Gebruikershulpmiddelen
namespace:de_ongekende_revolutie_-_deel_iii
Verschillen
Dit geeft de verschillen weer tussen de geselecteerde revisie en de huidige revisie van de pagina.
| Beide kanten vorige revisie Vorige revisie | |||
|
namespace:de_ongekende_revolutie_-_deel_iii [03/09/24 15:05] defiance [2. De offensieven van Denikin en de uiteindelijke ineenstorting] |
namespace:de_ongekende_revolutie_-_deel_iii [03/09/24 15:08] (huidige) defiance [2. De vorming van het insurrectionele ‘makhnovistische’ leger] |
||
|---|---|---|---|
| Regel 2243: | Regel 2243: | ||
| Dan rest ons nog om kort de essentie en het oeuvre van de Petljoerovtsi weer te geven. | Dan rest ons nog om kort de essentie en het oeuvre van de Petljoerovtsi weer te geven. | ||
| - | Vanaf de eerste dagen van de februarirevolutie van 1917, legde de Oekraïense liberale bourgeosie, die de “Moskouse excessen” van de revolutie vreesde en die in haar streken wilde vermijden, het probleem van de “nationale onafhankelijkheid” van de Oekraïne op tafel. Nu het tsarisme vermorzeld was, kon ze erop hopen, aangezien alle Russische linkse politieke partijen verklaard hadden “het recht op vrije zelfbeschikking van de volkeren” te erkennen. | + | Vanaf de eerste dagen van de februarirevolutie van 1917, legde de Oekraïense liberale bourgeoisie, die de “Moskouse excessen” van de revolutie vreesde en die in haar streken wilde vermijden, het probleem van de “nationale onafhankelijkheid” van de Oekraïne op tafel. Nu het tsarisme vermorzeld was, kon ze erop hopen, aangezien alle Russische linkse politieke partijen verklaard hadden “het recht op vrije zelfbeschikking van de volkeren” te erkennen. |
| Gesteund door een aantal andere lagen van de Oekraïense bevolking (‘koelakken’, liberale intellectuelen enzovoort) richtte deze bourgeoisie een grote autonomistische, separatistische nationale beweging op die de Oekraïne volledig van de “Panrussische” staat wilde afscheiden. | Gesteund door een aantal andere lagen van de Oekraïense bevolking (‘koelakken’, liberale intellectuelen enzovoort) richtte deze bourgeoisie een grote autonomistische, separatistische nationale beweging op die de Oekraïne volledig van de “Panrussische” staat wilde afscheiden. | ||
| Regel 2265: | Regel 2265: | ||
| De partizanen van Petljoera waren de bezetting voor en trokken terug Kiev binnen. Hun regering kondigde de nieuwe “Nationale Oekraïense Republiek” af. | De partizanen van Petljoera waren de bezetting voor en trokken terug Kiev binnen. Hun regering kondigde de nieuwe “Nationale Oekraïense Republiek” af. | ||
| - | Ook deze republiek overleefde het maar enkele weken. Het was voor de Duitsers en Oostenrijkers veel voordeliger om met de oude heren en meesters van de Oekraïne te maken te hebben dan met de partizanen van Petljoera. De Duitsers steunden op hun militaire overwicht, elimineerden de republikeinse regering zonder veel gedoe en vervingden die door de absolutistische autocratie van een dienstbaar schepsel: de hetman Skoropadski. Petljoera zelf werd een tijdlang opgesloten en moest de politieke arena voorlopig verlaten. | + | Ook deze republiek overleefde het maar enkele weken. Het was voor de Duitsers en Oostenrijkers veel voordeliger om met de oude heren en meesters van de Oekraïne te maken te hebben dan met de partizanen van Petljoera. De Duitsers steunden op hun militaire overwicht, elimineerden de republikeinse regering zonder veel gedoe en vervingen die door de absolutistische autocratie van een dienstbaar schepsel: de hetman Skoropadski. Petljoera zelf werd een tijdlang opgesloten en moest de politieke arena voorlopig verlaten. |
| Maar de desintegratie van het regime van de hetman liet niet op zich wachten. De immense boerenopstand bracht haar bijna onmiddellijk mokerslagen toe. De petljoerovtsi zagen die fragiliteit en zetten zich energiek aan het werk. De omstandigheden waren hen gunstig gezind. De boeren waren in opstand, honderdduizenden spontane opstandelingen zaten slechts op de eerste oproep te wachten om op te trekken tegen de regering van de hetman. De petljoerovtsi beschikten over voldoende middelen om een deel van deze krachten bijeen te brengen, te organiseren en te bewapenen. Ze trokken op en veroverden verschillende grote steden en streken bijna zonder weerstand. Ze onderworpen de veroverde gebieden aan een nieuw soort macht: de “Directoire”, met Petljoera aan het hoofd. Ze haastten zich om hun macht over een flink deel van de Oekraïne uit te breiden, gebruik makend van de afwezigheid van andere pretendenten (in het bijzonder de bolsjevieken). | Maar de desintegratie van het regime van de hetman liet niet op zich wachten. De immense boerenopstand bracht haar bijna onmiddellijk mokerslagen toe. De petljoerovtsi zagen die fragiliteit en zetten zich energiek aan het werk. De omstandigheden waren hen gunstig gezind. De boeren waren in opstand, honderdduizenden spontane opstandelingen zaten slechts op de eerste oproep te wachten om op te trekken tegen de regering van de hetman. De petljoerovtsi beschikten over voldoende middelen om een deel van deze krachten bijeen te brengen, te organiseren en te bewapenen. Ze trokken op en veroverden verschillende grote steden en streken bijna zonder weerstand. Ze onderworpen de veroverde gebieden aan een nieuw soort macht: de “Directoire”, met Petljoera aan het hoofd. Ze haastten zich om hun macht over een flink deel van de Oekraïne uit te breiden, gebruik makend van de afwezigheid van andere pretendenten (in het bijzonder de bolsjevieken). | ||
| Regel 2281: | Regel 2281: | ||
| Het was maar een illusie. | Het was maar een illusie. | ||
| - | De nieuwe macht had zich nog maar net gevestigd of ze begon reeds uiteen te vallen. Miljoenen boeren en arbeiders die zich op het moment van de omverwerping van de hetman onder de invloedsferen van de petljoerovtsi hadden bevonden, raakten al snel gedesillusioneerd en begonnen massaal de rangen van Peltjoera te verlaten. | + | De nieuwe macht had zich nog maar net gevestigd of ze begon reeds uiteen te vallen. Miljoenen boeren en arbeiders die zich op het moment van de omverwerping van de hetman onder de invloedssferen van de petljoerovtsi hadden bevonden, raakten al snel gedesillusioneerd en begonnen massaal de rangen van Peltjoera te verlaten. |
| Ze zochten een andere ondersteuning voor hun belangen en aspiraties. Het grootste deel trok zich terug in de dorpen en gehuchten waar ze een vijandige houding aannamen tegen de nieuwe Macht. Anderen sloten zich aan bij de insurrectionele detachementen van de Makhnovtsjina. De petljoerovtsi werden dus al even snel ontwapend door het verloop van de gebeurtenissen als ze erdoor bewapend waren geweest. Hun idee van bourgeoisautonomie, van nationale bourgeoiseenheid kon onder het revolutionaire volk maar enkele uurtjes standhouden. De hete adem van de volksrevolutie herleidde dit valse idee tot as en plaatste haar voorvechters in een toestand van totale onmacht. Tegelijkertijd kwam het militante bolsjevisme snel dichterbij vanuit het noorden. Het was bijzonder vaardig in de klasse-agitatie en erg beslist om de macht in de Oekraïne te veroveren. Net een maand na de intrede van de Directoire van Petljoera in Kiev, trokken de bolsjevistische troepen er binnen. Vanaf dat moment strekte de communistische macht zich uit over het grootste deel van de Oekraïne. | Ze zochten een andere ondersteuning voor hun belangen en aspiraties. Het grootste deel trok zich terug in de dorpen en gehuchten waar ze een vijandige houding aannamen tegen de nieuwe Macht. Anderen sloten zich aan bij de insurrectionele detachementen van de Makhnovtsjina. De petljoerovtsi werden dus al even snel ontwapend door het verloop van de gebeurtenissen als ze erdoor bewapend waren geweest. Hun idee van bourgeoisautonomie, van nationale bourgeoiseenheid kon onder het revolutionaire volk maar enkele uurtjes standhouden. De hete adem van de volksrevolutie herleidde dit valse idee tot as en plaatste haar voorvechters in een toestand van totale onmacht. Tegelijkertijd kwam het militante bolsjevisme snel dichterbij vanuit het noorden. Het was bijzonder vaardig in de klasse-agitatie en erg beslist om de macht in de Oekraïne te veroveren. Net een maand na de intrede van de Directoire van Petljoera in Kiev, trokken de bolsjevistische troepen er binnen. Vanaf dat moment strekte de communistische macht zich uit over het grootste deel van de Oekraïne. | ||
| Regel 2295: | Regel 2295: | ||
| De situatie in de Oekraïne werd aldus uiterst ingewikkeld. Elk van de drie krachten moest strijd leveren tegen de twee andere: de bolsjevieken tegen Petljoera en Makhno; Petljoera tegen de bolsjevieken en Makhno; Makhno tegen Petljoera en de bolsjevieken. | De situatie in de Oekraïne werd aldus uiterst ingewikkeld. Elk van de drie krachten moest strijd leveren tegen de twee andere: de bolsjevieken tegen Petljoera en Makhno; Petljoera tegen de bolsjevieken en Makhno; Makhno tegen Petljoera en de bolsjevieken. | ||
| - | Later werd deze warboel nog ingewikkelder door de verschijning van een vierde element: de interventie van de nationalistische en monarchistische Russissche generaals die het oude Russische rijk in haar gehele territoriale integriteit en op absolutistische basis terugwilden. Vanaf dat moment (zomer van 1919), leverde elk van de vier krachten een strijd op leven en dood tegen de drie andere. | + | Later werd deze warboel nog ingewikkelder door de verschijning van een vierde element: de interventie van de nationalistische en monarchistische Russissche generaals die het oude Russische rijk in haar gehele territoriale integriteit en op absolutistische basis terug wilden. Vanaf dat moment (zomer van 1919), leverde elk van de vier krachten een strijd op leven en dood tegen de drie andere. |
| Daar moeten we nog aan toevoegen dat de Oekraïne in deze chaotische sfeer vrij spel gaf aan de ondernemingen en gedurfde slagen van een veelheid aan ware gewapende “bendes”, die bestonden uit elementen die van het goede pad geraakt waren na de oorlog en de Revolutie en leefden van pure roverij. Die bendes trokken het hele land door ze hadden schuiloorden in alle uithoeken van het land en opereerden bijna zonder belemmering in het hele zuiden van de Oekraïne. | Daar moeten we nog aan toevoegen dat de Oekraïne in deze chaotische sfeer vrij spel gaf aan de ondernemingen en gedurfde slagen van een veelheid aan ware gewapende “bendes”, die bestonden uit elementen die van het goede pad geraakt waren na de oorlog en de Revolutie en leefden van pure roverij. Die bendes trokken het hele land door ze hadden schuiloorden in alle uithoeken van het land en opereerden bijna zonder belemmering in het hele zuiden van de Oekraïne. | ||
| Regel 2317: | Regel 2317: | ||
| Maar beetje bij beetje, in de mate zelf waarin de gebeurtenissen zich ontwikkelden, organiseerde en verenigde de beweging van revolutionaire boeren zich en preciseerde ze alsmaar beter haar essentiële en constructieve taken. | Maar beetje bij beetje, in de mate zelf waarin de gebeurtenissen zich ontwikkelden, organiseerde en verenigde de beweging van revolutionaire boeren zich en preciseerde ze alsmaar beter haar essentiële en constructieve taken. | ||
| - | Aangezien we verplicht zijn om de gebeurtenissen samen te vatten en de details zoveel mogelijk achterwege te laten, zullen we het hier onmiddellijk hebben over de essentiële, specifieke karaktertrekken van de ‘makhnovistische’ beweging, karaktertrekken die zich alsmaar duidelijker uitten in de loop van de gebeurtenissen die volgden op de val van het hetmanregime en het einde van de Duitse bezetting. | + | Aangezien we verplicht zijn om de gebeurtenissen samen te vatten en de details zoveel mogelijk achterwege te laten, zullen we het hier onmiddellijk hebben over de essentiële, specifieke karaktertrekken van de ‘makhnovistische’ beweging, karaktertrekken die zich alsmaar duidelijker uitten in de loop van de gebeurtenissen die volgden op de val van het hetman-regime en het einde van de Duitse bezetting. |
| Deze karakteristieken van de beweging kunnen onderverdeeld worden in twee groepen: een eerste groep die gaat over de sterke kanten, de kwaliteiten en de verdiensten; een tweede over de zwakheden, de gebreken en de vergissingen. Men moet immers niet geloven dat de ‘makhnovistische’ beweging onberispelijk was, dat er geen smet noch lacune was. Sommige gebreken lieten de bolsjevieken trouwens toe om de beweging door het slijk te halen en te lasteren. | Deze karakteristieken van de beweging kunnen onderverdeeld worden in twee groepen: een eerste groep die gaat over de sterke kanten, de kwaliteiten en de verdiensten; een tweede over de zwakheden, de gebreken en de vergissingen. Men moet immers niet geloven dat de ‘makhnovistische’ beweging onberispelijk was, dat er geen smet noch lacune was. Sommige gebreken lieten de bolsjevieken trouwens toe om de beweging door het slijk te halen en te lasteren. | ||
| Regel 2325: | Regel 2325: | ||
| 1° Haar totale onafhankelijkheid van alle voogdij, van alle partij, van alle “politiek”, van waar of van wie die ook uitging; de werkelijk vrije geest of zelfs – eerder – de libertaire geest van de beweging. Deze fundamentele kwaliteit die van kapitaal belang is, kan teruggevoerd worden op a) de spontaneïteit van de boerenopstand, reeds vanaf het begin; b) de persoonlijke, libertaire invloed van Makhno; c) de activiteit van andere libertaire elementen in de regio, Makhno die opgeslorpt werd door de strijdtaak, had zelf al het mogelijke gedaan om de libertairen naar de Oekraïne te halen waar ze in alle vrijheid konden militeren. Daaraan moet nog de les toegevoegd worden die de opstandelingen trokken uit hun ervaringen van dagelijkse contacten met de politieke partijen. | 1° Haar totale onafhankelijkheid van alle voogdij, van alle partij, van alle “politiek”, van waar of van wie die ook uitging; de werkelijk vrije geest of zelfs – eerder – de libertaire geest van de beweging. Deze fundamentele kwaliteit die van kapitaal belang is, kan teruggevoerd worden op a) de spontaneïteit van de boerenopstand, reeds vanaf het begin; b) de persoonlijke, libertaire invloed van Makhno; c) de activiteit van andere libertaire elementen in de regio, Makhno die opgeslorpt werd door de strijdtaak, had zelf al het mogelijke gedaan om de libertairen naar de Oekraïne te halen waar ze in alle vrijheid konden militeren. Daaraan moet nog de les toegevoegd worden die de opstandelingen trokken uit hun ervaringen van dagelijkse contacten met de politieke partijen. | ||
| - | De libertaire tendens van de beweging uitte zich doorheen een diepgaand wantrouwen ten opzichte van niet-werkende of gepriviligeerde elementen; de weigering van elke vorm van dictatuur over het volk door één of andere organisatie; en doorheen de idee van een vrije en totale zelforganisatie van de werkers zelf in hun streken. | + | De libertaire tendens van de beweging uitte zich doorheen een diepgaand wantrouwen ten opzichte van niet-werkende of geprivilegieerde elementen; de weigering van elke vorm van dictatuur over het volk door één of andere organisatie; en doorheen de idee van een vrije en totale zelforganisatie van de werkers zelf in hun streken. |
| 2° De vrije, federatieve – en dus des te stevigere – coördinatie van alle krachten van de beweging in één grote sociale beweging die vrijelijk georganiseerd en gedisciplineerd was. | 2° De vrije, federatieve – en dus des te stevigere – coördinatie van alle krachten van de beweging in één grote sociale beweging die vrijelijk georganiseerd en gedisciplineerd was. | ||
| Regel 2349: | Regel 2349: | ||
| 4° De afwezigheid van een strijdvaardige georganiseerde arbeidersbeweging die de beweging van de opstandige boeren had kunnen ondersteunen. | 4° De afwezigheid van een strijdvaardige georganiseerde arbeidersbeweging die de beweging van de opstandige boeren had kunnen ondersteunen. | ||
| - | 5° Bepaalde persoonlijke gebreken van Makhno. Buiten zijn organistorische en militaire begaafdheid, zijn libertaire gedrevenheid en zijn andere opmerkelijke militaire vaardigheden, had Makhno ook ernstige zwakheden qua karakter en ontwikkeling. Op bepaalde domeinen was hij absoluut niet ter hoogte van zijn taak. Deze zwakheden – we zullen er nog op terugkomen – verminderden het gewicht en de morele draagkracht van de beweging. | + | 5° Bepaalde persoonlijke gebreken van Makhno. Buiten zijn organisatorische en militaire begaafdheid, zijn libertaire gedrevenheid en zijn andere opmerkelijke militaire vaardigheden, had Makhno ook ernstige zwakheden qua karakter en ontwikkeling. Op bepaalde domeinen was hij absoluut niet ter hoogte van zijn taak. Deze zwakheden – we zullen er nog op terugkomen – verminderden het gewicht en de morele draagkracht van de beweging. |
| 6° Een zekere “goedmoedigheid” – niet voldoende wantrouwig – ten opzichte van de communisten. | 6° Een zekere “goedmoedigheid” – niet voldoende wantrouwig – ten opzichte van de communisten. | ||
| Regel 2361: | Regel 2361: | ||
| In november waren de Duits-Oostenrijkse troepen volledig gedesoriënteerd door de gebeurtenissen op het westelijk oorlogsfront en in het binnenland van de door hen bezette landen. Makhno maakte gebruik van deze stand van zaken. Op bepaalde plaatsen onderhandelde hij met deze troepen, bekwam hun neutraliteit en slaagde er zelfs in om ze zonder probleem te ontwapenen, waarbij hij hun wapens en munitie buitmaakte. Elders duwde hij ze terug door hen aan te vallen. Na een verbeten strijd van drie dagen, nam hij bijvoorbeeld Goeliaj-Polje in. | In november waren de Duits-Oostenrijkse troepen volledig gedesoriënteerd door de gebeurtenissen op het westelijk oorlogsfront en in het binnenland van de door hen bezette landen. Makhno maakte gebruik van deze stand van zaken. Op bepaalde plaatsen onderhandelde hij met deze troepen, bekwam hun neutraliteit en slaagde er zelfs in om ze zonder probleem te ontwapenen, waarbij hij hun wapens en munitie buitmaakte. Elders duwde hij ze terug door hen aan te vallen. Na een verbeten strijd van drie dagen, nam hij bijvoorbeeld Goeliaj-Polje in. | ||
| - | Overal voelde men het nakende einde van het hetmanregime aan. De boerenjeugd stroomde massaal toe bij het leger van Makhno. Men kon echter al deze vrijwilligers niet bewapenen en jammer genoeg moesten ze het grootste deel weer naar huis sturen. | + | Overal voelde men het nakende einde van het hetman-regime aan. De boerenjeugd stroomde massaal toe bij het leger van Makhno. Men kon echter al deze vrijwilligers niet bewapenen en jammer genoeg moesten ze het grootste deel weer naar huis sturen. |
| Nochtans bestond het leger van ‘makhnovistische’ opstandelingen reeds uit meerdere regimenten infanterie en cavalerie, enkele artilleriebatterijen en vele mitrailleursgroepen. | Nochtans bestond het leger van ‘makhnovistische’ opstandelingen reeds uit meerdere regimenten infanterie en cavalerie, enkele artilleriebatterijen en vele mitrailleursgroepen. | ||
| Regel 2372: | Regel 2372: | ||
| Erg vriendschappelijk richtten ze tot Makhno een reeks politieke vragen zoals: wat was zijn mening over de petljoera-beweging en over de macht van Petljoera? Hoe stelde hij zich de toekomstige politieke structuur van de Oekraïne voor? Vond hij het wenselijk en nuttig om samen te werken aan de creatie van een onafhankelijk Oekraïne? | Erg vriendschappelijk richtten ze tot Makhno een reeks politieke vragen zoals: wat was zijn mening over de petljoera-beweging en over de macht van Petljoera? Hoe stelde hij zich de toekomstige politieke structuur van de Oekraïne voor? Vond hij het wenselijk en nuttig om samen te werken aan de creatie van een onafhankelijk Oekraïne? | ||
| - | Het antwoord van de Makhnovtsjina was erg helder. Ze verklaarden dat volgens hen de petljoerovtsi een beweging van de nationalistische bourgeosie was wiens weg totaal anders was dan die van de revolutionaire boeren; dat de Oekraïne georganiseerd moest worden op basis van vrije arbeid en onafhankelijkheid van de boeren en arbeiders; dat ze geen enkele eenheid wilden vormen met wie dan ook en dat er tussen de Makhnovtsjina, de beweging van het werkende volk, en de petljoerovtsi, de beweging van de bourgeoisie, slechts strijd mogelijk was. | + | Het antwoord van de Makhnovtsjina was erg helder. Ze verklaarden dat volgens hen de petljoerovtsi een beweging van de nationalistische bourgeoisie was wiens weg totaal anders was dan die van de revolutionaire boeren; dat de Oekraïne georganiseerd moest worden op basis van vrije arbeid en onafhankelijkheid van de boeren en arbeiders; dat ze geen enkele eenheid wilden vormen met wie dan ook en dat er tussen de Makhnovtsjina, de beweging van het werkende volk, en de petljoerovtsi, de beweging van de bourgeoisie, slechts strijd mogelijk was. |
| - | Op deze “uitwisseling van ideeën” volgde één van die kris-kras bewegingen die zovele strijden in de Oekraïne kenmerkten. | + | Op deze “uitwisseling van ideeën” volgde één van die kris kras bewegingen die zovele strijden in de Oekraïne kenmerkten. |
| Het leger van Makhno hield halt bij Nijne-Dnieprovsk, een voorstad van Jekaterinoslav, en bereidde zich voor om de stad aan te vallen. Er bevond zich daar ook een bolsjevistisch “Comité” dat over onvoldoende gewapende krachten beschikte om tot actie over te gaan. Makhno stond in de regio bekend als een waardevol revolutionair en een erg begaafd oorlogsleider. Het Comité bood hem dus het bevel over de arbeidersdetachementen van de partij aan. Makhno aanvaardde het voorstel. | Het leger van Makhno hield halt bij Nijne-Dnieprovsk, een voorstad van Jekaterinoslav, en bereidde zich voor om de stad aan te vallen. Er bevond zich daar ook een bolsjevistisch “Comité” dat over onvoldoende gewapende krachten beschikte om tot actie over te gaan. Makhno stond in de regio bekend als een waardevol revolutionair en een erg begaafd oorlogsleider. Het Comité bood hem dus het bevel over de arbeidersdetachementen van de partij aan. Makhno aanvaardde het voorstel. | ||
| Regel 2384: | Regel 2384: | ||
| Enkele dagen later keerden de petljoerovtsi met versterkingen terug, versloegen het leger van Makhno en namen de stad weer in. Maar ze voelden zich niet voldoende krachtig om de Makhnovtsjina te achtervolgen. | Enkele dagen later keerden de petljoerovtsi met versterkingen terug, versloegen het leger van Makhno en namen de stad weer in. Maar ze voelden zich niet voldoende krachtig om de Makhnovtsjina te achtervolgen. | ||
| - | Het insurrectionele leger trok zich wederom terug in de regio van Sinelnikovo. Het verschanste zich en vormde een frontlijn van de noord-westelijke grens tot de regio die bezet werd door de opstandelingen. | + | Het insurrectionele leger trok zich wederom terug in de regio van Sinelnikovo. Het verschanste zich en vormde een frontlijn van de noordwestelijke grens tot de regio die bezet werd door de opstandelingen. |
| De troepen van Petljoera die voor het merendeel bestonden uit opstandige boeren of boeren die onder dwang gemobiliseerd waren, vielen snel uit elkaar door het contact met de Makhnovtsjina. Dit front werd snel geliquideerd, zonder gevecht: het ‘smolt’ gewoon weg. Vervolgens werd Jekaterinoslav bezet door de bolsjevieken die zich voorlopig niet buiten de stad waagden. Makhno dacht dat zijn krachten niet volstonden om zowel Jekaterinoslav als de uitgestrekte bevrijde regio te verdedigen. Hij besliste om Jekaterinoslav aan de bolsjevieken te laten en alleen de grenscontrole van deze regio te verzekeren. | De troepen van Petljoera die voor het merendeel bestonden uit opstandige boeren of boeren die onder dwang gemobiliseerd waren, vielen snel uit elkaar door het contact met de Makhnovtsjina. Dit front werd snel geliquideerd, zonder gevecht: het ‘smolt’ gewoon weg. Vervolgens werd Jekaterinoslav bezet door de bolsjevieken die zich voorlopig niet buiten de stad waagden. Makhno dacht dat zijn krachten niet volstonden om zowel Jekaterinoslav als de uitgestrekte bevrijde regio te verdedigen. Hij besliste om Jekaterinoslav aan de bolsjevieken te laten en alleen de grenscontrole van deze regio te verzekeren. | ||
| Regel 2394: | Regel 2394: | ||
| Een zestal maanden lang, van december 1918 tot juni 1919, leefden de boeren van Goeliaj-Polje zonder enige politieke macht. Nu, niet alleen verbraken ze de onderlinge sociale banden niet, maar bouwden daarentegen nieuwe vormen van sociale organisatie op: de communes van vrije werkers en de “vrije sovjets” van de werkers. | Een zestal maanden lang, van december 1918 tot juni 1919, leefden de boeren van Goeliaj-Polje zonder enige politieke macht. Nu, niet alleen verbraken ze de onderlinge sociale banden niet, maar bouwden daarentegen nieuwe vormen van sociale organisatie op: de communes van vrije werkers en de “vrije sovjets” van de werkers. | ||
| - | Later zetten de ‘makhnovisten’ hun sociale ideeën – en meerbepaald hun opvatting van de sovjets – uiteen in een brochure met als titel: “Algemene stellingen van de (makhnovistische) revolutionaire opstandelingen over de vrije sovjets van de werkers”. Het spijt me dat ik deze brochure hier niet bij de hand heb. Volgens de opstandelingen moesten de sovjets totaal onafhankelijk zijn van alle politieke partijen; ze moesten deel uitmaken van een algemeen economisch systeem dat gebaseerd was op sociale gelijkheid; hun leden moesten authentieke werkers zijn, de belangen van de werkende massa dienen en uitsluitend hun wil gehoorzamen; de bezielers van de sovjets mochten geen enkele ‘Macht’ uitoefenen. | + | Later zetten de ‘makhnovisten’ hun sociale ideeën – en meer bepaald hun opvatting van de sovjets – uiteen in een brochure met als titel: “Algemene stellingen van de (makhnovistische) revolutionaire opstandelingen over de vrije sovjets van de werkers”. Het spijt me dat ik deze brochure hier niet bij de hand heb. Volgens de opstandelingen moesten de sovjets totaal onafhankelijk zijn van alle politieke partijen; ze moesten deel uitmaken van een algemeen economisch systeem dat gebaseerd was op sociale gelijkheid; hun leden moesten authentieke werkers zijn, de belangen van de werkende massa dienen en uitsluitend hun wil gehoorzamen; de bezielers van de sovjets mochten geen enkele ‘Macht’ uitoefenen. |
| Wat de ‘communes’ betreft, werden op verschillende plaatsen pogingen gedaan om het sociale leven op een communale, egalitaire en rechtvaardige basis te organiseren. | Wat de ‘communes’ betreft, werden op verschillende plaatsen pogingen gedaan om het sociale leven op een communale, egalitaire en rechtvaardige basis te organiseren. | ||
| Regel 2402: | Regel 2402: | ||
| Vlakbij het dorp Prokovskje werd de eerste commune, de “Rosa Luxemburg” georganiseerd. In het begin telde ze slechts enkele tientallen leden, later groeide haar aantal tot boven de 300. | Vlakbij het dorp Prokovskje werd de eerste commune, de “Rosa Luxemburg” georganiseerd. In het begin telde ze slechts enkele tientallen leden, later groeide haar aantal tot boven de 300. | ||
| - | Die commune werd opgericht door de armste boeren uit die omgeving. Door haar te noemen naar de nagedachtenis van Rosa Luxemburg, getuigenden ze van hun onpartijdigheid en van een zekere nobele geest. Ze wisten sinds enkele tijd dat Rosa Luxemburg een martelaar was van de revolutionaire strijden in Duitsland. De essentiële principes van de commune kwamen totaal niet overeen met de doctrine waarvoor Rosa Luxemburg had gevochten, maar de boeren wilden op eerlijke en oprechte wijze simpelweg een slachtoffer van de sociale strijd eren. | + | Die commune werd opgericht door de armste boeren uit die omgeving. Door haar te noemen naar de nagedachtenis van Rosa Luxemburg, getuigde ze van hun onpartijdigheid en van een zekere nobele geest. Ze wisten sinds enkele tijd dat Rosa Luxemburg een martelaar was van de revolutionaire strijden in Duitsland. De essentiële principes van de commune kwamen totaal niet overeen met de doctrine waarvoor Rosa Luxemburg had gevochten, maar de boeren wilden op eerlijke en oprechte wijze simpelweg een slachtoffer van de sociale strijd eren. |
| De commune was gebaseerd op het anti-autoritaire principe. Ze kwam tot zeer mooie resultaten en oefende een grote invloed uit op de boeren van de streek. | De commune was gebaseerd op het anti-autoritaire principe. Ze kwam tot zeer mooie resultaten en oefende een grote invloed uit op de boeren van de streek. | ||
| Regel 2410: | Regel 2410: | ||
| Op een twintigtal kilometer van daar bevonden zich de communes n° 2 en n° 3. Er waren er ook nog op andere plekken. | Op een twintigtal kilometer van daar bevonden zich de communes n° 2 en n° 3. Er waren er ook nog op andere plekken. | ||
| - | Al deze communes werden vrijelijk en om het hoofd te bieden aan de levensbehoeften van de werkende bevolking vanuit een vrije elan van de boeren zelf gevormd, met de hulp van een aantal goede organisatoren. Ze leken totaal niet op de kunstmatige, zogenaamd “voorbeeldige” ‘communes’ die erg onhandig opgericht werden door de communistische autoriteiten. In die communes werden gewoonlijk erg uiteenlopende elementen puur toevallig samengebracht, elementen die niet in staat waren om serieus te werken. Deze zogenaamde ‘communes’ van het bolsjevisme deden niets anders dan het zaad verspillen en de grond beschadigen. Ze werden gesubsidiëerd door de Staat en leefden dus van de arbeid van het volk terwijl ze beweerden het volk te leren hoe te werken. | + | Al deze communes werden vrijelijk en om het hoofd te bieden aan de levensbehoeften van de werkende bevolking vanuit een vrije elan van de boeren zelf gevormd, met de hulp van een aantal goede organisatoren. Ze leken totaal niet op de kunstmatige, zogenaamd “voorbeeldige” ‘communes’ die erg onhandig opgericht werden door de communistische autoriteiten. In die communes werden gewoonlijk erg uiteenlopende elementen puur toevallig samengebracht, elementen die niet in staat waren om serieus te werken. Deze zogenaamde ‘communes’ van het bolsjevisme deden niets anders dan het zaad verspillen en de grond beschadigen. Ze werden gesubsidieerd door de Staat en leefden dus van de arbeid van het volk terwijl ze beweerden het volk te leren hoe te werken. |
| De communes die ons hier interesseren, waren echte werkende communes. Ze groepeerden authentieke boeren die vanaf hun jeugd gewend waren aan serieuze arbeid. Ze waren gebaseerd op een werkelijke materiële en morele wederzijdse hulp, en op het gelijkheidsprincipe. Allen – mannen, vrouwen, kinderen – moesten er werken, ieder in de mate van zijn krachten. De organisatorische functies werden toevertrouwd aan kameraden die in staat waren om die met succes te vervullen. Wanneer hun taak volbracht was, namen deze kameraden de gemeenschappelijke arbeid terug op, zij aan zij met de andere leden van de commune. | De communes die ons hier interesseren, waren echte werkende communes. Ze groepeerden authentieke boeren die vanaf hun jeugd gewend waren aan serieuze arbeid. Ze waren gebaseerd op een werkelijke materiële en morele wederzijdse hulp, en op het gelijkheidsprincipe. Allen – mannen, vrouwen, kinderen – moesten er werken, ieder in de mate van zijn krachten. De organisatorische functies werden toevertrouwd aan kameraden die in staat waren om die met succes te vervullen. Wanneer hun taak volbracht was, namen deze kameraden de gemeenschappelijke arbeid terug op, zij aan zij met de andere leden van de commune. | ||
| Regel 2420: | Regel 2420: | ||
| Het is interessant en veelzeggend om te zien dat de ideeën en actie van de makhnovistische boeren op alle punten geleken op die van de rebellen van Kronstadt van 1921. Dat bewijst dat wanneer de werkende massa’s de mogelijkheid hebben om vrijelijk te denken, te zoeken en te handelen, ze allemaal ongeveer dezelfde weg inslaan, wat de streek, de sfeer en zelfs – voegen we eraan toe – het tijdperk ook mogen zijn. Onafhankelijk van elke andere redenering, moet dat ons ertoe brengen om te geloven dat deze weg in haar geheel de goede, de juiste, de ware weg van de werkers is. Om vele redenen konden de werkende massa’s deze weg niet blijven opgaan, dat is waar. Maar de mogelijkheid om die weg niet meer te verlaten, om die tot aan het einde toe te volgen, is slechts een kwestie van tijd en evolutie. | Het is interessant en veelzeggend om te zien dat de ideeën en actie van de makhnovistische boeren op alle punten geleken op die van de rebellen van Kronstadt van 1921. Dat bewijst dat wanneer de werkende massa’s de mogelijkheid hebben om vrijelijk te denken, te zoeken en te handelen, ze allemaal ongeveer dezelfde weg inslaan, wat de streek, de sfeer en zelfs – voegen we eraan toe – het tijdperk ook mogen zijn. Onafhankelijk van elke andere redenering, moet dat ons ertoe brengen om te geloven dat deze weg in haar geheel de goede, de juiste, de ware weg van de werkers is. Om vele redenen konden de werkende massa’s deze weg niet blijven opgaan, dat is waar. Maar de mogelijkheid om die weg niet meer te verlaten, om die tot aan het einde toe te volgen, is slechts een kwestie van tijd en evolutie. | ||
| - | De constructieve activiteit van de boeren beperkte zich niet tot deze schetsen van vrij communisme. Het duurde niet lang voor ze met veel bredere en belangrijke opgaves geconfronteerd werden. | + | De constructieve activiteit van de boeren beperkte zich niet tot deze schetsen van vrij communisme. Het duurde niet lang voor ze met veel bredere en belangrijke opgaven geconfronteerd werden. |
| Het was noodzakelijk om gezamenlijk praktische oplossingen te vinden voor de verschillende problemen die de hele regio aanbelangden. Daartoe was het onontbeerlijk om een algemene organisatie te vormen die de districten, vervolgens de departementen en tenslotte de regio in haar geheel omvatte. Er moesten geschikte organen opgericht worden om deze organisatorische taak te volbrengen. | Het was noodzakelijk om gezamenlijk praktische oplossingen te vinden voor de verschillende problemen die de hele regio aanbelangden. Daartoe was het onontbeerlijk om een algemene organisatie te vormen die de districten, vervolgens de departementen en tenslotte de regio in haar geheel omvatte. Er moesten geschikte organen opgericht worden om deze organisatorische taak te volbrengen. | ||
| Regel 2426: | Regel 2426: | ||
| En de boeren wisten van aanpakken. Ze organiseerden Periodieke Congressen van boeren, arbeiders en partizanen. | En de boeren wisten van aanpakken. Ze organiseerden Periodieke Congressen van boeren, arbeiders en partizanen. | ||
| - | Tijdens de periode dat de regio vrij was, vonden er drie zulke congressen plaats. Ze lieten de boeren toe om de onderlinge banden te verstevigen, zich op een meer zekere manier te oriënteren in de ingewikkelde sfeer van het moment en om duidelijk de economische, sociale en andere opgaves te bepalen die hen te wachten stonden. | + | Tijdens de periode dat de regio vrij was, vonden er drie zulke congressen plaats. Ze lieten de boeren toe om de onderlinge banden te verstevigen, zich op een meer zekere manier te oriënteren in de ingewikkelde sfeer van het moment en om duidelijk de economische, sociale en andere opgaven te bepalen die hen te wachten stonden. |
| - | Het eerste regionale Congres vond plaats op 23 januari 1919 in het stadje Groot-Mikhaelovka. Het ging daar vooral over het gevaar van de reactionaire bewegingen van Petljoera en Denikin. De petjloerovtsi waren in het westen van het land hun troepen aan het reorganiseren met het oog op een nieuw offensief. De voorbereidingen die Denikin trof voor een burgeroorlog baarden de boeren en partizanen nog meer zorgen. Het Congres werkte weerstandsmaatregelen uit tegen beide ondernemingen. Aan de zuid-oostelijke grens van de regio vonden er trouwens dagelijks alsmaar belangrijkere schermutselingen plaats tussen patrouilles. | + | Het eerste regionale Congres vond plaats op 23 januari 1919 in het stadje Groot-Mikhaelovka. Het ging daar vooral over het gevaar van de reactionaire bewegingen van Petljoera en Denikin. De petjloerovtsi waren in het westen van het land hun troepen aan het reorganiseren met het oog op een nieuw offensief. De voorbereidingen die Denikin trof voor een burgeroorlog baarden de boeren en partizanen nog meer zorgen. Het Congres werkte weerstandsmaatregelen uit tegen beide ondernemingen. Aan de zuidoostelijke grens van de regio vonden er trouwens dagelijks alsmaar belangrijkere schermutselingen plaats tussen patrouilles. |
| Het tweede Congres kwam drie weken later samen, op 12 februari 1919, in Goeliaj-Polje. Jammer genoeg verhinderde het dreigende gevaar van een nakend offensief van Denikin tegen de vrije regio, dat het Congres zich boog over de nochtans dringende problemen van de vreedzame opbouw. De zittingen werden volledig geabsorbeerd door kwesties van verdediging en strijd tegen de nieuwe vijand. | Het tweede Congres kwam drie weken later samen, op 12 februari 1919, in Goeliaj-Polje. Jammer genoeg verhinderde het dreigende gevaar van een nakend offensief van Denikin tegen de vrije regio, dat het Congres zich boog over de nochtans dringende problemen van de vreedzame opbouw. De zittingen werden volledig geabsorbeerd door kwesties van verdediging en strijd tegen de nieuwe vijand. | ||
| Regel 2434: | Regel 2434: | ||
| Het insurrectionele leger van de ‘Makhnovtsjina’ telde op dat moment zo’n 20 000 vrijwillige strijders. Maar velen onder hen waren afgemat en uitgeput omdat ze aan de grenzen van de vrije regio onophoudelijk strijd moesten leveren tegen de voorposten van Denikin en tegen andere pogingen om de regio binnen te vallen. En de troepen van Denikin zwelden snel aan. | Het insurrectionele leger van de ‘Makhnovtsjina’ telde op dat moment zo’n 20 000 vrijwillige strijders. Maar velen onder hen waren afgemat en uitgeput omdat ze aan de grenzen van de vrije regio onophoudelijk strijd moesten leveren tegen de voorposten van Denikin en tegen andere pogingen om de regio binnen te vallen. En de troepen van Denikin zwelden snel aan. | ||
| - | Na lange en hartstochtelijke discussies besloot het Congres om alle inwoners van de hele regio op te roepen tot een vrijwillige, egalitaire en algmene mobilisatie. | + | Na lange en hartstochtelijke discussies besloot het Congres om alle inwoners van de hele regio op te roepen tot een vrijwillige, egalitaire en algemene mobilisatie. |
| “Vrijwillige mobilisatie” betekende dat hoewel het Congres met deze oproep de noodzaak om het insurrectionele leger aan te vullen benadrukte, niemand verplicht werd om te gaan vechten; men deed beroep op het geweten en de welwillendheid van eenieder. | “Vrijwillige mobilisatie” betekende dat hoewel het Congres met deze oproep de noodzaak om het insurrectionele leger aan te vullen benadrukte, niemand verplicht werd om te gaan vechten; men deed beroep op het geweten en de welwillendheid van eenieder. | ||
namespace/de_ongekende_revolutie_-_deel_iii.txt · Laatst gewijzigd: 03/09/24 15:08 door defiance
Paginahulpmiddelen
Tenzij anders vermeld valt de inhoud van deze wiki onder de volgende licentie: CC Attribution-Noncommercial-Share Alike 4.0 International
