De Nederlandse anarchisten en de Spaanse Burgeroorlog
Door Elly Kloosterman
- Verschenen: 1979
- Bron: De Nederlandse anarchisten en de Spaanse Burgeroorlog, Uitgeverij de Pook, Amsterdam, 2009
- Digitalisering: Jeroen ten Dam
Deze uitgave van Uitgeverij de Pook belicht de ambigue houding van de Nederlandse anarchistische beweging ten aanzien van de strijd die hun Spaanse kameraden vanaf 19 juli 1936 tijdens de Spaanse Burgeroorlog en Revolutie voerden. Het ging daarbij enerzijds om de bestrijding van een militaire staatsgreep door rechtse krachten onder leiding van generaal Franco, anderzijds betrof dit het op gang komen van een sociale revolutie in bepaalde delen van republikeins Spanje. De Nederlandse anarchisten raakten ernstig verdeeld over de ondersteuning van de gewapende strijd in Spanje. Ook was de regeringsdeelname van de Spaanse anarchisten velen een doorn in het oog. Maar afgezien van de antimilitaristische kritiek kwam de kritiek op de Spaanse anarcho-syndicalisten verenigd in de CNT (Nationale Confederatie van de Arbeid) en de anarchistische federatie van de FAI (Iberische Anarchistische Federatie), voor wat betreft de deelname aan de regering , de voortschrijdende militarisering en het in toenemende mate oprukken van de contrarevolutie in republikeins gebied (op instigatie van Spaanse communisten, sociaaldemocraten en gematigde republikeinen en coöpererend toegelaten en mede uitgevoerd door diverse anarchistische kopstukken uit de bureaucratie van de CNT en de FAI), pas zeer laat op gang. Desondanks werd de Spaanse kwestie wel een dermate splijtzwam voor het Nederlandse anarchistische spectrum, dat die deze klap niet meer te boven is gekomen.
Elly Kloosterman brengt uitgebreid in beeld welke organisaties, personen en bladen welke posities innamen, welke discussies er speelden, en dat telkens tegen de achtergrond van de gebeurtenissen in Spanje. Over dit thema is, voor zover de uitgever bekend is, niet eerder zo’n uitgebreide analyse verschenen.