Door Olie op het vuur

• Verschenen: november 2009
• Bron: Over discussie, analyse en kritiek binnen de anarchistische beweging in Nederland, Olie op het vuur, 2009

Na een kritiek op de actie bij de Zaanse bajesboten reageerde iemand op Indymedia met de vraag; “Wel blijft mij onduidelijk waar jullie de discussie willen voeren?”. Een mooie gelegenheid om in te gaan op de vraag hoe om te gaan met analyse, kritiek en de daaruit voortvloeiende discussie.

Allereerst is het initiatief “Olie op het Vuur” ontsprongen uit de nood voor juist deze analyse, kritiek en discussie die in Nederland systematisch achterwege blijft. Willen wij op een serieuze manier met anarchisme bezig zijn, willen wij het begrip anarchisme niet slechts een begrip laten, dan zullen we onze theorie aan de praktijk moeten toetsen en ook de praktijk aan onze theorie. Waar liggen onze verlangens, waar liggen onze praktische doelstellingen met een bepaalde actie, waaruit komen deze verlangens en doelstellingen voort, hoe gaan we de voorgenoemde punten realiseren? Wanneer deze vragen niet gesteld worden blijft anarchisme ook niets dan een abstract begrip waar we niets mee kunnen en zal het ons gedesillusioneerd achterlaten.

Daarnaast moeten deze activiteiten niet enkel gebezigd worden door een select groepje “anarchisten” dat in de achterkamertjes evalueert, bekritiseert, filosofeert en de verdere lijn uitstippelt voor de rest van “de beweging”. Ons anarchisme komt voort uit ons verlangen voor bevrijding en zulke groepen kunnen we daarbij missen als kiespijn. Daarom kiezen we ervoor onze analyses en kritieken openbaar te publiceren zowel op papier als digitaal. “Maar hoe reageren we daar dan op?”; Allereerst kun je je afvragen met wie je hierover wilt communiceren. Het stuk is duidelijk gericht aan allen die betrokken zijn in de anarchistische beweging in Nederland, dat blijkt uit de inhoud; het gaat niet louter over de actie in Zaandam maar slaat op een algehele tendens in de Nederlandse actiebeweging. Hopelijk zet de tekst aan tot een kritische reflectie op ieders eigen praktijk en hoe de genoemde kritieken jou aangaan. Vervolgens zou je de kritiek met de mensen met wie je samenwerkt kunnen bespreken, als je denkt dat dit een toegevoegde waarde kan hebben aan de theoretische basis van je groep of aan de praktijk die jullie bezigen. Wil je daarentegen een kritiek tegenover deze kritiek stellen? Dan stel ik voor dat je de gebruikelijke middelen gebruikt, als pamflet, publiceer het in een actieblaadje, op indymedia of een ander (digitaal) medium.

Onze hoofdreden om geen discussie mogelijkheid te hebben op onze website hebben wij zojuist genoemd. De plek waar dit soort kritieken bediscussieerd zouden moeten worden zijn de plekken waar een individu zijn of haar theorie en praktijk tot stand komt. Ze dienen als middel voor jezelf, ten behoeve van zelf-reflectie, wellicht is het zelfs goed voor wat theoretische verdieping. Daarnaast is het vooral iets wat wellicht betekenis kan hebben voor de theorie en de praktijk van jou en je medeplichtigen. De meeste kritieken ontspringen tenslotte uit onze eigen praktijk. De discussie hierover aangaan met de persoon die de tekst heeft geschreven over de betreffende praktijk zou raar zijn aangezien zijn of haar praktijk een andere is als de jouwe. Hoewel een deel van de betreffende kritiek slaat op een collectieve houding van de anarchistische beweging is de enige plek om dit te veranderen bij jezelf en de mensen met wie je je activiteiten uitvoert. Laat het ook duidelijk zijn dat de ontwikkeling van kritiek en analyse daar vandaan moet komen en niet enkel van één of andere website, zij het de onze of een andere.

Ook zien wij geen heil in de totale non-discussie die op nagenoeg elk digitaal medium te vinden is. Zij die mee willen bouwen aan een degelijke analyse en kritiek van onze eigen beweging hebben daar genoeg alternatieven toe. Deze alternatieven stellen ons in staat om openlijk doch binnen de anarchistische beweging een discussie op gang te brengen zonder de gebruikelijke ruis van mensen die wat voor een politieke lijn dan ook aanhangen of anderen die überhaupt geen zinnig woord toe te voegen hebben. Vele websites bevestigen de onmogelijkheid van een constructieve discussie binnen de fictieve realiteit van het internet en zoals eerder gezegd is dit sowieso niet de plek voor deze discussies.

Het digitale medium kijken wij sowieso met een schuin oog aan. Een medium dat een dusdanige specialisatie vereist om wezenlijk te begrijpen kunnen wij moeilijk als middel gebruiken voor de realisatie van onze bevrijding. Daarom zien wij de discussie liever terug in een pamflet, blaadje of ander gedrukt medium dat van hand tot hand gaat of beschikbaar is in openbare plekken. Ook zou onze informatie verdrinken in de overvloed van informatie die reeds op het internet te vinden is wanneer wij enkel gebruik zouden maken van een digitaal medium . Desondanks is het wellicht praktisch om op een centrale plek al onze informatie aan te bieden voor mensen die bepaalde andere media lezen en zo alsnog wel op onze site terecht zullen komen.

Voor ons stopt het daar niet echter, de teksten zijn niet om gelezen en vergeten te worden, liever zien wij ze een actieve analyse en kritiek tot stand brengen binnen de beweging. Dit kan alleen wanneer teksten bediscussieerd worden daar waar ze relevant zijn, wanneer ze verder verspreid worden onder onze mede-anarchisten en wanneer mensen de kleine moeite nemen een bijdrage te leveren aan de discussie. Wanneer dit achterwege gelaten wordt zal de anarchistische beweging in Nederland niets dan het ongeleide projectiel blijven dat zij momenteel is. En het is essentieel dat ieder anarchistisch individu bijdraagt aan de collectieve discussie over de theorie en de praktijk.

Voor een degelijke analyse en kritiek welke leiden tot een zinvolle, inspirerende en explosieve praktijk!