwoners bedraagt, d.w.z. dat in ronde cijfers uitgedrukt slechts een vierde deel van de patiënten medische verzorging en verpleging geniet”. (Dr. D. Nieto, "El Sol”, 18 Februari 1937, Madrid).
+  * [34] J. Lazarte heeft een studie gemaakt van het sanitaire vraagstuk en uitgegeven onder de titel „La socialización de la medicina”, die wij de lezers kunnen aanbevelen. De door dezen schrijver voor¬gestelde oplossing wordt in grote trekken ook door ons voorgestaan. Dezelfde denkbeelden zijn het, die de Medische Vakorganisatie van de provincie Santa Fe (Argentinië) verkondigt, wier actie en aspiraties wij de Spaansen doktoren als voorbeeld stellen om te dienen als nuttige suggesties voor hun tegenwoordige organisatie.
+  * [35] „De Ineenstorting van het Kapitalisme”. Verkrijgbaar bij de VA.U.
+  * [36] J. M. Lunazzi heeft een interessant boek gewijd aan dit onder- werp, getiteld: "Reconstrucción educacional”, Buenos Aires, 1935. Daarin vindt men niet alleen vermeldenswaardige algemene lijnen en suggesties voor de omvorming van opvoeding en onderwijs, maar ook veel wat met onze gezichtspunten daaromtrent geheel en al overeenkomt.
+  * [37] Gaston Leval, heeft in zijn boek over de „Problemos económicos de la Revolución española” cijfers van productie en consumptie gegeven, die de onderlinge afhankelijkheid van de gebieden duidelijk aantonen. Wij kunnen ons dus gevoegelijk van verdere bewijsvoering onthouden. En niet alleen bestaat er onderlinge afhankelijkheid tussen de verschillende gebieden. De boeken van J. A. Vandellós, „Catalunya, poble decadent”, Barcelona, 1935, en „Immigració a Catalunya”, 1935, laten ook duidelijk zien, dat er onderlinge afhankelijkheid bestaat, in zover het de demografische rijkdom betreft. Catalonië is een van de Europese landen, waar een zeer laag geboortecijfer is, waardoor dit gebied genoodzaakt zal zijn ter handhaving van zijn economische positie en ter bevordering van de bevolkingstoename, arbeidskrachten te halen uit andere streken van het land. In die „andere streken” nu neemt de Spaanse bevolking zeer toe, tengevolge van betere voedingsmogelijkheden.
+{{tag>economie revolutie organisatie "spaanse revolutie"}}

Anarchisme.nl

Gebruikershulpmiddelen

Site-hulpmiddelen

Verschillen

Paginahulpmiddelen