• Niet te verwarren met Alexander Schapiro.

Alexander “Sascha” Schapiro (ca. 1889–1942), ook bekend onder zijn noms de guerre Alexander Tanaroy, Sascha Piotr en Sergei, was een Joods-Russisch anarchist wie deelnam aan o.a. de Russische en Spaanse Burgeroorlog.

Schapiro werd geboren in een rijke familie maar wees zijn privileges af en raakte al op jonge leeftijd betrokken bij de anarchistische beweging in Rusland. Met het begin van de Russische Revolutie sloot Schapiro zichzelf aan bij Revolutionair Opstandig Leger van de Oekraïne, beter bekend als de Makhnovschina. Hij vocht aan de zijde van Nestor Makhno en Maria Nikiforova totdat de anarchisten in de Russische Burgeroorlog een nederlaag leden door het Rode Leger.

Na de onderdrukking van het anarchisme in de Sovjet Unie vluchtte Schapiro naar Duitsland. Hij leefde tot het aantreden van Adolf Hitler en de Nazi-Partij in Berlijn. Met de machtsovername van het Duitse nationaalsocialisme trok Schapiro naar Spanje, waar hij aan de zijde van de anarchisten vocht tijdens de Spaanse Revolutie. Met de overwinning van de fascisten in Spanje moest hij echter ook dat land ontvluchten en kwam in Frankrijk te wonen. Daar moest hij zich echter eveneens snel verbergen na de bezetting van Frankrijk door de Nazi's. Schapiro werd door de Franse collaborerende autoriteiten van de Vichy-regering verraden en werd door hen aan de Nazi's overhandigd. Schapiro werd overgebracht naar concentratiekamp Auschwitz-Birkenau, waar hij in 1942 werd vermoord.[1]

In de tijd dat Alexander Schapiro in Berlijn woonde had hij een relatie met medeanarchiste en journaliste Johanna Hanka Grothendieck. Zij kreeg in 1928 met Schapiro een zoon, Alexander Grothendieck. In 1940 werden ook Hanka en Alexander Grothendieck door de Nazi's gevangengenomen, zij werden gevangengezet in Rieucros, bij Mende in het zuiden van Frankrijk. Hanka en Alexander overleefden de oorlog en vestigden zich na de oorlog in Montpellier. Alexander Grothendieck zou later één van de meest bekende wiskundigen van de 20ste eeuw worden.[2]

• [1] Heath, Nick (September 3, 2008). “Sacha Piotr (Sascha Pjotr) aka Alexander Shapiro aka Sergei 1889/1890-1942(?)”. Libcom.org. Retrieved March 20, 2009.
• [2] Lisker, Roy (June 1988). “Grothendieck Quest”. Ferment Magazine.