Door ActivistSecurity.org

• Verschenen: 2013
• Oorspronkelijke titel: onbekend
• Bron: https://cerclenoir.wordpress.com/2013/12/08/veilig-vergaderen-enkele-basismaatregelen; ActivistSecurity.org (offline)
• Vertaling: Uit het Engels door Circle Noir; https://cerclenoir.wordpress.com/

Deze publicatie is een vertaling van een tekst van het ActivistSecurity.org collectief en gaat over de basis veiligheidsmaatregelen die men kan treffen bij het organiseren van vergaderingen en bijeenkomsten in openbare gelegenheden, met name kroegen. Een kroeg is verre van ideaal als vergaderplek, maar voor kleine groepen is het soms de enige beschikbare plek. Het volgende advies is bedoeld om de risico’s bij zulke bijeenkomsten te beperken en diegenen te helpen die onbekend zijn met de gangbare etiquette.

Kies een plek die niet propvol zit of erg populair is, maar ook niet zo stil en afgelegen dat je aanwezigheid opvalt. Het moet niet zo klein zijn dat je naast andere klanten moet gaan zitten, en ideaal gezien is het zo ingericht dat anderen waarschijnlijk niet naast jullie gaan zitten. Vermijd kleine kamers waar jullie conversatie makkelijk gehoord kan worden, het beste is het als er muziek draait. Gebruik geen kroegen waar jullie bekend zin of waar je bekenden tegen kan komen. Kroegen in het stadscentrum hebben het voordeel van toegankelijkheid, en bovendien vallen vreemden hier niet zo op, maar hebben waarschijnlijk wel CCTV camera’s. Kies kroegen die ver van politiebureaus of voetbalstadia liggen en vermijd sowieso degenen die een reputatie voor geweld en/of drugsdealing hebben, of waar politieke tegenstanders vaak samenkomen.

Cafés Voor een kleine groep is een café waarschijnlijk een beter alternatief, en veel van het gegeven advies is hier evengoed van toepassing.

Privé kamers Als je er een kan vinden is een privékamer in een kroeg altijd een betere optie dan je vergadering in een open ruimte houden. Relatief weinig kroegen hebben tegenwoordig privékamers, en veel daarvan vragen een bedrag wat kleine groepen niet regelmatig kunnen opbrengen. Sommigen bieden een privékamer aan voor groepen die groot genoeg zijn als iedereen een paar drankjes koopt. Misschien moet je een beetje onderhandelen, en zorg ervoor dat je een goed verhaal klaar hebt over je groep (zie hieronder). Als je geluk genoeg hebt om zo’n plek te vinden, zorg er dan voor dat iedereen zich een beetje gedraagt, ruim na afloop op en hoe goed de plek ook is, blijf hier niet constant gebruik van maken.

Hokjes & nisjes In sommige kroegen, vooral de wat oudere, zijn de ruimtes soms opgedeeld in kleinere ruimtes. Deze kunnen soms meer privacy bieden, maar wees bewust van de mogelijkheid dat er iemand aan de andere kant van de scheiding kan zitten die alles kan horen wat je zegt.

Gedeelde kamers Soms hebben kroegen een stille achterkamer voor bijeenkomsten, die je soms moet delen met een andere groep. Ongeacht hoe groot de kamer is, vermijd dit. De andere groep zal hoe dan ook meer interesse in jullie tonen dan de gemiddelde klant en zal het niet fijn vinden dat je daar zit. Sterker nog, je weet niet wie die groep is, voor hetzelfde geld zit je naast een groep politieke tegenstanders! Als je deze optie aangeboden krijg, verzin dan een smoesje (bijv. dat je met de anderen moet overleggen, etc.) en ga ergens anders heen.

Biertuinen Als het wat warmer is kan een biertuin een betere optie zijn dan gebruik maken van een gedeelde ruimte in de kroeg. Ga alleen niet buiten zitten bij kroegen waar mensen langslopen of rijden. Let er ook op dat op plekken waar een rookverbod geld, mensen hier vaak kort buiten gaan staan om te roken. Als er slechts een of twee tafels in de biertuin zijn kunnen anderen dicht bij je gaan zitten en je misschien onderbreken in je vergadering door een gesprek aan te knopen. Kies daarom alleen de grotere biertuinen.

Ongeacht of je nu een achterkamer of een centrale ruimte gebruikt heb je een collectief achtergrondverhaal nodig voor het geval mensen vragen waar je vergadering over gaat en wat je groep doet. Als je een privékamer boekt zal dit al vroeg aan bod komen, terwijl dit elders hopelijk niet het geval is. Je moet dit van te voren overleggen als groep, en rekening houden met je kennis en interesses, je kledingstijl, leeftijd, geslacht, etc. Het heeft geen zin om te zeggen dat je een voetbalvereniging bent als je bijna niets van voetbal weet. Houd het zo vaag en simpel mogelijk en vermijd alles wat mensen interessant kunnen vinden. Vermijd ook alle onderwerpen waar mensen betrokken zouden willen zijn, een reden waarom de vergadering besloten is, dat je bijvoorbeeld een comité of collectief bent.

Omdat je misschien onder surveillance staat, ofwel door de politie ofwel door de oppositie, is het beter om geen directe route naar de vergadering te nemen. Lopen maakt het makkelijker om te zien of je gevolgd wordt, vooral door de oppositie of journalisten, en probeer dus een eindje te lopen voor je bij je bestemming aankomt. Varieer je snelheid en neem eens een blokje om, loop een keer terug, stop zo nu en dan, ga snel enkele hoeken om, etc. Wees constant op de uitkijk voor mensen die je in de gaten houden of je volgen.

Maar overdrijf dit ook niet omdat je anti-surveillance technieken precies het tegenovergestelde effect kunnen hebben door de aandacht op je te vestigen, vooral als je in de gaten wordt gehouden op CCTV camera. CCTV vermijden is lastiger, maar het is toch het beste om dit te proberen als je niet gevolgd wilt worden. Fietsen kan ook goed werken om surveillance te vermijden, maar zet je fiets niet op sloot voor de kroeg waar hij gezien kan worden, parkeer een eindje verderop. Als je per bus naar de vergadering gaat, stop dan een paar haltes eerder en reis nooit direct met de taxi of auto. Als je gevolgd wordt ga dan niet naar de vergadering en probeer mensen via veilige kanalen te laten weten wat er gebeurd is.

Bij aankomst

Arriveer altijd op tijd. Als je bij de kroeg arriveert zonder gevolgd te zijn, groet dan niet iedereen die tegelijk met je aankomt totdat je binnen bent, en ga zeker niet buiten staan praten. Als de kroeg meer dan 1 ingang heeft, gebruik dan de achter- of zijingang. Als je naar binnen gaat, let dan op de reacties van andere mensen, maar probeer niet paranoïde te zijn. Het kan heel normaal zijn voor mensen om te kijken naar iemand die net binnen komt, vooral als het buiten koud is of regent. Sterker nog, het is verdachter als ze proberen niet je kant uit te kijken. Probeer er niet heimelijk of misplaatst uit te zien en beantwoord alle glimlachen en begroetingen. Als je langs mensen moet, wees dan vriendelijk en beleefd. Je moet je zo kunnen gedragen terwijl je de kroeg afzoekt naar vijandige gezichten, voor iemand die je kent, of voor iedereen die er niet ‘thuis’ lijkt te horen. Luister naar je instinct, maar wees niet debiel paranoïde en verdoe je tijd niet door het opmerken van irrelevante zaken. Als je echter de eerste bent die aankomt en er iets duidelijk ‘mis’ is, de aanwezigheid van politieke tegenstanders bijvoorbeeld, dan moet je discreet naar buiten gaan en de anderen waarschuwen/onderscheppen wanneer ze aankomen, misschien van plek wisselend met de volgende persoon die aankomt, en door gaan naar een andere locatie.

Meng je

Als je wilt dat je bezoek aan de kroeg geen onderwerp van gesprek gaat worden, of zelfs een reden tot agressie, moet je je zoveel mogelijk mengen, zowel in kledingstijl als gedrag. Probeer je te kleden op een manier die niet al te veel opvalt, zoveel mogelijk als de rest van de bezoekers. Vermijd vooral kledingstijlen die je politiek duidelijk verraden, of heel opvallende zaken, probeer de ‘grijze muis’ te zijn.

Drinken?

Omdat mensen naar de kroeg gaan om te drinken, staat het nogal raar als jullie dat niet doen. Op z’n minst val je enorm op, op z’n ergst vraagt en of je wilt vertrekken. Dronkenschap tijdens vergaderingen is onacceptabel, maar het komt ook apart over als de hele groep alleen maar frisdrank drinkt. Onder deze omstandigheden is het acceptabel om een pilsje of twee te drinken. Wederom geldt, meng je met je omgeving, en probeer geen rare drankjes te bestellen of iets wat ze je naderhand moeten brengen. Als een drankje wat je besteld tijdelijk niet beschikbaar is, als ze bijvoorbeeld het biervat aan het vervangen zijn, bestal dan wat anders. Als de persoon achter de bar er op staat om het te brengen, waarschuw de rest dan eerst. Omdat je een vergadering houdt en niet bezig bent gezellig te doen, kan je de alcoholische dranken het beste rustig drinken, maar ga niet met een leeg glas zitten. Wanneer het juiste moment aanbreekt, houd dan een pauze om naar de bar en het toilet te gaan. Neem lege glazen mee terug naar de bar, dit wordt gewaardeerd door de medewerkers en vermindert ook de kans dat je vergadering verstoord wordt.

Gaan zitten

Als je geen privékamer hebt kunnen regelen, zoek dan een relatief rustig hoekje van een grote kamer in de kroeg, waar de kans dat iemand naast je komt zitten minimaal is en waar je altijd zicht op de deur hebt.

Telefoons

De locatie van de vergadering dient nooit zomaar vrijgegeven te worden over de telefoon of e-mail. Achteraf moet hier ook niet over gepraat worden. Het beste is om je telefoon thuis (en aan!) te laten wanneer je vertrekt.

Als dat niet kan, doe hem dan uit en haal de batterij eruit voor je aankomt. Wikkel er een doek om en doe hem in je tas of gebruik folie. Zorg er wel voor dat je geen patroon ontwikkeld waarbij je de telefoon uitzet op bepaalde tijden samen met andere groepsleden.

Camera's

Weinig kroegen hebben vandaag de dag geen CCTV camera’s en sommige kleurencamera’s produceren vrij goede beelden. Deze camera’s hebben soms ook microfoons. Kies waar mogelijk altijd voor de kamer zonder camera’s, en als dat niet kan, ga dan in een blinde hoek zitten of zo ver mogelijk van de camera’s vandaan. Als je een kamer met camera moet gebruiken, wees dan extra voorzichtig met het bijhouden van notulen, agenda, foto’s of andere papieren en literatuur op tafel.

Wees discreet

Wees zo discreet mogelijk over je vergadering. Praat zachtjes en vermijd overal papierwerk te hebben liggen, vooral papierwerk met duidelijke afbeeldingen. Zowel notulen als agenda dienen discreet opgeschreven en waar mogelijk gecodeerd te zijn. Het is de moeite waard om te kijken van hoeverre je gehoord kan worden. Soms kan iemand luider gaan praten dan nodig, waarna de anderen hem/haar hier op moeten wijzen. Als het personeel naar je tafel komt, praat dan even over iets anders in plaats van volledig stil te vallen. Wees voorzichtig om niet met discussies door te gaan aan de bar of op het toilet. Wanneer je met het personeel en de andere klanten praat, wees dan vriendelijk en beleefd, maar probeer geen gesprekken aan te knopen of iets over jezelf te vertellen.

Wees alert

Probeer tijdens de vergadering alert op je omgeving te zijn, letten er mensen op je? Wees alert op nieuwkomers die binnenkomen en meer naar je kijken dan zou moeten. Let ook op alles wat niet thuis lijkt te horen, en let op het binnenkomen van mensen die je kent of politieke tegenstanders. Let ook op mensen die niet op hun plek lijken te zijn, mensen die niet drinken terwijl ze met een glas in hun hand zitten, en stelletjes die niet praten. Verdoe je tijd niet met paranoia, maar als je je bewust wordt van het bovenstaande, wijs de anderen hier dan op.

Dronkaards

Net zoals met iedere andere bezoeker kan je zo nu en dan de interesse wekken van eenzame dronkaards die bij je willen komen zitten en/of met je willen praten. Probeer niet agressief te reageren tenzij ze zelf gewelddadig of agressief zijn. Rustige, duidelijke afwijzing kan werken, maar kan misschien ook niet werken en dan is het beter om je te verplaatsen dan een opstootje te veroorzaken.

Soms moet je je verplaatsen naar een andere locatie, of een ander deel van de kroeg, als de omgeving te druk word of er iemand te dicht op je komt zitten. Ander onverwachte gebeurtenissen kunnen het ook noodzakelijk maken om te verplaatsen, zoals het begin van een kroeg quiz of disco, iemand die de kroeg in komt die een van jullie kent, de aanwezigheid van een luidruchtige groep zoals een vrijgezellenavond. Als je je toch moet verplaatsen, weeg dan zorgvuldig je opties af. Als je met een grote groep bent is het beter om je in kleine aantallen te verplaatsen, of zelfs als individuen of paren, om zo geen aandacht te wekken op straat.

Soms kunnen vergaderingen een tijdje doorgaan, maar het is belangrijk dat iedereen zowel geconcentreerd is als deelneemt. Je opmerkzaamheid over degenen om je heen zou net zo sterk moeten blijven als ze was toen je eerst de kroeg binnen kwam. Zorg ervoor dat je niet gaat haasten, of dat een paar mensen die snel weg willen anderen laten haasten. Begin niet met opruimen of het aandoen van je jas totdat de vergadering goed afgesloten is. In plaats van papieren bij elkaar te vegen en ze weg te stoppen, kun je je beter gedragen zoals een groep vrienden die wat is gaan drinken. Voor de vergadering wordt afgesloten dient de locatie van de volgende locatie besloten te zijn, evenals de tijd en plaats. Als er notulen gemaakt zijn is het handig als de persoon die deze gemaakt heeft iedereen herinnerd wat er besloten is en welke individuele verantwoordelijkheden iedereen heeft. Ruim voorzichtig je spullen op en zorg dat je niets achterlaat, kijk goed op de vloer en onder stoelen om er zeker van te zijn dat er geen documenten achtergebleven zijn. Je kan vervolgens nog een laatste drankje bestellen, dit is vooral handig als je een privé kamer hebt gehuurd waar een extra consumptie op prijs wordt gesteld en toekomstige reserveringen makkelijker maakt.

Vertrekken

De kroeg verlaten is een mogelijk gevaarlijk moment en men dient de basis veiligheidsmaatregelen in acht te nemen. Mensen moet niet een voor een weghaasten maar kunnen beter in kleine groepjes vertrekken. Let erg goed op mensen die bij jullie vertrek jullie observeren of plotseling hun telefoon gebruiken. Wanneer je de kroeg verlaat, let dan op mensen die rond hangen of in geparkeerde autos zitten, vooral als ze aan het bellen zijn. Let ook op mensen die jullie volgen. Als je je telefoon bij hebt, zet deze dan niet aan (dat wilt zeggen, doe de sim kaart er niet in, alleen uitzetten is niet voldoende!) totdat je een flink eind verder bent en vermijd allemaal tegelijk jullie telefoons aan te doen.

Ongeacht hoe goed een kroeg kan lijken is het nodig om, net als met alle vergaderlocaties, regelmatig te wisselen. Ideaal zou zijn als er op z’n minst gebruik van 5 tot 6 (liever het dubbele) locaties wordt gemaakt, die op willekeurige basis kunnen roteren zonder een patroon te vormen.

Naast vergaderingen zijn kroegen ook geschikt voor gebruik voor al het bovenstaande in combinatie met andere activiteiten. Een buitenlocatie is meestal het meest geschikt als rendez-vous punt, maar dat hoeft niet altijd. Voor verzamelpunten na of tijdens acties zijn biertuinen ook het meest geschikt. Kroegen werden voor het gebruik van mobiele telefoons vaak gebruikt als treflocatie. Dit kan nog steeds prima, met als voornaamste nadeel dat ongedisciplineerde elementen nogal vaak te veel gaan drinken.

Zoals met alle activiteiten moet je er voor zorgen dat een drang naar veiligheid niet vervalt in onzinnige paranoia, waarmee je niet alleen je tijd verdoet maar die ook nog eens alle activiteiten van de groep lam kan leggen. Tegelijkertijd moet je vermijden onzorgvuldig te worden rondom vergaderingen en activiteiten en veiligheid altijd in het achterhoofd te houden, of er nu een duidelijke dreiging is of niet. Fouten kunnen zware gevolgen hebben en het is beter van die van anderen te leren dan van die van jou. Zorg dat er gemeenschappelijke veiligheidsprotocollen zijn die relevant zijn voor jullie niveau van activiteit en hou je hier strikt aan.