Door Paul Fraubose

• Oorspronkelijke titel: Onbekend ('Ist eine politische Organisation notwendig?')
• Verschenen: Onbekend
• Bron: Vliegende blaadjes no. 1
• Vertaling: Onbekend

Hoe treurig is het toch, dat men voor de kameraden altijd en altijd weer opnieuw de noodzakelijkheid en betekenis van een organisatie moet aantonen.

Velen - te velen menen - dat anarchisme en organisatie zaken zijn, die niet bij elkaar behoren. Anarchisme betekent volgens hen vrijheid, zonder dwang — organisatie daarentegen dwang en tucht. Door een oppervlakkige beoordelaar van dergelijke zaken moge deze omschrijving graag worden erkend, op iemand die dieper denkt, heeft ze echter geen invloed.

Laten wij eens onze anarchistische wereldbeschouwing nagaan, beschouwen we ook eens de geschiedenis der mensheid en hare instellingen, dan zullen wij direct moeten erkennen hoe onhoudbaar zo’n omschrijving is. Naar mijne mening is de noodzakelijkheid van een organisatie reeds in en door de natuur aan te tonen. Alles doet ons één grote onbewuste organisatie zien. Niemand kan iets buiten de medewerking van een ander uitvoeren, alles maakt tezamen één geheel uit. Reeds de verbinding van man en vrouw betekent een organisatie, want zij verenigen zich in het belang hunner gemeenschappelijke zaken, een gezamenlijk streven. Trapsgewijze verbinden zich nu onder elkander de verschillende families en worden ze volksstammen, waardoor dan weder de staten ontstaan, óók de zogenaamde „moderne” staten.

Het is natuurlijk nu niet mijne bedoeling om over het nuttige of onnutte van dergelijke organisaties te spreken; in ieder geval is het echter van gewicht, daardoor aan te tonen, dat organisatie reeds gegrondvest is in het bestaan der mensen en scheiding van elkander onmogelijk is.

Wanneer ik geprobeerd heb de noodzakelijkheid van organisatie, volgens de natuur, te bewijzen, gemakkelijker en lichter is het nog om dit vanuit het standpunt der kommunistische anarchisten te doen. Reeds in het woord kommune ligt een gemeenschappelijk streven. De communisten gaan van het grondbeginsel uit, dat het privaat-bezit de oorzaak is der wanverhoudingen. De productiemiddelen moeten eigendom der gemeenschap zijn, ieder moet zijn aandeel kunnen krijgen in datgene, wat door de mensheid wordt voortgebracht. Het communistisch-anarchisme is een naar bepaalde grondbeginselen samengestelde organisatie, erkennende, dat men door gemeenschappelijk optreden in het belang van de mensheid kan werken.

Zelfs de uiterste individualist kan zonder organisatie niets uitrichten, omdat ieder levend wezen gelijk is aan een schakel in een ketting en niemand in staat is dien alles vermogenden keten te verbreken. In de organisatie ligt ook de zekerheid van de vrijheid, omdat alle verenigden bezield zijn met één oogmerk en daardoor iedereen volkomen gelijk is; want mijn vrijheid is alléén zeker, wanneer ik de vrijheid mijner mede- menschen erken en waardeer. Doe ik dat niet, dan zal vanzelf ook mijn vrijheid gevaar loopen.

Voor ons, anarchisten, komt ’t alleen aan op de vorm van organisatie en op de richting, welke de organisatie vertegenwoordigt.

Een deel der kameraden meent, dat politieke organisatie in strijd is met het beginsel en niets daardoor bereikt kan worden; edoch door de jaren heen ben ik tot een ander inzicht gekomen. Het anarchisme is een wereldbeschouwing, ze wil de tegenwoordige maatschappelijke toestand uit de weg ruimen en is daarom een politieke beweging. Die politieke bedoeling tekent zich niet door het meedoen aan het parlementarisme, want dat is slechts een schijn-politiek. Veel meer zijn wij politiekers, zelfs werkelijke radikale politiekers, omdat wij de gehéle maatschappelijke toestand willen veranderen. Daarentegen willen de vakverenigingen niets meer dan ogenblikkelijke stoffelijke voordelen behalen en de tegenwoordige laten bestaan.

Vroeger konden ze de voorhoede der arbeidersbeweging uit- maken en als middel tot het doel dienen, thans staan ze echter ver daarvan verwijderd en kunnen, naar mijn mening, vakverenigingen ook geen anderen weg inslaan. Ook onze tegenwoordige vakverenigingen moeten tot deze slotsom komen.

Wanneer wij daarentegen onze aandacht wijden aan de politieke niet-parlementaire organisaties, die het tegenwoordig stelsel door een nieuw willen vervangen, dan is voor ons een uitgebreid arbeidsveld gegeven.

Wat nu de wijze van organisatie betreft, zoo ben ik van mening, dat bij de keuze overwogen moet worden, welke vorm ons de zelfstandigheid waarborgt. Zonder twijfel kan de gecentraliseerde vorm voor ons buiten beschouwing gelaten worden, daar het begrip centralisatie een heerschappij van bovenaf insluit, een overheersing door het bestuur.

Dat bestuur is geroepen de gezamenlijke actie der gecentraliseerde organisatie te beheersen. Zelfstandigheid is, zoals van zelf spreekt, onmogelijk. In tegenstelling met de gecentraliseerde organisatie is de federatie een verbinding van verschillende op zichzelf staande verenigingen.

Wanneer dergelijke organisaties zich federeren en een committee aanwijzen, zoo geschiedt dat in het belang van onderling verband en ter vergemakkelijking der gemeenschappelijke propaganda, niet om zich te laten regeren. Daardoor wordt dan ook de zekerheid gegeven, dat iedere bij de federatie aangesloten vereniging de vrijheid behoudt zelfstandig enige soort actie op touw te zetten, de vrije besturing heeft over eigen geldmiddelen, zonder daarvan aan het committee rekenschap behoeven te geven, en geheel onafhankelijk is.

In het bewustzijn van het feit, dat het menselijke bestaan en streven een organisatie noodzakelijk maakt, ben ik vóór organisatie.

In de overtuiging, dat de vakorganisaties alleen voor ogenblikkelijke stoffelijke voordelen strijden (ik wil even opmerken, dat ik volstrekt niet het bestaan der vakverenigingen wil voorbijzien, integendeel acht ik het bestaan noodzakelijk om in de tegenwoordige maatschappij de uitzuigers te bestrijden) houd ik de niet-parlementaire politieke organisatie voor de meest geschikte, aangezien zij de gehele kapitalistische maatschappij wil omverwerpen en van de grond af een nieuwe gemeenschap wil opbouwen.

In de zekere verwachting, dat de federatieve organisatievorm de zelfstandigheid van elk individu en groep verzekert, ben ik federalist en strijd daarom voor een politieke anarchistische federatie. Mogen mijne woorden de kameraden tot nadenken brengen en hun de noodzakelijkheid van een anarchistische federatie doen inzien.