Anarcho-syndicalisme is een politieke filosofie, denkstroming en organisatiemodel waarin een verbinding wordt gelegd tussen het revolutionaire syndicalisme[1] en het anarchisme.

Van oorsprong heeft het anarcho-syndicalisme tot doel de eigendomsverhoudingen zoals die door het kapitalistische economische model zijn voorgegeven af te schaffen. Doel is een einde te maken aan de loonarbeid, die wordt gezien een vorm van slavernij (zgn. loonslavernij) van diegene die niets anders kunnen dan hun te verkopen aan diegenen die de werkplek bezitten. De rol van de staat hierbinnen is om deze precies dit eigendomsrecht te beschermen en te reguleren en houdt daarmee economische, sociale en politieke ongelijkheid in stand. Hierom verwerpen anarcho-syndicalisten, net als andere anarchistische tradities, de staat.

De basisprincipes van het anarcho-syndicalisme zijn solidariteit, directe actie (actie zonder interventie van derden als politici, bureaucraten of ambtenaren) en directe democratie of arbeiderszelfbestuur, zoals men dit in relatie tot arbeidsstrijd ook wel noemt. Bij dit laatste staat de directe betrokkenheid aan de besluitvorming door de arbeiders zelf centraal. Hierdoor kunnen de arbeiders aan de ene kant zelf hun grieven en actiemethoden formuleren en aan de andere kant biedt het een basis voor de vorming van een alternatief economisch systeem waarin samenwerking, (direct) democratische invloed en een productie gebaseerd op menselijke behoeften centraal staan. Het principe is daarbij dat men leert door te doen, en daarmee de ervaring opdoet die nodig is voor de toekomstige klassenloze samenleving.

Een belangrijk weerspiegeling van de anarchistische filosofie binnen de anarcho-syndicalistische theorie, is dat macht corrumpeert en zorgt voor een vervreemding van de basis. Hierom zien anarcho-syndicalisten hiërarchie en professionele vakbondskaders als ethisch verwerpelijk en wordt dit over het algemeen vermeden. In tegenstelling daartoe ligt binnen anarcho-syndicalistische organisaties de besluitvormingsbevoegdheid altijd zo veel mogelijk decentraal bij de basis, zodat de arbeiders zelf over hun acties kunnen besluiten. Federatieve structuren bieden een oplossing voor grootschaligere en regio-overstijgende organisatie.

→ Lees verder...